رئیس جمهوری ایران در آخرین روز حضورش در فرانسه در گفت‌وگویی تلویزیونی با شبکه فرانس 24 درباره انتخابات اسفندماه، رویکرد سیاست خارجی ایران در بحران‌های منطقه و جهان، چشم‌انداز روابط ایران و امریکا، تنش دیپلماتیک تهران و ریاض و همچنین آینده حضور ایران در مذاکرات صلح سوریه سخن گفت.
باید در چارچوب قانون عمل کنیم
به گزارش روزنامه ایران، رئیس جمهوری در بخشی از مصاحبه در پاسخ به سؤالی درباره موضع وی درباره رد صلاحیت‌های گسترده نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری در ایران گفت: «انتخابات مجلس در ایران قوانین خودش را دارد. در حال حاضر نامزدها ثبت نام کرده‌اند، کمیته‌هایی از معتمدین محلی صلاحیت این نامزدها را بررسی می‌کنند. این نظرات در مرحله دوم نیز مورد بررسی قرار می‌گیرند و شورای نگهبان قانون اساسی در سومین مرحله اعلام نظر می‌کند. اکنون ما منتظر اعلام نظر شورای نگهبان هستیم، تا امور در جهت مشارکت گسترده مردم و برای اینکه مردم ایران بتوانند نامزدهای متبوع‌شان را به مجلس بفرستند، پیش برود. روحانی در همین رابطه درباره موانع احتمالی در انجام اصلاحات داخلی ایران گفت: «دولت من هم منتقدان فراوانی دارد، افرادی هستند که با سیاست‌های دولت مخالفند. ما باید در چارچوب قانون عمل کنیم. می‌دانیم که انتخابات و سلامت انتخابات به نفع مردم است. این بدان معناست که انتقادها باید در چارچوب قانون انجام بگیرند. انتخابات فاکتور مهمی در دموکراسی است. من نیز از طریق برگزاری انتخابات برگزیده شدم. روند انتخاب من کاملاً با قوانین حاکم بر ایران منطبق بود. من فکر می‌کنم باید به گونه‌ای عمل کنیم که مردم ایران حضوری گسترده در انتخابات داشته باشند. نباید مردم را ناامید کرد. به نظر من هم چنین اتفاقی رخ نخواهد داد. چرا که بهتر است کسانی که می‌خواهند انتخاب شوند، با اکثریت آرا راهی مجلس شوند.»
ایران هرگز مطرود نبوده است
حسن روحانی در جریان این نشست در پاسخ به سؤالی درباره اینکه آیا سفر وی به ایتالیا و فرانسه به معنای بازگشت ایران به جامعه بین‌الملل خواهد بود، گفت: «به نظر من ایران هیچ وقت، چه قبل از توافق و چه بعد از توافق در جامعه بین‌المللی مطرود نبوده است. وقتی من در سال 2013 در مجمع عمومی سازمان ملل شرکت کردم، جهانی بدون خشونت و افراط‌گرایی را پیشنهاد کردم و این موضعگیری ایران در جریان این گردهمایی تصویب شد. من در همان مجمع عمومی سال 2013 با بسیاری از رهبران اروپایی ملاقات کردم و همه آنها از تحریم‌ها ناراحت بودند و همه آنها می‌گفتند که مسیر تحریم، مسیر درستی نیست. احساس من این بود که فقط چند کشور در دنیا هستند که خواستار اعمال فشار به ایران و ایجاد وضعی بودند که شاهدش بودیم. البته ایران در دوران تحریم از نظر اوضاع اقتصادی مشکلاتی داشت. اما ما با عقد توافق در وضع دیگری قرار گرفته‌ایم.» رئیس جمهوری در پاسخ به سؤالی درباره چشم‌انداز روابط دیپلماتیک ایران- امریکا با توجه به مبادلات اخیر زندانیان دو کشور اظهار داشت: «در طول 70 سال گذشته بین ایران و امریکا مشکلات بی‌شماری وجود داشته است. حل این مشکلات در مدتی کوتاه دشوار است. من از روز اول انتخابم (به عنوان رئیس جمهوری) در مصاحبه‌ای اعلام کردم که می‌خواهیم تنش با امریکا را کاهش بدهیم و به نظر من، این تنش کاهش پیدا کرده است. اما هنوز برای حل همه مشکلات و رسیدن به نتیجه نهایی راه درازی در پیش داریم. این مسائل پیچیده هستند و به محض اینکه مطرح می‌شوند، انتخابات ایران یا انتخابات امریکا آغاز می‌شود و از این رو مجدداً باید تلاش‌ها از سر گرفته شوند. به هر ترتیب ما روزی این مشکلات را حل خواهیم کرد. چرا که هیچ مشکلی بین دو ملت بزرگ دائمی نخواهد بود. اما در عین حال به خاطر پیشینه‌هایی که وجود دارد، حل همه این مسائل در کوتاه مدت دشوار خواهد بود.»
