دو راهکار برای رفع مشکل قطعی برق

به گزارش بورس نیوز، در روزهای اخیر مرتباً شاهد قطعی برق و مشکلات ناشی از آن هستیم. عده‌ای از فعالان صنعت تولید برق، یکی از دلایل مشکلات این روزها را در قیمت‌گذاری نامناسب برق نیروگاه‌ها و مستهلک شدن تجهیزات نیروگاه‌های تولیدکننده برق و عدم سرمایه‌گذاری در این حوزه مطرح کرده‌اند. نکته اینجاست که تعرفه خرید برق از نیروگاه‌ها با تعرفه برق مشترکین متفاوت است و مابه‌التفاوت این دو نرخ به‌عنوان یارانه انرژی توسط دولت پرداخت می‌گردد. در چند سال گذشته به سبب مشکلات مالی دولت، تعرفه خرید برق از نیروگاه‌ها متناسب با تورم و افزایش هزینه‌های این صنعت افزایش نداشته و سرمایه‌گذاری جدید در نیروگاه‌ها توجیه ندارد.

حامد فرنام کارشناس حوزه انرژی در گفت‌وگو با بورس نیوز در این خصوص بیان کرد: برای کاهش مشکلات در حوزه تأمین برق، بهتر است به‌جای تمرکز بر سرمایه‌گذاری‌های جدید در صنعت نیروگاهی باهدف افزایش تولید برق، روی راهکارهای دیگری که هم هزینه کمتری دارد و هم در سایر کشورها هم از آن‌ها استفاده می‌شود، تمرکز کنیم. در نظر داشته باشید که افزایش ظرفیت نیروگاه‌ها به معنای توسعه زیرساخت‌های نیروگاه‌ها و سرمایه‌گذاری برای تولید برق بیشتری است که فقط در چند ساعت پیک مصرف، موردنیاز است و در تمام ساعات شبانه‌روز به این حجم از برق نیاز نداریم. حال‌آنکه مشکل کمبود برق فقط در چند ساعت از فصل پیک مصرف وجود دارد و برای تأمین برق در پیک مصرف، لزوماً نباید تولید را به‌اندازه پیک مصرف افزایش داد.

وی با اشاره به امکان تعامل با کشورهای همسایه برای انتقال برق به‌عنوان اولین راهکار قابل انجام، اظهار کرد: با توجه به موقعیت جغرافیایی، ساعت پیک مصرف در هر کشور با کشورهای همسایه کمی متفاوت است. بنابراین می‌توان بااتصال شبکه توزیع برق کشور با شبکه توزیع برق کشورهای همسایه غربی و شرقی، در ساعت پیک مصرف از برق این کشورها استفاده کرد و بالعکس.

فرنام افزود: تعامل با کشورهای همسایه برای انتقال برق، دو مزیت به همراه دارد. نخست آنکه با این کار، همسایه‌ها در زمان پیک مصرف هر کشور یکدیگر را حمایت می‌کنند و مشکل کمبود برق در ساعات اوج مصرف برطرف خواهد شد و در ساعات غیر پیک می‌توان مازاد برق را صادر کرد. مزیت دوم، افزایش امنیت ملی است که در سایه این تعامل ایجاد خواهد شد. تعامل کشورهای همسایه برای تأمین برق موجب کاهش تنش‌های اقتصادی بین همسایگان خواهد شد. ضمن اینکه برای این تعامل و صادرات یا واردات برق، نیازی به مبادلات مالی هم نیست و می‌توان در ازای واردات برق، خدمات فنی مهندسی، گاز یا... صادر کرد. به‌هرحال تمام کشورها در مسیر توسعه هستند و این توسعه به معنای افزایش روند مصرف برق در کشورها است و می‌توان از تعامل با همسایگان برای انتقال برق به‌عنوان فرصتی برای تأمین برق در ساعات اوج مصرف و نیز صادرات برق در ساعات غیر پیک بهره برد. البته انتقال برق نیازمند تعامل با همسایگان و آماده‌سازی زیرساخت‌های لازم جهت اتصال شبکه توزیع برق کشور به کشورهای همسایه است.

فرنام، دومین راهکار رفع مشکلات در تأمین برق را بهینه‌سازی مصرف برق اعلام کرد و افزود: مادامی‌که برق باقیمت غیرمنطقی(ارزان) به دست مصرف‌کننده می‌رسد، مصرف برق هم غیر بهینه خواهد بود. ساختار اکثر بخش‌های صنعتی و حتی بخش ساختمان به نحوی است که اتلاف انرژی صورت می‌گیرد و این ساختار با محوریت انرژی ارزان ایجادشده است. درواقع از همان ابتدا سیگنال نادرست به سرمایه‌گذاران داده‌ایم. به همین دلیل هم در زمان احداث ساختمان‌ها، تلاشی برای کاهش مصرف انرژی صورت نمی‌گیرد و بسیاری از صنایع تولیدی ما هم انرژی بر هستند. اگر چه بهینه‌سازی مصرف برق در ساختمان‌ها و صنایع، هزینه‌بر است؛ ولی این هزینه به‌مراتب از هزینه سرمایه‌گذاری در صنعت نیروگاهی برای افزایش تولید برق، کمتر خواهد بود. ضمن اینکه قرار بود بخشی از هزینه بهینه‌سازی مصرف انرژی در کشور از محل بند "ق" قانون رفع موانع تولید و پروژه‌هایی که باید به تأمین مالی بهینه‌سازی مصرف انرژی کمک می‌کرد، تأمین شود. معتقدم بهینه‌سازی مصرف انرژی، خود نوعی سرمایه‌گذاری خواهد بود که مزایای آن نصیب اقتصاد کشور خواهد شد. در این زمینه پروژه‌های متعددی تعریف‌شده که البته به دلایلی که چندان واضح نیست، اجرایی نشده است‌.

این کارشناس حوزه انرژی تصریح کرد: البته تعامل با کشورهای همسایه برای انتقال برق و بهینه‌سازی مصرف انرژی، به معنای عدم نیاز به سرمایه‌گذاری‌های جدید در صنعت نیروگاهی و افزایش ظرفیت تولید برق نیست. توسعه صنعتی و کشاورزی بدون توسعه صنعت برق امکان‌پذیر نیست؛ اما برای افزایش ظرفیت تولید برق در کشور باید هم به بحث انرژی‌های پاک هم توجه کرد و تلاش کرد تا حد امکان تولید برق از منابع انرژی پاک و تأثیرپذیر انجام شود‌ و هم قیمت‌گذاری به نحوی انجام شود که سرمایه‌گذاری‌های جدید توجیه‌پذیر باشد. ضمن اینکه بهتر است نیروگاه‌ها در نزدیکی محل تأمین انرژی و خوراک نیروگاه احداث شوند‌ و برق تولیدی از طریق شبکه توزیع به نقاط مختلف کشور انتقال یابد.