جمشید پژویان عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی در گفتگو با «نسیم» در خصوص مصاحبه اخیر دکتر نیلی مشاور اقتصادی رئیس جمهور در خصوص لزوم مدیریت انتظارات اقتصادی بعد از توافق هسته ای اظهار کرد: باآنچه که دکتر نیلی به آن اشاره کرده موافقم، زیرا کشور یکبار در زمان پذیرش قطعنامه 598 و پایان یافتن جنگ تحمیلی با این مشکل رو به رو شد.
وی افزود: در آن زمان شاهد بودیم که در بازار ارز و بسیاری از شاخص های اقتصادی تغییرات بسیار فاحشی ناشی از پیشگویی غلط مردم اتفاق افتاد.
پژویان بیان کرد: یکی از مشکلات اقتصاد ما این است که چون مردم ما در گذشته حضور فعالی در مسائل اقتصادی نداشتند، تجربه پیشگویی اقتصادی را ندارند.
وی ادامه داد: الزامی ندارد که مردم اقتصاددان باشند که انتظاراتشان، انتظارات درست و عقلایی باشد، بلکه نقش آفرینی در گذشته می توانست این تجربه را به آن ها بدهد که متاسفانه در حال حاضر این تجربه را ندارند.
ماجرای پرداخت 5000 دلار توسط بانک مرکزی دولت سازندگی
رئیس سابق شورای رقابت با اشاره به پرداخت 5 هزار دلار به مردم توسط بانک مرکزی در دولت سازندگی برای شکستن قیمت ارز گفت: در آن زمان آقای عادلی رئیس کل وقت بانک مرکزی اعلام کرد که به هرکس با شناسنامه 5 هزار دلار ارز بانکی می دهد که به این وسیله قیمت ارز در بازار را شکسته و ارز تک نرخی شود.
پژویان با انتقاد از آن تصمیم عنوان کرد: این اقدام بسیار غلط و اشتباهی بود اما نکته قابل توجه این است که مدتی طول کشید تا مردم و بازار متوجه شوند که این پول بر پایه دلار ارزانی پرداخت می شود و حتما رانتی در آن وجود دارد.
وی بیان کرد: با توجه به درآمد نفتی ما شرایط اقتصادی ما در آن زمان قیمت دلار بیشتر از آن چیزی بود که بانک مرکزی می داد اما مردم متوجه این مسئله نشده بودند و تا مدت کوتاهی عده اندکی به بانک ها مراجعه می کردند و 5000 دلار از بانک ها می گرفتند.
این اقتصاددان افزود: کم کم عده زیادی از مردم با جمع کردن شناسنامه ها به بانک ها هجوم بردند و در نهایت این مسئله متوقف شد بود ولی در عین حال میلیون ها دلار از بانک مرکزی خارج شده بود.
پژویان گفت: بی توجهی مردم در آن زمان به این رانت بی جهت، نمونه خوبی از رفتار اقتصادی نسجیده آن ها بود که در نهایت با هجوم به بانک ها این مسئله را به خوبی اثبات کردند.
اشتباهات اقتصادی مردم بعد از پذیرش قطعنامه 598
وی به دوران پذیرش قطعنامه 598 اشاره و به نسیم توضیح داد: در آن دوران همه فکر کردند که قیمت دلار افت کرده و به قیمت پایین گذشته باز می گردد، همین مسئله باعث شد عده ای که دلار داشتند دلارهای خود را فروختند و در نهایت قیمت دلار پایین بیاید و بعد دو مرتبه با افزایش قیمت رو به رو شد.
رئیس سابق شورای رقابت هشدار داد: این اشتباه ممکن است دوباره بعد از توافق با گروه 5 +1 رخ دهد و قیمت ارز را کاهش دهد که نشان دهنده این است که که مردم ما آن پیش بینی های مناسب و انتظارات عقلایی لازم را از شرایط ندارند.
پژویان تصریح کرد: عده ای از مردم انتظار شرایط متفاوتی را بعد از توافق هسته ای دارند و فکر می کنند ممکن است ما به دلار 1000 تومان بازگردیم که این مسئله به هیچ وجه به وقوع نخواهد پیوست و آثار این مسئله می تواند یک نوع شوک به اقتصاد کشور وارد کند.
نیلی نفوذ لازم را در دولت ندارد
وی با اشاره به اظهار نظر اخیر مشاور اقتصادی رئیس جمهور گفت: وقتی آقای نیلی به عنوان مشاور رئیس جمهور به این شکل اظهار نظر می کند یعنی آنقدر نفوذ ندارد که بتواند دولت و رسانه ها در راستای مدیریت کردن انتظارات به کار بگیرد.
رئیس سابق شورای رقابت ادامه داد: مدیریت انتظارات به رسانه ها و دولت بر می گردد و آقای نیلی دولت نیستند و به صورت یک مشاور مستقل فعالیت می کنند.
پژویان گفت: اگر دولت به حرف آقای نیلی توجه کند، ایشان حتما راهکارهای لازم را دارد.
دلخوش کردن به توافق اشتباه است
وی با اشاره راهکارهای برخورد با این مسئله به نسیم بیان کرد: یکی از راهکارها این است که باید این مسئله را رسانه ای کرد و برای مردم توضیح داد که تحریم ها یک شوک بوده و آثار خود را بر اقتصاد کشور گذاشته است بنابراین به یکباره برداشته نمی شوند و به فرض اینکه برداشته هم شوند، قیمت نفت به شدت کاهش پیدا کرده و تصور این که ما به شرایط دو یا سال گذشته بازگردیم، وجود ندارد.
این اقتصاددان افزود: ما مقداری از خریداران نفتمان را از دست داده ایم و اگر مجوز فروش بیشتر نفت را پیدا کنیم باید به سراغ مشتریانی برویم که در شرایط رکود فعلی بازار توسط عرضه کنندگان دیگر نفت ربوده شده اند.
پژویان گفت: در دست گرفتن بازار نفت زمان می برد و هزینه دارد، بنابراین برای بهتر شدن وضع اقتصاد کشور باید به توانایی داخلی اقتصاد متکی باشیم تا این که به توافق دلخوش کنیم.
گفتگو از مهدی کاشی پزها
ظاهرا پولهای نفت را خرج میکند و خواب های خوش می بینید برای خودتان
ادم عاقل بزار اول توافق بشه این ها همه اش سر کاری است
مگر نمی بینی که فابیوس می گوید امده ام تا توافق کنم انوقت بنون هیچ نتیجه ای لوزان را ترک میکند
با طرح هدفمندی یارانه ها کشور را به نابودی کشاندی حضرتعالی
اُرد هم میدهی حالا !
دوستان بجای تیکه انداختن به کارشناسان، سعی کنند جواب منطقی و خردپسند ارایه دهند. کسی که حرفی برای گفتن ندارد دیگران را به دلیل مسایل دیگر زیر سؤال می برد.