سقوط ۹۰ درصدی قیمت سهام "سامان" از اوج

در بورس تهران سهام بیش از ۷۷۰ شرکت (به انضمام بازار پایه) دادوستد می‌شود اما؛ نکته جالب و عجیب در این بازار، وجود سه شرکت با خالص ارزش دارایی‌ها (NAV) کمتر از ۲۰ درصدی است.

درست است که در بازار‌های مالی، روش ارزشیابی (ارزش‌گذاری) سهام شرکت‌ها بر اساس ارزش ذاتی است (خالص ارزش فعلی عایدات آتی)، ولی دارایی‌های یک شرکت را نیز نمی‌توان نادیده گرفت و علی‌الخصوص اینکه، هرازگاهی و در ادوار مختلف به هنگامی‌که این بازار با اوج خوش‌بینی (رونق مفرط) مواجه می‌شود (نظیر سال ۹۸ تا نیمه اول سال ۹۹) با جهش قیمت‌ها و تشکیل حباب در کلیت بازار مواجه می‌شویم و نقدینگی از هر گوشه و کناری (بازار‌های موازی) به‌سوی بورس سرازیر می‌شود.

نگاه‌ها و تحلیل‌ها از سطوح ارزش ذاتی فراتر رفته و دارایی‌های یک شرکت فصل الخطاب قرار می‌گیرد. به‌طور مثال در تاریخ گزارش، می‌توان بیش از ۲۰ سهم برشمرد که به کمتر از ۹۰ درصد اوج قیمت خود (۱۹ مردادماه ۹۹) تقلیل یافته‌اند!

و، اما هرچند که بسیاری از سهام با ارزش بازار خود در اوج قیمت‌ها، فاصله بسیار زیاد و معناداری یافته‌اند و به اصطلاح دچار اصلاح قیمتی گشته‌اند، ولی بندرت می‌توان سهامی را یافت که کمتر از ۲۰ درصد NAV قرار داشته باشند و تا حدودی این اصلاح در سهام خیلی از شرکت‌ها جبران شده است.

این ۳ سهم در حال حاضر (۲۹ اسفند ۱۴۰۰) عبارت‌اند از: بانک سامان، "وسنا" و "ثمسکن".

اینکه بازار چرا "ثمسکن" و "وسنا" را بیش از ۲۰ درصد خالص ارزش دارایی‌ها نمی‌خرد، شاید به‌واسطه عدم تناسب سود و دارایی‌ها در این دو شرکت است. چراکه "ثمسکن" به‌واسطه فعالیتش در حوزه بازار مسکن و "وسنا" به علت فعالیت آن در حوزه نیروگاهی، در دو صنعتی سرمایه‌گذاری کرده‌اند که چندان سود ده نیست و هرگز بازدهی معقولی برای سهامدارانش (بالأخص سهامداران خرد آن) نداشته‌اند به‌طوری‌که نسبت p/e در این دو سهم همواره بیش از ۲۰ تا ۴۰ مرتبه بوده است و از طرفی هر دو سیاست تقسیم سود نقدی بد و اقلی را دنبال می‌کنند.

اما چیزی که در این میان حیرت‌آور است، بازدهی خوب و سود عالی بانک سامان است که علیرغم ارزندگی سهم و دارایی‌های ارزنده‌ای که دارد، همچنان زیر ۲۰ درصد NAV قرار داشته و مورد وثوق بازار نیست.

البته عمده و اصلی‌ترین علت فاصله زیاد و معنادار قیمت سهم با دارایی‌های آن در بانک سامان، عدم آگاهی فعالان بازار از میزان دارایی‌های این شرکت است. شاید باورش برای شما قدری سخت باشد، ولی در حال حاضر بنا به مستندات و مدارکی که در ادامه به سمع و نظر شما خواهد رسید.

نسبت P/NAV در این سهم کمتر از ۲۰ درصد است درحالی‌که بانک سامان در پایان سال مالی ۱۴۰۰ به سود خالص ۴۲۰ ریالی (شرکت اصلی) و سود ۶۷۰ ریالی تلفیقی دست‌یافته است. (البته صورت‌های مالی ۱۲ ماهه ۱۴۰۰ این شرکت هنوز منتشر نگشته است، ولی محاسبات و برآورد‌ها چنین نشان می‌دهد).

پرتفوی بورسی بانک سامان

پرتفوی غیر بورسی بانک سامان

پرتفوی گروه توسعه مالی و اقتصادی سامان

هتل ها و برج های بانک سامان

خالص ارزش داراییهای بانک سامان

کارشناسی بودجه سال ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ بانک سامان

لازم به ذکر است که بانک سامان بانک سامان بر اساس قرارداد شماره ۸/۱۰۰/۱۴۰۰ مورخ ۱۴۰۰/۰۳/۰۹ اقدام بخرید ۳.۱۸ دانگ از ۶ دانگ برج اداری-تجاری جام از شرکت صبا میهن (خارج از شرکت‌های وابسته به گروه مالی سامان)، واقع در تهران، خیابان شریعتی نموده است، کل ثمن مورد معامله در خصوص ۶ دانگ تمامی عرصه، اعیانی، سرقفلی و مستحدثات با کاربری اداری و تجاری ملک موضوع معامله جمعاً به ۲۳ میلیارد ریال است.

