نتیجه بخش بودن مذاکرات قطعی است

کد خبر : ۱۴۶۰۴۳

خلیج فارس: محمد حسین نژاد/ گره اصلی مذاکرات هسته ای میان ایران و 5 قدرت جهانی کجاست و آیا بلاخره توافقی صورت خواهد گرفت؟

این دو سوال مهمترین سوالاتی هستند که در جریان این مذاکرات همیشه ذهن مردم ایران که مهمترین متاثرین از نتایح مذاکرات هسته ای ایران و غرب به شمار میروند را به خود مشغول داشته .

گره سیاسی و یا فنی مسئله این است

در جریان گفتگوها و بر اساس سخنان طرفین مذاکره که در رسانه ها منتشر شده همیشه سخن از چند ابهام فنی است که چانه زنی ها بر حل آن معطوف شده است . اما براستی آیا گره اصلی مذاکرات در حل موضوعات فنی گشوده خواهد شد و یا در پس و پشت این گره ؛ گره محکم دیگری است که شاید آن مهمترین مانع به ثمر نشستن این دور از گفتگوها خواهد بود؟

با نگاهی به سوابق جلسات مشترک ایران و غرب طی 18 ماه گذشته بر سر موضع هسته ای ایران و مواضع طرفین در این مذاکرات ، گره های فنی نمی تواند مهمترین دلیل رکود و یا شکست مذاکرات پیش رو باشد چرا که برای اثبات صلح آمیز بودن فعالیت های هسته ای ایران مکانیزم و روش مشخصی وجود دارد و از آنجا که ایران عزم خود را برای اثبات این موضوع جزم کرده ، اگر پاسخ به ابهامات فنی به عرصه زورآزمایی غرب تبدیل نگردد به نظر نمی رسد که گره موضوعات فنی گره مهمی بر سر راه این مذاکرات باشد.

مع الوصف آنچه اکنون به پاشنه آشیل مذاکرات تبدیل شده و به نظر می رسد مهمترین مانع بر سر توافق جامع باشد گره سیاسی و مشخصا موضوع برداشته شدن تحریم ها علیه ایران خواهد بود، موضوعی که در ایران و امریکا هم به خط قرمز مذاکرات و هم شاخص نتیجه بخش بودن آن تبدیل شده است.

موضوع برداشته شدن تحریم ها آنجا حساسیت بیشتری به خود میگیرد که در ایران و امریکا میان برداشته شدن گام به گام و یا حذف و یا تعلیق تحریم ها تفاوت مواضع فاحشی وجود دارد.

اکنون به نظر میرسد برنده شدن در مذاکرات لوزان نه پشت درب های بسته بلکه در اقناع گروه های مخالف در کشورهای طرفین مذاکره انجام خواهد شد.

بدون تردید هر کشوری که بتواند مخالفین خود را در قبال نتایج بدست آمده مجاب نماید و دلیل روشنی برای ثمر بخش بودن مذاکرات ارائه کند برنده مذاکرات هسته ای خواهد بود .

از سویی در میان کشورهای مذاکره کننده ، آن کشوری که مخالفینش بیشتر به مصالح ملی و عمومی توجه نمایند و به روند مذاکرات منطقی تر بنگرند آن کشور بی تردید برنده قطعی این مذاکرات خواهد بود.

نتیجه بخش بودن مذاکرات قطعی است

اگرچه زمان زیادی تا روشن شدن نتیجه مذاکرات باقی نمانده و طی گفتگوهای امروز و یا فردا در لوزان مشخص خواهد شد که مذاکرات نفس گیر طی چندین ماه گذشته چه دستاردی داشته و آیا یکی از مهمترین رویدادهای سیاسی در روابط غرب و تهران طی 36 سال پس انقلاب اتفاق خواهد افتاد یا خیر، اما با نگاهی به آنچه طی 18 ماه گذشته و در جریان جلسات مشترک روی داده است می توان پیش بینی نمود که نتیجه بخش بودن مذاکرات قطعی است .

جریان منطقی حاکم بر مذاکرات، نشان داده که بازگشت ایران و کشورهای غربی بر مواضع یکسال و نیم گذشته خود در موضوع هسته ای غیر محتمل و امکان پذیر نیست.

طی ماههای گذشته کشورهای غربی و ایران تلاش کرده اند تا ساختمانی از فهم مشترک پیرامون موضوع هسته ای ایران را بنا کنند ساختمانی که عملا تنها به اندازه گذاشتن یک اجر به اتمام بنای آن باقی مانده در چنین شرایطی هیچ عقل سلیمی نمی پندارد که در پایان ساخت این ساختمان و بر سر اختلاف برای گذاشتن آخرین اجر طرفین تمام ساختمان را ویران کنند چون هریک به تلاش های خود برای ساختن این بنا می نگرند.

از سوی دیگر طی ماههای گذشته و افزایش نقش تعیین کننده ایران در منطقه خصوصا در جنگ های سوریه و عراق همچنین تحولات اخیر یمن از یک سو و شکاف در روابط اسرائیل و امریکا که از سیاست های غلط و غیر منطقی نخست وزیر اسرائیل ناشی شده غرب را برای تغییر خط مشی قبلی در برخورد های احتمالی آینده با ایران به تامل جدی وادار نموده و به نظر می رسد گزینه هایی همچون پرونده حمله نظامی به ایران را از روی میز به کشو منتقل نموده است.

گفتنی است برای امریکا و متحدان غربی بسیار سودمند تر خواهد بود که بجای آنکه داروغه این بازار باشند و خود را با دیگران گلاویز کنند تاجر این بازار باشند و سود خود را از این بازار ببرند بازاری که اکنون ایران به حریفی جدی در آن تبدیل شده است.

لذا به باور نگارنده حتی اگر مذاکرات طی امروز یا فردا نیز به نتیجه مشخصی نرسد ، برخلاف ضرب الاجل های تعیین شده و تشرهای طرفین مذاکره برای کفایت مسیر دیپلماتیک، پیش بینی می شود که مذاکرت متوقف نشود و طی زمان باقی مانده تا تیر ماه و پایان مهلت 7 ماهه ، مذاکرات هسته ای به نتیجه مشخص و قابل قبول خواهد رسید.