توافق هسته‌ای ژنو که اجرای آن در تاریخ ۳۰ دی ۹۲ میان ایران و کشورهای گروه ۱+۵ آغاز شد در بردارنده موضوعات گوناگونی است. در توافق مزبور ایران پذیرفته که اقدامات مهمی را در راستای اعتماد‌سازی و کاهش درصد غنی سازی در خصوص برنامه هسته‌ای خود انجام دهد و کشورهای گروه ۱+۵ نیز در مقابل تعهدات گوناگونی را در خصوص عدم وضع تحریم‌های جدید و لغو بخشی از تحریم‌ها و اقدامات محدود‌کننده موجود بر عهده گرفته‌اند.
بر اساس توافق ژنو، جمهوری اسلامی ایران اقداماتی اعتماد ساز را همچون تعلیق غنی سازی ۲۰ درصد را برای دوره ای ۶ ماهه انجام داده و طرف مقابل نیز علاوه بر پذیرفتن غنی سازی در داخل خاک ایران، تلاش ها برای کاهش خرید نفت خام ایران را متوقف و بخشی از تحریم ها را لغو می کند. همچنین طرف مقابل ۴.۲ میلیارد دلار از درآمدهای نفتی محدود شده ایران را در ۸ قسط آزاد خواهد کرد و علاوه بر آن تحریم های پتروشیمی، طلا و فلزات گرانبها را برمی دارد.
در ادامه به تحریم هایی که از سوی آمریکا و اتحادیه اروپا در طول این چند روز برداشته شده اشاره می شود.
تعلیق برخی از تحریم‌های نفتی
علی اکبر صفایی، مديرعامل شركت ملي نفتكش ايران، با اعلام اینکه در شرایط فعلی برخی از محدودیت‌های بین‌المللی برای صادرات و حمل دریایی نفت خام ایران به ۶ مشتری سنتی نفتی کشور وجود ندارد، تصریح کرد: بر اساس راهنمای اجرایی طرح اقدام مشترک توافق شده میان ایران و گروه ۱+۵ که ۲۰ ژانویه (۳۰ دی ماه ۹۲ ) توسط دولت آمریکا منتشر شده از اين تاریخ تحریم های مرتبط با صادرات نفت ایران به حالت تعلیق در مي‌آيد.
مدیرعامل شرکت ملی نفتکش با اشاره به خروج نام این شرکت و شرکت ملی نفت ایران از لیست تحریم خزانه داری آمریکا، جزئیات شرایط جدید صادرات طلای سیاه ایران به مقصد ۶ مشتری سنتی ایران شامل چین، هند، ترکیه، تایوان، ژاپن، کره جنوبی را تشریح کرد.
صفايي درباره آثار تعلیق برخی از تحریم‌های نفتی پس از توافق ایران و گروه ۱+۵ گفت: از اين پس مانعی در ارائه پوشش‌هاي بیمه‌اي، خدمات بانکی و دیگر خدمات مرتبط با کشتیرانی بین‌المللی به ویژه برای حمل دریایی محموله‌های نفت خام و فرآورده‌های نفتی ایران وجود ندارد.
این مقام مسئول با تاکید بر اینکه دامنه این تعلیق تحریم‌ها بخش‌هاي حمل و نقل، بیمه و همچنین نقل و انتقالات مالی را هم در بر می گیرد، تصریح کرد: بر اساس این راهنما شرایط تعلیق شامل حال اشخاص (حقوقی و حقیقی) که قبلا در لیست تحریم خزانه داری آمریکا قرار گرفته اند نمی‌شود اما نفتکش و شرکت ملی نفت ایران به صراحت از این قاعده مستثنی شده‌اند.
حذف تحریم‌های دریانوردی
مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی نیز از برداشته شدن تحریم‌های دریانوردی در بخش‌های مختلف و فراهم شدن شرایط مناسب برای تردد کشتی‌های بیشتر در پی تفاهم نامه اخیر ژنو و اجرایی شدن آن خبر داد.
