بودجه ۱۴۰۵ بدون کسری بسته شده است
به گزارش بورس نیوز، مسعود پزشکیان، رئیس جمهور در نشست علنی امروز (یکشنبه، ۷ دی ماه) مجلس شورای اسلامی در تشریح ابعاد لایحه بودجه ۱۴۰۵ کل کشور گفت: لایحه بودجه سال ۱۴۰۵ کل کشور در قالب ماده واحده تقدیم مجلس شورای اسلامی شده است.
وی با اشاره به ارقام کلی بودجه گفت: بودجه کل کشور در سال ۱۴۰۵ معادل ۱۴ هزار ۴۴۱ میلیارد و ۴۱۷ میلیون و ۵۰۵ هزار و ۶۰۰ ریال پیشبینی شده است.
رئیسجمهور با توضیح بخش (الف) لایحه بودجه ۱۴۰۵ ادامه داد: منابع بودجه عمومی دولت از حیث درآمدها و واگذاری داراییهای سرمایهای و مالی و همچنین مصارف بودجه عمومی دولت شامل هزینهها و تملک داراییهای سرمایهای و مالی، بالغ بر ۵۹۵۰ میلیارد ریال است که از این میزان، منابع عمومی دولت بالغ بر ۵۲۲۰ میلیارد ریال و درآمدهای اختصاصی وزارتخانهها و مؤسسات دولتی بالغ بر ۷۳۴ میلیارد ریال در نظر گرفته شده است.
وی بخش (ب) این لایحه را اینگونه توضیح داد: بودجه شرکتهای دولتی، بانکها و مؤسسات انتفاعی وابسته به دولت از حیث درآمدها و سایر منابع تأمین اعتبار، بالغ بر ۸۸۹۶ میلیارد و ۶۲۶ میلیون و ۹۸۲ هزار و ۳۰۰ ریال بوده و از حیث هزینهها و سایر پرداختها نیز به همین میزان پیشبینی شده است.
پزشکیان در بخش ج لایحه تصریح کرد: جمع بودجه کل کشور از حیث جمعی–خرجی بالغ بر ۱۴۸۹ میلیارد و ۲۴۱ میلیون و ۵۲ هزار ۵۰۰ ریال است که از سرجمع بودجه کل کشور مبلغ ۱۸۹۸ میلیارد و ۴۵۰ میلیون و ۵۲۹ هزار و ۲۰۰ ریال بابت مبالغ دو بار منظور شده جمعی - خرجی کسر میشود.
رئیسجمهور با اشاره به شرایط کشور در زمان تدوین لایحه بودجه اظهار داشت: سال جاری از جهات مختلف متفاوت از سالهای گذشته بود؛ کشور با بزرگترین خشکسالی نیم قرن اخیر مواجه شد، قیمت نفت در بازارهای جهانی کاهش شدید یافت، منابع حاصل از صادرات نفت کاهش پیدا کرد، تحریمها تشدید شد و جنگی بزرگ از سوی استکبار جهانی و رژیم صهیونیستی به کشور تحمیل شد که با انسجام مردم، ایثار نیروهای مسلح، وفاق مسئولان و هدایتهای مقام معظم رهبری، مدیریت و از آن عبور شد.
وی افزود: بودجه سال آینده نیز تفاوتهای اساسی با سالهای گذشته دارد؛ ماده ۱۸۲ آییننامه داخلی مجلس اصلاح شد و بودجه به صورت یکمرحلهای تدوین شد، الزامات قانون الحاق (۳) در نظر گرفته شد، مقرر شد بودجه بدون تبصرهها و احکام به مجلس ارائه شود، زمان تقدیم لایحه تغییر یافت و همچنین واحد پولی کشور تغییر کرد و چهار صفر از آن حذف شد و لایحه بودجه بر مبنای این تغییرات تنظیم شد.
پزشکیان تأکید کرد: این مجموعه شرایط، فرآیند تدوین بودجه را نسبت به سالهای گذشته دشوار کرد، اما دولت تلاش کرد با رعایت الزامات قانونی جدید، لایحه بودجه را در موعد مقرر به مجلس شورای اسلامی تقدیم کند تا امور کشور بدون وقفه انجام شود.
رئیسجمهور در ادامه با تشریح رویکردهای اصلی دولت در تدوین لایحه بودجه سال ۱۴۰۵ گفت: امیدوارم نمایندگان با توجه به این حساسیتها و رأی به کلیات و تصویب قانون بودجه کمک کنند تا کشور بتواند امور خود را با نظم و قاعده پیش ببرد. این لایحه در حالی تنظیم شد که دولت سعی کرده بنا به شرایط کشور اولویت را جلوگیری از تورم ناشی از کسری بودجه و بینظمی بانکها قرار دهد؛ بر همین اساس و با وجود تورم بالا، دولت فقط ۲ درصد بودجه جاری خود را افزایش داد، در این زمینه بسیاری از هزینهها و ردیفهای غیرضروری حذف شد و از این به بعد فقط تخصیص منابع بر پایه بودجهریزی عملیاتی انجام خواهد شد. یعنی دستگاهها باید بگویند به دولت چه خدماتی ارائه میکنند تا بودجه دریافت کنند. بودجه انضباطی بدون کسری دولت آتش تورم را کم کرده و گرانیها را تا حدی کنترل میکند.
