مسکن در رکود مطلق/ خانه نه گران می شود نه مشتری پیدا می کند

احمد کشاورز:بررسي هاي ميداني خبرآنلاين نشان مي دهد بازار در رکود مطلق قرار دارد. براين اساس به گفته برخي مشاوران املاک تعداد، تماس هاي تلفني براي اجاره خانه به ازاي هر کادر آگهي در روزنامه ها به سه تماس کاهش يافته است. يکي از مشاوران املاک مي گويد:« براي هر کادر آگهي اجاره خانه متوسط سه تماس داريم که هر سه تماس هم يا از همکاران خودمان هستند يا اينکه قصد دارند براي سايت ها آگهي را فايل کنند.» يکي از اعضاي اتحاديه مشاوران املاک نيز مي گويد:« بازار در رکود مطلق است. دو سال قبل که روند افزايش قيمت ها آغاز شد، برخي از مردم نگران شدند که ديگر نتوانند خانه دار شوند و بنابراين به هر زحمتي بود اقدام به خريد مي کردند ولي در حال حاضر اين گروه هم در بازار حضور جدي ندارند.» به باور تحليلگران بازار وضعيت بازار مسکن طي ماه هاي آينده و حداقل تا فصل بهار به همين شکل باقي مي ماند چراکه هنوز نشانه هاي رونق در بازار ديده نشده است.

حسام عقباي رئيس اتحاديه مشاوران املاک نيز پيش بيني کرده است که وضعيت بازار مسکن تا تيرماه سال آينده به همين شکل باقي بماند و حداقل رشد قيمتي در بازار رخ ندهد. او مي گويد:« با سیر کاهش تورم که در سال 93 در کشور آغاز شده و ادامه دارد، پیش‌بینی می‌شود تا تیرماه سال آینده، ثبات قیمت ها در بازار مسکن ادامه داشته باشد و پس از آن نیز احتمال هر گونه سونامی قیمت مسکن در نتیجه موفقیت آمیز بودن مذاکرات سیاسی را رد می کنم. در مجموع مناقشات، مذاکرات و تفاهم های سیاسی اثر مستقیم بر بازار مسکن ندارد و با از بین رفتن جو سوداگری در بازار مسکن و افزایش عرضه واحدهای مسکونی، تعادل عرضه و تقاضا به افزایش حجم معاملات همزمان با ثبات قیمت ها کمک خواهد کرد. امیدورام با پایان جو روانی هفته های گذشته که برخی متعاملان تا روشن شدن نتیجه نهایی مذاکرات معاملات مسکن خود را به تعویق انداخته بودند، رونق مورد انتظار به بازار مسکن بازگردد.» بررسي هاي وزارت مسکن نشان مي دهد طي يک سال گذشته قيمت مسکن 12.4 درصد رشد داشته است.

البته این درحالی است که روند رشد قیمت نسبت به سال‌های گذشته کند بود. چراکه متوسط قیمت مسکن در سال91 با جهش 31.7درصدی از یک‌میلیون‌و440هزار تومان در سال 1390 به یک‌میلیون‌و897هزار تومان در سال91 رسید.

