گل به خودی و بخت سیاه تولیدکنندگان قیر در رقابت با ترک ها

بنابر گزارش بورس نیوز در گزارش مذکور که توسط سید جلالی ، مدیر عامل شرکت نگین گام پارس انجام گردیده بود این نتیجه به دست آمد که با توجه به قیمت گذاری نادرست وکیوم باتوم عملا صادرات این کالا با مشکل مواجه خواهد گردید.

در همین راستا، مدیر کالایی شرکت کارگزاری پگاه یاوران نوین در گزارش ذیل به بررسی احتمال واردات قیر از ترکیه به ایران علی رغم تولید محصول فوق در کشورمان پرداخته است:

مبحث PRICING یکی از مباحث مهم در مبادلات بازرگانی است و هر گاه بدرستی انجام نگردد در بازار رقابتی دنیا که تعداد عرضه کننده و تقاضا کننده زیاد می باشد منجر به زیان ده شدن شرکت ها و خروج آن ها از بازار ها خواهد گردید.

در مورد محصول قیر نیز کشور ما از این قاعده مستثنی نیست و در صورتی که قیمت گذاری قیر به درستی انجام نگردد در هر لحظه امکان دارد یک کشور صادر کننده قیر به وارد کننده آن تبدیل گردد.

در جدول زیر قیمت های قیر در کشور ترکیه که توسط شرکت توپراش عرضه می گردد آمده است :

همان طور که در جدول مشاهده می گردد تحویل قیر در 4 استان توسط شرکت توپراش ترکیه انجام می شود که دو استان قوجا ایلی و قرقلرایلی در کنار دریای سیاه و در شمال غربی ترکیه قرار دارند و استان ازمیر در کنار دریای اژه و در غرب این کشور قرار دارد و تنها استان باتمان است که در جنوب شرقی و در کردستان ترکیه واقع شده است.

همان طور که می دانیم یکی از راه های صادرات قیر کشور ما به کشور گرجستان از طریق کشور ترکیه می باشد و در صورت افزایش قیمت قیر، صادرات کشور ما به کشور گرجستان نیز متوقف خواهد گردید و شرکت توپراش از طریق تحویل در باتمان می تواند قیر را به کشورهای ارمنستان و گرجستان صادر نماید و شاید تنها کشوری در آن منطقه که فاصله مکانی آن برای صادرات قیر شرکت توپراش زیاد باشد، کشور آذربایجان است که این کشور نیز با توجه به قیمت های موجود در ایران شاید مقصد بعدی شرکت توپراش بتواند قرار گیرد.

574 * 1540 = 883960 / 1000 = 884

جدول زیر نرخ فروش محصول قیر شرکت های فروشنده داخلی را نسبت به شرکت توپراش ترکیه نشان می دهد :

تمام این موارد در حالی به وقوع پیوسته است که مطابق با آمار کتاب حقایق جهان ، در سال 2011 کشور ترکیه پنجاه و نهمین کشور تولید کننده نفت و کشور عزیزمان چهارمین کشور تولید کننده نفت در جهان بوده است و توان تولید نفت ایران 15 برابر کشور ترکیه می باشد .

از طرف دیگر صادرات قیر کشورمان در ماه های قبل به کشور ترکیه و گرجستان به صورت متناوب صورت می گرفت و عملا شرکت های ایرانی شرکت توپراش ترکیه را با مشکلات زیادی مواجه ساخته بودند . حال سوال اساسی این است که قیمتی که در ابتدا برای نرخ وکیوم باتوم از طرف شرکت پخش و پالایش اعلام گردید ( 590 تومان به ازای هر کیلو ) آیا درست بود و یا خیر ؟

برای محاسبات ابتدا قیمت تحویل قیر توپراش ترکیه در مرز گرجستان را به دست می آوریم و سپس با فرض قیمت 590 تومان برای وکیوم باتوم ، قیمت تمام شده شرکت نگین گام پارس در مرز گرجستان را به دست می آوریم :

1- تحویل قیر تولیدی شرکت توپراش در مرز گرجستان در شرایط فعلی :) با در نظر گرفتن مالیات و با 200 تومان کرایه حمل تا مرز گرجستان )

573 * 1540 = 883960 / 1000 = 884 + 200 = 1084

2- الف) قیمت تمام شده خرید وکیوم باتوم با فرض رقابت 10 درصدی در بورس کالا :

590 * 1.1 = 649

ب) قیمت تمام شده قیر تولیدی با توجه به هزینه های تولید :

649 / 0.83 = 782

ج) تحویل قیر تولیدی در مرز ترکیه و با احتساب هزینه گمرکی ( مرز دغو بایزید ) ( با 105 تومان کرایه حمل و به ازای 15 دلار بر هر تن هزینه گمرکی )

782 + 105 + 52 = 939

د) تحویل قیر تولیدی شرکت نگین گام پارس در مرز گرجستان:) بدون مالیات و با 150 تومان کرایه حمل از مرز دغوبایزید تا مرز گرجستان )

939 + 150 = 1089

نتیجه گیری :

با توجه به این محاسبات مشخص می شود که قیمت 590 تومان برای وکیوم باتوم که در ابتدا توسط شرکت پالایش و پخش اعلام گردید در شرایط فعلی شرکت های صادر کننده قیر از ایران به کشور گرجستان را در شرایط نقطه سر به سر قرار می دهد و برای ماه آینده قیمت وکیوم باتوم نیز بایستی ازنرخ فروش نونی کمتر باشد . اگر قیمت وکیوم باتوم در ماه آینده در همین محدوده قرار گیرد مسلما ما به جای صادرات قیر در آینده ای نزدیک ممکن است در زمره یکی از وارد کنندگان قیر قرار بگیریم .

میثم باقری کوپایی

مدرس دانشگاه علامه طباطبایی