کنترل یا توسعه؟

محمد فروزنده در یادداشتی برای بورس نیوز نوشت:

" نگرانی از سرعت نرخ رشد سهام در بازار سرمایه می‌تواند منجر به دو نوع تصمیم گیری کلی برای تغییر در روند جاری اداره بورس و معاملات آن شود:

 

اول، تعمیق و توسعه بازار (عرضه)
۱-افزایش عرضه شرکت‌های جدید با حجم سهام و سرمایه بالا
۲-افزایش سهم شناور شرکت‌های موجود به تدریج از بیست درصد به سی وپنج درصد
۳-الزام سهامداران عمده فعلی شرکت‌های موجود در بورس به تکمیل تعهد عرضه بیست درصد سهام (شناور)
۴- الزام به افزایش سرمایه در شرکت‌ها برای رسیدن به حداقل سرمایه معادل سی درصد دارایی‌ها از اورده نقدی و مطالبات سهامداران (غیر از تجدید ارزیابی) و یا صرف سهام.

دوم، کنترل طرف تقاضا
دستورالعمل با هدف کنترل تقاضا تهیه شده است و رویکرد ان ایجاد محدویت بیشتر برای عملیات جاری سهام دارای سرعت رشد در دوره‌های کوتاه است.
در این متن در مواردی از تغییرات ، قطعیت به اقتضا، سرعت به تاخیر، کفایت افشا به الزام اثبات، محدودیت معین به نامعین و رقابت به چانه زنی تبدیل شده است.
یک برداشت این است که کم رنگ کردن اثر محیط اقتصادی در قیمت سهام یکی از اهداف رویکرد کنترل تقاضا می‌تواند باشد.
به قول یک دوست از اهالی بازار سرمایه:
""یک تفاوت اساسی که در مصوبات جدید وجود دارد تائید ناظر پس از گزارش است یعنی این ناظر است که باید تشخیص دهد اطلاعات داده شده متناسب با افزایش قیمت است یا نه. ناظر به طور کلی چنین ابزاری را ندارد که بتواند به چنین تشخیصی برسد.
حال اگر به چنین تشخیصی رسید که مثلا به علت بالا رفتن قیمت جهانی افزایش قیمت منطقی است و معاملات شروع شد و به هر علتی قیمت پایین آمد بی جهت سازمان در مظان اتهام قرار می‌گیرد که چرا نشانه اشتباه به سهامداران داده است یا بالعکس کسی به علت گزارش سازمان سهم خود را بفروشد و سهام بالا برود. "".

نکته مهم
اکنون که طرف عرضه بورس ضیعف‌تر از طرف تقاضا است احساس می‌شود:
۱-زمینه رونق بیشتر فراهم است.
۲-با سرکوب تقاضای قوی فعلی زمینه جابجایی سرمایه از بورس به سایر بازار‌ها فراهم می‌شود.

این تغییر اگر یک استراتژی است‌، می‌توان راهکار‌های منطقی تری برای تحقق آن پیدا کرد، ولی اگر این اقدامات فقط یک واکنش ناشی از نگرانی است سرمایه با تکرار چالش موجود راه خودش را در بازار دیگری پیدا می‌کند در نتیجه، معاملات در بورس کاهش و بازار دیگری بدون آمادگی قبلی ملتهب خواهد شد.

با توجه به این نکته مهم می‌توان نوشت:
تصمیم در مورد تغییر دستورالعمل معاملات بورس بیش از یک تصمیم ساده برای تغییر روند عملیات جاری در بورس است."