کاهش قیمت ارز و اخبار مثبت احتمالی برجام

آنچه در معاملات چهارشنبه گذشت:

به گزارش بورس نیوز، در حالی که روز چهارشنبه نخستین روز معاملاتی با دامنه نوسان منفی ۳درصدی بود و بسیاری از سهامداران خوشبین انتظار کاهش عرضه را داشتند، افزایش فروش در اکثر نماد‌های بزرگ و کوچک بازار منجر به افت بیش از ۱۲.۵۴۳ واحدی شاخص کل شد. تشکیل صف‌های فروش سنگین در نماد‌های کوچک و دارای حباب‌های قیمتی در کنار عرضه‌های سنگین در اکثر نماد‌های بزرگ در روز چهارشنبه تا حدود زیادی تکلیف بازار را در روز جاری مشخص کرد.

همانگونه که بسیاری از فعالان بازار سرمایه و البته کارشناسان به لطمات حاصل از اجرای طرح‌های غیرکارشناسانه مدیران سازمان بورس اذعان دارند، شاهد کاهش محسوس حجم و ارزش معاملاتی در روز‌ها و هفته‌های گذشته بودیم و بی شک با انتشار اخبار مثبت سیاسی و فروش نفت و سایر کالا‌های صادراتی ایران در ماه‌های آتی شاهد بروز رکودی سنگین در اکثر بازار‌های سرمایه‌گذاری در کشور خواهیم بود.

تاثیر منفی معاملات "فارس"، "فولاد"، "فملی"، "شستا" و ...، از اصلی‌ترین دلایل افت ۱۲.۵۴۳ واحدی شاخص کل در روز چهارشنبه بود که البته پیش‌بینی این اتفاق در روز جاری نیز دور از ذهن نیست.

اخبار اقتصاد بین الملل:
بی‌شک مهمترین اخبار اقتصاد بین‌المللی مرتبط با ایران در روز‌های گذشته را می‌توان به اخبار مرتبط با نشست‌های بین ایران و کشور‌های عضو برجام اختصاص داد. در این راستا، وال‌استریت‌ژورنال به نقل از منابع آگاه مدعی شده دولت جو بایدن برای کاهش تحریم‌ها علیه برخی از بخش‌های کلیدی اقتصادی ایران اعم از نفت و بخش بانکی آمادگی نشان داده و این موضوع به کاهش اختلافات در مذاکرات کمک می‌کند.

دو منبع مطلع گفته‌اند آمریکا آماده رفع تحریم‌های اعمال‌شده به بهانه «تروریسم» علیه بانک مرکزی ایران و شرکت‌های نفتی و نفت‌کش ایران و همچنین برخی از بخش‌های کلیدی اقتصاد ایران اعم از فولاد، آلومینیوم و سایر بخش‌ها است.
یک مقام ارشد اروپایی گفت واشنگتن علاوه بر این، آمادگی خود را برای رفع احتمالی تحریم‌ها علیه بخش‌های منسوجات، خودروسازی، کشتیرانی، بیمه و تمامی دیگر بخش‌هایی که قرار بود تحریم‌های آن‌ها ذیل برجام رفع شود، ابراز داشته است.

وال‌استریت‌ژورنال نوشته با آنکه دولت بایدن گفته آماده رفع تحریم‌های اعمال‌شده از سوی علیه ترامپ علیه ایران است، مقام‌های آمریکایی گفته‌اند حق حفظ برخی از تحریم‌ها علیه برنامه موشکی و حمایت ایران از متحدانش در منطقه را برای خود محفوظ می‌دانند. این رسانه همچنین گزارش داده ایران و آمریکا بر سر رفع تحریم‌های اعمال‌شده علیه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به بهانه ادعایی «تروریسم» اختلاف دارند.

همچنین، مشاور امنیت ملی کاخ سفید در مصاحبه با شبکه سی‌ان‌ان درباره وضعیت پیرامون رایزنی‌های اخیر در وین میان ایران و گروه ۱+۴ و گفتگو‌های غیر مستقیم با هیات آمریکایی اظهاراتی مطرح کرد.

