آن مرد در باران آمد

به گزارش واحد سنجش و راه حل‌های رفتاری در بازار (آبسیم) بورس نیوز، هر چند که بورس ایران از پیش از انقلاب فعالیت خود را آغاز کرد اما؛ عمر و قدمت سازمانی به نام «سازمان بورس و اوراق بهادار» چندان زیاد نیست.

اولین بار در آذر ماه سال ۸۴ بنا به مصوبه مجلس شورای اسلامی وقت، «سازمان بورس و اوراق بهادار» تشکیل شد؛ تا پیش از آن، «سازمان کارگزاران بورس» به نوعی متولی اصلی بازار سهام کشور شناخته می‌شد.

پس از حسین عبده تبریزی که در سال‌های ابتدایی فعالیت دولت احمدی نژاد از سمت دبیرکل سازمان کارگزاران بورس کنارگیری کرد، علی صالح آبادی سکاندار آن مجموعه شد و بعد از ابلاغ تشکیل سازمان بورس و اوراق بهادار، به عنوان اولین رییس این سازمان معرفی شد و کار خود را از ازدیبهشت ماه سال ۸۵ آغاز کرد و تا سال ۹۳ بر صندلی ریاست این سازمان تکیه زد و طی این مدت تحولات بسیاری در این بازار شکل گرفت؛ از تأسیس بورس کالا و فرابورس ایران تا راه‌اندازی ابزار‌های مختلف مالی و توسعه الکترونیک بورس.

در آذر ماه سال ۹۳ محمد فطانت فرد که بیشتر مدیر بانکی شاخته می‌شود، سکاندار سازمان بورس شد. چالش فطانت فرد در زمان تکیه بر صندلی ریاست سازمان، بازگشایی نماد‌های پالایشی بود که مدت‌های طولانی در توقیف به سر می‌بردند. در کنار بحث پرکشش پالایشی ها، اخذ بهره مالکانه از معدنی‌ها و کاهش شدید قیمت جهانی نفت، شروع داغی را برای فطانت فرد رقم زد.

عمر ریاست فطانت فرد به درازای صالح آبادی نبود و خیلی زود و در مرداد ماه سال ۹۵ کرسی ریاست سازمان بورس و اوراق بهادار را به شاپور محمدی واگذار کرد. در آن زمان گفته می‌شد که شاپور محمدی با طیب نیا وزیر وقت اقتصاد، از دوران دانشگاه دوستی دیرینه دارد و این رفاقت نیز در انتصاب وی بی تاثیر نبوده است.

شاپور محمدی نام آشنایی برای فعالان و اهالی بازار سرمایه بود؛ در رزومه کاری این شخص، نخستین مدیرعامل بورس انرژی، دومین دبیرکل کانون نهاد‌های سرمایه‌گذاری ایران، عضو هیئت داوری بازار سرمایه، رئیس کمیته امتحانات و عضو کمیته شاخص سازمان بورس و اوراق بهادار، به چشم می‌خورد.

شاپور محمدی در همان روز‌های ابتدای حضور در سازمان بورس، وعده پیگیری موضوع تمدید مهلت معافیت مالیاتی افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها را داد که این امر در آخرین ماه‌های سال ۹۸ به طور کامل محقق شد.

یکی از اولین اقدام‌های شاپور محمدی به عنوان رییس سازمان بورس، کوتاه کردن زمان توقف نماد‌ها بود و سازوکاری جدید در خصوص توقف نماد‌ها به اجرا درآمد. علاوه بر این، ابزار‌های اختیار خرید و فروش وارد گود معاملات بورس شد.

یکی از تغییرات مهم در خصوص گزارش‌های مالی شرکت ها؛ حذف گزارش پیش بینی صورت‌های مالی بود و در کنار آن، اطلاعات مربوط به تولید و فروش ماهانه شرکت‌ها که قبلا به صورت اختیاری منتشر می‌شد، به صورت اجباری درآمد.

حال روز گذشته پس از تأیید و تکذیب های فراوان، خبر رسید که با استعفای شاپور محمدی موافقت شده و حسن قالیباف اصل به عنوان شخص اول بازار سهام کشور و یازدهمین سکاندار تاریخ بورس ایران معرفی شد.

حسن قالیباف اصل ۵۰ ساله، فارغ التحصیل دکتری مدیریت مالی دانشگاه تهران و عضو هیئت علمی دانشگاه الزهرا است. وی از سال ۸۵ تا سال ۹۷ به مدت ۱۲ سال مدیرعامل شرکت بورس تهران بود. علاوه بر این، تا پیش از آن، مدیرعامل شرکت مدیریت سرمایه‌گذاری امید، مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری ایرانیان، مدیر سرمایه‌گذاری شرکت سرمایه‌گذاری بوعلی و کارشناس سرمایه‌گذاری شرکت سرمایه‌گذاری تدبیر را در کارنامه خود دارد و همانند شاپور محمدی، فردی شناخته شده در بین اهالی بازار سرمایه است.

در حالی قالیباف اصل وارد سازمان بورس می‌شود که شاخص کل در اوج به سر می‌برد و نقدینگی فراوانی در بازار موج می‌زند. باید منتظر ماند و دید رییس جدید با شاخص‌های سربه فلک کشیده چه می‌کند و چه برنامه‌هایی برای بورس‌بازان دارد.

به این ترتیب، پس از فریدون مهدوی (۱۳۴۶-۱۳۴۹)، فضل اله مهرپور (۱۳۴۹-۱۳۵۲)، داریوش خزیمه علم (۱۳۵۲-۱۳۵۳)، منصور ضابطیان (۱۳۵۳-۱۳۵۹)، اله وردی رجایی سلماسی (۱۳۵۹-۱۳۷۶)، سیداحمد میرمطهری (۱۳۷۶-۱۳۸۲)، حسین عبده تبریزی (۱۳۸۲-۱۳۸۴)، علی صالح آبادی (۱۳۸۴-۱۳۹۳)، محمد فطانت (۱۳۹۳-۱۳۹۵) و شاپور محمدی (۱۳۹۵-۱۳۹۹)، اکنون حسن قالیباف اصل کار خود را در فروردین ماه سال ۱۳۹۹ در سازمان بورس و اوراق بهادار آغاز کرد و باید دید تا چه زمانی روی صندلی ریاست تکیه می‌زد!