شمع های وارونه شاخص کل و اشتباهات مکرر تکنیکالیستها / نتیجه ای غلط از داده هایی غلط

به گزارش بورس نیوز ، رخدادهای امروزه بازارهای جهانی موقعیتی در اختیارمان قرار داد تا یکی از معایب و مشکلات ساختاری شاخص بورس را بررسی کنیم.

هم اکنون استفاده های فراوانی از تحلیل تکنیکال برای ارزیابی شاخص کل در بازار ما صورت می گیرد واز آنجا که بخش اعظمی از تحلیلگران این حوزه دارای دانش درون مرزی هستند و سابقه و تجربه فعالیت در بازارهای جهانی و بررسی نمودار های جهانی را ندارند این مطلب را خدمت همه فعالان و دست اندرکاران عزیز ارائه می دهم تا به روشن تر و شفاف تر شدن هر چه بیشتر یکی از کاستی های محرز شاخص کل بپردازیم.

در مبانی تکنیکال وساخت نمودارها کندل ها نقش اولیه و مهمی را ایفا می کنند بطوریکه در اولین مرحله این کندل ها هستند که عرضه و تقاضای بازار را با اعداد و ارقام درست پیاده سازی می کنند و در مرحله بعدی مجموع این شمع ها نمودارها را می سازند که مورد تجزیه و ارزیابی تحلیلگران قرار می گیرد.

در ساخت کندل ها شروع و پایان، کمترین و بیشترین قیمت رخداده در زمان بازار مورد استفاده قرار می گیرد. حال چنانچه هر یک از این پارامترها به اشتباه محاسبه شوند امکان بررسی روند عرضه و تقاضا با مشکل مواجه خواهد شد و در مجموع نموداری بدور از واقعیات بازار در اختیار تحلیلگر قرار خواهد گرفت.

نحوه محاسبه شاخص های بورس در بازارهای معتبر تا حد زیادی با بازار ما متفاوت هست که این تفاوت موجب می شود در نمودارهای تکنیکال اختلاف های فاحشی با واقعیت بروز کند. هر چند در خارج از فضای تکنیکالیستی هم این محاسبه برای شاخص بورس یک کشور دارای معایب بسیار است.

طی معاملات روز گذشته در بورس های معتبر خارجی این بازار ها با نزول مواجه شدند. بخش زیادی از این نزول در میانه بازار و تا ساعات پایانی جبران شد.

در محاسبات شاخص های معتبر چنانچه طی یک روز معاملاتی، بازار در نقطه پایین تری نسبت به پایان روز قبل بازگشایی شود شاخص در شروع به همان اندازه واکنش نشان می دهد وبا ایجاد یک شکاف، در قیمت پایین تر بازگشایی می شود .

پس از این رویداد در ابتدای معاملات، چنانچه بازار به سمت بالا حرکت کند، عدد تراز شاخص همچنان نسبت به روز قبل منفی خواهد بود اما با کندل صعودی مواجه خواهد شد و اگر به نزول بیشتر ادامه دهد شاخص منفی با شمع نزولی ادامه خواهد داد. در کل اینطور می توان توضیح داد که عرضه و تقاضا به شکل درست در جهت حرکت رخداده بر روی نمودار پیاده سازی می شود.

چنانچه شاخص در بازار ما با شرایط فوق روبرو شود، نه تنها در قیمت پایین تر شروع بکار نخواهد کرد بلکه یک شروع غیر واقعی بر مبنای عدد پایانی روز قبل خواهد داشت بدون اینکه شروع بازار در قیمت های پایین تر را در نظر بگیرد و بدتر از آن اینکه در هر دو صورت عرضه و تقاضا، کندل (شمع) در یک جهت ادامه مسیر می دهد و ساخته می شود.

به تفاوت های نموداری شاخص های جهانی با شاخص بورس ایران توجه کنید:

در بازار داخلی تنها در شرایطی که اکثریت سهام در قیمت صفر بازگشایی شوند و در تمام زمان معاملاتی در یک سمت حرکت کنند می توان به وضعیت شاخص آن روز استنباط کرد.

برای درک این موضوع چند مثال میزنم:

1- زمانی را در نظر بگیرید که طی یک روز معاملاتی بازار با صف خرید در اکثر سهام شروع بکار کند. در این حالت بجای اینکه قیمت شروع بازار در این نقطه محاسبه شود، بر اساس پایان روز قبل تنظیم می گردد. حال اگر در میانه بازار عرضه ای رخ دهد و صف ها برچیده شوند و بعنوان مثال نزول قیمت حتی تا 1 درصد مثبت را هم داشته باشیم در کمال تعجب برعدد شاخص بازار افزوده می شود و کندل(شمع) در آن تایم فریم به حرکت صعودی ادامه می دهد در حالی که قیمت از حداکثر مجاز فراتر نرفته، اما هیچ نشانی از عرضه در نمودار وجود ندارد و موجب گمراهی تحلیلگر خواهد شد.

این وضعیت بصورت معکوس در بازار نزولی هم رخ می دهد به این شکل که برچیده شدن صفهای فروش و حضور تقاضا در نمودار مشخص نمی شود.( یکی از دلایل جا ماندگی تحلیلگران درشناسایی نقاط ورود و خروج)

2- در شرایطی که همانند روز گذشته در بازار های جهانی قیمت ها پس از طی نزول، روند بازگشت را طی کنند شمع مربوط به همان تایم فریم با ایجاد یک سایه بلند روند معکوس تقاضا را نشان می دهد اما در شاخص ما در شرایط مشابه اثری از سایه ها دیده نمی شود.

3- با دقت در شمع های تشکیل دهنده چارت شاخص کل در میابیم که تمامی کندل ها دارای بدنه (Body)و بدون سایه(Shadow) لازم هستند.

چنانچه به موارد فوق انجام معاملات بلوک را هم اضافه کنیم پی می بریم که شاخص کل بازار ما در طول زمان ارزش تحلیلی و آماری خودش را از دست داده است. حتی با استفاده از تحلیل های الیوتی و زمانی هم نمی توان روی این نمودار محاسبه درستی انجام داد زیرا با معاملات معکوس روند و بلوک ، تعداد شمع ها و روزهایی که باید موجب ساخت یک موج طبیعی در طول زمان می شدند دچار دگرگونی شده و توانایی ارائه ای دقیق از زمان ندارند.

با توجه به توضیحات ارائه شده متاسفانه هم قیمت و هم زمان با مشکلات محاسباتی عدیده ای روبرو بوده و هستند.

در پایان امیدوارم دست اندرکاران بازار در جهت اصلاح و ایجاد کارایی هر چه بیشترداده ها و آمارهای قابل ارزیابی تلاش نمایند و از ارائه داده های درست به تحلیلگران بازار دریغ نفرمایند.

مسعود پهلوان کارشناس بازار سرمایه