نفوذ ایران در منطقه با منافع امریکا همسو است
روحانی درباره این سؤال که گفته شد آیا به نظر نمی‌رسد که امریکایی‌ها درباره ایران تغییر سیاست داده‌اند، گفت: «در توافق هسته‌ای مسائلی که قبلاً بین ایران و امریکا بسیار پیچیده بود، تسهیل شد. توافق هسته‌ای یکی از نمونه‌های بارز این مسأله است. امریکا در توافق هسته‌ای حضور و نقشی فعال داشت. همین که ما توانستیم با کشورهای گروه 1+5 که امریکا یکی از آن کشورها بود، درخصوص این مسأله بسیار پیچیده به توافق برسیم، این یک نقطه پیشرفت تلقی می‌شود. ایران امروز در مذاکرات سوریه دور میزی نشسته است که امریکا حضور دارد، در حالی که چند سال پیش چنین اتفاقی شدنی نبود. مسلماً شرایط نسبت به گذشته تغییر کرده است. امریکایی‌ها احساس می‌کنند ایران کشوری است در منطقه که عزم و توان لازم را برای مبارزه با تروریسم دارد و این مسأله بسیار مهمی است. نفوذ ایران در منطقه و اقدامات ایرانی‌ها با منافع امریکا همسو است. ایران دارای یک دموکراسی است. در طول این 37 سال (پس از انقلاب) زمان برگزاری انتخابات در ایران هرگز به تعویق نیفتاده است. ما به طور دائم انتخابات برگزار می‌کنیم. این در حالی است که برخی کشورهای همسایه ایران حتی نمی‌دانند که انتخابات یعنی چه. آنها هرگز در عمرشان صندوق‌های رأی را ندیده‌اند و این شرایط با ایران قابل مقایسه نیست.»
عربستان اقدامات خود را جبران کند
چشم‌انداز روابط پرتنش ایران و عربستان سؤال دیگری بود که رئیس جمهوری در پاسخ به آن با بیان اینکه حوادثی که میان ایران و عربستان رخ داده که از نظر ما خوشایند نبوده است، گفت: «این حوادث در حالی اتفاق افتاده است که از یک طرف یک روحانی و عالم بزرگ شیعه که انتقاداتی را علیه عربستان سعودی مطرح کرده بود، اعدام شده است. اعدام این روحانی بسیاری از کشورهای جهان را غافلگیر کرد. حتی کشورهای غربی این اقدام را محکوم کردند. هیچ کس نمی‌تواند از این اقدام دفاع کند. در ایران نیز احساسات مردم به طور طبیعی تحریک شد. اما از آن طرف حادثه‌ای که در سفارت عربستان رخ داد، نه تحت اراده و نه خوشایند دولت بود. لذا من اولین کسی بودم که این حرکت را محکوم کرد. این کار زشتی بود و از دستگاه‌های امنیتی خواستار شناسایی و دستگیری عوامل این کار شدم. اکنون عوامل این حرکت دستگیر شده‌اند و قوه قضائیه اینها را محاکمه خواهد کرد. اما عکس‌العمل عربستان در برابر این رویدادها غیر متناسب بود. واکنش عربستان به واکنش کسی شباهت دارد که اشتباهی مرتکب شده و برای فرار از مسئولیتش در جست‌وجوی سرپوش است. ما خواهان افزایش تنش در منطقه نیستیم. مردم عربستان همسایه و برادران دینی ما هستند. حجاج