حركت صنعت خودرو از ايستگاه برجام تا يكسان سازي نرخ ارز

هر چه از اجرای برجام می گذرد و حضور خودروسازان اروپایی در ایران پر رنگ تر می شود، به همان نسبت استقبال مردم از خرید برندهای با کیفیت اروپایی افزایش می یابد و در نتيجه آن بازار این قابلیت را دارد که قیمت خودروهای ایرانی براساس میزان رضایتمندی و حجم تقاضا تعیین شود.

به گزارش بورس نيوز، در اين ميان، در صورت آزادسازی قیمت خودرو، مدیران خودروساز کشور برای باقی ماندن در بازار چاره ای جز افزایش کیفیت و بهبود خدمات پس از فروش نخواهند داشت و توجه جدی تر وزارت صنعت، معدن و تجارت به این مهم در شرایطی که قیمت خودرو به صورت انحصاری توسط خودروساز و شورای رقابت تعیین می شود و میزان رضایت یا نارضایتی مشتریان هیچ تاثیری در قیمت گذاری ندارد، اهمیت بیشتری پیدا می‌کند و در مجموع شايد بتوان گفت در فضاي جديدي كه بر اقتصاد و صنايع فعال در كشور حاكم شده، بتوان بزودي شايد تحولاتي در عرصه هاي گوناگون بود كه يكي از مهمترين آنها صنعت خودرو است.

در همين ارتباط و براي بررسي شرايط موجود و چشم اندازهاي پيش رو به گفتگو با پرهام فتح اللهي، مدير عامل شركت عظيم خودرو و يكي از كارشناسان صنعت خودرو پرداختيم كه شرح آن در ادامه آمده است.

بورس نيوز؛ در فضای پسا برجام صحبت بر سر شكل گيري شرایط رقابتی در ميان خودروسازان داخلي و خارجي فعال در كشور و تغییر و تحولاتی است که احتمالاً در صنعت و ساير صنايع وابسته به آن رخ خواهد داد. این چشم انداز پيش رو را با توجه به اين فضاي جديد چطور ارزيابي مي كنيد و در مجموعه عظيم خودرو چه سياست هايي را دنبال خواهيد كرد؟

سیاست کلی و خط مشی اصلي عظیم خودرو همواره بر این منوال قرار گرفته که تقاضای مشتریان پاسخ داده شود. چرا که مشتری همواره یک گام از ما جلوتر حرکت بوده و بر اساس تقاضای موجود، ما نيز سعی می کنیم این تقاضا را به بهترين نحو پاسخ دهیم. اما این بحث که در فضا پسابرجام با چه شرایطی رو به رو خواهیم بود؛ چند ماهی است در کشور مطرح بوده و در برخی صنایع از جمله صنعت خودرو تغيير و تحولاتي اتفاق افتاده است. به عقیده من در این دوران اولین حرکت در بخش های مربوط به زیر ساخت ها و صنایع بالا دستی است و اگر اين تغييرات بخواهد آورده مثبتی را براي كشور داشته باشد که قطعاً هم دارد، در بحث جوینت ونچر خواهد بود تا به دنبال آن کارخانه های خودروسازی خارجی و برندهای جدید وارد بازار داخلی شوند تا در ابتداي امر این اتفاقات در سر منشأ صنعت رخ داده و تولید متحول شود؛ بنابراین با بروز اين تحولات در صنعت و در افق دورتر، حق انتخاب مصرف کننده افزايش يافته و رقابت بیشتری هم بين عرضه كنندگان اعم از توليدكننده و نمايندگي هاي فعال و ساير مجموعه هاي ارايه دهنده خدمات وابسته شکل می گیرد که آثار نهايي این رقابت در ميزان تخصيص سهم بازاری آنها از تقاضاي موجود، اثر گذار است. بطوريكه تقاضای جدید ایجاد شده در بین مصرف کننده، خودروساز را به سمت ايجاد تغییرات مثبت و به روز رسانی و استفاده از تکنولوژی بهتر سوق می دهد.

از همین رو، به اعتقاد بنده کلیات شرایط دوران پسا برجام براي صنعت خودروسازي بسیار مطلوب است؛ اما نکته حائز اهمیت در این رابطه پیش بینی زمان بندی و سیر این تحولات است که با چه نرخی در حال حرکت بوده و میزان عرضه و تقاضا به چه شکلی می تواند تغيير كند. چرا که مصرف کننده در بازار رفتار خاص خود را دارد و طی این بازه زمانی ممکن است سلیقه و خواسته مصرف کننده با تغییراتی همراه شود. از اين رو به نظر بنده براي رسيدن به بهترين نتيجه بایستی این موارد را بخش بندی کرد تا بتوان پاسخ تقاضای مصرف کننده را به بهترين شكل ممكن داد و همزمان با آن در این مسیر کیفیت را نيز بالا برد. گرچه شواهد حاكي از آن است كه این تغییرات در حوزه محصولات طی حدود دو سال اخیر آغاز شده است.

