بورس‌نیوز، قدیمی ترین پایگاه خبری بازار سرمایه ایران

      
چهارشنبه ۰۲ بهمن ۱۳۸۷ - ۱۴:۴۶
کد خبر : ۱۷۷۲۷
به گزارش بورس نیوز به نقل از دنیای اقتصاد؛ محمود بهمني، رييس کل بانک مرکزي ايران در گفت‌وگوي تفصيلي با ايلنا به بيان برنامه‌‏هاي خود در روزهاي پاياني سال و نيز اهم برنامه‌‏هاي اجرا شده از زمان رياست تاکنون پرداخت و اولويت‌‏هاي بسياري براي مديريت نظام پولي و بانکي برشمرد.

آثار تقسيم‌بندي تسهيلات يک سال بعد

بهمني با اشاره به اينکه توليد در اولويت پرداخت تسهيلات بانک‌‏ها قرار دارد، ابراز داشت: در بسته سياستي سال آينده بر روي بخش‌‏هاي اقتصادي کارهاي زيادي انجام داديم، به عنوان مثال در برنامه چهارم سهم بخش کشاورزي از تسهيلات بانکي 25درصد در نظر گرفته شده بود که اين موضوع در بسته سياستي سال آينده براي بخش صنعت 33‌درصد و براي بخش صادرات 7‌درصد در نظر گرفته شد. اين در حالي است که در سال‌‏هاي گذشته 25‌درصد تکليف بخش کشاورزي بود و بقيه مي‌‏توانست به بخش‌‏هاي واسطه‌‏گري وارد شود.وي در خصوص تاثير اين مکانيزم بر بخش توليد گفت: اثر اين تقسيم‌‏بندي در شش ماه تا يک سال بعد مشخص مي‌‏شود و در شش ماه بعد مي‌‏توان تاثيربخشي تسهيلاتي را که مثلا در بخش صنعت رفته و باعث رشد توليد شده است، ديد.

سقف سود سپرده‌ها را بستيم

وي در خصوص تعيين سقف براي سپرده‌‏گذاري در بانک‌‏ها ابراز داشت: منابع ما در گذشته به سوي منابع کوتاه‌‏مدت ورود کرده بود. دليل اين مساله اين بود که نرخ ذخيره قانوني در سپرده‌هاي جاري و يک ساله و پنج ساله 17درصد بود. اين کار ريسک بانک را بالا مي‌‏برد. ما اين ساختار را اصلاح کرديم.

رييس بانک مرکزي در پاسخ به اين سوال که با وجود درنظرگيري سقف براي سپرده‌‏ها عملا باز هم به سپرده‌‏ها از 15 تا 19‌درصد سود پرداخت مي‌‏شود، گفت: ما سقف را بستيم. سال گذشته 20 تا 22درصد هم سود سپرده‌ مي‌‏دادند الان هيچ بانکي چه دولتي، خصوصي و ساير موسسات اعتباري نمي‌‏تواند بيش از 19‌درصد سود بپردازد، اين سقف اکنون بسته شده است.وي با بيان اينکه امکان بازدهي بانک‌‏هاي خصوصي بيشتر از بانک‌‏هاي دولتي است، گفت: دليل اين است که بانک‌‏هاي خصوصي راحت‌‏تر مي‌‏توانند مابه‌‏التفاوت نرخ سود را بپردازند اما بانک‌‏هاي دولتي نمي‌‏توانند اين کار را بکنند و اينجاست که رقابت‌‏ها مشخص مي‌‏شود. رييس بانک مرکزي ابراز داشت: منتقدان مي‌‏گويند چرا اين کار را مي‌‏کنيد؟ پاسخ من اين است چون بانک‌‏هاي خصوصي آزادي عمل گرفته‌‏اند و ما اين ابهامات را سال آينده در بسته سياستي برطرف مي‌‏کنيم.وي در خصوص بانکداري اسلامي‌نيز اظهار داشت: همانطور که مقام معظم رهبري تاکيد کردند، برنامه ما حرکت به سوي بانکداري اسلامي‌است که قطعاً بازدهي بهتري براي سپرده‌‏گذاران خواهد داشت، در اين رابطه يکي از اقدامات بانک مرکزي حفظ ارزش پول و ايجاد توازن در تراز پرداخت‌‏ها است.