بخشی از ثمن معامله از طریق واگذاری ساختمان ظفر بمبلغ شش هزار و یکصد و نود میلیارد ریال طی مبایعه‌نامه شماره ۳۹۴۲-۱۴۰-۱۴۰۰ مورخ ۱۴۰۰/۰۳/۰۹ و ملک تجاری توانیر به مبلغ ششصد و بیست میلیارد ریال طی مبایعه‌نامه شماره ۳۹۴۴-۱۴۰-۱۴۰۰ مورخ ۱۴۰۰/۰۳/۰۹ تسویه و مابقی نقداً به خریدار پرداخت‌شده است.

همچنین از محل واگذاری ساختمان ظفر و ملک تجاری توانیر مبلغ چهار هزار یکصد میلیارد ریال سود فروش ملک در دفاتر بانک ثبت خواهد شد.

ابهامات حسابرس در صورت مالی تلفیقی ۶ ماهه منتهی به شهریورماه سال ۱۴۰۰

در صورت مالی تلفیقی که بانک سامان طی دوره میاندوره‌ای ۶ ماهه منتهی به پایان ۳۱ شهریورماه ۱۴۰۰ ابهاماتی از سوی حسابرس آورده شده که به آن اشاره می‌کنیم، در این دوره مالی که در پایان سال ۱۳۹۰ بانک مرکزی مبلغ ۲.۸۳۳ میلیارد ریال تحت عنوان مابه‌التفاوت نرخ ارز مرجع و آزاد از حساب‌های فی‌مابین با بانک برداشت نموده و مبلغ ۷.۷۳۳ میلیارد ریال نیز جریمه بابت تأخیر در تسویه تا پایان شهریور ۱۴۰۰ مطالبه نموده است. از بابت مبلغ برداشت‌شده فوق و جرائم مطالبه شده مبلغی در دفاتر بانک ثبت‌نشده است.

طبق اطلاعات موجود، موضوع برداشت فوق منحصر به این بانک نبوده و بانک مرکزی برداشت‌های مشابهی از سایر بانک‌هایی که در آن سال‌ها عملیات ارزی داشته‌اند انجام داده است.

سرفصل تسهیلات اعطایی و مطالبات از اشخاص غیردولتی، موضوع یادداشت توضیحی ۱۱، شامل ۳ فقره تسهیلات به مبلغ ۷.۷۲۶ میلیارد ریال (شامل اصل تسهیلات و سود‌های تحقق‌یافته) به اشخاص حقیقی در سنوات قبل است.

موضوع تسهیلات مشارکت واگذاری ۲ قطعه زمین و ارائه تسهیلات جهت ساخت پروژه سیتی سنتر کرج (البرز مال) است. با توجه به عدم ایفای تعهدات مالی طرف‌های قرارداد، پروژه مذکور طی اقدام حقوقی در سال ۱۳۹۷ توسط بانک تملیک شده که متعاقباً طرف‌های قرارداد نسبت به این امر شکایت نموده که در جریان رسیدگی است. از طرفی تعداد ۶۰ باب از مغازه‌های این مرکز خرید توسط طرف‌های قرارداد و بدون اطلاع بانک پیش‌فروش شده است.

از بابت اعتبارات اسنادی تنزیل شده بانک پاسارگاد، مبلغ ۲۴ میلیون یورو در سرفصل مطالبات از بانک‌ها و مؤسسات اعتباری بابت اصل (موضوع یادداشت ۱-۳-۱۰)، مبلغ ۶/۲ میلیون یورو در سرفصل تسهیلات ارزی بابت جریمه تعهدی و مبلغ ۲۴۲ میلیارد ریال مربوط به سایر مطالبات ریالی در سرفصل بدهکاران موقت منظور شده است. اعتبارات اسنادی مزبور در سال ۱۳۹۰ توسط بانک سامان برای مشتریان بانک پاسارگاد تنزیل شده، لیکن تاکنون توسط آن بانک تسویه نشده است.

روند قیمت سهام بانک سامان 

نقطه شروع روند صعودی قیمت هر سهم بانک سامان در تاریخ ۳۰ بهمن ۱۳۹۸ رقم خورد که برابر با ۳,۹۲۲ ریال بود که پس از گذشت ۵ ماه و ۱۹ روز در تاریخ ۱۹ مردادماه ۱۳۹۹ توانست بالاترین قیمت را به ثبت برساند که این رقم به ۲۴,۲۱۰ ریال رسید که افزایش ۵۱۷ درصدی را به دنبال داشت، لازم به ذکر است که قیمت هر سهم بانک سامان در آخرین روزی که مورد معامله قرار گرفت (۲۱ اسفندماه ۱۴۰۰) برابر با ۲,۵۲۷ ریال بود، لازم به ذکر است که نمودار ترسمیی بدون تعدیل است و قیمت هر سهم این بانک با احتساب افزایش سرمایه حدوداً ۵۵ درصد کاهش یافته است.

