اوراق اجاره مبتنی بر سهام نیازمند تحول است

به گزارش بورس نیوز، وحید روشن‌قلب، مدیر نظارت بر بازار اولیه سازمان بورس و اوراق بهادار در نشست تخصصی مالی اسلامی از آثار مثبت پذیرش سهام به‌عنوان مبنای انتشار این اوراق سخن گفت: پذیرش سهام به‌عنوان دارایی مبنای انتشار اوراق اجاره باعث سهولت و کاهش هزینه‌های انتشار شده است. پیش از این دارایی‌هایی مانند هواپیما و ساختمان به دلیل مشکلات انتقال، هزینه‌های کارشناسی و پیچیدگی‌های نظارتی، فرآیند انتشار اوراق را دشوار می‌کردند؛ اما سهام به‌دلیل انتقال کم‌هزینه و ارزش‌گذاری ساده‌تر، انتشار اوراق را تسهیل کرده است.

مدیر نظارت بر بازار اولیه سازمان بورس و اوراق بهادار افزود: مطابق مصوبه شورا، انتقال سهام در فرآیند انتشار از کارمزد‌ها معاف است و همین امر تأثیر مثبتی بر توسعه اوراق اجاره داشته است.

روشن‌قلب در ادامه به چالش‌های موجود در موضوع الزام «غلبه ۶۰ درصدی دارایی‌های ثابت قابل اجاره» اشاره کرد و گفت: محاسبه این نسبت در برخی شرکت‌ها زمان‌بر و هزینه‌بر است، زیرا ناچارند از کارشناسان رسمی برای تعیین ارزش روز دارایی‌ها استفاده کنند.

او در ادامه بیان کرد: می‌توان به‌جای ارزش خالص دارایی‌ها، از رویکرد مبتنی بر «درآمد‌های ایجادشده توسط دارایی‌های ثابت» کمک گرفت تا تعیین قابلیت اجاره‌پذیری سهام سریع‌تر و کم‌هزینه‌تر انجام شود.

روشن قلب هم‌چنین درباره تعهد فعلی هیئت‌مدیره ناشر مبنی بر حفظ غلبه ۶۰ درصدی در طول دوره انتشار اوراق گفت: در مواردی شرکت متقاضی انتشار اوراق، سهامدار عمده شرکت مبنای انتشار نیست و عملاً اخذ چنین تعهدی از هیئت‌مدیره یا نظارت بر آن برای ناشر امکان‌پذیر نیست. این شرط در برخی موارد محدودکننده است.

مدیر نظارت بر بازار اولیه سازمان بورس و اوراق بهادار پیشنهاد کرد: بخشی از منافع سهام، مانند سود تقسیمی یا افزایش ارزش سهم، در قالب قرارداد‌های مشخص به دارنده اوراق منتقل شود تا جذابیت اوراق افزایش یافته و نرخ سود موردنیاز برای انتشار کاهش یابد.

روشن‌قلب با اشاره به امکان استفاده از برخی دارایی‌های نامشهود هم‌چون سرقفلی یا برند به‌عنوان دارایی قابل اجاره گفت: با توجه به این‌که این دارایی‌ها در برخی قوانین جدید به‌عنوان دارایی قابل توثیق شناخته شده‌اند، می‌توان بررسی کرد که آیا قابلیت تبدیل‌شدن به دارایی مبنای اوراق اجاره را نیز دارند یا خیر.

ضرورت همگرایی نرخ اجاره بها با واقعیت اقتصادی سهام پایه

حسن کیایی نیز در توضیح ساختار اوراق اجاره مبتنی بر سهام بر ضرورت انطباق این اوراق با واقعیت‌های اقتصادی سهام پایه تأکید کرد و گفت: ساختار اوراق اجاره باید به‌گونه‌ای بازطراحی شود که ویژگی‌های اقتصادی سهم مورد استفاده از قبیل میزان نوسان قیمتی و مقدار سود آن در نرخ اجاره‌بهای اوراق منعکس شود.

عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق (ع) در ارائه خود الگویی پیشنهاد ارائه کرد که بر اساس آن نرخ اوراق اجاره مبتنی بر سهام، برای سهامی با نوسان بیش‌تر یا سود بالاتر، متفاوت از سهامی با نوسان یا سود کم‌تر باشد.

وی افزود: در این الگوی پیشنهادی نرخ اجاره‌بهای اوراق باید رابطه‌ای مستقیم با ۲ شاخص اصلی سهم یعنی سطح سود تقسیمی و میزان نوسان قیمتی داشته باشد تا اوراق منتشرشده

کیایی تأکید کرد: اجرای این الگو می‌تواند به افزایش شفافیت، کارآمدی و جذابیت انتشار اوراق اجاره مبتنی بر سهام در بازار سرمایه کمک کند.