به گزارش خبرنگار اقتصادي فارس، شاخص كل بورس 43 ساله ايران در حالي از سال 69 بر پايه عدد 100 واحد بكارگرفته شده كه اين شاخص در سال گذشته با تغيير و تحولاتي مواجه و مورد انتقاد برخي از كارشناسان قرار گرفت.
از طرف ديگر شاخص شناور آزاد نيز كه در 4 شهريور سال گذشته عملياتي شد نتوانسته جوابگوي نيازهاي فعالان بازار سرمايه باشد، بنابراين شركت بورس اوراق بهادار از دو سال گذشته پيگير طراحي شاخص هاي جديد شد تا اينكه يكسال بعد از عملياتي شدن شاخص سهام شناور آزاد، شاخص 30 شركت بزرگ هم از امروز بكارگرفته شد. شاخصي كه در آينده مي تواند نماگر وضعيت واقعي بازار سهام كشور و جايگزين شايسته ايي براي ديگر شاخص ها باشد.
*شاخصي با استانداردهاي جهاني
در اين رابطه علي سنگينيان در گفت وگو با خبرنگار اقتصادي فارس، اظهار داشت: شاخص 30 شركت بزرگ كه طبق استانداردهاي جهاني طراحي شده از امروز بر مبناي عدد هزار واحدي در بورس تهران به طور رسمي بكارگرفته شد، اين اتفاق طبق مصوبه 26 مرداد 88 سال گذشته شوراي بورس و انجام كارهاي فني و همچنين طي دوره آزمايشي چهارماهه (از ارديبهشت تا پايان مرداد 89) رخ داده است.
وي ادامه داد: شاخص TEFIX30 شاخصي است كه به صورت ميانگين وزني و بر اساس سهام شناور آزاد محاسبه ميشود و عملكرد 30 شركت بزرگ پذيرفته شده در بورس تهران را اندازهگيري ميكند، اين در حالي است كه در عمده بورس هاي دنيا به جاي بكارگيري شاخص كل از شاخص هاي انتخابي مانند S&P 500 استفاده مي شود كه بيانگر وضعيت واقعي شرايط روز بازار هاي سهام هستند.
*شرايط انتخاب 30 شركت براي شاخص
اين مقام مسئول با بيان اينكه انتخاب شركتها بر اساس ارزش بازار و معيارهاي نقدشوندگي انجام ميشود ادامه داد: بر اين اساس 100 شركت بزرگ پذيرفته شده در بورس تهران بر اساس ارزش بازار و به ترتيب نزولي فهرست ميشوند و از ميان آن، 30 شركت كه داراي شرايطي هستند به عنوان سهام زير مجموعه شاخص انتخاب ميشوند.
به گفته سنگينيان اين شرايط شامل گذشت حداقل سه ماه از پذيرش و معامله سهام شركت ها در بورس تهران، ارزش معاملات ماهانه در 6 ماه گذشته منتهي به تاريخ بازنگري، بيشتر از 25 درصد ميانگين ارزش ماهانه معاملات 100 شركت بزرگ در 6 ماه گذشته منتهي به تاريخ بازنگري باشد (براي سهامي كه كمتر از 6 ماه از تاريخ پذيرش آنها ميگذرد، اين دوره به 4/3 دورهاي كه سهم پذيرفته شده است، تغيير مييابد) و درصد سهام حداقل 10 درصدي است.اين در حالي است كه تعداد سهام شركتها در شاخص، آخرين تعداد سهام ثبتشده شركت است كه در بازنگري فصلي، مدنظر قرار خواهد گرفت.
*مزيت هاي شاخص جديد
سنگينيان در برابر اين سئوال كه بكارگيري شاخص 30 بزرگ بورس داراي چه مزايايي است توضيح داد: در حالي شاخص كل بورس ناشي از محاسبه ارزش روز همه شركت ها و حتي شركت هايي كه معامله نمي شوند است كه اين شاخص جديد دقيق تر و كامل بوده و متشكل از 30 شركت بزرگ و نقد شونده است.
وي با بيان اينكه سهام 30 شركت از ميان 100 شركت بزرگ داراي ارزش معاملات بالا انتخاب شده اند، ادامه داد: از طرف ديگر شاخص 30 شركت بزرگ بورس 65 درصد از ارزش روز بازار را شامل مي شود و طي دوره آزمايشي از همبستگي 95 درصدي با شخاص كل بورس برخوردار بود.بنابراين اين شاخص مي تواند معيار مناسبي براي مقايسه عملكرد صندوق ها و شركت هاي سرمايه گذاري باشد.