نرخ سود سپرده بايد بيشتر از نرخ تورم باشد

بهمني افزود: براي حفظ ارزش پول ملي نبايد اجازه دهيم که ارزش پول سپرده‌‏گذاران کاهش يابد. البته بايد نرخ تورم را هم در نظر داشت. رييس بانک مرکزي با اشاره به ضرورت ملحوظ کردن نرخ تورم در پرداخت سود به سپرده‌‏ها، تصريح کرد: کسي که از تسهيلات با نرخ سود 12‌درصدي استفاده مي‌‏کند تا نرخ 19‌درصد حداقل 7‌درصد از دولت يارانه مي‌‏گيرد يا اگر سپرده متعلق به مردم باشد، از جيب مردم اين 7‌درصد تامين مي‌‏شود. سوال من اين است که چرا بايد چنين باشد؟ بايد تعادل برقرار باشد. وي خاطرنشان کرد: هميشه بايد نرخ سپرده بيشتر از نرخ تورم باشد. هيچ وقت نبايد نرخ سود سپرده پايين‌تر از تورم باشد. در غيراين‌صورت مثل اين مي‌ماند که خودمان اجازه بدهيم ارزش پولمان پايين بيايد.

بحران غرب به کمک ما آمد

بهمني به برنامه‌‏هاي بانک مرکزي براي کاهش تورم اشاره کرد و گفت: يکي از اقداماتي که در ذهن دارم اين است که تورم پايين بيايد، مهرماه نرخ تورم ما 4/29‌درصد بود و ما بسيار نگران بوديم، البته بحران اروپا و آمريكا کمي ‌به کمک ما آمد چون تورم وارداتي به دليل بحران کم شد و اين کاهش به ما هم اثر کرد.

رييس بانک مرکزي تصريح کرد: تا پايان آبان ماه 5/1‌درصد تورم ما کاهش يافت. آذرماه به 3/1‌درصد کاهش رسيديم و امروز تورم نقطه به نقطه حدود 5/2‌درصد کاهش يافته است.

وي با بيان اينکه ميانگين تورم ما به 25‌درصد رسيده است، گفت: البته دو ماه ديگر هم در پيش داريم، در مهرماه پيش‌بيني 23‌درصد داشتم اگر روند عادي باشد همين حدود براي سال جاري بدست مي‌‏آيد. البته چون در دوماه آخر پول تزريق مي‌‏شود اگر بتوانيم با انگيزه‌‏اي بيشتر بخشي از اين نقدينگي را جابجا کنيم، اقدام ‌موثري را انجام داديم.

انتشار اوراق سرمايه‌‏گذاري براي کنترل نقدينگي

رييس بانک مرکزي در خصوص کنترل نقدينگي ابراز داشت: ما برنامه انتشار اوراق سرمايه‌‏گذاري را در برنامه داريم که با نرخ 19‌درصد واگذار کنيم، اگر هم کسي در ميانه راه آن را ابطال کرد سود را تبديل به 16‌درصد مي‌‏کنيم.

وي افزود: اين پول نزد سيستم بانکي مي‌‏آيد و وزارت نيرو و يا هر وزارت‌‏خانه ديگري که نياز به اوراق براي پيشبرد عمليات عمراني دارد وقتي براي دريافت پول براي انجام پروژه مي‌‏آيد، با پول جديدي در اقتصاد مواجه نمي‌‏شود، زيرا پول از جامعه جمع شده و مجددا تزريق مي‌‏شود.

