شکاف ارزی و اهمیت صادرات در فلزات اساسی
بورس نیوز:
در جریان معاملات روز جاری بازار سرمایه، ارزش معاملات صنایع مختلف به ۱۲ هزار و ۵۹۶ میلیارد تومان رسیده است؛ رقمی که نشاندهنده تداوم تحرک نقدینگی در بورس، همزمان با نوسانات بازارهای موازی است. در این میان، گروه فلزات اساسی سهمی ۶ درصدی از کل ارزش معاملات را به خود اختصاص داده و با ثبت ۸۱۵ میلیارد تومان دادوستد، همچنان در زمره صنایع اثرگذار بازار قرار دارد.
بررسی جزئیات معاملات این گروه نشان میدهد فولاد مبارکه اصفهان با ثبت ۱۸۳ میلیارد تومان، بیشترین سهم را از ارزش معاملات فلزات اساسی در اختیار داشته است. پس از آن، صنایع ملی مس ایران با ۱۵۱ میلیارد تومان در رتبه دوم قرار میگیرد. ذوبآهن اصفهان و فولاد خوزستان نیز به ترتیب با ۴۴ و ۲۸ میلیارد تومان، دیگر بازیگران فعال این گروه در معاملات روز جاری بودهاند. این توزیع ارزش معاملات، تصویر روشنی از تمرکز توجه سرمایهگذاران بر نمادهای بزرگ و بنیادی این صنعت ارائه میدهد.
رقابت درآمدی در صدر صنعت فلزات اساسی
بررسی عملکرد آبانماه ۱۴۰۴ چهار شرکت بزرگ صنعت فلزات اساسی نشان میدهد که صدرنشینان این گروه، اگرچه همگی در مسیر رشد حرکت کردهاند، اما از منظر ترکیب بازار، حجم فروش و سهم درآمدی، رفتارهای متفاوتی از خود به نمایش گذاشتهاند. فولاد مبارکه اصفهان، صنایع ملی مس ایران، فولاد خوزستان و ذوبآهن اصفهان در مجموع توانستهاند ۷۸ هزار و ۸۴ میلیارد تومان درآمد عملیاتی شناسایی کنند؛ رقمی که جایگاه این چهار شرکت را بهعنوان ستونهای اصلی صنعت فلزات اساسی تثبیت میکند.
در این میان، شرکت صنایع ملی مس ایران با در اختیار داشتن ۳۹ درصد از کل درآمد عملیاتی، بیشترین سهم درآمدزایی را به نام خود ثبت کرده است. شرکت فولاد مبارکه اصفهان درآمدی عملیاتی که در هشتمین ماه سال جاری از خود بر جای گذاشت فاصله اندکی با "فملی" دارد و سهم ۳۸ درصدی را از این مجموع به خود اختصاص دهد. پس از این دو شرکت، فولاد خوزستان و ذوبآهن اصفهان در جایگاههای بعدی ایستادهاند و مجموع درآمد آنها تکمیلکننده تصویر کلی صنعت در آبانماه بوده است.
"فملی" در داخل درخشید، "فولاد" در صادرات
نگاهی عمیقتر به ترکیب بازار فروش این شرکتها نشان میدهد که هر یک از آنها استراتژی متفاوتی در توزیع بازار داخلی و صادراتی دنبال کردهاند. در بخش بازار داخلی، شرکت صنایع ملی مس ایران قدرتمندترین بازیگر این جمع بوده و توانسته با ثبت ۲۷ هزار و ۹۶ میلیارد تومان فروش داخلی، بیشترین اتکا را به تقاضای داخل کشور داشته باشد.
در مقابل، پرفروشترین بازار صادراتی به فولاد مبارکه اصفهان تعلق دارد؛ شرکتی که با ثبت ۵ هزار و ۴۹۸ میلیارد تومان فروش صادراتی، نقش پررنگتری در بازارهای بینالمللی ایفا کرده و نشان داده است که همچنان یکی از مهمترین صادرکنندگان محصولات فولادی کشور به شمار میرود.
رکورد حجم فروش؛ فولاد مبارکه در جایگاه اول
بر اساس گزارشهای عملکرد آبانماه ۱۴۰۴، بیشترین حجم فروش در میان این چهار شرکت به فولاد مبارکه اصفهان اختصاص داشته است. این شرکت در آبانماه موفق به فروش ۷۶۹ هزار تن محصول در سه بخش فروش داخلی، صادراتی و ارائه خدمات شده است. در همین دوره، حجم تولید فولاد مبارکه به ۸۷۰ هزار تن رسیده که نشان میدهد حدود ۸۸ درصد از محصولات تولیدی شرکت به فروش رسیدهاند؛ نسبتی که بیانگر توازن مناسب میان تولید و فروش است.