محمد سعید نژاد - معاون وزیر راه و شهرسازی - از برداشته شدن تحریم‌های دریانوردی در بخش‌های مختلف خبر و توضیح داد: مشکلاتی در زمینه بیمه خطوط کشتیرانی به مقصد بنادر ایران داشتیم که بر اساس تصمیمات و بیانیه های صادر شده در تفاهم نامه اخیر ژنو و اجرایی شدن آن، شرایط برای تردد کشتی های بیشتر در یک شرایط ساده و متعارف به کشور فراهم است.
سعید نژاد خاطرنشان کرد: هم اکنون پیش‌بینی‌های لازم برای تخلیه، نگهداری و حمل کالا در سازمان بنادر و بنادر تابعه را انجام داده‌ایم تا با ورود کالاهای بیشتر و شرکت‌های بزرگ کشتیرانی به رونقی که مستحق این بندر است، دست یابیم.
تعلیق بخشی از تحریم های اتحادیه اروپا
همزمان با اجرای بخش نخست از توافقات ژنو، اتحادیه اروپا نیز از تعلیق بخشی از تحریم ها علیه ایران خبر داد. وزرای خارجه اتحادیه اروپا طی نشست خود در بروکسل به تعلیق بخشی از تحریم‌های ایران در چارچوب برنامه اقدام مشترک با ایران رای دادند.
اتحادیه اروپا در بیانیه ای اعلام کرد که در راستای طرح اقدام مشترک توافق شده میان ایران و گروه ۱+۵ در ۲۴ نوامبر، شورای اروپا بعضی از اقدامات محدود ساز علیه ایران را به مدت ۶ ماه به حالت تعلیق درآورد. محدودیت موجود درباره بیمه و انتقال یا فروش نفت خام ایران به مشتریانش برداشته شده است. همچنین محدودیت در واردات، فروش و انتقال محصولات پتروشیمی و خدمات مرتبط با آن برداشته شد. ایران قادر است نفت خام و محصولات پتروشیمی خود را انتقال دهد همچنین اقدامات لازم برای رفع محدودیت در زمینه کشتیرانی انجام شده است. این محدودیت‌های تعلیق شده در دوره شش ماهه انجام می‌شود. از طرف دیگر اقدامات قانونی تصویب شده توسط شورا اواخر امروز به چاپ می‌رسد که در روزنامه رسمی اتحادیه اروپا منتشر می‌شود. یادآور می‌شود که برخی از تحریم‌های اتحادیه اروپا هنوز علیه ایران در حال اجراست.»
لغو تحریم پتروشیمی
در راستای لغو تحریم صادرات پتروشیمی، نام ۱۴ شرکت پتروشیمی از لیست دفتر کنترل دارایی‌های خارجی وزارت خزانه داری آمریکا(OFAC) حذف شد.
طی اعلام اداره بازرگانی شرکت پتروشیمی جم، براساس توافقنامه ۲۴ نوامبر ۲۰۱۳ بین ایران و گروه موسوم به ۱+۵ لغو موقت برخی تحریم‌ها علیه ایران در مورخ ۲۰ ژانویه توسط وزارت خزانه داری آمریکا صورت گرفت که در فاز اول در قبال انجام تعهدات جمهوری اسلامی ایران پاره‌ای از تحریم‌ها تا ۲۰ جولای ۲۰۱۴ مصادف با اواسط تابستان ۱۳۹۳ لغو می‌شود.
در همین راستا لغو تحریم صادرات پتروشیمی شامل لغو کلیه محدودیت‌های مالی، بیمه‌ای و حمل‌ونقل است. بر این اساس نام ۱۴ شرکت پتروشیمی از جمله شرکت پتروشیمی جم از لیست OFAC حذف شد. پتروشیمی بندر امام، بوعلی سینا، مبین، نوری، پتروشیمی پارس، شهید تندگویان، شازند، تبریز، جم، قائد بصیر، مرجان، پولی نار، صدف عسلویه، آریا ساسول است.
مدیر عامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران اعلام کرد: با حذف تحریم پتروشیمی ایران، محصولات سریع‌تر و ارزان‌تر به بازارهای دنیا عرضه می‌شود. هم چنین اعلام شد که شرکت ملی نفت ایران و شرکت پایانه‌های نفتی ایران نیز از لیست تحریم‌ها خارج شده است.