بانک مرکزي براي کاهش قيمت‌ها برنامه دارد

وي به برنامه اقتصادي جديد بانک مرکزي براي کاهش قيمت‌ها اشاره کرد و گفت: مفاد اين برنامه را در بهمن ماه اعلام خواهيم کرد، اين اقدام شديدا در قيمت‌ها اثرخواهد گذاشت و مکمل همه برنامه‌‏هاي ما است. بهمني ابراز داشت: بازار حتما نسبت به اين حرکت واکنش نشان خواهد داد، همان گونه که سال گذشته در بهمن ماه با افزايش قيمت سکه مواجه شديم و بلافاصله سکه را در اختيار بانک‌‏ها قرار داديم و قيمت تا حدود زيادي کنترل شد.

وي افزود: اين سياست در مورد مسکن هم صادق است، در حال حاضر بخش مسکن راکد است و پول‌‏ها منتظر روزنه هستند، مثلا اوراق مشارکت با سود 19‌درصد ديگر به بانک‌‏ها برنمي‌‏گردد.

وي با بيان اينکه از ابزارهاي بانکي براي کنترل نقدينگي بيش از يک دوره کوتاه نمي‌‏توان استفاده کرد، گفت: وقتي تزريقي براي سرمايه در گردش مي‌‏کنيد نقدينگي را بالا مي‌‏برد اگرچه باعث رونق توليد مي‌‏شود اما تا توليد وارد اقتصاد شود زمان مي‌‏برد، بنابراين در اين فاصله وظيفه بانک مرکزي اين است که سياست ميان‌‏مدت يا کوتاه‌‏مدتي را اجرا کند.

وي خاطر نشان کرد: نياز است در اين راستا هم براي نرخ تورم و هم حفظ ارزش پول برنامه‌‏ريزي کرد، فرض براين است که ساير عوامل اقتصادي در اين دوره تغيير نکند. اما اگر يک عامل اقتصادي تغيير کند يا مسايل ديگري پيش بيايد در آن صورت بايد تدابير ديگري انديشيد.

رييس بانک مرکزي ابراز داشت: مسايل اقتصادي رياضي نيست که از قبل جواب آن مشخص باشد. گاهي در يک موضوع انديشه‌‏هاي فريدمن جواب مي‌‏دهد گاهي کينزي‌‌‏ها پاسخ را مي‌‏دانند و گاهي هيچ کدام از تئوري‌‏ها جواب نمي‌‏دهد بلکه اين بازار است که پاسخ را دارد بنابراين در اين شرايط بايد با توجه به شرايط کنترل کرد.
ريسك‌ بيشتر کشورهاي حاشيه خليج فارس

وي به ضرورت سرمايه‌‏گذاري خارجي در ايران اشاره کرد و در پاسخ به اين سؤال که چگونه ايران به عنوان يک کشور با ريسک بالا مي‌‏تواند پذيراي سرمايه‌‏هاي خارجي باشد، گفت: کشورهاي حاشيه خليج فارس امروز ريسک بالاتري از ما دارند. هميشه بين بد و بدتر و بدترين، بد خوب است. اگر منابع به کشورهاي حاشيه دبي مي‌‏رود به اين دليل است که زماني بازار مسکن در اين منطقه رونق داشت، امروز اين رونق به يک سوم رسيده است.

وي خاطر نشان کرد: ما شواهدي داريم که نشان مي‌‏دهد بانک مرکزي براي پيشگيري از اين کار بخشنامه‌‏اي منتشر کرد که متاسفانه اطلاع‌‏رساني خوبي در اين رابطه صورت نگرفت.

بهمني ابراز داشت: ما اعلام کرديم هرکس سرمايه‌‏اي ولو سرمايه پايين به ايران بياورد و سپرده‌گذاري ارزي کند، به او سود قابل توجهي مي‌دهيم. آن ايراني هم که در خارج از کشور است مي‌‏تواند سرمايه‌‏اش را بياورد و استفاده کند.

