ضربه دلاری به اقتصاد اسرائیل/ هزینه های سنگینی که رشد اقتصادی را متوقف خواهد کرد!

به گزارش بورس نیوز، در پی تجاوز رژیم صهیونیستی به کشور ایران و تشدید تنش ها، منجر به افزایش مالیات، هزینه بازسازی ویرانه‌ها و همچنین هزینه سنگین موشک‌های پدافندی شده است. با توجه به شرایط جنگی و آسیب دیدن برخی از شرکت‌های بزرگ اسرائیل، رشد شاخص بورس این کشور مصنوعی به نظر می‌رسد؛ زیرا اقتصاد طاقت جنگ فرسایشی را نداشته و نرخ بیکاری نیز، پا به پای هزینه‌ها افزایش پیدا می‌کند.

امور مالی و اقتصادی کشور اسرائیل در پی تجاوز به خاک ایران تحت فشار قرار گرفته است؛ به طوری که هزینه‌ها و خسارات افزایش یافته و دولت امیدوار است از طریق افزایش مالیات بتواند بخشی از هزینه‌های خود را پوشش دهد. این جنگ پرهزینه است. علاوه بر ایجاد ویرانی، تراژدی‌های شخصی و مرگ و میر، هزینه زیادی برای خرید و تعمیر تجهیزات صرف می‌شود. همچنین هزینه نیروی انسانی را نیز به همراه دارد؛ زیرا اسرائیل و اقتصاد آن در جبهه‌های مختلف با چالش‌هایی رو به رو است. از طرف دیگر، این کشور به علت تراکم زیاد جمعیت، دلاری بودن هزینه‌های بازسازی و کمبود منابع، تحمل فشار‌های اقتصادی را ندارد و اگر تنش‌ها فراتر از حد پیش برود، اقتصاد آن روند مطلوبی را طی نخواهد کرد.

ضربه دلاری به اقتصاد و صنایع اسرائیل!

در پی تجاوز رژیم صهیونیستی به ایران و تشدید تنش‌ها، شاخص بورس اسرائیل ۱۹.۲ درصد افزایش یافته و از ۵ هزار و ۵۴۳ واحد به ۶ هزار و ۶۰۰ واحد رسیده است. البته باید خاطر نشان کرد که رشد کلی بازار سهام این کشور ناشی از حمایت مصنوعی و تزریق پول توسط دولت است که سنتیمنت بازار را در بحبوحه جنگ کنترل کند، وگرنه رشد بورس در اوج تنش در هر کشوری کمی مشکوک به نظر می‌رسد! بورس تل‌آویو در سال ۱۹۵۳ تأسیس شد و اکنون، بیش از ۴۵۰ شرکت را در مجموعه‌های مختلف صنعتی و خدماتی شامل فناوری، مالی، انرژی، حمل و نقل، مصرفی و ... شامل می‌شود. بر اساس آخرین آمار رسمی، ارزش کل بازار سرمایه اسرائیل حدود ۴۷۵ میلیارد دلار برآورد می‌شود.

به دلیل حمله موشکی ایران، گروه پالایشگاه‌های نفت BAZN اعلام کرد که برخی از خطوط لوله نفت آن آسیب دیده است. شرکت سونول اسرائیل توضیح داد: به دلیل این شرایط خارج از کنترل ما، مجبوریم کاهش یا توقف عرضه سوخت را به مشتریان خود به طور مقتضی، اعلام کنیم. گروهِ بازان، یک شرکت پالایش نفت و پتروشیمی واقع در حیفا است که دارای ظرفیت کل پالایش نفت تقریبا ۹.۸ میلیون تن نفت خام در سال میباشد و تقریبا ۷۰ درصد از محصولات این شرکت در بازار اسرائیل توزیع می‌شود. از طرف دیگر، به گزارش خبرگزاری تسنیم، بر اساس گزارش رسانه‌های بین المللی از هزینه‌های روزانه رژیم صهیونیستی برای سامانه‌های دفاع موشکی و کل هزینه جنگ، طی ۹ روز گذشته اسرائیل حداقل ۲.۵ میلیارد دلار صرف سامانه دفاع موشکی و ۶.۵ میلیارد دلار صرف جنگ کرده است.

مشکلات اساسی، بودجه‌های کلان!

به گزارش رسانه دویچه وله، با وجود حمله و تجاوزات به کشور‌های مسلمان، اقتصاد اسرائیل تحت فشار قابل توجهی قرار دارد. بسیاری از نیرو‌های ذخیره برای مبارزه فراخوانده شده‌اند و مجبورا شغل اصلی خود را ترک کرده‌اند. علاوه بر کمبود نیروی کار، مجوز کار بسیاری از فلسطینی‌ها لغو شده و عبور از مرز‌ها برای آنها به طور فزاینده‌ای دشوار شده است. همه این موارد، پر کردن موقعیت‌های شغلی خالی را دشوار میکند؛ زیرا کارکنان شرکت‌ها کاهش یافته و تولید و ارائه خدمات ضعیف‌تر از قبل پیش خواهد رفت.

