دهمين ركورد شاخص بورس، روز گذشته رقم خورد تا مهمترين ابزار براي معرفي بازار سرمايه كشوررقم 22 هزار واحد را در پرونده كاري خود به ثبت رساند.
به گزارش «فردا» به نقل از تهران امروز، در اين روز دو بانك صادرات و پارسيان با تاثير 52.5 واحدي شاخص كل بورس را به رقم 22 هزار واحد رساندند تا اين متغير بورس در كمتر از 11 روز بتواند رشد هزار واحدي را تجربه كند. دماسنج بازار سهام در حالي 12 بهمن ماه به ركورد 21 هزارواحدي رسيده بود كه در ادامه روند روبه رشد و تداوم رونق روزهاي گذشته بازار سهام، ركورد ديگري براي بازار به ثبت رسيد و در غياب شركت‌هايي چون فولاد مباركه، ايران خودرو و سايپا كه با توقف نماد روبه‌رو هستند و همچنين در پي افول سهام شركت‌هاي معدني، بانك‌ها و تك سهم‌ها ركورد جديدي در بورس به ثبت رسيد. به باور كارشناسان و مسئولان بازار سرمايه،افزايش تمايل سرمايه گذاران به خريد و فروش سهام، ورود سرمايه و سرمايه گذاران جديد، تشديد ركود بازار‌هاي رقيب مانند بازار مسكن، افزايش قيمت‌هاي جهاني،عدم عرضه سهام جديد و البته اجراي قانون هدفمند سازي يارانه‌ها و روشن شدن آينده صنايع و اين موضوع مهم از جمله دلايل اصلي رونق بي‌سابقه بازار سهام طي سال جاري و در طول 7 سال اخير هستند. با اين اوصاف دماسنج بازار سهام كه در ابتداي سال بر روي 12 هزار و 537 واحد قرار داشت طي 219 روز كاري( تا به روزگذشته) در مجموع 9 هزار و 463 واحد افزايش يافته تا ميانگين سرمايه‌گذاري در بورس به بيش از 75 درصد برسد. اما در اين ميان،در حالي مسئولان خبر از بازدهي 75 درصدي بازار سرمايه كشور از ابتداي سال تاكنون مي‌دهند كه اين بازدهي در نتيجه رشد قيمت سهام تعداد انگشت شماري از شركت‌ها بوده است. شاخص فعلي بورس تهران كه روند قيمت و سود نقدي شركت‌ها را به نمايش مي‌گذارد،در حالي از ابتداي سال تا كنون با 75 درصد رشد روبه‌رو شده است كه تا پيش از اين، يعني تا قبل از آذر سال 87 كه سيستم معاملاتي هنوز تغيير نكرده بود و مسئولان بورس هنوز بهانه‌اي براي تغييرماهيت بورس نداشتند،بازدهي بورس تهران در نتيجه ميانگين بازدهي شاخصي بود كه فقط نوسان قيمت سهام منحني شاخص را بالا و پايين مي‌برد. اتفاقي كه با تغيير ماهيت شاخص ديگر رخ نداد و از آن تاريخ به بعد سرمايه گذاران شاهد رشد شاخص بودند نه افت. حال سوال اين است كه آيا بازدهي 75 درصدي مي‌تواند معيار درستي براي سرمايه گذاران باشد؟به عبارتي ساده تر بورس تهران با ميانگين بازدهي 75 درصدي نشان دهنده اين واقعيت است كه سهام شركت‌هاي داخلي در بدبينانه ترين حالت افت قيمت را تجربه نكرده‌اند يا ليدرها با رشد نجومي قيمت اثر منفي كاهش‌ها را از بين برده اند؟
به باور كارشناسان با لحاظ سود نقدي شركت‌ها كه ميزان آن معلوم نيست، ميانگين درصد بازدهي بورس واقعي نيست و زماني مي‌توان براي خريد سهام در يك روز شاخص را ملاك تصميم گيري قرار داد كه شاخص قيمت با همان سبك وسياق قبل در كنار ساير شاخص‌هاي بورس وجود داشته باشد.