وي افزود: اگر خداي ناکرده ريسک ما بالا است و ريسک آن کشورها هم بالا است امنيت در ايران بيشتر است، در حال حاضر ريسک اروپا و آمريكا شديدا بالا است. احتمال بحران در اين کشورها هنوز هم وجود دارد در حالي که در کشور ما احتمال بحران وجود ندارد.

پيش‌بيني افزايش شديد قيمت‌ها در جهان

رييس بانک مرکزي با ارائه يک پيش‌بيني، تصريح کرد: من يک پيش بيني انجام مي‌‏دهم، آن را به خاطر بسپاريد و آن را يادداشت و ثبت کنيد، همانگونه که در خرداد ماه پيش‌‏بيني کردم که بعد از شش ماه بحران در اروپا و آمريكا رخ مي‌‏دهد اکنون هم براساس اطلاعات موجود از اقتصاد دنيا پيش‌‏بيني مي‌‏کنم که قيمت‌هاي جهاني طي شش ماه آينده به شدت افزايش خواهد يافت. يعني يک بحران تورمي‌رخ مي‌دهد ،امروز بحران رکودي رخ داده و به زودي بحران تورمي‌به دليل تزريق نقدينگي اتفاق خواهد افتاد، چرا که تزريق نقدينگي بي‌رويه‌‏اي در اين کشورها صورت مي‌‏گيرد.
وي افزود: اين بحران از مرزهاي آنها خارج خواهد شد چون پول آنها جهان‌شمول است، بنابراين وقتي پول خارج مي‌‏شود مثل ظرفي است که پر نمي‌‏شود و از سوراخ‌‏هايي ديگر به ديگر ظرف‌‏ها منتقل مي‌‏شود، اين تزريق نقدينگي فقط افزايش حجم پول آنها نيست بلکه افزايش حجم پول دنيا است.

بهمني خاطر نشان کرد: آمريكا مشکلات اقتصادي خود را با دنيا تقسيم کرد که اگر اين کار را نمي‌‏کرد نمي‌‏توانست دوام بياورد. وقتي دو‌هزار ميليارد دلار کسري بودجه دارد در اين صورت چگونه بايد آن را مهار کند. ضمن اينکه واحدهاي صنعتي آن دچار رکود شده و قيمت‌ها کاهش يافته است. در شرايط رکود، قيمت کاهش و عرضه کاهش مي‌‏يابد بعد از مدتي تقاضاي جهاني با اين عرضه تعادل ندارد و قيمت‌ها شروع به بالا رفتن مي‌کند بحران جهاني 1929 دقيقا همين بود. اول کارخانه‌‏ها تعطيل شد توليدات کاهش يافت. کار به جايي رسيد که يک دلار معادل يک ميليون مارک شد؛ زيرا کالايي توليد نمي‌‏شد.

جبران كسري بودجه با نفت 5/37دلاري

وي در پاسخ به اين سوال که سال آينده به دليل کاهش بهاي نفت درآمدهاي ما کفاف هزينه‌‏هايمان را نمي‌‏دهد در آن صورت پيش بيني شما براي درآمدهاي ارزي چيست؟ گفت: ما فکر مي‌‏کنيم اگر روند به اين ترتيب پيش برود، با نفت 5/37‌دلار در هر بشکه( در صورت تصويب و اجرا) مي‌‏توانيم کسري اين ميزان را در صورتي که قيمت نفت پايين‌‏تر از اين رقم بيايد، از اين محل جبران کنيم. اگر بر فرض از رقم مورد پيش بيني بيشتر درآمد کسب کرديم اين رقم به حساب ذخيره واريز مي‌‏شود.