در همین حال، هزینه‌های نظامی در اسرائیل افزایش یافته است. بر اساس گزارش موسسه تحقیقات صلح بین المللی استکهلم که در ماه آوریل منتشر شد، در سال ۲۰۲۴، این هزینه‌ها با ۶۵ درصد افزایش به ۴۶.۵ میلیارد دلار رسید که ۸.۸ درصد از کل تولید ناخالص داخلی کشور را تشکیل می‌دهد! بودجه سال ۲۰۲۵ اسرائیل شامل هزینه‌هایی بالغ بر ۲۱۵ میلیارد دلار میباشد که نسبت به سال قبل ۲۱ درصد افزایش یافته است. طبق گزارش تایمز اسرائیل، این بودجه قرار است بزرگ‌ترین بودجه در تاریخ اسرائیل باشد و شامل ۳۸.۶ میلیارد دلار برای امور دفاعی می‌شود.

اقتصاد اسرائیل با آینده‌ای نامعلوم روبروست

ایتای آتر، استاد اقتصاد در دانشکده مدیریت کولر، دانشگاه تل آویو، میگوید که جنگ در حال حاضر بسیار پرهزینه است و عدم قطعیت زیادی در مورد آینده نزدیک و بلند مدت وجود دارد. آتر به دویچه وله گفت: هزینه‌های نظامی در هر دو جبهه تهاجمی و دفاعی بسیار بالاست. این مطمئناً بر بودجه، کسری بودجه، تولید ناخالص داخلی و بدهی اسرائیل تأثیر خواهد گذاشت. در ۲۰ ماه گذشته، بسیاری از اسرائیلی‌ها صد‌ها روز را در خدمت ذخیره گذرانده‌اند و برخی دیگر، از خانه‌های خود در نزدیکی مناطق مرزی تخلیه شده‌اند که منجر به اختلالات بزرگی در زندگی آنها شده است. در واقع، هزینه‌ها بسیار بالا بوده و خدمات اجتماعی تحت فشار است.

آتر می‌گوید از زمان حملات جمعه گذشته، بسیاری از مردم از جمله در بخش تولید، تجارت، فناوری و سیستم آموزشی بیکار شده‌اند. پرواز‌های تجاری به داخل و خارج از کشور نیز در حال حاضر به حالت تعلیق درآمده است. خطوط هوایی، هواپیما‌های خود را تخلیه کرده‌اند و حریم هوایی بخش عمده‌ای از خاورمیانه بسته شده است.

افزایش مالیات برای جبران هزینه‌ها

برای جبران بخشی از این فشار مالی، دولت مالیات‌ها را افزایش داده است. مالیات بر ارزش افزوده (VAT) کشور برای اکثر کالا‌ها و خدمات در ابتدای امسال از ۱۷ درصد به ۱۸ درصد افزایش یافت. در حالی که گردشگری، تولید، ساخت و ساز و کشاورزی آسیب دیده‌اند، صنایع دیگر مانند فناوری پیشرفته، دفاع و خرده فروشی مواد غذایی همچنان مقاوم هستند؛ البته اگر شرکت‌های فعال در این صنایع در اثر جنگ آسیب ندیده باشد!

وابستگی شدید اسرائیل به فناوری پیشرفته

تصادفی نیست که اسرائیل به خاطر صنایع و فناوری پیشرفته اش شناخته شده است. طبق گزارش بانک سرمایه گذاری جفریز آمریکا، این بخش ۱۲ درصد از نیروی کار کشور را در استخدام خود دارد و به دلیل حقوق بالایشان، حدودا ۲۵ درصد از کل مالیات بر درآمد را به دولت پرداخت می‌کنند. خدمات و محصولات فناوری پیشرفته ۶۴ درصد از صادرات کشور و حدود ۲۰ درصد از کل تولید ناخالص داخلی اسرائیل را تشکیل می‌دهند. امروزه، این شرکت‌ها هنوز حدود ۳۹۰ هزار کارمند در اسرائیل و ۴۴۰ هزار کارمند دیگر در خارج از کشور دارند. برخی نگران این هستند که مالیات‌های بیشتر، شرکت‌های سیار یا کارگران بیشتری را به ترک اسرائیل سوق دهد؛ بخصوص در شرایط جنگی که منجر به ترس و وحشت، خروج از کشور و هزینه‌های جانی و مادی می‌شود.

وضعیت بلاتکلیف بازار‌ها و اقتصاد

اگر به بازار سهام و نرخ ارز خارجی نگاه کنید به نظر می‌رسد که سرمایه گذاران اسرائیلی خوش بین هستند و احتمالا پیش بینی می‌کنند که جنگ به زودی پایان یابد. در مقابل، برای سرمایه گذاران، ریسک‌های کوتاه‌مدت افزایش یافته است، اما تاثیر واقعی به این بستگی دارد که درگیری‌های نظامی چه مدت طول بکشد و چگونه پایان یابد. یک سناریوی جایگزین که در آن اسرائیل وارد یک جنگ فرسایشی طولانی با ایران شود نیز، محتمل است که در آن صورت، بعید است اقتصاد کشور شکوفا شود.