پس از فولاد مبارکه، فولاد خوزستان با فروش ۴۰۶ هزار تن در جایگاه دوم قرار دارد. صنایع ملی مس ایران و ذوبآهن اصفهان نیز به ترتیب فروش ۱۲۲ هزار تن و ۱۰۱ هزار تن را به ثبت رساندهاند. در این میان، فعالترین بازار صادراتی از نظر حجم فروش به فولاد مبارکه اصفهان و فولاد خوزستان تعلق دارد؛ دو شرکتی که در آبانماه بازارهای خارجی پویاتری را تجربه کردهاند.
متغیر ارزی؛ شکاف معنادار دلار آزاد و مرکز مبادله
عملکرد صادراتی این شرکتها در شرایطی رقم خورده که بازار ارز در آبانماه ۱۴۰۴ نوسانات قابلتوجهی را تجربه کرده است. دلار در بازار آزاد در ابتدای آبانماه در محدوده ۱۰۸ هزار تومان قرار داشت و در پایان این ماه به ۱۱۴ هزار تومان رسید. در مقابل، نرخ دلار در مرکز مبادله ارز و طلای ایران از ۷۲ هزار تومان در ابتدای ماه به ۷۳ هزار تومان در انتهای آبانماه افزایش یافت.
بر این اساس، در پایان آبانماه فاصلهای حدود ۵۵ درصد میان نرخ دلار آزاد و نرخ مرکز مبادله شکل گرفته است؛ شکافی که بهطور مستقیم بر سودآوری صادراتی شرکتهای فلزات اساسی اثرگذار بوده و اهمیت بازارهای خارجی را برای این بنگاهها دوچندان میکند.
درآمد دلاری صادرات؛ تفاوت معنادار میان شرکتها
بررسی درآمد دلاری حاصل از صادرات نشان میدهد که فولاد خوزستان با ثبت ۵۱ میلیون دلار درآمد صادراتی، عملکرد قابلتوجهی در بازارهای جهانی داشته است. پس از آن، فولاد مبارکه اصفهان با ۴۹ میلیون دلار و صنایع ملی مس ایران با ۳۵ میلیون دلار در رتبههای بعدی قرار گرفتهاند. در این میان، ذوبآهن اصفهان سهم بسیار محدودتری داشته و تنها ۶۴ هزار دلار درآمد دلاری از محل صادرات به دست آورده است؛ موضوعی که نشاندهنده تمرکز بیشتر این شرکت بر بازار داخلی است.
سیگنال بازار جهانی فولاد
در سطح جهانی نیز قیمت فولاد نشانههایی از بهبود را مخابره میکند. قیمت جهانی ورق فولادی (US Steel Coil) در زمان نگارش این گزارش، یعنی ۲۵ آذرماه ۱۴۰۴، به ۹۴۸ دلار رسیده است. این نرخ در مقایسه با یک ماه قبل ۲.۴۸ درصد افزایش یافته و معادل ۲۳ دلار رشد را نشان میدهد؛ رشدی که میتواند در صورت تداوم، چشمانداز صادراتی شرکتهای فولادی ایران را تقویت کند.
چهار مسیر متفاوت در یک صنعت واحد
عملکرد آبانماه ۱۴۰۴ نشان میدهد که چهار شرکت برتر صنعت فلزات اساسی، اگرچه در مجموع تصویر مثبتی از درآمدزایی و فروش ارائه کردهاند، اما هر یک مسیر متفاوتی را در بازار داخلی، صادرات، حجم فروش و ترکیب درآمدی دنبال میکنند.
شرکت صنایع ملی مس ایران با تکیه بر بازار داخلی، فولاد مبارکه با قدرت صادراتی و حجم فروش بالا، فولاد خوزستان با درآمد دلاری قابلتوجه و ذوبآهن اصفهان با تمرکز محدودتر بر صادرات، چهار چهره متفاوت از یک صنعت واحد را ترسیم کردهاند؛ صنعتی که همچنان یکی از پیشرانهای اصلی اقتصاد و بازار سرمایه ایران به شمار میرود.
پایان مطلب