به گزارش خبرنگار اقتصادي فارس، نخستين فاز فعاليت بورس نفت عملاً در سال 86 با عرضه و معامله فرآوردههاي نفتي و پتروشيمي در بوس كالا شروع شد و از همان زمان مطالعات براي راه اندازي بورس نفت نيز آغاز شد كه به زودي دستاوردهاي آن به ثمر خواهد نشست.
فاز اول فعاليت بورس نفت اواخر بهمن سال 86 با مبادلات فرآوردههاي نفتي و پتروشيمي در بورس كالا كليد خورد، فاز دوم آن با راه اندازي رينگ صادراتي فرآوردههاي نفتي و پتروشيمي كيش در آبان ماه سال 88 افتتاح شد و فاز سوم و نهايي آن كه انجام همه معاملات در بخش نفت كوره و نفت خام و فرآورده‌هاست قرار است به زودي و طي يكي دو هفته آينده به صورت رسمي كار خود را آغاز كند.
نقش مثبت در شفاف سازي و اصلاح ساختار اقتصادي و تجاري ايران، افزايش ارزش افزوده در زمينه فرآورده هاي نفتي و گاز و در نتيجه افزايش توليد ناخالص ملي و تحكيم موقعيت ايران در منطقه اهدافي است كه با راه اندازي بورس نفت دنبال مي‌شود.
انتظار مي‌رود راه اندازي بورس نفت به لحاظ سياسي و اقتصادي ايران را در جايگاه ويژه‌اي قرار دهد، در عين حال پرسشهاي زيادي درباره ابعاد و جزييات فعاليت آن مطرح است كه سيد علي اكبر هاشميان مدير عامل و سخنگوي شركت بورس كالا ايران به عنوان مديري كه يكي از متوليان راه اندازي اين بورس است، به برخي از آنها پاسخ گفته است.
*ايران مرجع تعيين قيمت در منطقه
فارس: راه‌اندازي بورس نفت چه تحولاتي را در بازارهاي داخلي و خارجي كه در بخش فرآوردههاي نفتي و پتروشيمي فعال هستند ايجاد خواهد كرد؟
هاشميان: راه‌اندازي بورس نفت مزاياي فراواني دارد، نخستين مزيت آن اين است كه ايران مرجع قيمت گذاري در منطقه مي‌شود زيرا، در حال حاضر هيچ كشور توليد كننده‌اي مرجع قيمت گذاري نيست. پيش از اين قيمت‌ها در بازارهاي مصرف كنندگان تعيين مي‌شد اما از اين پس يكي از مراجع تعيين كننده قيمت نفت در جهان و منطقه، بورس نفت ايران خواهد بود.
دومين مزيت اين بورس رقابتي شدن بازار نفت است و اين يعني مي توانيم نفت را با بالاترين قيمت بفروشيم.
فارس: عرضه نفت كوره به عنوان نخستين كالايي كه قرار است در اين بورس معامله شود، چه زماني انجام خواهد شد؟
هاشميان: بخش بين الملل شركت ملي نفت و شركت پخش فرآورده هاي نفتي آماده عرضه نفت كوره هستند ولي به دليل اينكه حساب هاي شركت نفت وجوه عمومي است بايد اجازه خزانه دريافت شود. نامه‌اي به خزانه براي دريافت مجوز ارسال شده كه اگر وزارت اقتصاد و دارايي اجازه افتتاح حساب را به خزانه بدهد، معاملات بورس نفت شروع خواهد شد.
فارس: تا چه زماني نفت كوره به تنهايي عرضه و بعد از آن نفت خام وارد مي‌شود؟
هاشميان: وقتي مجوز براي عرضه نفت كوره دريافت و معاملات آن شروع شود، شركت نفت قول داده كه بلافاصله نفت خام را نيز عرضه كند.
فارس: بورس نفت مشابهي نيز در منطقه وجود دارد؟
هاشميان: در دبي چنين بورسي وجود دارد اما خيلي ضعيف كار مي‌كند، بنابراين فرصت خوبي براي ايران ايجاد مي‌شود كه يكي از مراجع اصلي تعيين قيمت نفت در منطقه شود.
فارس: نقش شركت ملي نفت در راه اندازي بورس نفت چيست؟
هاشميان: شركت ملي نفت عرضه كننده اوليه در بورس نفت محسوب مي‌شود، ولي افرادي كه نفت را خريداري مي‌كنند به دليل اينكه معاملات در قالب سلف موازي انجام مي‌شود اجازه عرضه مجدد نفت در قالب اين قرار داد را دارند، يعني مجدد كالا به شكل سلف به فروش مي‌رسد.