معاون مطالعات اقتصادي و توسعه بازار شركت بورس ادامه داد: اين در حالي است كه در اين شاخص از سهام شناور آزاد اندك شركت ها به همراه مالكيت ضربدري استفاده نشده و از سوي ديگر برخلاف شاخص كل بورس كه شركتي مانند مخابرات كه تا 100 واحدي اثر گذار است در اين شاخص درصد تاثير وزن شركتها در شاخص بر اساس ضريب سرمايه، به 15 درصد ارزش بازار محدود ميشود و تحت تاثير شركت هاي خاص مانند مخابرات نيست.
* تغيير محدود شركت هاي تشكيل دهنده شاخص
سنگينيان در برابر ديگر سئوال مبني بر اينكه آيا 30 شركت بزرگ و تشكيل دهنده شاخص با ورود و خروج هم مواجه مي شوند يا خير پاسخ داد: در هر دوره فصلي 30 شركت حاضر در اين شاخص بر اساس اطلاعات و وضعيت معاملاتي 6 ماهه مورد بررسي قرار مي گيرند.در اين بررسي ها مواردي چون كسري سهام شنارو آزاد و نقدشونگي شركت ها مورد توجه قرار خواهد گرفت اما جابجايي ها چندان زياد نبوده و حدود 10 تا 15 درصد شركت ها را شامل مي شود.
وي با بيان اينكه مسئوليت بازنگري در تركيب سهام زير مجموعه شاخص به عهده بورس تهران است ادامه داد: هدف اصلي از بازنگري در تركيب شاخص، اطمينان از رعايت موارد تعريف شده است. اطلاعات مربوط به سهام جديد وارد شده به شاخص از جمله، درصد سهام شناور و تعداد سهام منتشره طي يك اعلاميه رسمي به بازار اعلام ميشود. بازنگري نيز پس از يك هفته، اجرايي خواهند شد.
به گفته وي بازنگريها به صورت فصلي و در سومين چهارشنبه ماههاي خرداد، شهريور، آذر و اسفند و بر اساس ارزش بازار شناور و ارزش معاملات 6 ماهه منتهي به تاريخ بازنگري، انجام ميشود. تعداد سهام منتشره هر شركت نيز تعدادي سهامي است كه در بورس تهران پذيرفته شده است و سهام جديد منتشر شده در صورتي در محاسبات شاخص لحاظ ميشود كه حداقل دو روز قبل از بازنگري توسط بورس تهران به طور رسمي، تائيد شده باشد.
سنگينيان خاطر نشان كرد: درحالي قيمت موثر در بازنگري نيز قيمت پاياني محاسبه شده در روز بازنگري است كه سهام شناور مورد استفاده در محاسبه شاخص30 شركت بزرگ هم به صورت فصلي موردبازنگري قرار ميگيرد.وزن هر شركت در شاخص به وسيله ضريب سرمايه تعيين ميشود كه اين ضريب براي همه شركتها در شاخص 30 شركت بزرگ، 15 درصد تعيين شده است. ضريب سرمايه به صورت سالانه و در سومين چهارشنبه اسفندماه هر سال بازنگري خواهد شد.
وي افزود: كيمته شاخص ميتواند علاوه بر بازنگريهاي فصلي، در موارد خاص كه عواملي باعث تاثيرگذاري بر يك يا چند سهم زير مجموعه شاخص شده است، تركيب شاخص را مورد بازنگري قرار دهد. از جمله اين موارد خاص انتشار سهام جديد از محل سهام جايزه، انتشار سهام جديد از محل آورده نقدي،انتشار سهام جديد از محل آورده نقدي و سهام جايزه،تغيير ضريب سهام شناور آزاد و تغيير ضريب سرمايه است.
* تعريف ابزار جديدي بر روي شاخص 30 شركت
وي با اشاره به اينكه شاخص 30 شركت بزرگ هر 800 ثانيه محاسبه و منتشر ميشود ادامه داد: با اين اوصاف شاخص جديد بورس منطبق با استانداردهاي جهاني بوده و در آينده خواهد توانست نماينده رسمي و واقعي بازار سهام كشور باشد. از طرف ديگر در نظر داريم در آينده ابزار جديدي مانند آپشن و فيوچر براي اين شاخص تعريف كنيم تا به مانند ديگر بورس امكان معامله بر روي شاخص هم وجود داشته باشد.اين شاخص، معيار مناسبي براي طراحي ابزارهاي مبتني بر شاخص از جمله صندوق و ابزار مشتقه و همچنين ابزار مناسبي(Benchmark) براي مديريت دارايي است.
