بدون ثبات سیاسی و اقتصادی، سرمایه‌گذاران تمایلی به ماندن در بورس ندارند
علی عباسیان کارشناس بازار سرمایه، در گفت‌و‌گو با بورس‌نیوز درباره وضعیت اخیر بازار سرمایه عنوان کرد: پس از فعال شدن مکانیسم ماشه، بسیاری از سهامداران انتظار افت شاخص را داشتند، اما برخلاف پیش‌بینی‌ها بازار سرمایه روند صعودی را در پیش گرفت. این رشد بیش از هر چیز ناشی از مالی‌شدن اقتصاد و انتقال نقدینگی از بخش واقعی اقتصاد به بازار‌های مالی بود.
وی با اشاره به تجربه‌های مشابه در سال‌های گذشته افزود: اتفاقات مشابهی را در سال‌های ۱۳۹۱ و ۱۳۹۷ نیز شاهد بودیم. در آن دوران، با تحریم بانک مرکزی، نقدینگی از بخش واقعی اقتصاد خارج و به سمت بازار‌های مالی هدایت شد. به‌ویژه در سال ۱۳۹۷ و پس از خروج ترامپ از برجام، ورود گسترده نقدینگی به بازار سرمایه موجب رشد شدید بورس شد، اما به دلیل نبود مدیریت صحیح و استفاده غیربهینه از این نقدینگی، حباب قیمتی شکل گرفت و پس از مدتی ترکید. رشد آن دوران بیشتر اسمی بود و در بخش واقعی اقتصاد بازتاب پیدا نکرد.
عباسیان در ادامه درباره دیگر عوامل رشد اخیر بازار تصریح کرد: افزایش نرخ ارز طی هفته‌های اخیر بین ۲۰ تا ۳۰ درصد از مهم‌ترین دلایل صعود بازار بود. همچنین افت شدید قیمت سهام در ماه‌های گذشته باعث شد بسیاری از نماد‌ها به محدوده‌های ارزنده برسند و سهامداران انتظار بازگشت بازار را داشته باشند.
وی خاطرنشان کرد: با وجود این عوامل، به دلیل تداوم سیاست‌های مداخله‌گرایانه دولت، نبود تغییر در سیاست‌های اقتصادی و ادامه تحریم‌ها، بازگشت اعتماد به بازار سرمایه هنوز دور از انتظار است. از سوی دیگر، به علت عمق کم اقتصاد و بازار سرمایه و وجود نقدینگی سرگردان، نمی‌توان رفتار سهامداران را منطقی و بدون تأثیر احساسات دانست.
خالت‌های مداوم دولت، ریسک اصلی بازار سرمایه است
علی عباسیان با اشاره به تأثیر اخبار و نرخ ارز بر روند بازار اظهار کرد: هر خبری می‌تواند بازار سرمایه را دچار نوسان کند، اما نرخ دلار تنها در قالب شوک‌های کوتاه‌مدت اثرگذار است. این تأثیر بیشتر اسمی است و در بلندمدت، عوامل بنیادی نقش تعیین‌کننده‌تری در مسیر بازار خواهند داشت.
وی در ادامه با تأکید بر اهمیت بازگشت اعتماد به بازار سرمایه افزود: برای اینکه اعتماد از دست‌رفته سهامداران به بازار بازگردد، دو عامل اساسی باید مورد توجه قرار گیرد؛ نخست، ثبات در اقتصاد کلان و دوم، ثبات در سیاست‌گذاری و تصمیم‌گیری‌ها. ثبات تصمیم‌گیری در سیاست‌گذاری از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، چرا که دخالت‌های مکرر دولت همواره موجب کاهش کارایی بازار شده است.
عباسیان با اشاره به تجربه‌های گذشته تصریح کرد: در سراسر جهان اثبات شده که مداخله بیش از حد دولت موجب افت کارایی بازار‌ها می‌شود. در بازار سرمایه ایران نیز این دخالت‌ها به‌عنوان نوعی ریسک شناسایی می‌شوند؛ به‌ویژه زمانی که تصمیمات ناگهانی دولت، مانند اتفاق ۱۷ اردیبهشت، منجر به افت شدید شاخص و واکنش منفی فعالان بازار می‌شود. چنین رفتار‌هایی می‌تواند به شکل مستقیم بر تصمیم‌گیری سهامداران اثر بگذارد و روند طبیعی بازار را مختل کند.
بیشتر بخوانید: ریشه سقوط بورس در ساختار معیوب اقتصاد است، نه فقط ترس از جنگ
کاهش عمق بازار و بی‌ثباتی سیاسی مانع ورود نقدینگی به بورس است
عباسیان کارشناس بازار سرمایه با اشاره به اهمیت ثبات در شرایط سیاسی کشور برای بهبود اعتماد سهامداران عنوان کرد: عامل بعدی که می‌تواند به‌طور مستقیم بر اعتماد در بازار سرمایه تأثیر بگذارد، ثبات سیاسی است. هرگونه تنش یا بی‌ثباتی در فضای سیاسی کشور می‌تواند به شکل مستقیم ریسک‌های سیستماتیک بازار را افزایش دهد و مانع از شکل‌گیری اطمینان میان سرمایه‌گذاران شود.
وی در ادامه افزود: مهم‌ترین عامل برای افزایش پایداری بازار، افزایش عمق بازار سرمایه است. در حال حاضر عمق بازار ما پایین است و همین موضوع باعث می‌شود که بورس با هر خبر کوچک یا سیگنال بیرونی دچار نوسان شود. زمانی که عمق بازار پایین باشد، شاخص نوسان عدد بالاتری را نشان می‌دهد و بالا بودن این شاخص به‌معنای کاهش امنیت سرمایه‌گذاری است.
عباسیان تأکید کرد: وقتی امنیت سرمایه‌گذاری پایین بیاید، طبیعتاً ورود نقدینگی به بازار نیز کاهش می‌یابد. بسیاری از سهامداران، به‌ویژه سرمایه‌گذاران محافظه‌کار و خارجی، تمایلی به حضور در بازاری که نوسانات شدید دارد نشان نمی‌دهند. ازاین‌رو، ایجاد ثبات سیاسی و افزایش عمق بازار دو رکن حیاتی برای جذب سرمایه و بازگشت اعتماد به بازار سرمایه محسوب می‌شوند.
کاهش ریسک‌های نرخ ارز، تورم و تحریم لازمه بهبود بازار سرمایه است
این کارشناس بازار سرمایه در خصوص عوامل مؤثر بر بازگشت اعتماد به بازار سرمایه عنوان کرد: عامل بعدی هم کاهش ریسک‌های نرخ ارز، تورم و تحریم هستش که مستقیماً بر بازار سرمایه تأثیر می‌گذارند و باید این ریسک‌ها کاهش پیدا کنه، مخصوصاً تحریم که مستقیماً از چند جهت و در موضوعات و فیلد‌های مختلف باید بررسی بشه؛ چون از چند جهت مختلف، مستقیم و غیرمستقیم تأثیرگذار است و به‌شدت روی بازار سرمایه اثر می‌ذاره؛ بنابراین باید این ریسک‌ها کاهش پیدا کنه و تحریم‌ها هم رفع بشن.
پایان مطلب