وی افزود: دولت تلاش کرده است با اعمال بیشترین صرفهجویی و انضباط مالی در درون خود، کمترین فشار به مردم وارد شود و از ایجاد کسری بودجه که منجر به افزایش پایه پولی و تورم میشود، جلوگیری به عمل آید.
پزشکیان ادامه داد: دومین رویکرد، توجه به عدالت بود؛ بهرغم افزایش فقط ۲ درصدی بودجه دولت، حقوق کارکنان ۲۰ درصد افزایش یافت و برای حمایت از معیشت مردم، معافیتهای مالیاتی گسترش پیدا کرد؛ بهگونهای که حقوقبگیران تا سقف ۴۰ میلیون تومان به طور کامل از پرداخت مالیات معاف هستند و حقوقهای ۴۰ تا ۹۳ میلیون تومان مشمول ۱۰ درصد مالیات خواهند بود.
رئیسجمهور با اشاره به وضعیت بازنشستگان تصریح کرد: در سال آینده مرحله سوم متناسبسازی حقوق بازنشستگان اجرا خواهد شد و میانگین رشد حقوق بازنشستگان به ۳۶ درصد میرسد.
وی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به هزینههای ارزی کشور گفت: در سال جاری، حدود ۶ میلیارد دلار برای واردات بنزین هزینه شده است و در بودجه سال آینده نیز حدود ۸ میلیارد دلار برای ارز ترجیحی پیشبینی شده است، در حالی که قیمت بسیاری از کالاها در بازار عملاً متناسب با نرخ ارز آزاد محاسبه میشود.
پزشکیان در پایان تأکید کرد: مهمترین اولویت دولت معیشت مردم است و با توجه به تأثیر نوسانات نرخ ارز بر قیمتها و سطح زندگی مردم، دولت در هر صورت طرح کالابرگ را اجرا خواهد کرد.
رئیسجمهور با تأکید بر لزوم حفظ معیشت مردم گفت: قیمت اقلامی از کالاهای مصرفی برای اقشار مختلف ثابت نگه داشته میشود و هرچه قیمت این اقلام افزایش یابد، دولت مابهالتفاوت آن را یا خود کالا را با همان قیمت پرداخت خواهد کرد تا تکانههای ارزی بر معیشت مردم اثر نامطلوب نگذارد و سفره مردم کوچکتر نشود.
وی افزود: در کنار این اقدامات، دولت برای ایجاد عدالت پیشبینی کرده است معادل ۱۷۰ همت از محل مالیات بر ارزش افزوده را صرف معیشت مردم کند تا بخشی از فشار گرانی از دوش مردم برداشته شود. ممکن است این سؤال مطرح شود که دریافت مالیات بر ارزش افزوده و پرداخت آن به مردم کمکی به معیشت نخواهد کرد، اما طبق ماده ۹ قانون مالیات بر ارزش افزوده، بسیاری از خوراک مردم مانند برنج، مرغ، روغن، لبنیات و اقلام دیگر از این مالیات معاف هستند.
پزشکیان تصریح کرد: از سوی دیگر، دهکهای درآمدی بالاتر مصارف بیشتری دارند و دریافت ۲ درصد از مصارف آنها و کمک به اقشار ضعیف میتواند موجب بسط عدالت شود. اساساً مالیات مهمترین ابزار دولت برای ایجاد عدالت در کشور است و دولت تلاش کرده از این ابزار برای تحقق عدالت مالیاتی استفاده کند.
رئیسجمهور ادامه داد: دولت برای افزایش پرداختی به پرسنلی که از بودجه استانی حقوق دریافت میکنند، منابعی را پیشبینی کرده است تا فاصله حقوق دریافتی بین استانها و مرکز کاهش یابد. اعتبارات کمیته امداد امام خمینی (ره) ۳۳ درصد رشد خواهد کرد و حمایت از بهزیستی ۳۹ درصد افزایش مییابد.
وی گفت: برای مادرانی که در سال آینده فرزند به دنیا میآورند، هر ماه دو میلیون تومان به حساب مادر واریز خواهد شد. بودجه حمایت از تغذیه کودکانی که زیر خط فقر هستند ۴۶ درصد افزایش مییابد و بودجه دانشآموزانی که باید تحت پوشش تحصیلی قرار بگیرند، بهویژه در استان سیستان و بلوچستان و سایر استانهای محروم، ۵۰ درصد افزایش پیدا خواهد کرد.
