چین و معادن افغانستان پس از تصرف طالبان

در حالی که سقوط دولت افغانستان به دست گروه طالبان باعث نگرانی شدید در مورد امنیت شهروندان افغان و خارجیان شده، اما همچنان پرسش‌هایی در مورد آینده ذخایر معدنی عظیم کشور که ارزش آن تا ۳ تریلیون دلار برآورد شده است، وجود دارد. هرج و مرج در افغانستان ممکن است به چین که بر بازار جهانی فلزات کمیاب تسلط دارد، پیشنهاد کند برای توسعه ذخایر معدنی وارد عمل شود. این موضوع می‌تواند شامل لیتیوم که در ساخت باتری‌ها استفاده می‌شود نیز باشد.

«بایرون کینگ» زمین شناس و نویسنده حوزه معدن و انرژی در Agora Financial بر این باور است که معامله گران چینی چمدان خود را بسته اند و پس از باز شدن فرودگاه‌ها در نخستین پرواز‌ها وارد عمل شوند.

وی به «مارکت واچ» گفت: افرادی که اکتشاف را درک می‌کنند، مدت طولانی است که با میل و علاقه خاصی به افغانستان نگاه می‌کنند، چراکه افغانستان در بیست سال گذشته به طور مرتب نمایندگان خود را به کنفرانس‌های بین المللی معدن فرستاده است تا درباره استعداد‌ها و قابلیت‌های معدنی کشورشان صحبت کنند.

بر اساس داده‌های سازمان زمین شناسی ایالات متحده، بررسی‌های این سازمان نشان می‌دهد که افغانستان ممکن است دارای ذخایر معدنی کشف نشده به ارزش یک تریلیون دلار باشد و حتی دولت افغانستان این رقم را تا ۳ تریلیون دلار برآورد کرده است. داده‌های مذکور بر اساس مقاله‌ای در سال ۲۰۱۲ توسط سفارت افغانستان در واشنگتن منتشر شد.

نیویورک تایمز در سال ۲۰۱۰ به نقل از یادداشت داخلی پنتاگون نوشته بود که شاید افغانستان به «عربستان سعودی لیتیوم» تبدیل شود.
به گفته بایرون کینگ، افغانستان هم اکنون دارای «یک صنعت معدنی گسترده و در مقیاس کوچک» با معادن بیشماری اعم از سنگ‌های قیمتی و دیگر نمونه‌های معدنی است. با این وجود، تقریبا معدن بزرگ مقیاسی وجود ندارد.

بر اساس گزارش فعالیت‌های مشترک زمین شناسی سازمان زمین شناسی آمریکا، وزرات دفاع آمریکا و سازمان زمین شناسی وزارت معادن افغانستان بین سال‌های ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۱، گرچه افغانستان دارای منابع معدنی فراوان بوده، اما بیشتر آن‌ها با موفقیت توسعه نیافته یا منابع به طور سیستماتیک از دهه ۱۹۷۰ با استفاده از روش‌های مدرن مورد بررسی قرار نگرفته است.

در این گزارش آمده است: محیط عملیاتی در افغانستان ممکن است چالش برانگیز و گران باشد. بسیاری از مناطق فرصت معدنی در کوه‌های دورافتاده و ناهموار هستند که فاقد زیرساخت، نیروی برق و نیروی کار آموزش دیده هستند. علاوه بر این موارد، چالش‌هایی شامل امنیت، درگیری‌های قبیله‌ای و سیاست‌های محلی وجود دارد که برای توسعه منابع معدنی باید بر آن‌ها غلبه کرد.

کینگ گفت: با این وجود، چین در میان نامزد‌های توسعه معادن افغانستان در دراز مدت قرار دارد. نمایندگان چین در دو دهه گذشته به طور مرتب از افغانستان دیدن کرده اند و چین احتمالا برنامه ویژه‌ای برای ذخایر معدنی دارد.

وی با تاکید بر چالش‌های موجود بر سر راه توسعه این منابع اضافه کرد: توسعه مواد معدنی به عناوین قانونی، مجوز‌ها و امنیت فیزیکی نیاز دارد. این زمین شناس خاطرنشان کرد: تا آنجا که طالبان بتوانند امنیت این مناطق را تامین کنند، اکتشاف و بهره برداری پیشرفت می‌کند، اما به خاطر داشته باشید که استخراج معادن یک فرآیند ۱۰، ۲۰ یا ۳۰ ساله است.

کینگ گفت: تصرف افغانستان از سوی طالبان به این زودی لیتیوم یا عناصر کمیاب بیشتری را وارد بازار‌های جهانی نخواهد کرد. شاید برخی تولیدات در سال‌های سوم تا پنجم انجام شود، ولی در یکی دو سال آینده اتفاق خاصی نمی‌افتد.

افغانستان در بهترین شرایط یک بازی طولانی مدت است و اکنون که طالبان برنده شده اند، بیشتر نمایشی بلند مدت برای منافع چین است. بعد از پنج سال، این احتمال وجود دارد که افغانستان به یک صادرکننده مواد معدنی تبدیل شود، اما حتی با توجه به آشفتگی‌های مزمن سیاسی و اجتماعی در منطقه، بسیار دشوار است.

کینگ معتقد است، افتضاح افغانستان یک نقطه عطف جهانی است؛ پایان یک تلاش ۲۰ ساله و نتیجه یک شکست کامل که فقط مختص مواد معدنی نیست. او انتظار دارد که مورخان به ۱۵ آگوست به عنوان یک سونامی ژئوپلیتیک غربی/ آمریکایی/ ناتو نگاه کنند.

ترجمه از: پرویز امانیان _ شرکت آتیه اندیشان مس 

منبع: Market Watch