به گزارش سنا، اين دستورالعمل در راستاي اجراي تبصره ب ماده 99 قانون برنامه پنج ساله پنجم توسعه در 14 ماده و 4 تبصره در 10 ارديبهشت به تصويب هيئت مديرۀ سازمان بورس و اوراق بهادار رسيد.
در اين دستورالعمل آمده است : انجام معاملات اوراق بهادار در بازار پايه منوط به درج نام اوراق بهادار در فهرست اوراق بهادار بازار پايه فرابورس است.
عرضه اوليه اوراق بهادار در بازار پايه به روش بازگشايي نماد موضوع فصل‌يازدهم دستورالعمل اجرايي نحوه انجام معاملات انجام مي‌شود. كليه وظايف و اختيارات هيئت پذيرش در اين خصوص به كميته عرضه واگذار مي شود.
معاملات اوراق بهادار مورد معامله در بازار پايه، روزانه با انجام 5 حراج تك قيمتي پي در پي با مراحله پيش گشايش، حراج تك قيمتي و مرحله نظارت انجام مي شود.
درعين حال، طول زمان هريك از مراحل فوق و دامنه نوسان قيمت در معاملات بازار پايه توسط هيئت مديرۀ فرابورس تعيين مي شود.
در بازار پايه صرفاً سفارش محدود قابل اجرا بوده و استفاده از كد معاملات گروهي نيز در اين بازار مجاز نيست.
بر اساس اين دستورالعمل، در صورتي كه ظن دستكاري قيمت يا استفاده از اطلاعات نهاني در معاملات بازار پايه وجود داشته باشد، فرابورس مي‌تواند معاملاتي را كه با نوسان غيرعادي قيمت يا حجم غيرعادي انجام شود، تأييد نكند.
همچنين معاملات عمدۀ بازار پايه بصورت عرضۀ يكجا و در بازار سوم فرابورس انجام شده و تابع مقررات آن بازار است.
بلوك‌هاي سهام شركت‌هاي مورد عرضه در بازار پايه كه بيشتر از 100 هزار سهم و كمتر از حد نصاب معاملات عمده باشند با درخواست كارگزار عرضه كننده و پس از موافقت كميته عرضه، در بازار سوم فرابورس قابل عرضه است.
در صورتي كه بخشي از سهام شركت‌هاي مورد عرضه در بازار پايه داراي امتياز خاص يا محدوديت ويژه‌اي باشند و بنا به تشخيص كميته عرضه معامله آن در بازار خرد امكان‌پذير نباشد، معاملات آن بخش با هر حجمي در بازار سوم فرابورس انجام خواهد شد.
در اين دستورالعمل آمده است : نماد معاملاتي اوراق بهادار مورد معامله در بازار پايه حداقل يك روز قبل از برگزاري مجامع عمومي صاحبان سهام و قبل از برگزاري جلسة هيأت‌مديره‌اي كه طي آن مقرر است درخصوص اختيارات تفويض شده توسط مجمع عمومي فوق‌العاده در خصوص افزايش سرمايه تصميم‌گيري شود، متوقف مي شود.
در صورت عدم اظهار نظر يا اظهار نظر مردود حسابرس نسبت به صورت‌هاي مالي ساليانه و ميان دوره‌اي، حسب تشخيص فرابورس يا سازمان نماد معاملاتي اوراق بهادار مورد معامله در بازار پايه فرابورس متوقف مي‌گردد.
درصورتي‌كه معاملات اوراق بهادار در بازار پايه مظنون به استفاده از اطلاعات نهاني يا دستكاري قيمت باشد، فرابورس مي‌تواند رأساً يا به موجب اعلام سازمان نماد معاملاتي اوراق بهادار را متوقف كند،بازگشايي نماد معاملاتي پس از بررسي‌هاي لازم حسب مورد به تشخيص فرابورس يا سازمان خواهد بود.
همچنين انجام معامله توافقي سهام مورد معامله در بازار پايه با موافقت كميته عرضه امكان پذير است. جهت انجام معامله توافقي كارگزار بايد اسامي خريدار و فروشنده را به همراه حجم و قيمت اوراق بهادار به فرابورس ارائه نمايد، در صورت موافقت كميته عرضه معامله مورد درخواست توسط كارگزار در سامانه معاملاتي ثبت مي‌شود.
معاملات بازار پايه درخصوص موارد تصريح نشده در اين دستورالعمل، تابع مقررات مرتبط در دستورالعمل اجرايي نحوه انجام معاملات و ساير مصوبات هيئت مديرۀ سازمان است.
*ماده واحده معاملات سهام و حق تقدم بورس‌ها، فرابورس و شركت سپرده‌گذاري
انجام معاملات سهام و حق تقدم بورس‌ها، فرابورس و شركت سپرده‌گذاري به شرح زير انجام مي‌شود:
- معاملات با حجم كمتر از 100 هزارسهم يا حق تقدم شركت‌هاي فوق در دسته‌هاي سهامداري كه بر اساس اساسنامه شركت، شخصيت حقوقي يا نهاد خاصي را شامل نمي‌شود در بازار عادي معاملات پايه فرابورس ايران امكان پذير است. فرابورس موظف است روزانه معاملات انجام شده بر روي سهام و حق تقدم اين شركت‌ها را بررسي كند و معاملاتي را كه منجر به نقض محدوديت‌هاي قانوني و مقرراتي تصاحب سهام اين شركت‌ها مي‌گردد، تاييد نكند.
انجام معاملات با حجم بزرگتر يا مساوي 100 هزار سهم يا حق تقدم و كليه معاملات سهام يا حق تقدم شركت‌هاي فوق در دسته‌هاي سهامداري كه بر اساس اساسنامه شركت، شخصيت حقوقي يا نهاد خاصي را شامل مي‌شود، صرفاً در قالب عرضه يكجا يا معاملات توافقي حسب درخواست عرضه كننده امكان پذير است. در اين صورت فرابورس موظف است تاييديه سازمان را به شرح زير اخذ كند.
الف) در عرضه يكجا بايد كليه متقاضيان خريد سهام يا حق تقدم به ترتيبي كه در اطلاعيه عرضه قيد مي‌شود، قبل از شروع رقابت توسط كارگزار مربوطه به سازمان معرفي شوند. صرفاٌ متقاضياني حق شركت در رقابت را خواهند داشت كه قبلاً تاييديه سازمان مبني بر رعايت محدوديت‌هاي قانوني و مقرراتي را اخذ كرده باشند.
ب) در معامله توافقي اسامي خريدار و فروشنده به همراه ساير اطلاعات مورد نياز سازمان توسط فرابورس به سازمان ارائه مي‌گردد. معامله مذكور در صورت تاييد سازمان مبني بر رعايت محدوديت‌هاي قانوني و مقرراتي در فرابورس ثبت مي‌گردد.
ماده واحده در خصوص ثبت معاملات سهام شركت‌ها قبل از درج در بازار پايه
در صورت موافقت كميته عرضه فرابورس امكان ثبت معاملات اوراق بهادار ثبت شده نزد سازمان كه حسب تكليف بند ب مادۀ 99 قانون برنامۀ پنجسالۀ پنجم توسعه بايد در بورس يا فرابورس معامله گردند، حداكثر تا شش ماه پس از ابلاغ دستورالعمل اجرايي نحوۀ انجام معاملات اوراق بهادار در بازار پايه فرابورس ايران، امكان پذير است. معاملات مذكور پس از بازگشايي نماد در بازار پايه و در قالب معاملات توافقي انجام مي‌شود.
