خصوصی‌سازی یا مشتی‌زیان
به گزارش بورس نیوز اگرچه بعد از حادثه آرامکو عربستان انتظار افزایش نرخ نفت خام در بازارهای جهانی می رفت؛ ولی نفت خام نه تنها صعود نکرد، بلکه با عرضه ذخایر و... افت قیمت هم داشته و هر بشکه نفت برنت در حال حاضر کمتر از ۵۹ دلار معامله می شود.
قیمت جهانی نفت از مهم ترین مولفه های اقتصادی کشور ما است.
محمدعلی صادقی کارشناس حوزه انرژی در گفتگو با بورس نیوز در خصوص پیش بینی بازار نفت و فرآورده های نفتی بیان کرد: تغییرات عمده در بازار جهانی نفت ناشی از شرایط تولیدکنندگان و مصرف کنندگان خصوصا آمریکا بعنوان بزرگترین مصرف کننده نفت خام است. آمریکا در دهه ۸۰ حجم قابل توجهی نفت خام وارد می کرد؛ اما در حال حاضر این کشور روزانه حدود ۱۱.۵ میلیون بشکه نفت خام تولید می کند و اگرچه کماکان واردکننده نفت خام نیز هست؛ ولی بازار نفت جهانی را در کنترل دارد. کشورهای حوزه خلیج فارس هم با تولید روزانه ۱۸ تا ۲۰ میلیون بشکه نفت خام از مجموع ۱۰۰ میلیون بشکه تولید نفت روزانه دنیا، از دیگر بازیگران مهم بازار نفت هستند.
وی افزود: حادثه تاسیسات نفتی عربستان، اتفاق اثرگذاری برای بازار نفت بود که کمتر کسی پیش بینی آن را می کرد. با در نظر گرفتن قدرت یمنی ها، آینده منطقه به شدت پر نوسان به نظر می رسد. به رغم تحریم ها، تولید نفت ایران متوقف نمی شود؛ اما ممکن است عرضه نفت خام عربستان که در شرایط عادی حدود ۸ میلیون بشکه در روز بود، تحت تاثیر تنش های منطقه و حملات حوثی ها که احتمال آن هم وجود دارد، دچار مشکلات جدی شود و در نتیجه، در کوتاه مدت نوسان قیمت نفت تا محدوده ۱۰۰ دلار محتمل است؛ ولی در بلندمدت پیش بینی می شود نفت خام در محدوده ۷۰ تا ۸۰ دلار در نوسان باشد.
صادقی در مورد خصوصی سازی پالایشگاه ها و طرح عرضه ۶ پالایشگاه در بازار سرمایه اظهار کرد: آنچه بعنوان خصوصی سازی در صنعت پالایشی و نفتی صورت گرفته، به هیچ وجه خصوصی سازی واقعی و منطقی نبوده است. مادامی که شرکت های به ظاهر خصوصی سازی شده، با مداخله دولت اداره شده و از رانت دریافت خوراک ارزان تر بهره مند هستند و دولت از درآمد و سودآوری شرکت ها منتفع می شود، خصوصی سازی واقعی انجام نشده است. با این شرایط، خصوصی سازی پالایشگاه ها و شرکت های زیرمجموعه صنعت نفت، نتیجه مثبت قابل انتظار را در بر نخواهد داشت. کما اینکه بررسی بعضی خصوصی سازی های قبلی نشان می دهد در نهایت از مجموعه واگذار شده، جز مشتی زیان چیزی بر جای نمانده است. با این اوضاع به واگذاری پالایشگاه ها خوشبین نیستم و تصور می کنم این شرکت ها پس از عرضه فقط نام خصوصی سازی را یدک خواهند کشید.
صادقی ضمن اشاره به راهکاری مهجور مانده برای پشت سر گذاشتن بحران تحریم ها گفت: می بایست در سنوات قبل جهت سرمایه گذاری در پالایشگاه های نفت خارجی اقدام می شد که به این مهم بی توجهی شد. ضمن اینکه پالایشگاه های نفت کشور نیز به رغم سرمایه گذاری کلانی که جهت ارتقا و بازسازی صورت گرفته، از تجهیزات فرسوده ای برخوردار بوده و هنوز حجم زیادی محصولات با ارزش افزوده پایین مانند نفت کوره در سبد تولیدات خود دارند. نوسازی و ارتقای پالایشگاه های کشور نیز از جمله اقداماتی است که باید مد نظر قرار گیرد تا بتوان کیفیت محصولات تولیدی را بهبود بخشید.
