از قحطی تا سقوط دموکراسی در غزه
به گزارش بورس نیوز، اکونومیست در تحلیلی تند هشدار داده است که جنگ غزه نه تنها سرنوشت این منطقه و مردم آن را رقم می‌زند، بلکه آینده دموکراسی اسرائیل و اعتبار قوانین بین‌المللی جنگ را نیز به چالش کشیده است.
این نشریه یادآور می‌شود که اسرائیل در اعلامیه استقلال ۱۴ مه ۱۹۴۸ بر اصول حقوق بشر «فارغ از مذهب، نژاد یا جنسیت» تأکید کرد؛ اصولی که هم‌زمان در قالب کنوانسیون‌های ژنو برای حفظ کرامت انسانی و حفاظت از غیرنظامیان به جهان معرفی شد. اما امروز، در میان ویرانی و قحطی غزه، این اصول در معرض فروپاشی‌اند.
به نوشته اکونومیست، جنگی که در ابتدا با هدف مقابله با حماس—به عنوان پاسخ به حملات ۷ اکتبر ۲۰۲۳ شروع شد، اکنون به «ویرانی کتاب مقدسی» بدل شده است: میلیون‌ها آواره، ده‌ها هزار کشته و نابودی بخش اعظم غزه. این در حالی است که خطر نظامی حماس تقریباً از بین رفته و ادامه جنگ بدون استراتژی مشخص، مشروعیت اخلاقی و سیاسی خود را از دست داده است.
اکونومیست اسرائیل را متهم می‌کند که از توزیع غذا و کمک‌های انسانی به عنوان ابزاری جنگی استفاده کرده و با محاصره و جابه‌جایی اجباری غیرنظامیان، عملاً پاکسازی قومی انجام می‌دهد. این اقدامات به‌ویژه زمانی نگران‌کننده است که اسرائیل خود را یک دموکراسی می‌داند و از آن انتظار می‌رود که استاندارد‌هایی بالاتر از گروه‌های تروریستی رعایت کند.
نشریه همچنین خاطرنشان می‌کند که در بسیاری از جنگ‌های معاصر، از کنگو و میانمار تا اوکراین، قوانین جنگ توسط طرف‌های مختلف نقض می‌شوند و سازوکار‌های بین‌المللی برای مقابله با این نقض‌ها ناکارآمد هستند. با وجود این، ناکارآمدی نظام بین‌المللی مجوزی برای معافیت اسرائیل از پاسخ‌گویی نیست.
به گفته اکونومیست، ساختار حقوقی و قضایی اسرائیل پیش‌تر نشان داده که قادر به تحقیق درباره تخلفات جنگی اگر کند و عمدتاً محدود به سطوح پایین‌تر باشد. اما در جنگ غزه، نهاد‌های کلیدی همچون دیوان عالی و دادستان کل در برابر دولت نتانیاهو منفعل و بی‌اثر بوده‌اند.
این نشریه دو آزمون فوری و حیاتی برای اسرائیل مطرح می‌کند:
• جلوگیری از قحطی با تزریق گسترده غذا و دارو به غزه
• پذیرش آتش‌بس به منظور آزادی گروگان‌ها
در بلندمدت نیز تشکیل کمیسیون مستقل تحقیق پس از جنگ، احتمالاً تحت رهبری نخست‌وزیری جدید، ضروری دانسته شده است.
اکونومیست تأکید می‌کند که آمریکا و به‌ویژه دولت دونالد ترامپ نیز در ایجاد فشار بر اسرائیل نقش دارند، همان‌گونه که رؤسای‌جمهور پیشین در متوقف کردن جنگ‌های این کشور مداخله کرده‌اند. تغییر افکار عمومی در اروپا و آمریکا نسبت به اسرائیل و خطر تبدیل شدن این کشور به یک «دولت قوم‌محور با رویکرد سرکوبگر» نیز از هشدار‌های کلیدی این گزارش است.
این نشریه در پایان هشدار می‌دهد که بی‌توجهی به قوانین جنگ نه‌تنها قربانیان را نابود می‌کند، بلکه بنیان‌های خود کشور متخلف را نیز سست می‌سازد. اگر اسرائیل به جای محاکمه و پاسخ‌گویی، عاملان قحطی و پاکسازی قومی را تجلیل کند، آن کشور آرمان‌گرای ۱۹۴۸ جای خود را به جامعه‌ای گرفتار پوپولیسم و استبداد خواهد داد.