بازار سهام ایران با بازگشت ثبات سیاسی، به رشد پایدار نزدیک شد
سما نجف پور کارشناس بازار سرمایه، در گفت‌و‌گو با بورس نیوز به بررسی تأثیر کاهش ریسک‌های ژئوپلیتیکی بر روند بازار سهام پرداخت و گفت: بازار سرمایه همواره در معرض مجموعه‌ای از عوامل اثرگذار ازجمله نرخ بهره، تورم، نوسانات ارزی، سیاست‌های داخلی و خارجی و همچنین وضعیت روابط منطقه‌ای است. در این میان، ناامنی‌ها و تنش‌های سیاسی در خاورمیانه ازجمله متغیر‌هایی هستند که به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم بر تصمیم‌گیری فعالان بازار تأثیر می‌گذارند.
وی با اشاره به وزن بالای این مؤلفه در برخی برهه‌ها افزود: در مقاطعی، شدت ریسک ژئوپلیتیک به‌اندازه‌ای افزایش می‌یابد که سایر فاکتور‌های اقتصادی در سایه قرار می‌گیرند و همین موضوع می‌تواند مسیر کلی بازار را تغییر دهد.
نجف پور تصریح کرد: در دوران بی‌ثباتی سیاسی، تمایل سرمایه‌گذاران – به‌ویژه سرمایه‌گذاران خرد – به سمت دارایی‌های امن‌تر و قابل‌اطمینان‌تر افزایش پیدا می‌کند. در چنین شرایطی مردم معمولاً نمی‌دانند چه آینده‌ای در انتظارشان است و ترجیح می‌دهند سرمایه‌های خود را به دارایی‌های فیزیکی مانند طلا، سکه یا حتی وجه نقد تبدیل کنند تا از نوسانات احتمالی در امان بمانند.
بازگشت ثبات سیاسی، اشتهای ریسک سرمایه‌گذاران را افزایش می‌دهد
سما نجف پور با اشاره به رفتار سرمایه‌گذاران پس از دوره‌های تنش سیاسی و امنیتی اظهار کرد: در زمان افزایش ریسک‌های ژئوپلیتیکی، تمایل سرمایه‌گذاران برای حضور در بازار سهام کاهش می‌یابد و در بهترین حالت، سرمایه‌های خود را به سمت صندوق‌های با درآمد ثابت منتقل می‌کنند.
وی افزود: پس از جنگ ۱۲ روزه، خروج محسوس پول‌های حقیقی از بازار سرمایه را شاهد بودیم، اما با بازگشت تدریجی ثبات به منطقه، اشتهای ریسک سرمایه‌گذاران نیز در حال افزایش است و انتظار می‌رود دوباره جریان ورود نقدینگی به بازار شکل بگیرد.
نجف پور تأکید کرد: رفتار بازار سهام ایران همواره تا حد زیادی متأثر از هیجانات و تحلیل‌های روانی سرمایه‌گذاران است. بسیاری از صف‌های سنگین خرید یا فروش، نه بر پایه تحلیل بنیادی یا تکنیکال، بلکه بر اساس شایعات و فضای احساسی شکل می‌گیرند و معمولاً نیز دوام چندانی ندارند.
وی خاطرنشان کرد: رفتار هیجانی همواره بخش جدایی‌ناپذیر از بازار سرمایه ایران بوده و تحلیل منطقی در این فضا می‌تواند نقش مهمی در کاهش نوسانات و تصمیم‌گیری‌های اشتباه ایفا کند.
کاهش ریسک‌های سیاسی، میدان را برای رشد سهام بنیادی باز می‌کند
نجف پور کارشناس بازار سرمایه با اشاره به تأثیر شرایط سیاسی و منطقه‌ای بر رفتار سرمایه‌گذاران اظهار کرد: زمانی که ریسک‌های سیاسی و ژئوپلیتیکی کاهش پیدا می‌کنند، معاملات هیجانی در بازار نیز فروکش می‌کند و این فرصت فراهم می‌شود تا سهام بنیادی و شرکت‌های شاخص ساز توان واقعی خود را نشان دهند.
وی افزود: در چنین شرایطی، ارزش کل بازار و حجم معاملات نیز افزایش می‌یابد، چراکه سرمایه‌گذاران در فضایی باثبات‌تر، تمایل بیشتری برای ورود به بازار سهام پیدا می‌کنند.
نجف پور با اشاره به رشد آگاهی عمومی نسبت به سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه تصریح کرد: پس از نوسانات شدید سال‌های ۹۸ تا ۱۴۰۰، سطح شناخت مردم از بازار به‌طور محسوسی افزایش‌یافته است. امروز کمتر سرمایه‌گذاری را می‌بینیم که تمام دارایی خود را روی یک سهم متمرکز کند؛ اصل تنوع‌بخشی در پرتفوی میان فعالان خرد جاافتاده و این نشانه بلوغ فکری سرمایه‌گذاران است.