کریستیان امانپور مجری شبکه سی‌ان‌ان در مصاحبه اختصاصی با جیک سالیوان مشاور امنیت ملی کاخ سفید از او درباره رایزنی‌های اخیر در وین برای بازگشت آمریکا به برجام و همچنین برنامه جو بایدن برای خارج کردن نظامیان آمریکایی از افغانستان سوال کرد. امانپور سوال کرد: در موضوع ایران، در محافل عمومی و علنی این حرف مطرح شده است که چه طرفی ابتدا (به پایبندی دوباره و کامل به برجام) برمی‌گردد؟

اقتصاد کلان و بازار سرمایه:
اما مهمترین اخبار مرتبط با بازار سرمایه در روز‌های انتهای هفته را می‌توان به نامه طنزآمیز و مضحک اهالی بازار سرمایه بود که متاسفانه به حدی ضعیف و جهت‌گیرانه نوشته شده که احتمالا نه تنها هیچ توجهی به خود جلب نخواهد کرد بلکه احتمالا کورسو‌های امید را برای رسیدگی مدیران به بازار سرمایه را از بین خواهد برد.

به برخی از بند‌های این نامه نگاهی بیندازیم تا جنبه ظنر آمیز آن بیش از پیش مشخص شود:

یک) مالیات حق ملت است؛ حق جوان سیستان بلوچستانی، مادر اهوازی و پیرمرد خراسانی و ... است. دور از انصاف است، بگوییم برای حل مشکل عده‌ای از مردم، عده دیگری سهیم باشند ولی، پیشنهاد ما این است که بازار سرمایه مانند دیگر بخش‌های اقتصاد با اندکی تاخیر مالیات را پرداخت کند. می‌دانید بابت فروش هر سهم، سرمایه‌گذار نیم‌درصد ارزش معامله را به عنوان مالیات پرداخت می‌کند. پیشنهاد این است که این نیم درصد به نام دولت در صندوق تثبیت بازار سرمایه سرمایه‌گذاری شده و با وجوه آن برای خرید سهام ارزنده بازار اختصاص یابد.

هر زمان بازار سرمایه به وضعیت طبیعی بازگشت، سهام این صندوق به ارزش روز (که قطعا بالاتر از قیمت‌های امروز خواهد بود) فروخته شده و به حساب سازمان امور مالیاتی برگردد. توجه کنید ما نمی‌گوییم به ما وجهی پرداخت کنید. صرفا می‌گوییم مانند هر شخص حقیقی و حقوقی دیگری که برای پرداخت مالیاتش شاید بیش از یکسال زمان داشته باشد، به ما نیز اندکی زمان دهید تا کسب و کارمان دوباره به رونق برگردد و مالیات را با سود منطقی پرداخت کنیم.

یعنی این دوستان مالیات کنونی و درآمد‌های نقد دولت را متعلق به تمام اقشار مملکت بوده را در صندوق واریز کنیم و این صندوق سهام بادکرده این اساتید را خریداری کنند و چند سال بعد که این صندوق می‌توانست سهام بادکرده بفروشد همین دوستان در تمام رسانه‌ها و تریبون ها، این صندوق و سهامداران حقوقی عرضه‌کننده سهام را مقصر اول و آخر بازار معرفی کنند.

چهار) در شرایط کنونی مانند شرایط جنگ تحمیلی باید قدر سربازان شجاعی که حاضرند پیش‌قدم شوند و برای تغییر شرایط به جلو بروند را بدانیم و آن‌ها را تشویق کنیم. باید برای تشویق طرف تقاضای بازار تدابیری اخذ کنیم که برای دستیابی به این هدف سه پیشنهاد داریم:

الف- صندوق‌های توسعه و تثبیت بازار امروز به انباشتی از دارایی سهام تبدیل شده‌اند و توازن وجه نقد و سهام در آن از بین رفته است بنابراین پیشنهاد می‌شود این صندوق‌ها برای گذر از شرایط کنونی بخشی از سهام موجود در پرتفوی را عادلانه و با نرخ سود متناسب به صورت اقساطی به تمام علاقه‌مندان (با رعایت شرایط انصاف و عدالت) واگذار کنند تا هم خصوصی‌سازی تعمیق یابد هم با افزایش وجوه نقد این صندوق‌ها دوباره موفق به انجام رسالت خود شود.