ما همه ساله برای مراسم حج به مکه می‌روند. بنابر این ما خواهان تنش در روابط بین دو کشور نیستیم. ما باید مسائلی را که به وجود آمده و دو کشور را از یکدیگر دور کرده است، از طریق صحیح حل و فصل کنیم.» وی در پاسخ به این سؤال که منظور وی از راه حل‌های صحیح میان ایران و عربستان چیست، گفت: «به هر حال کسی که قطع رابطه کرده است، خودش باید شرایط مناسب برای از سرگیری روابط را ایجاد کند. قرار بود کسانی را که به سفارت حمله کرده بودند، شناسایی و دستگیر کنیم و به دادگاه تحویل بدهیم. ما این کار را انجام دادیم. اکنون آنها باید اقدامات‌شان را جبران کنند.»
چطور می‌توان به جای مردم سوریه حرف زد؟
روحانی در پاسخ به سؤالی درباره احتمال حضور ایران در ائتلاف غربی با حضور امریکا و فرانسه برای مبارزه با داعش گفت: «ائتلاف دیگری نیز وجود دارد. ائتلافی که با کشورهای ایران، سوریه و روسیه شکل گرفته است. ائتلاف‌های متعددی وجود دارند. ما نیز عضو یکی از ائتلاف‌ها هستیم و همواره در مقام عمل با تروریسم مقابله کرده‌ایم.» وی همچنین حضور نیروهای نظامی ایران در سوریه را مستشاری توصیف کرد و در پاسخ به خبرنگار فرانسوی که گفت با کشته شدن ژنرال‌های ایرانی در سوریه، ایران هزینه بی چون و چرای جنگ در سوریه را می‌پردازد، گفت: «ما قبلاً اعلام کرده‌ایم که مستشاران ایرانی در عراق و سوریه هستند و در هر دو کشور نیز این اقدامات با موافقت دولت‌ها انجام گرفته است. به طور طبیعی وقتی کشوری مستشاران خود را به منطقه جنگی اعزام می‌کند، امکان شهادت شماری از آنها وجود دارد؛ این طبیعی است. آنچه برای ما مهم است، ایجاد شرایطی برای برقراری امنیت در عراق است.»
رئیس جمهوری همچنین درباره تعدیل مواضع کشورهای غربی درباره بقای بشار اسد در سوریه و احتمال پذیرش اسد حتی به طور موقت، گفت: «این تروریست‌ها هستند که در سوریه مرتکب اصلی‌ترین جنایات می‌شوند. تروریست‌ها بخش بزرگی از کشور را اشغال کرده‌اند، خانه‌های مردم را خراب کرده‌اند، مردم بیگناه را سر می‌برند و حتی به کشتارهای دست جمعی دست می‌زنند. آنها جنایتکاران اصلی هستند. همه بحث ما این است که باید این تروریست‌ها را از بین ببریم. در شرایطی که ما در آن قرار داریم، اینکه در آینده چه کسی بر سوریه حاکم باشد مهم نیست. چطور می‌توان به جای مردم سوریه حرف زد؟ چطور می‌توان گفت که فلان رئیس جمهوری سیاستی خوب یا بد اعمال می‌کند. باید دانست که تاکنون تمامی حملات تروریست‌ها توسط دولت و ارتش دفع شده است. کشورهای غربی باید واقعیت را بپذیرند. همه ما باید بپذیریم که حق نداریم جای مردم سوریه تصمیم بگیریم. باید این تصمیم را به مردم سوریه واگذار کنیم.»