کشور هيچ بدهي خارجي ندارد

وي در پاسخ به اين سوال که عده‌‏اي معتقدند با حساب تعهدات ظاهرا موجودي حساب ذخيره‌ارزي منفي است. آيا پولي در ذخيره‌ارزي موجود است يا خير؟ گفت: اين‌گونه نيست. ما دو نوع حساب داريم. يک حساب ذخيره‌ارزي و ديگري ذخيره‌ارزي بانک مرکزي، وقتي دولت نفت مي‌‏فروشد ارز آن‌ را به بانک مرکزي مي‌‏فروشد و ريال دريافت مي‌‏کند، بنابراين دولت در قبال ارز خود ريال دريافت کرده است و اين ارز ذخيره کشور است. اينجا ديگر بحث تفاوت دارد و رقم قابل توجهي است.

وي با بيان اينکه بانک مرکزي فقط امانت‌‏دار حساب است و دولت با اجازه مجلس مي‌‏تواند از اين حساب برداشت کند، گفت: بايد بخشي از اين حساب به عنوان تسهيلات در اختيار بخش خصوصي قرار گيرد.

رييس بانک مرکزي اظهار داشت: در حال حاضرکشور هيچ بدهي خارجي ندارد و اين امتيازخوبي براي ما است؛ چراکه همين کشورهاي منطقه رقم‌‏هاي بالايي بدهي دارند، مطمئن باشيد رقم اين حساب مثبت است.

برداشت از ذخاير، خط قرمز بانک مرکزي

وي در پاسخ به اين سوال که آيا تاکنون دولت از منابع اين حساب ذخاير بانک مرکزي برداشت داشته است يا خير؟ گفت: دولت نمي‌‏تواند اين کار را انجام دهد و بانک مرکزي از محل منابع ذخاير ارزي کشور حتي يک دلار را هم نمي‌‏تواند به دولت بپردازد؛ چرا که دولت يک بار پول خود را گرفته است دوباره که نمي‌‏تواند اين کار را بکند، اين خط قرمز ما است، پنجاه سال ديگر هم از من بپرسند همين را مي‌‏گويم که برداشت از ذخاير بانک مرکزي خط قرمز بانک مرکزي است.

رييس بانک مرکزي در پاسخ به اين سوال که ظاهرا همين خط قرمز موجب برکناري ابراهيم شيباني شد، گفت: عبور از اين خط قرمز امکان ندارد و همه را مجبور به رفتن خواهد کرد، من 38 سال در بانک خدمت کرده‌‏ام، اگر بخواهم اين خط قرمز را رعايت نکنم مثلا چه هدفي را دنبال مي‌‏کنم؟ به همين دليل هم است که بعضي از مسائل را نمي‌‏توان مطرح کرد.

بهمني تصريح کرد: مصرف اين منابع شرايط خاصي دارد، نه اين دولت و نه هر دولت ديگر نمي‌‏تواند ارزي را که به بانک مرکزي فروخته دوباره طلب کند، زيرا اجازه قانوني براي اين موضوع وجود دارد و تمام داستان‌‏ها سر حساب ذخيره ارزي است.

تزريق آرام پول به اقتصاد

وي در خصوص سياست تزريق پول به بنگاه‌‏هاي اقتصادي گفت: ما پول را به مرور به اقتصاد تزريق مي‌‏کنيم، اين مثل آبي است که از مسير اصلي خود هرز رفته و در سفره‌‏هاي زيرزميني فرورفته که بايد آن را استخراج کنيم. اين سفره‌‏هاي زير زميني همان مطالبات معوقه است.

وي افزود: اقتصاد خوانده‌‏هاي ما در اين شرايط به ما توصيه مي‌‏کنند که نبايد تزريق صورت بگيرد. پاسخ ما اين است که بايد درست تزريق کنيم، تاکنون 60‌هزار ميليارد ريال تزريق کرده‌‏ايم. به دنبال اين باز هم تزريق در قالب لايحه 15‌ميليارد دلاري که براي افزايش سرمايه بانک‌‏ها درخواست کرده‌‏ايم خواهيم داشت.