*فرمول شاخص جديد
به گفته سنگينيان شاخص 30 شركت بزرگ به صورت ميانگين وزني و بر اساس تعداد سهام شناور آزاد و از تقسيم ارزش بازار تعديل شده شناور به ارزش پايه به دست ميآيند كه در آن
Base level = 1000
n = تعداد سهام موجود در مجموعه شاخص (30)
Xi= قيمت كه به صورت ميانگين وزني تعيين ميشود (مشروط بر معامله حداقل 1000 سهم)
= Nosiتعداد سهام منتشره شركت
Adji= ضريب تعديل كه در وضعيت فعلي مساوي يك در نظر گرفته شده است.
ffi= ضريب آزاد شناور
=b پايه شاخص
adj2 ضريب تعديل پايه شاخص است.
*چگونگي كاركرد شاخص هاي پيشرو، آغازين و پاياني
معاون شركت بورس با بيان اينكه شاخص پيشرو با هدف نشان دادن روند بازار و قبل از بازگشايي بازار محاسبه و منتشر ميشود ادامه داد: شاخص پيشرو از ساعت 8.30 تا 9 صبح و بر اساس قيمتهاي تئوريك يعني قيمتي كه سهم در صورت انجام معامله با رعايت شرايط تعيين شده در مرحله بازگشايي بازار خواهد داشت، محاسبه ميشود.
سنگينيان افزود:اين در حالي است كه اگر به هر دليلي قيمت سهام زير مجموعه شاخص پس از بازگشايي بازار در دسترس نباشد، شاخص پيشرو تا رفع مشكل بر اساس قيمتهاي در دسترس سهام معامله شده، محاسبه و به بازار اعلام ميشود. اين شاخص پيشرو، درصد اختلاف ارزش بازار سهام معامله شده با آخرين ارزش بازار بر اساس قيمت پاياني را نشان ميدهد.
وي ادامه داد: شاخص در زمان بازگشايي، بر اساس قيمت آغازين سهام زير مجموعه شاخص(براي سهام بدون معامله و متوقف، قيمت پاياني روز معاملاتي قبل) محاسبه ميشود. شاخص آغازين، نشان دهنده قيمت آغازين سهام زير مجموعه است. پس از شروع معاملات پيوسته در بازار، آخرين مقدار شاخص با توجه به تناوب تعيين شده، بر اساس آخرين قيمت سهام معامله شده يا قيمتهاي مرجع (در صورت انجام اقدامات شركتي) محاسبه ميشود.
به گفته وي پس از بسته شدن بازار، شاخصهاي پاياني بر اساس قيمت پاياني هر سهم( قيمت ميانگين موزون وزني) و شاخص آغازين بر اساس قيمت آغازين هر سهم محاسبه مي شود.در هر دو مورد براي سهامي كه معامله نشدهاند يا متوقف هستند، قيمت پاياني روز معاملاتي قبل مورد استفاده قرار خواهد گرفت.شاخص قيمت 30 شركت بزرگ نيز همزمان با محاسبه شاخص بازده كل( قيمت و سود نقدي) 30 شركت بزرگ، محاسبه و منتشر ميشود.
*فهرست 30 شركت تشكيل دهنده شاخص
سنگينيان در خاتمه به اسامي 30 شركت تشكيل دهنده شاخص اشاره و گفت: اين شاخص متشكل از شركت هاي مخابرات ايران با 10درصد سهام شناور آزاد، صنايع مس ايران با 20 درصد، فولاد مباركه اصفهان با30
درصد ، پالايش نفت اصفهان با 15درصد، مپنا با10 درصد، بانك صادرات با 10درصد، بانك پارسيان با 40
درصد، چادر ملو با15 درصد، سرمايه گذاري غدير با 15درصد،سايپا با 20 درصد، گل گهر با 20 درصد،پتروشيمي خارك با 20درصد، سرمايه گذاري صندوق بازنشستگي با10 درصد، سرمايه گذاري توسعه معادن و فلزات،با 25
درصد، ايران خودرو با 30 درصد،بانك كار آفرين با 75 درصد، سيمان فارس و خوزستان با30درصد، پتروشيمي
فنآوران با 20 درصد، بانك سينا با 15 درصد،سرمايه گذاري بانك ملي با 20درصد، توسعه صنايع بهشهر با 40
درصد، توسعه معادن روي با 70 درصد، گروه بهمن با 25 درصد، نفت بهران با 25، ايران ترانسفو با 20،پتروشيمي اراك با 25، صدرا با 30 ، سرمايه گذاري شاهد با 20، كالسيمين با 40 درصد و سرمايه گذاري ملي ايران با 40 درصد سهام شناور آزاد هستند.
ارسال نظر
اخبار روز
خبرنامه