آخر یکی نیست به این علما گوشزد کند که اگر منابعی بود و اشخاص حقیقی و حقوقی قصدی برای سرمایه‌گذاری داشتند چرا باید از صندوق تثبیت سهم خریداری کنند. مگر تعداد سهم قابل خرید در بازار کم بوده که این افراد نمی‌توانند خرید و یا سرمایه گذاری داشته باشند؟

ب- در همین شرایط کنونی افراد زیادی وجود دارند که حاضرند تسهیلات گرفته و در طرف تقاضا به خرید سهام بپردازند، ولی قوانین دست و پا گیر سازمان بورس و بانک مرکزی گا‌ها مانع از این کار می‌شود. از کفایت سرمایه کارگزاری‌ها تا عدم پذیرش سهام به عنوان وثیقه نمونه‌هایی از این دست هستند. بازار سرمایه ایران قادر به تامین منابع از درون خویش است، ولی تحقق این امر نیاز به پالایش قوانین دارد؛ لذا تقاضا می‌شود به ریاست سازمان بورس و بانک مرکزی دستور دهید با فوریت زمانی مسیر را برای علاقه‌مندان به سرمایه‌گذاری بلندمدت حتی‌الامکان تسهیل کنند.

در حالی بسیاری از علمای عزیز همکنون و به دلیل استفاده از حجم بالای اعتبار و تسهیلات کارگزاری از نرخ بهره بانکی به عجز و نامه نگاری افتاده‌اند و حاضر نیستند حتی ۱ ریال دیگر سهمی به پرتفوی شخصی خود اضافه کنند و یا هر روز در صف‌های فروش هستند چگونه تقاضای پزیرش ریسک بانک‌ها برای اعطای تسهیلات جدید را پیشنهاد می‌دهند؟

ج- در سال‌های گذشته پرونده‌های بسیاری برای فعالان بازار سرمایه تشکیل شد که حرف و حدیث‌های فراوان درباره آن‌ها وجود دارد. افراد بسیاری که حضورشان برای سرمایه‌گذاران قوت قلب بود، امروز دلخورند و سکوت پیشه کرده‌اند.

عدالت ترمیمی راه‌حل عادلانه‌ای برای حل این مشکل بوده که ریاست محترم قوه قضاییه نیز تایید و تاکید بسیار بر آن داشتند، ولی تا امروز اجرایی نشده است. این تقاضا را داریم که تسریع در اجرای عدالت ترمیمی را از ریاست سازمان بورس خواستار شوید.

یعنی برای مثبت شدن بازار لازم است تا دوباره به اشخاصی که با سفته بازی و بدبخت کردن میلیون‌ها سهامدار و سرمایه‌گذار جدید در کمیته‌های انظباطی محروم شده اند اعتماد کنیم تا مجددا و اینبار با قوت قلب بیشتری به کلاهبرداری‌های خود ادامه دهند؟

بازار امروز:

همانگونه که در ابتدای گزارش نیز عنوان شد عرضه‌های سنگین در بسیاری از نماد‌های بازارا بورس و فرابورس به ویژه سهام شرکت‌های خودروسازی و برخی نماد‌های پالایشگاهی و بانکی در روز چهارشنبه از یک سو، انتشار اخبار مثبت احتمالی در خصوص توافق احتمالی کشور‌های برجام بر سر لغو تحریم‌های اعمالی بر ایران و کاهش محتمل قیمت ارز از اصلی‌ترین دغدغه‌های سهامداران در بازار روز جاری به شمار می‌رود.

بی‌شک با توجه به انتشار اخبار مثبت سیاسی در روز‌های گذشته و احتمال بالای کاهش قیمت‌های ارز در روز جاری منجر به عرضه‌های سنگین در اکثر نماد‌های بازار سرمایه در روز جاری خواهد بود و بعید است شاهد نوسانات مثبتی در نماد‌های اصلی باشیم.