این کارشناس بازار سرمایه تأکید کرد: برای جلوگیری از خروج نقدینگی از بازار سهام، لازم است ابزارهای مالی نوینی که در بازار سرمایه شکل‌گرفته‌اند، بیش‌ازپیش برای مردم معرفی و ترویج شوند. آشنایی سرمایه‌گذاران با این ابزار‌ها می‌تواند به افزایش عمق بازار و پایداری سرمایه کمک کند.
صندوق‌های طلا، درآمد ثابت و ترکیبی ابزارهای کلیدی حفظ سرمایه در دوران پر ریسک هستند
نجف پور در رابطه با به رفتار سرمایه‌گذاران در دوران پرتنش سیاسی و افزایش ریسک‌های ژئوپلیتیک اظهار کرد: در شرایطی که نا اطمینانی در بازار‌ها بالا می‌رود، تمایل عموم مردم به سمت نگهداری وجه نقد یا دارایی‌های فیزیکی مانند طلا افزایش پیدا می‌کند. در چنین دوره‌هایی، میل سرمایه‌گذاران به حضور در بازار سهام به‌طور محسوسی کاهش می‌یابد.
وی افزود: خوشبختانه بازار سرمایه امروز ابزار‌هایی دارد که می‌تواند این نیاز سرمایه‌گذاران را در بستر رسمی و شفاف پاسخ دهد. صندوق‌های مبتنی بر گواهی سپرده سکه و طلا، نمونه‌ای از این ابزار‌ها هستند که عملکردی مشابه نگهداری دارایی فیزیکی دارند و ارزش آنها متناسب با نوسانات قیمت طلا تغییر می‌کند. این صندوق‌ها به سرمایه‌گذاران امکان می‌دهند بدون خروج سرمایه از بازار، در برابر تورم و نوسانات ارزی از دارایی خود محافظت کنند.
نجف پور ادامه داد: در کنار این صندوق‌ها، صندوق‌های درآمد ثابت می‌توانند جایگزین مناسبی برای سپرده‌های بانکی و وجه نقد باشند؛ به‌ویژه اگر نقد شوندگی و اعتماد سرمایه‌گذاران به آنها حفظ شود، همان‌گونه که پس از جنگ ۱۲ روزه شاهد بودیم.
این کارشناس بازار سرمایه با تأکید بر اهمیت استفاده از ابزارهای نوین مالی گفت: صندوق‌های ترکیبی از دیگر ابزارهای مهم بازار سرمایه هستند که با اتکا به مدیریت حرفه‌ای، می‌توانند با توجه به شرایط اقتصادی، ترکیب دارایی‌های خود را تغییر دهند و بازدهی مناسبی در دوره‌های مختلف فراهم کنند. تمرکز بر توسعه و معرفی این ابزار‌ها به عموم مردم می‌تواند نقش مهمی در جلوگیری از خروج سرمایه از بازار ایفا کند.
تداوم ورود نقدینگی و حمایت حقوقی‌ها، موتور رشد بازار سهام را روشن نگه می‌دارد
سما نجف پور با اشاره به اهمیت مدیریت هوشمندانه سرمایه در شرایط متغیر اقتصادی گفت: اگر بازار سهام در وضعیت مطلوبی قرار داشته باشد، منطقی است که وزن بخش سهام در سبد سرمایه‌گذاری افزایش پیدا کند. در مقابل، زمانی که بازار طلا جذاب‌تر می‌شود، باید سهم طلا در پرتفوی سرمایه‌گذاران بالا برود. این انعطاف‌پذیری در چینش دارایی‌ها، یکی از کلید‌های موفقیت در بازار‌های مالی است.
وی افزود: با معرفی صحیح ابزارهای مالی و افزایش آگاهی عمومی، می‌توان اعتماد سرمایه‌گذاران را به بازار سرمایه تقویت کرد و مانع از خروج پول از این بازار شد. هرچه تزریق نقدینگی و ورود سرمایه جدید به بورس بیشتر باشد، محرک‌های رشد قوی‌تر عمل خواهند کرد و روند صعودی می‌تواند تداوم پیدا کند؛ به‌شرط آنکه حمایت حقوقی‌ها از بازار نیز ادامه داشته باشد.
نجف پور تأکید کرد: در صورت نبود حمایت یا کاهش ورود نقدینگی تازه، اثر عوامل محرک رشد نیز کوتاه‌مدت خواهد بود و بازار مانند چراغی نیم‌سوز، به‌تدریج از حرکت بازمی‌ایستد.
