فشار تازه بر زلنسکی در آستانه سفر به واشنگتن
به گزارش بورسنیوز به نقل از اکونومیست، دیدار سهساعته دونالد ترامپ و ولادیمیر پوتین (۱۵ آگوست) در آلاسکا بدون دستاورد مشخصی به پایان رسید، اما بیش از هر چیز به رئیسجمهور روسیه فرصت داد تا انزوای بینالمللی مسکو را پایانیافته نشان دهد. در حالیکه ترامپ پیش از نشست وعده داده بود به جنگ اوکراین پایان دهد، نتیجه نشست چیزی جز عکس یادگاری و سخنان مبهم نبود.
اکنون نگاهها به واشنگتن دوخته شده است؛ جاییکه ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین، روز دوشنبه با ترامپ دیدار خواهد کرد. بیم آن میرود که رئیسجمهور آمریکا بخواهد او را به پذیرش توافقی وادار کند که امتیازهای گستردهای به مسکو میدهد.
عقبنشینی از مواضع پیشین
ترامپ در ابتدای اوت تهدید کرده بود تحریمهای ثانویه گسترده علیه روسیه و حامیان اقتصادیاش در چین، ترکیه و هند اعمال خواهد کرد. حتی اعزام زیردریاییهای هستهای آمریکا به نزدیکی روسیه را دستور داد. اما در نشست آلاسکا، هیچ اشارهای به تحریمها نشد و پس از دیدار، ترامپ از تمایل به بازگشت به «کسبوکار با روسیه» سخن گفت. این تغییر لحن، نگرانیها درباره انعطاف بیش از حد واشنگتن در برابر خواستههای کرملین را تقویت کرده است.
خواستههای مسکو
پوتین در کنفرانس خبری خود از لزوم پرداختن به «ریشههای درگیری» سخن گفت؛ عبارتی که در ادبیات کرملین به معنای محدود کردن استقلال اوکراین است. روسیه خواستار به رسمیت شناختن الحاق سرزمینهای اشغالی، محدودسازی ارتش اوکراین، مسدود کردن مسیر عضویت کییف در ناتو و اتحادیه اروپا و حتی تغییر قدرت سیاسی در این کشور است. هنوز مشخص نیست ترامپ تا چه حد آماده پذیرش این فهرست خواستههاست، اما او از «پیشرفت چشمگیر» در مذاکرات سخن گفت.
آزمون دشوار زلنسکی
زلنسکی در سفر قبلیاش به کاخ سفید با برخورد تحقیرآمیز ترامپ روبهرو شد. اینبار او باید میان ایستادگی در برابر فشارها و حفظ حمایت آمریکا تعادل برقرار کند؛ وظیفهای تقریباً ناممکن. پذیرش رسمی الحاق سرزمینهای اوکراین یا دادن امتیاز ارضی، برای کییف غیرقابل قبول است و میتواند به انفجار سیاسی داخلی منجر شود.
نقش اروپا در بحبوحه توافق
رهبران اروپایی پس از نشست آلاسکا در تماس تلفنی با ترامپ و زلنسکی بر ضرورت ادامه تحریمها و حمایت تسلیحاتی تأکید کردند. آنها هشدار دادند که تنها صلحی «عادلانه و پایدار» میتواند امنیت اوکراین و اروپا را تضمین کند. به گفته تحلیلگران، تأثیرگذاری رهبرانی، چون امانوئل مکرون، کیر استارمر و فریدریش مرتز میتواند ترامپ را از تحمیل توافقی ضعیف به اوکراین بازدارد.
اروپا و مسئولیت بیشتر
ترامپ و معاونش جی. دی. ونس معتقدند بار اصلی کمک به اوکراین باید بر دوش اروپاییها باشد. طبق گزارش مؤسسه کیل، کمکهای نظامی اروپا تازه در ماههای اخیر از سطح آمریکا فراتر رفته است. ادامه حمایت مالی، تجهیزاتی و صنعتی اروپا از اوکراین نه تنها برای جبران احتمالی عقبنشینی آمریکا ضروری است، بلکه نشانهای از توانایی کییف برای ادامه جنگ بدون اتکا مطلق به واشنگتن خواهد بود.
اکونومیست خاطر نشان کرد؛ خطر اصلی آن است که ترامپ در برابر برنامههای کرملین کور یا بیتفاوت باشد. حتی اگر در روزهای آینده توافقی «روی میز» قرار گیرد، جنگ پایان نخواهد یافت؛ زیرا برای پوتین این جنگ ابزاری برای تثبیت قدرت داخلی و تضعیف غرب است. اروپا و اوکراین باید خود را برای سختترین سناریو آماده کنند: مقابله با توافقی که بیشتر به نفع مسکو نوشته شده تا صلح پایدار.