پس از اعمال تحریم‌ها عربستان با در اختیار گرفتن بیشتر سهم ایران از بازار نفت، علاوه بر اینکه در پی بدل شدن به بزرگترین تولید کننده‌ی نفت جهان بود، کاهش بهای نفت به منظور اعمال فشار بیشتر بر کشور ما را دنبال می‌کرد. سعودی‌ها دست در دست کشورهای غربی به دنبال به شکست کشاندن برنامه‌ی هسته‌ای ایران بودند. آن‌ها در برابر جدی شدن مذاکرات برای رفع تحریم‌ها هر کاری که توانستند انجام دادند اما تلاش‌هایشان کاری از پیش نبرد. در ماه ژانویه زمانی که توافق هسته‌ای به مرحله‌ی اجرا در آمد، کشور ما با تمام قوا افزایش تولید نفت به منظور بازیابی سهم بازار کشورمان در دوران پیش از تحریم‌ها را در دستور کار خویش قرار داد.
سقوط بهای نفت اما با کاهش درآمدهای کشورهای عضو اوپک و نیز کشورهای غیر عضو این سازمان مانند روسیه، شرایط را برای این کشورها دشوارتر کرد. در ماه آوریل تولید کنندگان عمده‌ی نفتی در دوحه قطر جمع شدند تا بر سر محدود سازی تولید نفت به منظور افزایش قیمت طلای سیاه مذاکره کنند. عربستان در برابر اصرارهای روسیه برای پذیرش طرح فریز نفتی، مدعی شد که هیچ کشوری نباید از این طرح مستثنی شود. اما ایران با قبول نکردن این مدعا استدلال کرد که حق افزایش تولید برای بازیابی سهم گذشته‌اش از بازار را دارد. بنابراین نشست دوحه بدون نتیجه به اتمام رسید.
پس از شکست مذاکرات آن دسته از اعضای اوپک که با مشکلات اقتصادی بیشتری مواجه بودند و نیز وابستگی بیشتری به درآمدهای نفتی‌شان داشتند، برای برگزاری نشستی دیگر و نزدیک کردن دیدگاه‌های ایران و عربستان تلاش‌هایی را آغاز کردند. کشور الجزایر که در ماه سپتامبر میزبان مجمع بین المللی انرژی بود با اعزام نمایندگانی به دو کشور رقیب حاشیه‌ی خلیج فارس، در صف اول ایجاد مصالحه‌ی نفتی بین ایران و عربستان قرار گرفت. دیگر اعضای اوپک مانند عراق و ونزوئلا نیز با افزایش تولید برای غلبه بر کاهش قیمت‌ها، به سقوط بیشتر قیمت‌ها دامن زدند.
در همین اواخر پادشاهی سعودی با تولید روزانه ۱۰٫۶۷ میلیون بشکه در ماه جولای و رکوردشکنی نشان داد که تمایلی به پیوستن به فریز نفتی ندارد. اظهار نظرهای خالد الفالح وزیر نفت این کشور نیز مبنی بر اینکه لزومی برای دخالت در بازار وجود ندارد، بر گمانه زنی‌ها دامن می‌زد. اما توافق این کشور با روسیه برای همکاری بر سر به ثبات رساندن بازار نفت و افزایش قیمت‌ها در چارچوب نشست گروه بیست، سیگنال‌های دیگری به بازیگران بازار مخابره کرد. کاهش تولید نفت عربستان در ماه آگوست نیز نشانه‌ی دیگری از مصمم بودن سعودی‌ها برای افزایش بهای نفت بود.
اوج هیجانات را می‌توان در ملاقات هفته‌ی گذشته‌ی نمایندگان ایران و عربستان در وین به عنوان پیش‌درآمدی برای مذاکرات در الجزایر دانست. در آن جلسه عربستان اعلام کرد که در صورتی که ایران تولید نفت خود را در سطح فعلی حفظ کند، این کشور تولید خود را به سطح اوایل ماه ژانویه کاهش می‌دهد. در شرایطی که با اظهار نظرها مبنی بر مشورتی بودن نشست الجزایر امیدها به حصول توافق تا حد زیادی کاهش یافته بود، اعلام آمادگی عربستان برای محدودسازی تولیدش دوباره امیدها به بهبودی بازار را احیا کرد. اما با انتشار اخباری از کاهش دستمزدها و همچنین نداشتن ظرفیت تولید بیشتر در پادشاهی سعودی، به نظر می‌رسید عربستان روغن ریخته را نذر امامزاده کرده است و طبیعتا این پیشنهاد از سوی تهران رد شد.
بیژن زنگنه در آستانه‌ی نشست اوپک با اشاره به مشورتی بودن جلسه پیش رو اظهار کرد که باید به همین اندازه از آن انتظار داشته باشیم. همچنین وی در میانه‌ی نشست و پس از ملاقات با خالد الفالح، یادآوری کرد که انتظار به توافق رسیدن در این نشست را نداشت. اظهار نظر وزیر نفت عربستان مبنی بر پذیرش استثنا کردن ایران، لیبی و نیجریه- سه کشوری که بارها بر همراهی نکردن با طرح فریز نفتی تاکید کرده بودند- از محدود سازی تولید نفت به همان اندازه، ناظران حوزه‌ی انرژی را متحیر کرد.
به عبارت دیگر دستیابی به اولین توافق اوپک پس از سال ۲۰۰۸ برای کاهش تولید، با پافشاری ایران بر مواضع به حقش و نیز عقب نشینی آشکار عربستان حاصل شد. توافق تاریخی اوپک- که هیچکس تا پیش از حصول آن، حتی امکان تحققش را هم پیش‌بینی نمی‌کرد- همان‌طور که زنگنه به درستی اشاره کمرده، تنها با تصمیم استثنایی اوپک بدست آمد.