نيمي از بازار در دستان 10 غول
حال جديدترين رتبه‌بندي 10 شركت بزرگ بورس حكايت از آن دارد سهم اين شركت‌ها از كل ارزش روز بازار سهام به 46.3 درصد رسيده است. يعني در پي رشد قيمت سهام در طول همين سه ماه اخير، اين شركت‌ها فربه‌تر از گذشته شده‌اند. به گزارش فارس،آخرين وضعيت ارزش روز شركت‌هاي بورسي نشان مي‌دهد رشد قيمت هر سهم شركت مخابرات در هفته‌هاي گذشته منجر شده تا ارزش روز آن كه ابتداي سال 8.5 و در پايان شهريور 10.7 هزار ميليارد تومان بود به 14.5 هزار ميليارد تومان درچهارشنبه گذشته برسد. اين شركت كه با توجه به برخورداري از بيش از 45 ميليارد و 873 ميليون سهم به قيمت هر سهم 317 تومان به چنين ارزش روز بي‌سابقه‌اي رسيده به تنهايي مالك 12 درصد از ارزش روز 103 هزار ميليارد توماني كل بازار سهام ايران شده و در صورت احتساب ارزش روز 8.3 هزار ميليارد توماني شركت زير مجموعه حاضر در فرا بورس خود يعني همراه اول، صنعت مخابرات مالك 18.9 درصد از كل ارزش بازار سهام بورس اوراق بهادار و فرابورس است. بعد از مخابرات، شركت ملي مس قرار دارد كه رشد جهاني قيمت مس منجر به افزايش قيمت هر سهم آن از 753 تومان ابتداي سال به بيش از 1200 تومان در چهارشنبه گذشته شد. اين شركت به دليل داشتن بالغ بر 5 ميليارد 789 ميليون سهم، صاحب ارزش روز 6.9 هزار ميليارد توماني و مالك 5.7 درصدي از كل ارزش بازار سهام شده است. فولاد مباركه ديگر مشمول اصل 44 كه سه‌شنبه گذشته سرمايه اسمي هزار و 58 ميليارد توماني را به دو هزار و 580 ميليارد تومان افزايش داده، در رتبه سوم قرار دارد. اين شركت تا قبل از افزايش سرمايه و با توجه به بهاي 324 توماني هر سهم صاحب ارزش 5.7 هزار ميليارد توماني بوده و 4.2 درصد از ارزش روز بازار سهام را در اختيار داشت. بعد از اين سه شركت، بانك پارسيان هم در رتبه چهارم قرار دارد كه در نيمه اول سال سرمايه اسمي خود را از 900 به هزار و 100 ميليارد تومان افزايش داده است. اين بانك هر چند از نظر سرمايه اسمي پايين‌تر از بانك صادرات با سرمايه بيش از هزار و 680 ميليارد توماني است اما به دليل قيمت 335 توماني هر سهم داراي ارزش ارزش روز 3.6 هزار ميليارد توماني شده و در جايگاه چهارم بزرگ‌ترين شركت‌هاي بورس ايستاده است. شركت‌هاي چادرملو، بانك ملت، مپنا، سايپا، سرمايه‌گذاري غدير و بانك صادرات هم با ارزش روز بيش از 3.5 تا 2.7 هزار ميليارد توماني در رتبه‌هاي پنجم تا دهم جدول بزرگان بورس جا خوش كرده‌اند. به اين ترتيب 10 شركت فوق در مجموع 46.3 درصد از ارزش روز 103 هزار ميليارد تومان را به نام خود كرده اند.
