ثبات اقتصادی، شرط بازگشت جذابیت به بورس

برزو حق‌شناس کارشناس بازار سرمایه، در گفت‌و‌گو با بورس نیوز با تأکید بر ضرورت تقویت اعتماد عمومی و ایجاد ثبات اقتصادی در کشور اظهار کرد: در صورت تحقق این شرایط، ابزار‌های بورسی می‌توانند به یکی از جذاب‌ترین مقاصد سرمایه‌گذاری تبدیل شوند.

وی با اشاره به برنامه راه‌اندازی گواهی سپرده ارز توضیح داد: این ابزار می‌تواند دامنه انتخاب سرمایه‌گذاران را به شکلی بی‌سابقه گسترش دهد و امکان سرمایه‌گذاری در تمامی بازار‌ها را از مسیر بورس فراهم کند؛ مزیتی که اهمیت بالایی دارد.

حق‌شناس معافیت‌های مالیاتی را یکی از مهم‌ترین مزیت‌های بورس نسبت به سایر بازار‌ها دانست و یادآور شد: این ویژگی همواره برای سرمایه‌گذاران جذاب بوده است. شرایط فعلی اقتصاد کشور باعث کاهش اقبال به بازار سرمایه شده است. در حال حاضر نبود ثبات اقتصادی و افزایش ریسک‌های سیستماتیک که کل اقتصاد را تحت تأثیر قرار می‌دهد، موجب فاصله گرفتن سرمایه‌گذاران از بورس شده است.

این کارشناس بازار سرمایه هشدار داد: در صورت تداوم ریسک‌های کلان، رفتار‌های احتیاطی و خروج سرمایه از بازار تشدید خواهد شد، مگر اینکه سیاست‌گذاران اقداماتی جدی برای کاهش این ریسک‌ها و تقویت اعتماد عمومی انجام دهند.

بیشتر بخوانید: بازگشت اعتماد به بازار سرمایه نیازمند زمان و اقدامات بیشتر است

افزایش سالانه ریسک‌های سیستماتیک؛ مانع جدی پیشروی بازار سرمایه

برزو حق‌شناس با اشاره به روند صعودی ریسک‌های سیستماتیک در کشور گفت: از سال ۱۳۹۷ به بعد، هر سال سطح این ریسک‌ها افزایش‌یافته و به یکی از مهم‌ترین چالش‌های بازار سرمایه تبدیل‌شده است.

وی توضیح داد: اگرچه اقتصاد ایران پس از پایان جنگ ایران و عراق دوره‌ای از ثبات نسبی را تا نیمه دوم دهه ۸۰ تجربه کرد، اما از آن زمان به بعد تنش‌های بین‌المللی روندی افزایشی داشته است. این روند پس از سال ۹۷ شدت بیشتری گرفت و در یکی دو سال اخیر حتی به درگیری‌های نظامی مستقیم منجر شده که تأثیر منفی قابل‌توجهی بر بازار سرمایه داشته است.

این کارشناس بازار سرمایه باوجود اشاره به جذابیت‌های بورس، ازجمله تنوع ابزار‌ها و مزیت‌های مالیاتی، خاطرنشان کرد: افزایش مداوم ریسک‌های سیستماتیک عملاً این مزایا را تحت تأثیر قرار داده و اکنون یکی از بزرگ‌ترین موانع پیشروی بازار سرمایه همین سطح بالای ریسک‌های کلان است.

افزایش ریسک‌های جهانی؛ سرمایه‌ها به‌جای بورس به ارز و طلا می‌روند

حق‌شناس کارشناس بازار سرمایه با اشاره به رفتار سرمایه‌گذاران در مواجهه با ریسک‌های بالا گفت: طبیعی است که در سراسر جهان، هر زمان سطح ریسک‌های سیستماتیک افزایش پیدا کند، بازار‌های مالی تحت تأثیر قرار می‌گیرند و بیشترین فشار معمولاً بر بازار‌های سهام وارد می‌شود.

وی توضیح داد: در چنین شرایطی، بخشی از سرمایه‌ها به سمت دارایی‌های امن‌تر حرکت می‌کند؛ دارایی‌هایی مانند ارز فیزیکی و طلای فیزیکی که در ایران عمدتاً شامل دلار و طلاست. سرمایه‌گذاران در ذات خود ریسک گریزند و در شرایط بی‌ثباتی، این دو بازار بیش از سایرین مورد استقبال قرار می‌گیرند.

این کارشناس بازار سرمایه افزود: همین رفتار طبیعی سرمایه‌گذاران باعث شده است ظرفیت‌های بالای بازار سرمایه برای جذب نقدینگی و هضم بازار‌های رقیب با چالش روبه‌رو شود. این دو مؤلفه (افزایش ریسک و گرایش سرمایه‌ها به سمت دارایی‌های امن) در حال حاضر به شکل جدی توان بازار سرمایه را برای ایفای نقش اصلی خود تهدید می‌کند.

بی‌ثباتی اقتصادی؛ مانع شکل‌گیری نگاه بلندمدت در میان سرمایه‌گذاران

حق‌شناس با اشاره به نقش مستقیم ثبات اقتصادی در شکل‌گیری رفتار سرمایه‌گذاران گفت: مشکلات کنونی اقتصاد ایران باعث شده است که سرمایه‌گذاران نتوانند دیدگاه بلندمدت نسبت به بازار‌ها داشته باشند.

وی توضیح داد: کمبود ثبات اقتصادی و ابهام بالا، تحلیل‌پذیری بازار‌ها را کاهش می‌دهد و همین مسئله موجب می‌شود سرمایه‌گذاران به‌جای رویکرد بلندمدت، رفتاری کوتاه‌مدت و مبتنی بر جابه‌جایی سریع میان بازار‌ها در پیش بگیرند. متأسفانه این روند سال‌به‌سال تشدید شده است؛ شفافیت اقتصادی کاهش‌یافته، ثبات کمتر شده و ابهام بیشتر.

این کارشناس بازار سرمایه تأکید کرد: تغییر جنس سرمایه‌گذاران و غلبه نگاه کوتاه‌مدت، آسیب سنگینی به بازار سهام وارد کرده و توان این بازار را برای جذب و نگهداری سرمایه‌ها کاهش داده است.

جای خالی سرمایه‌گذاران بلندمدت در بورس

حق‌شناس در رابطه با تغییر ساختار رفتاری سرمایه‌گذاران گفت: بازار سرمایه دوره‌ای را پشت سر گذاشته که در آن سرمایه‌گذاران بلندمدت نقش پررنگی داشتند و باهدف نگهداری سرمایه برای دوره‌های طولانی وارد بورس می‌شدند.

وی افزود: امروز، اما این جنس از سرمایه‌گذار به‌شدت کاهش‌یافته و اغلب افراد باهدف کسب سود سریع و کوتاه‌مدت وارد بازار می‌شوند و پس از کسب بازدهی اندک، به‌سرعت از بازار خارج می‌شوند.

حق‌شناس تأکید کرد: این تغییر رفتار، آسیب جدی به بازار سرمایه وارد کرده است؛ زیرا نه‌تنها جریان ورودی مستمر نقدینگی شکل نمی‌گیرد، بلکه به دلایل گوناگون شاهد خروج نقدینگی از بورس نیز هستیم.

پایان مطلب