بعد از افت شدید کرک اسپرد فرآورده‌های نفتی در پاییز که منجر به زیان سازی پالایشگاه‌ها شد، روند کرک اسپرد محصولات در سه ماهه چهارم در حال بهبود است، اما کماکان تا سطوح قابل قبول فاصله دارد.
در حال حاضر بهای ۵ فرآورده اصلی پالایشی فوب خلیج فارس به شرح زیر است:
نفت کوره: ۲۷۰ دلار بر تن
نفتا: ۴۶۰ دلار بر تن
نفت گاز: ۴۷۳ دلار بر تن
سوخت جت: ۴۸۵ دلار بر تن
بنزین: ۵۴۷ دلار بر تن
نفت خام فوب خلیج فارس: ۵۴ دلار بر هر بشکه (۳۸۸.۴۹ دلار بر هر تن)
نفت ایران با احتساب دیسکانت/پرمیوم (نفت تحویلی به پالایشگاه‌ها معادل ۹۵٪ از متوسط بهای محموله‌های نفتی صادراتی): ۴۳ الی ۴۶ دلار بر هر بشکه (۳۱۵ الی ۳۳۷ دلار بر تن)
بنابراین با توجه به آخرین داده‌های مدیریت بین الملل شرکت ملی نفت، کرک اسپرد فرآورده‌های نفتی بر اساس نرخ فوب خلیج فارس در سه ماهه چهارم به شرح زیر خواهد بود:
نفت کوره: -۱۱۸ دلار بر تن
نفتا: ۷۲ دلار بر تن
نفت گاز: ۸۲ دلار بر تن
سوخت جت: ۹۷ دلار بر تن
بنزین: ۱۵۹ دلار بر تن
کرک اسپرد بنزین و گازوئیل نسبت به سه ماهه سوم تغییرات قابل توجهی نداشته است، اما کرک اسپرد نفت کوره و نفت گاز به ترتیب حدود ۱۰٪ و ۸،۷٪ نسبت به سه ماهه سوم بهبود یافته است؛ لذا گزارشات سه ماهه چهارم نسبت به سه ماهه سوم بهتر خواهد بود، اما کماکان نسبت به گزارشات نیمه نخست سال ۱۳۹۸ اختلاف قابل توجهی خواهد داشت، بنابراین نباید انتظار گزارشات خیره کننده‌ای از این شرکت‌ها در سه ماهه چهارم داشت.
اما با نگاهی دقیق‌تر به وضعیت فروش پالایشگاه‌ها، میتوان دریافت که وضعیت کدامیک از این شرکت‌ها در سه ماهه چهارم بهتر خواهد بود:
شپنا: ۳.۱۴۵ میلیون تن نفت کوره (۲۶.۷٪ از کل فروش)، ۵.۸۱۲ میلیون تن نفت گاز (۴۹.۴۵٪ از کل فروش)، ۲.۵۷ میلیون تن بنزین (۲۱.۸۷٪ از کل فروش)، ۱۳۱.۳ هزار تن سوخت جت (۱.۱٪ از کل فروش) و ۹۳.۳ هزار تن نفتا (۰.۷٪ از کل فروش)
شبندر: ۴.۲۶۲ میلیون تن نفت گاز (۴۰.۹۷٪ از کل فروش)، ۳.۵۲۸ میلیون تن نفت کوره (۳۳.۹۲٪ از کل فروش)، ۲.۴۵۸ میلیون تن بنزین (۲۳.۶٪ از کل فروش)، ۹۷.۷ هزار تن سوخت جت (۰.۹٪ از کل فروش) و ۵۴.۸ هزار تن نفتا (۰.۵٪ از کل فروش)
شتران: ۳.۶۴۸ میلیون تن نفت گاز (۴۸.۴۹٪ از کل فروش)، ۱.۸۹۱ میلیون تن نفت کوره (۲۵.۱۳٪ از کل فروش)، ۱.۵۴ میلیون تن بنزین (۲۰.۴۶٪ از کل فروش)، ۳۷۲.۷ هزار تن سوخت جت (۴.۹۵٪ از کل فروش) و ۷۰.۴۹۷ هزار تن نفتا (۰.۹۳٪ از کل فروش)
بنابراین احتمالا در گزارشات سه ماهه چهارم با توجه به تغییرات کرک اسپرد فرآورده‌ها، به ترتیب گزارشات #شتران، #شپنا و #شبندر وضعیت بهتری خواهند داشت.
در نهایت، با در نظر گرفتن هزینه پالایش و حمل و تسویه فیزیکی، احتمالا گزارشات سه ماهه نخست سال ۱۳۹۹ به مراتب بهتر از گزارشات نیمه دوم سال ۱۳۹۸ خواهد بود. علاوه بر این، برآورد میانگین بهای نفت در سال ۱۳۹۹ در محدوده ۶۲ الی ۶۴ دلار است که با درنظر گرفتن کف دلار ۱۴۰۰۰ تومانی برای سال ۱۳۹۹ و نبود ریسک فروش در شرایط تحریم برای صنعت پالایشی، بنظر میرسد روند رشد سودآوری این گروه در سال ۱۳۹۹ نیز قابل تکرار باشد. اما بازه زمانی مناسب برای سرمایه گذاری در این گروه از اواسط سه ماهه نخست سال ۱۳۹۹ و با بهبود وضعیت کرک اسپرد فرآورده‌ها آغاز خواهد شد.
سینا سلیمانی کارشناس بازار سرمایه