علاوه بر اين، 14 شركت ديگر هم با ارزش روز 2.7 تا هزار ميليارد توماني نقش مهمي در افزايش ارزش كل بازار دارا هستند. اين شركت‌ها به ترتيب شامل بانك تجارت، گل‌گهر، ايران خودرو، پالايش نفت اصفهان، سرمايه‌گذاري اميد، بانك اقتصاد نوين، فولاد خوزستان، پتروشيمي خارك، سرمايه‌گذاري معادن و فلزات، كشتيراني، بانك كارآفرين، فولاد خراسان، سرمايه‌گذاري صندوق بازنشستگي و بانك سينا هستند كه 2.2 تا كمتر از يك درصد ارزش روز بازار را در اختيار گرفته‌اند. با اين اوصاف با در نظر گرفتن اين 14 شركت، مي‌توان به اين نتيجه رسيد كه 24 شركت ياد شده در مجموع 67 درصد از ارزش روز كل بازار سهام را تشكيل داده‌اند اما در اين ميان ليدرهاي بورس در اين روزها آن دسته از شركت‌ها و صنايعي هستند كه اثر منفي بيشتري از هدفمندي يارانه‌ها مي‌گيرند و اخبار مثبتي در خصوص سودآوري اين شركت‌ها به گوش نرسيده است.
حميد رضا اميريان،عضو هيات مديره كانون سهامداران حقيقي در اين باره به تهران‌امروز گفت:عده‌اي كه سه سال روي صنعت بوده‌اند سعي دارند تا با قيمت بهتري از سهم خارج شوند و معامله بر روي سهام شركت‌هاي خودرويي خود نشان از اين اتفاق مي‌داد. وي در خصوص رشد بي‌رويه شاخص بورس از ابتداي سال تا كنون گفت:شاخص مثبت است و تا پايان سال هم همين روند را ادامه خواهد داد اما اين درحالي است كه بورس همانند گذشته همان نوسان را دارد و اين شاخص است كه مثبت مي‌ماند. به گفته اين كارشناس بازار سرمايه،زماني كه مجمع شركت‌هاي بورسي برگزارمي شود،سودي كه به عنوان سود مصوب مجمع بين سهامداران تقسيم خواهد شد، پس از انتشار اطلاعيه شركت به بورس در شاخص لحاظ خواهد شد و در اين ميان چند شركت را سراغ داريم كه سود سهام را به موقع پرداخت كند.به عنوان مثال شركت كالسيمين در ارديبهشت ماه مجمع سالانه را برگزار كرده است اما با گذشت 9 ماه از برگزاري مجمع خبري از تقسيم سود نيست. اميريان در ادامه توضيح داد:با اين شرايط در فاصله 9 ماهي كه اين شركت سود را پرداخت نكرده است وهمچنين ساير شركت‌ها،قيمت سهام شركت دستخوش تغيير قيمتي خواهد شدو اين يعني اينكه شاخص خيلي زودتر از سرمايه گذاران به سود رسيده است وسهامداران همچنان بي‌نصيب مانده اند. اين كارشناس بازار سرمايه در ادامه با اشاره به رشد قيمت سهام شركت‌هايي كه اين روزها بيشترين تاثير منفي را از هدفمندي يارانه‌ها مي‌گيرند گفت: در شش ماه ابتداي سال پيش‌بيني‌ها منطقي‌تر بود و تجهيزاتي‌ها،بيمه‌ها و بانكي‌ها كه كمترين تاثير منفي را از هدفمندي يارانه‌ها مي‌گيرند در ليست اولويت‌هاي سرمايه گذاران بود اما هر چه جلوتر رفتيم ورق اين پيش‌بيني ها برگشت ومعامله گران به سمت صنايعي رفتند كه بيشترين آسيب را از هدفمندي يارانه‌ها مي‌گيرند مثل فولادي‌ها،خودرويي‌ها و... كه شايد علت اصلي آن اين باشد كه سهامداران عمده از اثرات طرح مطمئن شده و قصد خروج دارند. اين اتفاق براي خودرويي‌ها قبل از متوقف شدن نمادشان رخ داد و شركت‌هاي توليد كننده خودرو كه خبري از افزايش سود آوري آنها نيست با هجوم خريداران و جو مثبت سهامداران عمده مواجه شدند.
