به گزارش بورس نیوز، یکی از مواردی که صنعت خودرو کشور را تحت الشعاع قرار داده، کمبود تراشهها است.
طی سالهای اخیر تقاضا برای تجهیزات فناوری کاهش یافته بود، اما با شیوع ویروس کرونا به طور غیر منتظرهای تقاضا برای خرید دستگاههای الکترونیکی افزایش یافت و تولیدکنندگان رایانههای شخصی، لپ تاپ و تبلتها نیز با انبوه تقاضا روبرو شدند.
با توجه به اینکه تمام این دستگاهها نیازمند تراشههایی برای پردازش، تأمین گرافیک و قابلیتهای دیگر هستند، یکی از عللی شد تا دنیا با کمبود تراشه مواجه شود. البته نباید از این موضوع غافل شد برخی کارخانهها نیز به دلیل همه گیری کووید ۱۹ منجر به تعطیلی شدند که این موضوع نیز بی تاثیر نبوده است.
یکی دیگر از دلایل کاهش تراشه در بازار، قرار دادن شرکت SMIC در فهرست سیاه بازرگانی بود که سبب شد بسیاری از شرکتها خرید از تراشههای SMIC را متوقف کنند. این تراشه ساز چینی حدود ۵ درصد بازار جهانی نیمه رساناها و حدود ۱۰ درصد بازار تراشههایی را در اختیار دارد که با فناوریهای قدیمیتر ساخته میشوند.
از سال ۲۰۲۰ جهان با بحران کمبود تراشههای نیمه رسانا مواجه شد که اکنون این موضوع از کنسولهای بازی تا خودروسازان را گرفتار کرده است و به نظر میرسد تلفنهای هوشمند در لیست بعدی قرار دارند.
کمبود تراشه یکی از دلایل انباشت خودروهای ناقص در کشور
صنعت خودرو ایران طی سه سال اخیر به دلیل تحریمهای بین المللی با کمبود قطعه دست و پنجه نرم میکرد و حالا نیز با مشکل جدید جهانی کمبود تراشه رو به رو شده است.
کمبود تراشه در دو بخش بر روند تولید خودروهای داخلی تاثیر گذاشته که بخش اول مربوط به ایجاد اختلال در روند تولید و دیگری به کاهش سرعت تکمیل خودروهای ناقص مربوط است که این دو موجب مختل شدن برنامه تولید خودروسازان و انباشته شدن خودروهای ناقص در کف شده است.
در هر خودرو به طور معمول در ۳۶ بخش آن بیش از ۱۰۰ میکرو پردازشگر تراشه به کار میرود تا کنترل همه چیز از ایربگ، فرمان برقی و سیستم ضد قفل ترمز تا نمایشگرهای اطلاعات خودرو را فعال سازد.
از جمله این مشکلات زمان سفارش گذاری تا تحویل قطعات نیمه هادی است که از دی ماه ۹۹ تا اردیبهشت ۱۴۰۰ حدود چهار برابر شده و متاسفانه این دیرکرد ادامه دارد. بر اساس گزارشها میانگین زمان تامین میکروکنترلها که در دی ماه سال گذشته برابر با ۱۶ هفته بود، در اردیبهشت امسال به ۴۴ هفته و در مرداد به ۵۰ هفته رسیده است.
در ابتدای سال ۲۰۲۱ پیش بینی میشد کمبود عرضه تراشه باعث کاهش ۶۱ میلیارد دلاری درآمد صنعت خودرو شود، ولی پیش بینیهای جدید نشان از شرایط وخیمتر و کاهش درآمد ۱۰۹ میلیارد دلاری این صنعت دارد.
شرکت فولکس واگن پیش بینی میکند شرایط تامین میکرو چیپها در سه ماهه سوم سال بدتر شود و کاهش درآمد بیشتری در انتظار صنعت خودرو باشد. تا کنون صنعت خودرو به دلیل توقفات ناشی از عدم دستیابی به قطعات نیمه هادی، ۳ میلیون تولید را از دست داده و به نظر میرسد خودروسازان حداقل ۵ میلیون تولید را در سال جاری به دلیل کمبود عرضه نیمه هادیها از دست دهند.
شرکت تویوتا از ابتدای سال به طور متناوب خطوط تولید خود را متوقف کرده است. هم اکنون نیز تویوتا به دلیل عدم در دسترس بودن میکروچیپها از ۲۰ آگوست تا انتهای سپتامبر (۲۹ مرداد تا ۸ مهر) چندین روز خطوط تولیدی خود را تعطیل خواهد کرد و تولید را معادل ۴۰ درصد کاهش و در ماه سپتامبر ۴۰۰ هزار تولید را از دست میدهد. شرکتهای فورد، هوندا، فیات کرایسلر و فولکس واگن نیز به دلیل کمبود تراشه با خساراتی چشنمگیر روبرو شدهاند.
علاوه بر صنعت خودرو، تولید کنسولهای بازی نیز با کاهش مواجه شده و گیمرها برای دستیابی به سیستمهای جدید Microsoft Xbox Series X و Sony PlayStation ۵ هم اکنون با چالش مواجه شده اند.
شرکتهای تولید کننده تلفنهای هوشمند به لطف تولیدکنندگانی مانند اپل و سامسونگ که اجزای مهم را انبار کرده بودند، تا کنون با کاهش تولید مواجه نشده اند، هر چند نشانههای مواجه این صنعت با کمبود تراشهها مشاهده شده و پیش بینی کاهش تولید برای تولید کنندگان تلفن همراه را میتوان متصور شد.
به گفته گارتنر، تقاضا و فروش برای گوشیهای هوشمند در سال ۲۰۲۰ با شیوع ویروس کرونا ۱۲.۵ درصد کاهش یافت، با این حال این تقاضا در سال جاری به سرعت در حال بازیابی است. گارتنر میگوید که فروش جهانی تلفنهای هوشمند در سه ماهه اول امسال ۲۶ درصد نسبت به سه ماهه اول سال گذشته رشد داشته است.
پیش بینیها حاکی از آن است که در سال ۲۰۲۱ بازار جهانی خودرو با رشد ۹ درصدی تقاضا به ۸۳.۴ میلیون دستگاه افزایش یابد. در سال ۲۰۲۲ نیز با ۵ درصد افزایش تقاضا به ۸۶.۹ میلیون دستگاه و با ۴ درصد افزایش تقاضای مجدد در سال ۲۰۲۳ به ۸۹.۷ میلیون دستگاه افزایش یابد.
بحران کمبود عرضه تراشهها تا سال ۲۰۲۳ ادامه دارد
طبق پیش بینیهای صورت گرفته، مجموع افزایش قیمت تراشهها طی سالهای ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ بیش از ۷۰ درصد افزایش پیدا خواهد کرد و تا سال ۲۰۲۳ صنایع متفاوت دنیا از جمله خودرو با کمبود عرضه تراشهها مواجه خواهند شد. بر این اساس شرکتهای تولیدی و به خصوص خودروسازان برنامه خود را بر این اساس تهیه کرده اند. صنعت خودروسازی کشور نیز در بحث تراشه کاملا وابسته واردات است.
هم اکنون آمار دقیقی از خودروهای ناقص وجود ندارد، اما در آخرین آمار تعداد خودروهای ناقص از ۱۰۰ هزار دستگاه عبور کرده بود. برای برونرفت از این موضوع پیشنهاد میشود تا برنامه منسجمی با همکاری خودروسازان و قطعه سازان تهیه شود و موضوع تولید خودرو ناقص که منجر به ایجاد مشکلات کیفی و افزایش هزینهها میشود، از دستور کار خارج شود.