تکاپوی حقیقی‌ها در بزنگاه رفع تحریم‌ها

گروه بورس، سلیمان کرمی: در معاملات هفته گذشته، شاهد توقف افت شاخص کل بورس تهران، در مواجهه با کف 61 هزار واحدی بودیم. در شرایطی که با فشار افت قیمت نفت و دیگر کالاها در بازارهای جهانی در هفته‌های اخیر، بار دیگر نگرانی از افت سودآوری شرکت‌های بورسی (مطابق با صورت‌های مالی منتشر شده در یک سال اخیر) فشار فروش سهام را افزایش داده بود، در هفته گذشته، برخورد دماسنج بازار با کف 61 هزار واحدی و همچنین انتظار برای رفع تحریم‌های بین‌المللی رشد 4/ 0 درصدی شاخص کل را در روند هفتگی رقم زد. در این میان، شاهد جابه‌جا‌یی بیش از 2 میلیارد و 145 میلیون سهام با ارزش بالغ بر 390 میلیارد تومان در معاملات بودیم (بدون در نظر گرفتن معاملات بلوکی). در معاملات روز چهارشنبه پس از بیش از یک ماه ارزش معاملات به رقمی بیش از 100 میلیارد تومان رسید (از روز 3 آذر). میانگین حجم و ارزش معاملات هفتگی نیز رشد بیش از 46 درصدی را نسبت به معاملات آذرماه نشان می‌دهد. در این شرایط، میانگین حجم و ارزش معاملات به اوایل سال نزدیک شده است.‌

بر این اساس، تحرکات معامله‌گران به‌خصوص حقیقی‌ها را با امیدواری‌های حاصل‌شده شاهد هستیم. بر این اساس، در دو روز ابتدایی معاملات هفته گذشته، 32 میلیون سهم از سوی معامله‌گران حقوقی به حقیقی جابه‌جا شد. با احتساب روز دوشنبه میزان جابه‌جا‌یی سهم از حقوقی به حقیقی به 13 میلیون سهم محدود شده است. در معاملات روز پایانی هفته نیز بررسی معاملات حاکی از حضور قدرتمندتر معامله‌گران خرد در بازار بود. در این‌خصوص می‌توان به حضور پررنگ معامله‌گران حقیقی در نمادهایی اشاره کرد که با رفع احتمالی تحریم‌ها، بیشترین نفع را خواهند داشت. به این ترتیب معامله‌گران به‌خصوص حقیقی در معاملات هفته گذشته و به‌خصوص در آخرین روز معاملاتی هفته با انتظار برای گشایش‌های بین‌المللی مانند سوئیفت حضور پررنگی را در سمت تقاضای نمادهای بانکی داشتند.

بهانه‌های کشورهای غربی به‌خصوص آمریکا در دو روز گذشته درخصوص برنامه موشکی کشورمان منتشر شده است که بر اساس این بهانه‌ها ادعای صدور تحریم‌های جدید عنوان شده است. با این حال، اطلاعیه وزارت خارجه کشورمان مبنی بر مرتبط نبودن این موضوع با برجام و همچنین انتشار خبرهایی از عقب‌نشینی کشورهای غربی از اعمال تحریم‌ها در شرایط کنونی تا حدودی از شدت نگرانی‌ها در این‌خصوص کاسته است. در این شرایط با امیدواری نسبت به اجرای نهایی برجام در هفته‌های آتی می‌توان انتظار روند رو به رشد مشارکت حقیقی‌ها به خصوص در سمت خرید را در روزهای آتی داشت.

چهارشنبه حجیم بانک‌ها

هفته گذشته، در بورس تهران سه نماد «وبملت»، «وتجارت» و همچنین «فاذر» به ترتیب بیشترین حجم معاملات را به خود اختصاص دادند. «وتجارت» که در روز چهارشنبه در میان سهام با بیشترین اثر مثبت بر شاخص کل حضور داشت، در روند هفتگی جابه‌جا‌یی 106 میلیون سهم را تجربه کرد، این نماد همچنین، پرمعامله‌ترین سهم در معاملات هفته گذشته بود. در این میان، شاهد جابه‌جا‌یی 61 میلیون سهم (معادل 57 درصد از حجم معاملات هفتگی) از سهام این بانک در معاملات روز چهارشنبه بودیم. در این روز با درخشش حقیقی‌ها در سمت خرید سهام، تغییر مالکیت بیش از 26 میلیون و 700 هزار سهم از حقوقی به حقیقی رقم خورد. در حالی که در مجموع هفتگی این سهم تغییر مالکیت بیش از یک میلیون و 200 هزار سهم از حقوقی به حقیقی را تجربه کرد. افزایش فعالیت سهامداران حقیقی رشد 6 درصدی قیمت «وتجارت» را رقم زد. بررسی تغییرات سهامداران عمده این سهم حاکی از فروش 29 میلیون سهم از سهام بانک تجارت از سوی شرکت کهن تجارت مه با درصد مالکیت 25/ 1 درصدی از این بانک است.