10 شركت بزرگ بورس فربه‌تر شدند
بررسي ارزش روز 10 شركت بزرگ بورس در سه مقطع زماني اول سال، پايان شهريور و 20 بهمن نشان مي‌دهد اين تعداد شركت فربه‌تر شده و 46 درصد از بازار 103 هزار ميليارد دلار سهام ايران را در دست گرفته‌اند.
رونق غير قابل پيش بيني و انتظار بازار سهام و رشد و ركوردشكني پي در پي شاخص بورس طي 11 ماه اخير در حالي مورد توجه اكثر آحاد مردم و مسئولان و حتي رسانه‌ها و مراجع خارجي و داخلي قرار گرفته كه يكي از مهمترين نتايج اين رونق چشمگير كه با بازدهي 75 درصدي سرمايه‌گذاري مواجه شده، ورود بورس اوراق بهادار تهران به باشگاه 100 ميليارد دلاري بورس‌ها از 12 بهمن ماه بود. اين اتفاق درپي رشد قيمت سهام اكثر شركت‌ها خصوصا شركت‌هاي بزرگ رخ داد و طي آن ارزش روز بازار سهام ايران كه ابتداي سال حدود 65 هزار ميليارد تومان بود با رشد 63 درصدي به بيش از 103 هزار ميليارد تومان رسيد. به اين ترتيب بود كه بورس اوراق بهادار تهران در ميان 52 بورس عضو فدراسيون بورس‌هاي جهان در رتبه سي و نهم و بالاتر از بورس‌هاي مصر، آتن، بوينوس آيرس، ايرلند، اردن، بوداپست، كلمبو، استوني، موريس، قبرس، مالت و برمودا ايستاد. اين درحالي است كه در ميان 37 صنعت حاضر در بورس صنايع بانكداري، فلزات، مخابرات، خودرو، كاني‌هاي فلزي، شركت‌هاي سرمايه‌گذاري چند رشته‌اي صنعتي، محصولات شيميايي، فرآورده‌هاي نفتي و خدمات فني و مهندسي كه مشتمل بر 138 شركت هستند بين 17 تا 4 درصد از ارزش روز كل بازار را به خود اختصاص داده و 83 درصد اين متغير را صاحب شده‌اند. بازار 103 ميليارد دلاري بورس با شاخص 22 هزارواحدي اما هنوز هم ضعف‌هاي قابل مشاهده‌اي دارد كه برخي از آن را رئيس جوان اين سازمان نيز تاييد مي‌كند: «در حوزه سهام شناور آزاد شركت‌هاي بورس در طول اين مدت سعي زيادي كرديم تا آن را افزايش دهيم كه افزايش هم داده‌ايم، اما به گمانم بازهم جاي كار دارد، چرا كه اين نسبت بايد بسيار بالاتر از الان باشد. اين افزايش شدني است اما برنامه‌ريزي مي‌خواهد.» علي صالح آبادي در گفت‌وگو با فارس ادامه مي‌دهد:مقوله مهم ديگر مربوط به قديمي بودن قانون تجارت است كه شركت‌هاي سهامي عام در قالب قانون تجارت فعاليت مي‌كنند. اين قانون بايد با قانون بازار منطبق باشد كه هنوز اين اتفاق رخ نداده است. مثلا افزايش سرمايه شركت‌ها، طبق قانون تجارت فرآيندي طولاني است كه بايد اصلاح شود ولي به هر حال و با در نظر گرفتن همه موارد و امكانات و ظرفيت‌ها سعي كرديم از همه فرصت‌ها حداكثر استفاده كنيم.