علاوه بر اين، در این راستا برخی از سیاست های وزارت صنعت نيز بسترهاي لازم را فراهم کرده تا این رشد و تحول با سهولت بيشتري رخ دهد و در مجموع نگاه بنده نسبت به این دوران جديد نگاهی مثبت است.

بورس نيوز؛ با توجه به انتظار برای تغییر فضای حاکم بر کشور در دوران پسا برجام و نظر به تنوع پایین محصولات و انحصاری که تاكنون در بازار خودروی داخلی وجود داشته، آیا سیاست های وزارت صنعت بگونه ای هست که بتواند این تغییرات را ایجاد کرده و انحصار موجود را مطابق با نياز و سليقه مصرف كننده تا حد امكان مرتفع سازد؟

بحث انحصار کامل را در بازار خودرو با توجه به ورود دیگر خودروسازان به بازار ایران و نیز ورود محصولات جدید دو خودروساز بزرگ کشور، چندان قبول ندارم؛ هر چند نمي توان از نظر دور داشت كه سهم غالب بازار نيز به دو خودروساز بزرگ کشور تعلق دارد.

ضمن اينكه نه تنها ورود برندهای جدید به بازار با کیفیت بهتر، قیمت مناسب تر و در کمترین زمان ممکن از دید بنده با فعاليت خودروسازان داخلي منافاتی با یکدیگر ندارد، بلكه ورود فکر و ایده های جدید از هر سمتی که باشد، برآیند به نسبت مثبت تری خواهد داشت و مهم نیست این تفکر جدید با استفاده از تحول در امکانات داخلی و کنونی ایجاد شده باشد و یا از طریق بکارگیری فرصت های جدید.

بورس نيوز، با توجه به تحولاتی که در صنعت خودرو در حال وقوع است، در خصوص فعالیت های لیزینگ خودرو و نيز فروش های اعتباری از نظر نرخ تسهیلات اعطایی با توجه به برنامه دولت براي تعدیل نرخ سود تسهيلات بانکی چه چشم اندازی متصور است؟

با بررسی اثرات ناشي از اصلاح نرخ سود وتسهیلات بانکی که نتیجه آن کاهش بهای تمام شده محصولات است، در خصوص فروش های اعتباری نکته مهم این است که ارایه کننده خدمت نیز منابع مالی با نرخ بهره پایین دریافت کرده و در مقابل به مشتری خود نیز تسهیلات با نرخ پایین اعطا کند تا حاشیه سود مطلوبی داشته باشد. اما اگر بين نرخ تأمین مالی براي تولید کننده با نرخ تسهیلات اعطایی به مشتری تفاوتي وجود نداشته و توليد كننده يا عرضه كننده خودرو از حاشیه سود مناسبي برخوردار نباشد، تبعات منفی زیادی به همراه دارد و ریشه بسیاری از ناملایماتی است که گاهی اوقات در بازار و در روند قیمت ها دیده می شود. بطوریکه در دو روز متفاوت قیمت هاي مختلفي برای یک خودرو با یک شماره شاسی اعلام مي گردد. حال آنکه اگر اين سیاست ها بگونه ای تعریف شود که این حاشیه سود مطلوب حفظ شود، دسترسی به ثبات بازار به ويژه در بخش فروش هاي اعتباري و خدمات ليزينگ چندان هم سخت نیست.

بورس نيوز؛ آثار ناشی از سیاست دولت پیرامون اجرای طرح یکسان سازی نرخ ارز بر افزایش قیمت خودرو به ویژه در بخش واردات را چگونه ارزیابی کنید؟

اجراي این سياست علاوه بر خودروهای وارداتی در خصوص خودروهای داخلی هم آثار خود را اعمال می کند که این اثرات از جنبه افزايش هزينه بهاي تمام شده در فرآيند تأمین قطعات تولید و ساخت است که در نتیجه آن قیمت فروش خودرو نيز افزايش مي يابد. به هر حال اجرای این طرح در نهایت آثار خود را در افزایش قیمت ها نمايان مي سازد. از اين رو، امیدوارم اگر قرار است تغییری هم در قیمت ارز ایجاد شود چندان قابل توجه نباشد؛ چرا که اگر اين افزايش قيمت زياد باشد قطعاً بازار را با تلاطماتی رو به رو خواهد کرد که این امر در بخش خودروهای وارداتی بیش از خودروهای داخلی نمود پيدا خواهد كرد.

فروش خودروهای اعتباری و همچنين تغييرات احتمالي در تقاضای مصرف کننده در بازار داخلی را با در نظر گرفتن شرایط و چشم انداز نیمه دوم امسال چگونه ارزيابي مي كنيد؟

به اعتقاد بنده تعداد فروش خودرو در کشور در سال 95 و 96 نسبت به سال 94 به ویژه در بخش خودروهای وارداتی و حتی شاید خودروهای ایرانی، در مجموع پایین تر باشد كه اين امر هم از جنبه محدودیت های اعمال شده در بحث واردات است و هم در بحث تأخیر در تحویل خودروهای ایرانی. هر چند به نظر مي رسد برآيند كلي شرايط و سياست ها چشم انداز مثبتي را براي آينده صنعت فراهم آورد.