سهام بانک ملت با بیشترین حجم معاملات در میان سایر نمادهای بورسی در روند هفتگی، جابه‌جایی بالغ بر 200 میلیون سهم را به ثبت رساند. بررسی معاملات این نماد در روند هفتگی نیز کاملا به روند رو‌به‌رشد حضور حقیقی‌ها در طی معاملات تا پایان هفته اشاره دارد. بر این اساس، در حالی تغییر مالکیت کمتر از 15 میلیون سهم از این شرکت در سه روز ابتدایی هفته را از سوی حقیقی‌ها به سمت حقوقی‌ها شاهد بودیم که در آخرین روز معاملات و پس از بازگشت از تعطیلات میان هفته حضور قدرتمند حقیقی‌ها در سمت خرید تغییر مالکیت بیش از 27 میلیون و 400 هزار سهم از حقوقی به حقیقی را رقم زد. بررسی تغییر مالکیت سهام این شرکت در هفته گذشته، حاکی از فروش بیش از یک میلیون و 300 هزار سهم از نماد «وبملت» توسط شرکت سرمایه‌گذاری صباتامین دارد؛ این شرکت با بیش از 9/ 9 درصد از مالکیت بانک ملت بزرگ‌ترین‌ سهامدار این بانک محسوب می‌شود.

علاوه بر نمادهای مزبور «وبصادر» با معاملات بیش از 81 میلیون سهم در میان پرمعامله‌ترین نماد معاملاتی در هفته گذشته بود. در معاملات نماد بانک صادرات نیز، شاهد افزایش فعالیت حقیقی‌ها در سمت خرید در روز چهارشنبه بودیم. بر این اساس، در این روز معامله‌گران حقیقی با خرید بیش از 4/ 25 میلیون سهم بیش از 94 درصد از حجم معاملات را به خود اختصاص داد. برخلاف بانک ملت و همچنین بانک تجارت در این نماد، فروش بسیار اندک حقوقی‌ها (کمتر از یک درصد از حجم فروش) و حضور پررنگ تر این معامله‌گران در سمت خرید باعث شد، تغییر مالکیت بیش از 910 هزار سهم از حقیقی به حقوقی رخ دهد. در سه روز ابتدای معاملات هفته گذشته، بیش از 35 میلیون سهم از «وبصادر» با تغییر مالکیت حقوقی به حقیقی مواجه شده است. در این میان، در سه روز معاملاتی ابتدای هفته، به ترتیب، شاهد مشارکت 6، 21 و 23 درصدی معامله‌گران حقیقی در سمت خرید بودیم، در حالی که در روز چهارشنبه، مقدار مشارکت مزبور به 94 درصد رسیده است. به نظر می‌رسد نزدیک شدن به رفع نهایی تحریم‌های بین‌المللی در هفته‌های آینده بار دیگر توجه معامله‌گران را به گروه‌های بورسی که احتمالا بیشترین نفع را از رفع تحریم‌ها خواهند داشت، افزایش داده است. رفع تحریم‌های سوئیفت در هفته جاری و گشایش‌ در‌های این شبکه بین‌المللی به روی بانک‌های داخلی در کنار انتظار برای ورود سرمایه گذاران خارجی و افزایش تبادلات بین‌المللی، بار دیگر توجه معامله‌گران به خصوص حقیقی‌ها را به سوی گروه بانکی جذب کرده است.

سهام کوچک، سیبل نوسان گیران

در بررسی پرمعامله ترین سهام در هفته گذشته، حضور نمادهایی از گروه قندی و همچنین نماد «شپلی» قابل توجه است. این موضوع به توجه معامله‌گران بازار به خصوص حقیقی‌ها به نمادهای کوچک تر در شرایطی که رکود نسبی بر بازار حاکم است، اشاره دارد. شرکت پلی اکریل ایران که با توجه به زیان انباشته بالای خود شامل ماده 141 قانون تجارت می‌شود برای ادامه کار نیاز به افزایش سرمایه سنگین دارد. در این شرایط، اخبار و شایعاتی درخصوص برنامه افزایش سرمایه این شرکت نوسانات شدید قیمتی را در این نماد رقم زده است. این موضوع به خصوص توجه معامله‌گران خرد را به این نماد جلب کرده است، به گونه‌ای که این نماد با ارزش بازار نسبتا کم در روزهای معاملاتی اخیر در میان نمادهای پربیننده مشاهده می‌شد.

بررسی تغییر مالکیت در این نماد نیز کاملا به فعالیت شدید حقیقی‌ها به خصوص در سمت تقاضا اشاره دارد. بر این اساس، تغییر مالکیت بیش از یک میلیون سهم از «شپلی» را از حقوقی‌ها به معامله‌گران خرد در هفته گذشته شاهد بودیم. «قثابت» از نمادهای قندی که در هفته‌های اخیر به‌عنوان جایی برای ردیابی حرکت سفته بازان بوده است، در معاملات هفتگی طی 3 هزار و 701 معامله، حجم معاملات بیش از 42 میلیون سهم را تجربه کرده است. این موضوع کاملا به فعالیت شدید حقیقی‌ها در این نماد اشاره دارد. با این حال، بررسی روند معاملات حقیقی و حقوقی در هفته گذشته برای این نماد حاکی از حضور پررنگ حقوقی‌ها در آخرین روز معاملاتی (22 درصد از حجم معاملات خرید را این معامله‌گران به خود اختصاص دادند) است، در نتیجه، در مجموع روند هفتگی شاهد تغییر مالکیت 126 هزار سهم از حقوقی به حقیقی بودیم.