عدم تقسیم سود نقدی ویژه در بورس تهران/تشریح نحوه محاسبه شاخص قیمت

در همین ارتباط، مدیر تحقیق و توسعه شرکت بورس در گفتگو با خبرنگار بورس نیوز عنوان کرد: نحوه محاسبه شاخص درآمدی و توقف اعلام شاخص قیمتی از جمله مواردی است که طی سال های اخیر فعالان بازار سرمایه با آن درگیر بوده و بسیاری از کارشناسان و سهامداران معتقدند که شاخص کل بیانگر روند واقعی بازار سرمایه نیست. برهمین اساس با همکاری مدیریت طرح و توسعه شرکت بورس و مدیریت فناوری اطلاعات شاخص قیمت از زمان توقف آن یعنی 87.9.15 تاکنون مورد محاسبه قرار گرفت و در پی آن شاخص کل یا درآمدی براساس بازدهی سود نقدی تقسیمی و نیز نوسانات قیمت سهام محاسبه می شود و در کنار آن نیز شاخص قیمت تنها بر مبنای بازدهی قیمت سهام شرکت ها مورد بررسی قرار گرفته است.

رضا کیانی با اشاره به سود نقدی ویژه، در این خصوص افزود: سود نقدی ویژه به سودهایی که در مواقعی غیر از موارد پیش بینی شده پرداخت می شوند یا سودهایی که ارزش آنها بیش از 10 درصد قیمت سهم هستند، گفته می شود. به عنوان مثال در کشور آمریکا سودهای نقدی به صورت فصلی و هر سه ماه یکبار پرداخت می گردد و در مواقعی که سود نقدی ویژه و قابل توجه میان سهامداران تقسیم شود، این مبالغ نه تنها در شاخص کل لحاظ می گردد بلکه در محاسبه شاخص قیمتی نیز گنجانده می شود.

این در حالی است که در کشور ما سود نقدی تنها یکبار در پایان سال مالی شرکت های بورسی تقسیم می شود و به همین دلیل می توان گفت سود نقدی ویژه ای در بورس تهران وجود ندارد و در شاخص قیمت تنها نوسانات قیمتی سهام شرکت ها لحاظ می شود.

وی به شاخص درآمدی و انتقادات وارد آمده بر نحوه محاسبه آن اشاره کرد و گفت: بسیاری از کارشناسان معتقدند که شاخص کل به دلیل در نظر گرفتن سود نقدی تقسیمی به عنوان یکی از شاخص های غیر واقعی مطرح می شود، اما توجه به این نکته حائز اهمیت است که درصد بالایی از بازدهی سهامداران از سود نقدی تقسیمی شرکت ها حاصل می شود.

مدیر تحقیق و توسعه شرکت بورس به تشریح نحوه محاسبه شاخص قیمتی پرداخت و در این باره اظهار داشت: میزان سود نقدی تقسیمی شرکت های بورسی طی شش ماهه اول 93 مبلغ 358 هزار میلیارد ریال اعلام شده که در کنار آن ارزش بازار در93.1.5، 385 هزار میلیارد تومان و ارزش بازار طی 93.6.31 مبلغ 322 هزار و 300 میلیارد تومان محاسبه می شود.

همچنین طی مدت مذکور مبالغ حاصل از افزایش سرمایه شرکت ها حدود 42 هزار میلیارد ریال ارزش گذاری شده و در این مدت نیز 35 هزار میلیارد ریال به ارزش بازار افزوده شده و در نهایت نقدینگی دو هزار میلیارد ریالی از بورس خارج شده است.

براین اساس شاخص قیمتی شامل محاسبه ارزش بازار طی 93.1.5 و تمامی ورودی ها و خروجی های بازار به جز سود نقدی تقسیمی می باشد که بر مبنای آن ارزش بازار به اضافه خالص ورودی ها مبلغ 3931 هزار میلیارد ریال محاسبه می شود و در مقایسه با ارزش بازار طی 93.6.31 (مبلغ 3.222.000 میلیارد ریال) با کاهش 18 درصدی همراه بوده است. علاوه بر این شاخص قیمت نیز طی دوره شش ماهه اول امسال حدود 18 درصد افت داشته که همانطور که مشخص است بازدهی بازار با بازدهی شاخص قیمتی نزدیک به هم است.

کیانی افزود: در نظر گرفتن بازه زمانی کوتاه مدت کمتر از یکسال بسیار حائز اهمیت است، چراکه طولانی شدن زمان مورد بررسی موجب عدم همخوانی محاسبات می شود.

وی به امکان ردگیری شاخص کل اشاره کرد و گفت: بسیاری از فعالان بازار سرمایه در حالی ردگیری شاخص کل و کسب بازدهی مثبت متناسب با روند این نماگر بازار سرمایه را غیر ممکن می دانند که بررسی عملکرد صندوق کارآفرین به عنوان نهادی که پرتفوی سرمایه گذاری آن براساس سهام شرکت های اثرگذار بر روند شاخص کل تشکیل شده، بیانگر این امر است که عملکرد یکسال اخیر این صندوق منفی 18.7 درصد بوده و بازدهی بازار نیز طی این مدت منفی 18.4 درصد محاسبه می شود.

براین اساس می توان گفت یکی از دلایل عدم تحقق بازدهی مثبت متناسب با بازدهی شاخص کل و بازار از سوی سهامداران تشکیل پرتفوی نامناسب بوده است.

بطوریکه سهامداران می توانند در صورت حرکت در مسیر بازار سرمایه و انتخاب سهام مناسب بازدهی متناسب با کلیت بازار سرمایه محقق سازند.

مدیر تحقیق و توسعه شرکت بورس در خاتمه به لزوم محاسبه شاخص ها به طور همزمان و اعلام آنها اشاره کرد و گفت: به نظر می رسد در راستای روند واقعی بازار سرمایه و نوسانات قیمتی سهام شرکت ها می بایست تمام شاخص ها مورد بررسی و توجه قرار گیرد، چراکه هر یک از این نماگرها بیانگر موارد متعدد و مختلف است.