سوراخ بادکنک بطرف بورس است

نا کارآمدی نظام اقتصادهای قدیمی و تاریخ گذشته همچون نظامهاي اقتصاد شباني، خانگي، ملكي كشاورزي و افرازمندي شهري سوسیالیتی و....سپس فروپاشی و جایگزینی آنها با نظام های اقتصادی جدیدتر همچون نظامهاي اقتصاد سرمايه داري، شامل: سرمايه داري تجاري، صنعتي و ليبرال و در نهايت سرمايه داري مقرراتي و یا نظام اقتصاد متمرکز ، نظام اقتصاد مختلط و.... و پاسخگو نبودن و بی نقص نبودن کلیه نظام های اقتصادی شناخته شده برای دسترنج کلیه اقشار ملل از اهداف اقتصاد نوین است .

در واقع اندیشمندان و تئوری پردازان اقتصادی با امری خطیر و بعید روبرو هستند چرا که آنان قصد دارند پاسخگوی دسترنج طیف های وسیعی از اقشار مردم ( بعد معنوی ) ونیازهای آنان در چرخه انواع براتها و حواله کردهای مختلف و غیر دیداری باشند!

نظامهای اقتصادی قصد دارند دو متضاد را مترادف نمایند و این کار بسی دشوار است و در بهترین نظامهای اقتصادی نیز هر آن باید منتظر تقابل این دو متضاد و ایستادن چرخه یا اشکال در چرخه آن بود.

بنظر نگارنده تشبیه اقتصاد به بادکنک از سوی سایر تحلیلگران شاید رساترین تعریف برای انواع اقتصادها باشد چون در بهترین وضعیت کارا ترین اقتصادها همچون بادکنکی است که که دورتر می ترکد و یا دورتر سوراخ میشود .

به هر حال انواع اقتصادها بادکنک هایی هست با جنس مرغوب و نامرغوب که در انها همیشه دمیده میشود حتی زمانی که ما خواب هستیم باز کسانی هستند که در این بادکنکها می دمند.

اقتصاد ما در حال عبور از اقتصاد متمرکز به سوی اقتصاد مختلط است و در این راه با چالشهایی روبرو بوده و پس از این نیز روبرو خواهد شد .

افزایش نقدینگی در چند سال گذشته باعث افزایش تورم بر روی انواع کالاها و حباب قیمتی در ملک و مسکن گردید و سپس رکود اقتصادی در دنیا و سیاستهای محدودیتی انقباضی دولت باعث متوقف شدن این روند گردید اما پتانسل ایجاد کننده روند تورمی و حباب ساز همچنان در اقتصاد موجود است و بنظر می رسد قدرتمند تر از گذشته این بار در بورس پدیدار شده است.

در سالهای گذشته برای نقدینقگی موجود نزد سرمایه گذاران ، ساخت و ساز مسکن و خرید و فروش آن ، ایجاد شرکتهای صنعتی و سایر مشاغل تجاری تولیدی توجیه بیشتری داشت اما در این مقطع به علت رکود در بخش مسکن و افزایش تورم که سبب شده نرخ تمام شده کالا افزایش یابد و نیزعدم تغییر در قیمت ارز که توان رقابت تولیدی کالاهای صنعتی بارقبای خارجی را به تحلیل برده همگی دست به دست هم داده تا گزینه های سرمایه گذاری مولد کاهش یابد و سرمایه گذاران در بخشهای مختلف اقتصادی را به سوی سرمایه گذاری در بورس و خرید و فروش سهام سوق دهد.

بنظر نگارنده این یک فرصت طلایی برای دولت محسوب میشود تا با استفاده از سرمایه های موجود برای گذر از نظام اقتصاد ناکارای متمرکز به سوی اقتصاد توانمند مختلط با خصوصی سازی و عرضه شرکتها به سرمایه گذاران گام بردارد اما این پایان کار نیست چون دولت باید هر چه سریعتر تلاش کند تا سرمایه گذاران پاسخ سرمایه گذاری خود را بشنوند و این مهم میسر نمیشود جز با حمایت واقعی از بخشهای مهم اقتصادی موجود در بازار بورس و تلاش برای به سود رسانی این شرکتها .

در صورتی که دولت در حمایت واقعی از این بخش تعلل نماید و آن را هدایت نکند این موج بسرعت در بازار بورس حباب ایجاد نموده و پس از ترکیدن ممکن است در نقاط دیگر تشکیل شود و با ایجاد حبابهای جدید و غیر قابل پیشبینی به اقتصاد کشور ضربه غیر قابل جبران وارد نماید.

ذکر چند نکته برای سرمایه گذاران جهت شناخت حباب

میزان افزایش قیمت سهام و حبابی شدن بازار را نمیتوان با محاسبه افزایش شاخص بورس و افزایش قیمت سهام شرکتهای پتانسل دار مربوطه سنجیدچرا که باید آنرا با توجه به میزان حجم سرمایه ای که به این بازار وارد شده و ادامه روند آن سنجید .

با توجه به رکود در سایر بخشهای اقتصادی اگر روند هجوم سرمایه ادامه دار باشد هرگونه خروج زود هنگام از بازار باعث تضرر سرمایه گذار میشود چون فروشنده پس از خروج همچون خریداران فعلی ناگزیر به سرمایه گذاری و ورود با قیمتهای بالاتر میشود .

 مولفه بعدی سنجیدن حباب و زمان خروج از بازار را میتوان با ارزیابی حجم نقدینگی کل کشور با توجه به خروج سرمایه از بازار توسط سازمان خصوصی سازی و رونق گرفتن سایر بخشهای اقتصادی کشور تعیین کرد.