این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به وضعیت فعلی اقتصاد و سیاست خارجی کشور توضیح داد: اگرچه از نظر سیاسی و اقتصادی در شرایط ایده آلی قرار نداریم و همچنان در وضعیت نه جنگ و نه صلح به سر می‌بریم، اما تأثیر تحریم‌ها نسبت به ۱۰ تا ۱۵ سال گذشته به‌مراتب کاهش‌یافته است. امروز ایران دیگر تنها کشور تحریم‌شده نیست و کشور‌هایی مانند روسیه نیز در همین مسیر قرارگرفته‌اند.
وی خاطرنشان کرد: با توجه به شکاف فزاینده میان رشد نقدینگی و تولید ناخالص داخلی، انتظار می‌رود بخشی از نقدینگی سرگردان به سمت بازار سرمایه حرکت کند؛ موضوعی که در صورت مدیریت صحیح می‌تواند محرک پایداری برای رونق بورس باشد.
فاصله دلار نیما و آزاد باید کاهش یابد تا موتور سودآوری شرکت‌ها روشن بماند
نجف پور با اشاره به انتشار صورت‌های مالی ۶ ماهه شرکت‌ها اظهار کرد: بررسی عملکرد مالی شرکت‌ها، به‌ویژه تحلیل نسبت‌های‌ای‌پی‌اس (EPS) و پی‌بر‌ای (P/E)، می‌تواند سیگنال مثبتی برای بازار سهام ارسال کند. البته شرایط فعلی اقتصاد را نمی‌توان کاملاً ایده آل دانست، اما به‌قدری هم نامناسب نیست که نتوان چشم‌انداز صعودی بلندمدت برای بازار متصور شد.
وی افزود: یکی از مهم‌ترین پیش‌نیاز‌های تداوم رشد بازار، کنترل نرخ ارز یا افزایش نرخ دلار نیمایی است. هرچه فاصله میان دلار نیمایی و دلار آزاد بیشتر باشد، حاشیه سود شرکت‌ها بیشتر تحت‌فشار قرار می‌گیرد و این موضوع مستقیماً بر جذابیت سهام اثر منفی می‌گذارد.
این کارشناس بازار سرمایه تصریح کرد: نوسانات نرخ ارز، صنایع صادرات‌محور را به‌شدت تحت تأثیر قرار می‌دهد. در کنار آن، حرکت صعودی کامودیتی‌های جهانی نیز می‌تواند به‌عنوان یک عامل محرک رشد برای بورس تهران عمل کند، چراکه بخش عمده‌ای از شرکت‌های بورسی، وابسته به این بازار‌ها هستند.
نجف پور در ادامه خاطرنشان کرد: اکنون فصل تابستان و مشکلات ناترازی برق را پشت سر گذاشته‌ایم. با ورود به پاییز و زمستان، محدودیت‌های تولید کاهش می‌یابد و انتظار می‌رود عملکرد شرکت‌ها در نیمه دوم سال بهبود یابد؛ مگر اینکه شایعه قطع گاز در ماه‌های سرد سال به واقعیت تبدیل شود.
وی تأکید کرد: درمجموع، شرایط بنیادی و عوامل بیرونی نشان می‌دهند که نیمه دوم سال می‌تواند دوران بهتری برای بازار سرمایه باشد، به‌ویژه اگر سیاست‌های ارزی و انرژی کشور باثبات و نگاه حمایتی دنبال شوند.
رشد پایدار بازار سهام بدون تقویت سودآوری شرکت‌ها ممکن نیست
سما نجف پور با بیان اینکه رشد واقعی بازار باید بر پایه عملکرد شرکت‌ها شکل بگیرد، اظهار کرد: رشد پایدار در بورس زمانی معنا دارد که هم‌جهت با افزایش واقعی سودآوری شرکت‌ها باشد؛ بنابراین تقویت‌ای‌پی‌اس (EPS) شرکت‌ها، پیش‌شرط اصلی تداوم روند صعودی بازار است.
وی افزود: ورود نقدینگی تازه به بازار سرمایه در کنار حمایت فعال از بازار و کنترل ریسک فاکتور‌های قابل مدیریت، از الزامات پایداری روند مثبت بورس است. درصورتی‌که این عوامل به‌درستی مدیریت شوند، می‌توان امیدوار بود که تابلوی بورس ایران همواره سبزپوش بماند.
نجف پور خاطرنشان کرد: امیدوارم با تصمیمات منطقی و هماهنگ در سطح کلان اقتصادی، شاهد شکوفایی پایدار بازار سرمایه و افزایش اعتماد عمومی به این بازار باشیم.
پایان مطلب