بهمني خاطر نشان کرد: ما به دنبال اين هستيم که از طريق اين افزايش سرمايه اين منابع را در اختيار توليدکنندگان قرار دهيم. اين لايحه براي سومين بار همچنان در دستور کار کميسيون‌‏هاي مجلس قرار گرفته، يک بار گفتم که اگر 50‌مرتبه ديگر آن را رد کنيد باز هم تقاضاي بررسي آن را مي‌‏دهم. زيرا به آن اعتقاد دارم.

وي افزود: اگر تزريق منابع در اين شرايط به ضرر اقتصاد است، چرا اروپا و آمريكا اين کار را امروز انجام مي‌‏دهند آنها که خود را سمبل خصوصي‌‏سازي مي‌‏دانند. چرا امروز دولتي‌‏سازي مي‌‏کنند پس احساس مي‌‏کنند که اقتصاد اين تزريق را مي‌‏طلبد. پس ما تزريق را از محل افزايش سرمايه بانک‌‏ها داريم.

اميدواري براي وصول مطالبات معوق

وي در خصوص مطالبات معوق بانک‌‏ها نيز ابراز كرد: روند مطالبات ما بسيار فزاينده بوده است، ظرف 2 يا 3 سال گذشته ميانگين آن 60 تا 70‌درصد رشد کرده است. اما مطالبات دفتري ما 300‌هزار ميليارد ريال است که فکر مي‌‏کنم مطالبات دفتري ما شفاف‌‏تر از اين رقم است، به بانک‌‏ها اعلام کرده‌‏ايم که مطالبات سر رسيد شده و حساب‌‏هاي دفتري سر رسيد شده را نگه نداريد و به بخش معوق ببريد آن زمان که مشخص شد مي‌‏توان براي وصول آنها اقدام کرد.وي با ابراز اميدواري از وصول مطالبات معوق سيستم بانکي اظهار كرد: ما اميدوار هستيم مطالبات معوق را برگردانيم؛ اما چون در اين سه ماه ورودي معوق ما بيشتربود، بخشي از خروجي ما را خورد، پايان سال قبل حدود 270‌هزار ميليارد وصولي داشتيم، اما امسال حداقل 60 تا 70‌هزار ميليارد وصول کرديم.بهمني تصريح کرد: تلاش ما اين است که ورودي را کمتر از خروجي کنيم، علت بخشي از مطالبات معوق ما گشايش اعتبار کوتاه مدت و ترخيص کالاهاي يوزانس يک ساله بود. چون بايد هنگام ترخيص کالا گشايش بعدي به وجود مي‌‏آمد و چنين نشد؛ پس قسمت اعظم مطالبات ما ناشي از واردات کالاهايي بود که بايد تبديل به ريال مي‌‏شد و ما بايد ارز آن را مي‌‏پرداختيم که اين فاصله موجب معوق شدن گرديد.

حرمت امامزاده را بايد متولي آن نگه دارد

وي در خصوص اينکه چرا هميشه هجمه‌هايي به بانک مرکزي وارد است، گفت: من هميشه گفته‌‏ام که حرمت امامزاده را بايد متولي آن نگه دارد، متولي ما دولت است، سيستم بانکي سيستم زحمت‌‏کشي است، خيلي مواقع ممکن است خطاهايي هم باشد نمي‌‏توان آن را کتمان کرد، اما پيکره بانک زحمت مي‌‏کشد و بايد از آنها واقعا تشکر کرد.

رييس بانک مرکزي ابراز كرد: اگر بانک مرکزي تضعيف ‌‏شود کشور تضعيف مي‌شود، اگر وزير از بانک مرکزي انتقاد دارد بايد در جلسه دولت آن را مطرح کند، اما اگر در دولت با بانک مرکزي توافق کرد و در بيرون حرف ديگري زد اين قاعده بازي نيست.
اشتراک گذاری :
ارسال نظر