پزشکیان افزود: بودجه تأمین شیر برای دانشآموزان مدارس ۷۷ درصد افزایش خواهد داشت، بودجه ایاب و ذهاب دانشآموزان بهخصوص در مناطق محروم ۴۸ درصد افزایش مییابد و بودجه بخش بهداشت و درمان نیز ۴۶ درصد افزایش خواهد یافت.
رئیسجمهور با اشاره به بخش عمرانی بودجه گفت: دولت از محل بودجه عمومی ۶۰۰ همت برای طرحهای عمرانی پیشبینی کرده است. این رقم معادل بودجه سال جاری است، اما با ابتکارات جدید تلاش شده بودجه عمرانی و توسعه کشور بهطور جدی افزایش یابد. یکی از این راهکارها مولدسازی است.
وی توضیح داد: در روشهای قبلی مولدسازی، دستگاهها انگیزهای برای واگذاری اموال خود نداشتند، اما در این لایحه ۱۳۰ همت به تفکیک دستگاهها پیشبینی شده است تا بتوانند اموال مازاد خود را از طریق تهاتر برای اتمام طرحهای نیمهتمام اولویتدار هزینه کنند. بهعنوان مثال، وزارت علوم میتواند خوابگاههای خود را تکمیل کند یا وزارت بهداشت بسیاری از بیمارستانهای خود را به اتمام برساند.
پزشکیان ادامه داد: راهکار دیگر، استفاده از درآمدهای اختصاصی عمرانی است. در سالهای گذشته عمده درآمد اختصاصی دستگاهها صرف هزینههای جاری میشد، اما در این بودجه ۱۶۰ همت از این منابع صرف طرحهای عمرانی و اتمام پروژههای نیمهتمام خواهد شد.
رئیسجمهور افزود: در بودجه سال آینده برای اولین بار ۲۵ همت برای تأمین قیر اختصاص داده شده است. همچنین بر اساس تأکیدات مقام معظم رهبری، ۲ و یکدهم میلیارد دلار از درآمد صادرات نفت برای اتمام طرحهای ریلی و کریدورهای کشور اختصاص خواهد یافت.
وی با اشاره به اهمیت کریدورهای حملونقل گفت: اتصال چابهار به زاهدان و از آنجا به سرخس، سپس به چشم ثریا، اروند و بازگشت به چابهار اهمیت فوقالعادهای دارد. باید هرچه سریعتر کریدورهای کشور تکمیل شود تا زمینه تجارت و تبادلات اقتصادی با کشورهای همسایه فراهم شود.
پزشکیان خاطرنشان کرد: با احتساب این ابتکارات، بودجه عمرانی بیش از ۸۰ درصد رشد خواهد داشت. برای افزایش تولید، تأمین انرژی پایدار بسیار مهم است. بخش زیادی از تلاش دولت صرف پروژههای بالادستی نفت و گاز میشود تا گازهای مشعل جمعآوری و در اختیار تولید قرار گیرد و صنایع در زمستان با قطع گاز و در تابستان با قطع برق مواجه نشوند.
وی گفت: در بودجه عمومی و بودجه شرکتهای نفت و گاز، تأمین منابع ارزی و حمایت از این بخش بهطور ویژه دیده شده است. همچنین در سال آینده با شتاب بیشتری به سمت تولید انرژیهای خورشیدی حرکت خواهیم کرد. تأسیس معاونت رئیسجمهور و سازمان بهینهسازی مصرف انرژی نیز گام مهمی در جهت کاهش و بهینهسازی مصرف سوخت است.
رئیسجمهور با تأکید بر انضباط بودجهای گفت: دولت تلاش کرده درآمدهای خود را شفاف کند تا درآمدهای واهی ناشی از صادرات نفت، مولدسازی یا خصوصیسازی در لایحه پیشبینی نشود و کسری بودجه ایجاد نگردد.
وی افزود: موضوعاتی مانند یارانه نان که حدود ۲۹۰ همت است، ارز ترجیحی و واردات بنزین در قالب ردیف جمعی ـ خرجی به مجلس ارائه شده تا در صورت موافقت، این یارانهها مستقیماً به مردم منتقل شود. چرا باید منابع محدود به واسطهها داده شود و چیزی به دست مردم نرسد؟
پزشکیان تأکید کرد: تمام محاسبات کارشناسی در اختیار نمایندگان قرار خواهد گرفت تا با تصمیمگیری مشترک، یارانهها مستقیم به مردم پرداخت شود. با منابع آزادشده میتوان ماهانه چندین میلیون تومان به خانوادهها یارانه پرداخت کرد و نگرانیهای معیشتی را کاهش داد.
وی گفت: این بودجه، بودجه کل کشور است و دولت و مجلس با هم آن را پیش خواهند برد. دولت خود را موظف به اجرای مصوبات مجلس میداند و سازمان برنامه و بودجه نیز برای هرگونه همکاری جهت نهایی شدن بودجهای مناسب اعلام آمادگی کرده است.