*قيمت‌هاي جهاني مبناي قيمت گذداري بورس نفت
فارس: قيمت‌هاي بورس نفت قرار است بر چه اساسي تعيين شود؟
هاشميان: قيمت‌ها را مكانيزم بازار تعيين مي‌كند بر اين اساس كه قيمت پايه توسط وزارت نفت اعلام مي شود و در جريان رقابت قيمت روز آن بدست مي‌آيد.
فارس: قيمتي كه وزارت نفت تعيين مي‌كند بر اساس قيمت هاي جهاني است؟
هاشميان: بله قيمتي كه شركت نفت به عنوان پايه تعيين مي‌كند بر اساس قيمت‌هاي جهاني است و بر اساس يك مكانيزم مشخص، قيمت پايه را اعلام و روي آن رقابت و قيمت اصلي بدست مي‌آيد.
*حضور معامله‌گران خارجي با مجوز وزارت نفت
فارس: آيا خريداران خارجي مي توانند در اين بورس وارد شده و خريد كنند؟
هاشميان: خريداران خارجي با هر ارزي مي‌توانند در اين بورس به معامله بپردازند و هيچ مانعي براي ورود خارجي‌ها وجود ندارد، ولي بايد شركت نفت آنها را تأييد كند.
فارس: آيا افراد حقيقي مي توانند وارد اين بورس شوند يا اينكه تنها حقوقي‌ها مجوز فعاليت دارند؟
هاشميان: در حال حاضر تنها شركت‌هاي حقوقي مي توانند در اين بازار به خريد و فروش بپردازند ولي اين امكان وجود دارد كه در آينده افراد حقيقي نيز بتوانند وارد شوند.
فارس: كارمزد معاملات در اين بورس به چه شكل است؟
هاشميان: كارمزد‌ها همان كارمزد رينگ پتروشيمي است كه از سوي سازمان بورس اعلام شده و بسيار ناچيز است.
فارس: در بخش نفت كوره ايران در منطقه چه جايگاهي دارد؟
هاشميان: ايران عمده ترين توليد كننده نفت كوره در منطقه است كه ميزان توليد آن در حدود 1.5 ميليون بشكه در روز است و اينكه چه ميزان از آن ابتدا در بورس نفت براي عرضه صادراتي در نظر گرفته شود به شركت نفت بستگي دارد.
فارس: چه گروه‌هايي مي توانند در اين بورس معامله كنند؟
هاشميان: هر شركتي كه تأييديه شركت ملي نفت را داشته باشد مي تواند در اين بورس به خريد و فروش بپردازد.
فارس: آيا شاخص مستقلي براي بورس نفت تعريف مي شود؟
هاشميان: حتماً شاخص‌هايي براي معاملات نفت در اين بورس در آينده تعيين خواهد شد، ولي ابتدا بايد معاملات آن شروع شده تا بعد بتوان بر اساس كالا‌هايي كه به طور مداوم عرضه مي شوند و بر اساس سنگين يا سبك بودن آنها شاخص‌هايي را طراحي كرد.
به طور مثال، پيش از اين قرار بود كه شاخص نفت فوق سنگين ميدان‌هاي سروش و نوروز در نظر گرفته شود ولي هنوز براي پيش بيني زود است و بستگي به معاملات آينده دارد.
فارس: آيا در برنامه‌هاي آينده به دنبال اتصال به بازارهاي جهاني از جمله لندن هستيد؟
هاشميان: بله. وقتي اين بورس فعاليت خود را آغاز كند معامله‌گران مي توانند براي هجينگ يا پوشش ريسك قيمت آن از بورس‌هاي ديگر استفاده كنند.
فارس: با توجه به اينكه سلف موازي يك ابزار جديد است، چه ميزان در راه اندازي و پيشرفت و رونق بورس نفت نقش دارد؟
هاشميان: اكثر معاملات نفتي در دنيا از طريق فوروارد انجام مي شود و ما فوروارد را در قالب معاملات سلف موازي طراحي كرده‌ايم كه انشاء الله در آينده انجام خواهيم داد و هر كس به اين شكل كالا را خريداري كند، مي‌تواند به پشتوانه آن يك قرارداد سلف جديد به فروش برساند.ُ
ارسال نظر
اخبار روز
خبرنامه
نظرسنجی
نظر شما درباره نحوه واگذاری سهام دو تیم استقلال و پرسپولیس چیست؟