با اين وجود بررسي ها نشان طي پنج ماه نخست سال جاري روند صدور پروانه هاي ساختماني 35 درصد کاهش يافته است. پيش از اين نيز اعلام شده بود که 40 درصد پروانه هاي ساختماني صادر شده در سال 1392 به مرحله ساخت نرسيده اند. از سوي ديگر سرمايه گذاري در بخش مسکن مسکوني تنها 8 درصد رشد داشته است. همگي آمارها تاييد مي کند وضعيت بازار به سمت مطلوبي نمي رود چراکه هفته گذشته و پس از يک دوره افزايش حتي قيمت اوراق حق تقدم خريد وام مسکن نيز در فرابورس 3.6 درصد کاهش پيدا کرد. در «نماگر شماره 76 بانک مرکزی» نشان داده شده: در فصل بهار امسال دو شاخص اصلی تورم در صنعت ساختمانی به روند نزولی خود که از ابتدای سال 92 آغاز شده، ادامه داده‌اند. بر این اساس، برای نخستین بار در 10 فصل اخیر، شاخص تورم نقطه‌به‌نقطه «بهای تولیدکننده مصالح ساختمانی» منفی شده است و با ثبت رقم 516.2، معادل 0.2 درصد پایین‌تر از بهار 92 قرار گرفته است. این شاخص از نقطه اوج خود در پاییز 91 (68.5 درصد) طی شش فصل پیاپی نزولی بوده و زمستان پارسال هم تنها 2.9 درصد رشد نسبت به زمستان 91 را به ثبت رسانده بود. البته شاخص «بهاي خدمات ساختماني» هم بناي كاهش قيمت گذاشت و از 46 درصد در بهار 92 به 22.7 درصد در بهار 93 رسیده است. در كنار اين آمارها، هفته گذشته، معاونت مسکن وزارت راه‌وشهرسازی با انتشار نتایج آماری از اوضاع کشوری مسکن، متوسط قیمت آپارتمان‌های معامله شده در 31 شهر اصلی در نیمه اول سال93 را منتشر کرد. براساس اين اطلاعات، در شش ماه اول سال 93، پايتخت به آرامش و ثبات نسبي رسيده و حتي در مقایسه با سایر شهرهای اصلی کشور -مراکز استان‌ها- رکورد «کمترین رشد قیمت» را هم در اختیار گرفته است. اين در حالي است كه ميانگين قيمت مسكن هاي پايتخت، سال 92، 30 درصد افزايش پيدا كرده بود و حتي سال 91، تجربه 50 درصد رشد را داشته است.

طبق آمار معاونت مسکن وزارت راه‌وشهرسازی، قیمت مسکن در شهر تهران طی نیمه اول امسال، معادل 4.8 درصد نسبت به متوسط سال 92 افزایش پیدا کرده، در حالی که متوسط قیمت کشوری در این مدت، 12.4 درصد رشد داشته است. همين طور در مقابل تهران، شهرکرد مرکز استان چهارمحال و بختیاری، بیشترین نرخ رشد قیمت در بازار مسکن را تجربه کرده طوری که ارزش خانه‌هایی که در نیمه اول امسال در این شهر، معامله شدند 31.9 درصد نسبت به میانگین ‌سال92، افزایش قیمت داشته‌اند. بعد از شهرکرد، رتبه دوم به بندرعباس با رشد قيمت 29.6 درصد رسيده است.

همين طور براساس گزارش معاونت مسکن وزارت راه‌وشهرسازی، تهران، اصفهان، شیراز، همدان و اراک پنج شهر گران به لحاظ بیشترین قیمت مسکن در كشور هستند. در مقابل آنها هم ارزانترين شهرها، ايلام، بیرجند، خرم‌آباد، یاسوج و زاهدان قرار دارند.

براساس اطلاعات معاونت مسکن، میانگین قیمت آپارتمان در کل کشور از متری 2.5 میلیون در ‌سال92 به 2.8 میلیون در نیمه اول93 رسیده که 12.4 درصد افزایش نشان می‌دهد. این میزان رشد در مقایسه با افزایش 31.7 درصدی قیمت در سال ‌92، بیانگر «افت شتاب قیمت مسکن در سطح کشور در سال93» است.

در صورتي که وضعيت بازار مسکن به همين شکل باقي بماند، احتمال انتقال سرمايه انبوه سازان از اين صنعت به بازارهاي ديگر وجود دارد. کارشناساني مانند بيت الله ستاريان و مهدي تقوي اقتصاددان براين باورند که با توجه به وضعيت قدرت خريد شهروندان، امکان بهبود وضعيت بازار مسکن وجود ندارد. در حال حاضر 22 درصد جمعيت ايران را اجاره نشين ها تشکيل مي دهند. براين اساس اين گروه حداقل به عنوان متقاضيان بازار به شمار مي آيند.