"علي ايلخاني " سرپرست سازمان هواپيمايي کشوري با اعلام نتايج بررسيهاي فني و کارشناسي در باره وقوع سانحه براي يک فروند هواپيماي مسافري ايليوشن که روز جمعه هنگام فرود 16 کشته و 30 مجروح در مشهد به جا گذاشت، "سرعت زياد" ناشي از دعوا در كابين هواپيما و عدم تمركز خلبان را علت خروج آن از باند فرودگاه اعلام کرد.
به گزارش واحد مرکزي خبر ، سرپرست سازمان هواپيمايي کشوري در گفتگوي ويژه خبري شنبه شب شبکه دو سيما که بررسي موضوع سانحه هواپيماي پرواز تهران - مشهد اختصاص داشت ، علت سانحه را تا نزديک به قطعيت به سرعت زياد در هنگام فرود مرتبط دانست و گفت كه با بررسي هاي اوليه و شنود مکالمات کابين خلبان، حضور مديرعامل هواپيمايي آريا به عنوان عاملي براي برهم خوردن تمرکز خلبان مطرح شده است.
وي با بيان اينكه سرعت زياد موجب شده بود هواپيما پس از طي باند فرود 1100 متر نيز وارد مناطق بياباني شود، افزود: براساس کتاب عمليات اين نوع هواپيما، سرعت فرود بايد بين دستکم 145 تا حداکثر 165 ناتيکال مايل باشد که بررسي رادار نشان داد، سرعت هواپيما 197 ناتيکال مايل بوده و اين امر جاي شکي را باقي نمي گذارد که خلبان سرعت زيادي داشته است، و همچنين مسافت تهران تا مشهد هم که معمولا بايد در يک ساعت و 10 دقيقه طي مي شود، در اين مورد يك ساعت و 5 دقيقه طي شده بود.
ايلخاني با اشاره به اينكه هم هواپيما و هم كادر پروازي از استانداردها و سوابق خوب برخوردار بودند، گفت: بنابر هنجارها و مقررات بين المللي ما به اطلاعات داده شده از سوي طرف قزاقستاني اطمينان کرده ايم و بايد هم چنين باشد، ولي براساس آنچه از صداهاي ضبط شده در جعبه سياه ويژه ثبت مکالمات کابين (CVR) به دست آمده است، بي نظمي هايي در کابين خلبان موجود بوده و خلبان تمرکز لازم را نداشته است.
وي درباره منشا اين بي نظمي ها گفت: به نظر مي رسد رئيس هيئت مديره و مديرعامل شرکت هواپيمايي آريا در کابين حضور داشته و همين امر با توجه به موقعيت و مسئوليت وي موجب کاهش تمرکز خلبان شده است.
سرپرست سازمان هواپيمايي كشوري افزود: 90 درصد سوانح هوايي به علت خطاي انساني به وجود مي آيد و اين امري اجتناب ناپذير است به ويژه اين که به علت سرعت بالاي هواپيما هر گونه خطا برخلاف مسافرت هاي زميني مي تواند غيرقابل جبران باشد.
ايلخاني تصريح کرد: اگر هواپيما نا امن بود، خود رئيس شرکت از سوار شدن در آن خودداري مي کرد.
سرپرست سازمان هواپيمايي کشوري با اعلام اين که الزامي براي عدم ورود افرادي غير از گروه پروازي به کابين خلبان وجود داشته باشد را رد کرد و گفت: اما اين حضور نبايد تداخلي در مسئوليت و کار خلبان ايجاد کند که در اين مورد با توجه به سابقه مرحوم دادپي و مسئوليت وي مي تواند منجر به دستپاچگي خلبان شده باشد.
وي درباره چگونگي برخورد با اين گونه تخلفات گفت: اگر اين سانحه روي نمي داد، قطعا برخورد قانوني با خلبان در فرودگاه مشهد صورت مي گرفت همانگونه که در48 ساعت گذشته گواهينامه گروه پروازي دو شرکت که استاندرادهاي کتاب هواپيما را رعايت نکرده بودند گرفته شد، در اينجا هم کنترل کننده فرودگاه مشهد دو تا 3 بار به خلبان هواپيماي ايليوشين تذکر داده بود که سرعتش زياد است.
وي با اشاره به بررسي اطلاعات جعبه سياه دوم که ويژه ثبت متغيرهاي پروازي است (FDR) و همچنين استخراج اطلاعات رادار مرکز کنترل است گفت: اين اطلاعات موجب مي شوند که علت بروز حادثه و چگونگي رخداد آن خيلي شفاف شود.
سرپرست سازمان هواپيمايي کشوري علت خارجي بودن گروه پروازي هواپيماي ايليوشين سانحه ديده را نداشتن خلبان متخصص اين نوع هواپيما در کشور اعلام کرد و گفت: شرکت ها در اين موارد قراردادي که در آن عواملي شامل بيمه، تعمير و نگهداري و گروه پروازي لحاظ شده باشد، مي بندند.
70 روز پرواز در ايران
فرامرز صدري، معاون استاندارد پرواز سازمان هواپيمايي کشوري نيز در اين گفتگو ايران را مانند ديگر کشورهاي عضو پيمان بين المللي شيکاگو، موظف به پيروي از استاندارهاي پروازي دانست و گفت: اين هواپيما متعلق به شرکت دلتاي قزاقستان بود که به صورت چارتر 4 ماه پيش وارد کشور شده و 2 ماه و 10 روز قبل توانست خود را به سطح استانداردهاي کيفي مورد نظر کشور ما برساند.
وي افزود: درباره گروه پروازي نيز مقررات خاص خود وجود دارد، ما هم کارشناسان خود را به کشور بهره بردار اعزام کرديم و از رعايت همه مقررات لازم اطمينان حاصل شد، خلبان اين پرواز هم استاد خلبان بوده و 14 هزار ساعت سابقه پرواز داشته است.
صدري بروز سوانح را براثر اتصال حلقه هاي مختلف خطا اعلام کرد و گفت: ورود مديرعامل شرکت به کابين خلبان و صحبت هاي متفرقه ما را به حلقه هاي کامل کننده سانحه نزديک مي کند از اين رو هميشه توجه به رعايت کوچکترين نکات ايمني توصيه شده است.
صدري درباره توجه و رسيدگي به خطاهاي پروازي گفت : براساس دستورالعمل هاي ايکائو، شرکت هاي هواپيمايي بايد همه عملکردهاي گروه پروازي را با استفاده از جعبه سياه هاي کمکي استخراج و بررسي کنند تا اگر عوامل مخاطره آميزي مشاهده شد، بلافاصله گزارش شود.
وي افزود: استانداردهاي پروازي و ايمني در همه کشورها يکسان است و اگر ديده مي شود پرواز برخي هواپيماها در کشورهاي اروپايي منع شده است، به عللي مانند سر و صداي موتور برمي گردد که ما اين نوع مسائل رابه شدت آنها رعايت نمي کنيم.
انداختن تقصير به گردن خلبان هنوز زود است
استاد خلبان ميرروشن نيز با ذکر وظيفه خلبان در رعايت دستورالعمل هاي پروازي و بررسي تجهيزات و بدنه براساس کتاب هواپيما گفت: هر گونه اشکالي بايد گزارش و برطرف شود.
وي افزود: شايد اعلام اين که خلبان اشتباه کرده کمي زود باشد زيرا بايد اطلاعات متغيرهاي پروازي از جعبه سياه FDR خوانده و مشخص شود که آيا ترمزها کاملا سالم بودند ، آيا بازدارنده هاي سرعت (speed breakers) استفاده شده يا نه، زيرا که در تصوير باز بودن اين ترمزها در روي بال مشاهده نمي شود.
وي درباره وجود فرضيه ديگري در کنار فرضيه خطاي خلبان گفت: اکثر حوادث با خطاي انساني توام است، از آنجا که جو مسير بسيار آرام بوده حتي اگر نقص فني روي داده باشد، چگونگي برخورد گروه پروازي و اجراي روشهاي برخورد با خطا بسيار مهم است که بايد اين عملکردها براساس دستورالعمل کارخانه و هواپيمايي کشوري بررسي شود.
مجلس بررسي مي كند
محمد حسين مقيمي، رئيس کميسيون عمران مجلس شوراي اسلامي نيز به تشکيل جلسه اي در کميسيون عمران با حضور وزير راه، سرپرست هواپيمايي کشوري، مديرعامل کاسپين و تعدادي از کارشناسان در باره حادثه سقوط هواپيمايي مسير تهران - ايروان اشاره کرد و گفت: اين جلسه با توجه به اين که نتايج قطعي مشخص نشده بود به جلسه سه شنبه اين هفته منجر شد.
وي افزود: در مورد حادثه اخير هم بايد همان بررسي ها دوباره صورت گيرد، البته آنچه براي مجلس و کميسيون عمران مطرح است، ريشه يابي اين حوادث است و بايد با توجه به ديگر حوادثي هم مانند باز نشدن چرخ، آتش گرفتن موتور و مانند آن که در يکي دو ماه اخير تعدادش خيلي زياد بوده، بحث هايمان را جدي تر و کارشناسي تر انجام دهيم.
مقيمي درباره خريد هواپيما هم گفت: ما محدوديتي براي شرکت هاي دولتي ايجاد نکرده ايم و غيردولتي ها هم مي توانند از منبع صندوق ذخيره ارزي استفاده کنند ولي بايد از در سياست ارزان خريدن و ارزان اجاره کردن تجديد نظر کنيم.
هواپيما باز هم روسي بود
علاء الدين بروجردي، رئيس کميسيون امنيت ملي مجلس شوراي اسلامي نيز با شرکت دراين بحث در موضوع تحريم ها گفت: با توجه به سهم 90 درصدي خطاي انساني ما بايد در مورد 10 درصد بقيه صحبت کنيم و در اين بخش هم ما با روسيه مشکلي نداريم و اين دو هواپيما هم روسي بودند از اين رو مسئله تحريم نمي تواند مطرح باشد.
وي افزود: در مورد هواپيماهاي غربي هم از راه قرارداد با شرکت هاي غربي و نيز بازار آزاد اگر چه با هزينه بالاتر، قطعات لازم تهيه مي شود، بنابر اين ترديد نشود که هواپيمايي به علت نبودن قطعه اجازه پرواز پيدا نکند.
بروجردي تصريح کرد:البته تحريم آثار خود را دارد و کشورهاي غربي با وجود ادعاي خود در مورد حقوق بشر تحريم خود را در اين زمينه که به هواپيماهاي غيرنظامي ارتباط دارد مانند تحريم پرتوداروها در زمينه سلامتي گسترش داده اند.