بالاترین نرخی که بانک سامان در تاریخ ۱۹ مردادماه ۱۳۹۹ از خود بر جای گذاشت تنها برای یک روز در آن قیمت قرار داشت و پس‌ازآن شاهد ریزش ۹۰ درصدی بوده است.

بانک سامان طی دوره میاندوره‌ای ۶ ماهه منتهی به شهریورماه ۱۴۰۰ در بخش تسهیلات اعطایی و مطالبات از اشخاص غیردولتی مبلغی برابر با ۵۵۴,۶۸۳ میلیارد ریال را به ثبت رساند که این رقم در مقایسه با پایان سال مالی منتهی به اسفندماه ۱۳۹۹ با افزایش ۳۵ درصدی همراه بود، این مبلغ شناسایی‌شده مربوط به مشتریان حقیقی و حقوقی بود که سهم هر یک از این بخش به ترتیب برابر با ۱۳۶,۴۱۲ میلیارد ریال و ۴۱۲,۰۹۶ میلیارد ریال بود و همچنین ۶ هزار میلیارد ریال تسهیلات اعطایی نیز به کارکنان تعلق دارد.

بیشترین تسهیلاتی که بانک سامان به شرکت‌های فرعی و وابسته اعطا کرده به «کارگزاری سامان» اختصاص‌یافته که این مبلغ یک هزار و ۲۰۱ میلیارد ریال به ثبت رسید.

مجموع هزینه مربوط به کارکنان بانک سامان طی این دوره ۶ ماهه میاندوره‌ای برابر با ۴,۳۴۷ میلیارد ریال بود که بیشترین سهم از این مبلغ مربوط به حقوق و دستمزد کارکنان با ۳,۱۹۹ میلیارد ریال بود که با رشد ۵۳ درصدی در مقایسه با دوره پیشین مواجه بود.

به گزارش گروه تحقیق بورس نیوز، بانک سامان در گزارش صورت‌های مالی میاندوره‌ای ۶ ماهه منتهی به شهریورماه سال ۱۴۰۰ (حسابرسی شده) درآمدی که از تسهیلات اعطایی و سپرده‌گذاری و اوراق بدهی شناسایی کرد مبلغی بالغ‌بر ۴۳،۴۲۴ میلیارد ریال بود که با افزایش ۶۴ درصدی در مقایسه با دوره مشابه در سال گذشته روبه‌رو بود.

خالص درآمد تسهیلات و سپرده‌گذاری این بانک ۵،۰۷۰ میلیارد ریال بود که در مقایسه با سال گذشته این رقم ۵۵۴ درصد افزایش را مشاهده کرد و خالص درآمد کارمزد مبلغ ۶۴۷ میلیارد ریال اعلام شد که نسبت به دوره مالی ۶ ماهه سال گذشته ۲۶۹ درصد افزایش پیدا کرد.

بانک سامان در ۶ ماهه ابتدایی سال مالی منتهی به اسفندماه ۱۴۰۰ با سود خالص ۶،۰۷۹ میلیارد ریالی روبه‌رو بود برای دومین سال مالی متوالی با سود خالص طی این دوره ۶ ماهه مواجه بود، سود خالص اعلام‌شده توسط "سامان" طی این دوره نسبت به سال گذشته ۴۰ درصد افزایش را تجربه کرد، بانک سامان در ازای هر سهم ۵۲۹ ریال سود خالص ارائه کرد.

صورت‌وضعیت مالی بانک سامان در پایان دوره ۶ ماهه شهریورماه ۱۴۰۰

بر پایه این گزارش صورت گرفته، بانک سامان مجموع دارایی‌های خود را ۹۸۷،۴۶۷ میلیارد ریال شناسایی کرد که این دارایی‌ها نسبت به پایان سال مالی گذشته با رشد ۲۴ درصدی روبه‌رو بود، دراین‌بین موجودی نقد "سامان" طی ۶ ماه گذشته با رشد ۲۶ درصدی که به همراه داشت به ۱۰۴،۳۲۱ میلیارد ریال رسید و همچنین لازم به ذکر است بیشترین دارایی این بانک مربوط به «تسهیلات اعطایی و مطالبات از اشخاص غیردولتی» بود که برابر با ۵۵۴،۶۸۳ میلیارد ریال بود.

بانک سامان طی این دوره ۶ ماهه شاهد افزایش سود انباشته خود بود که با افزایش ۵۴ درصدی به ۱۲،۷۲۷ میلیارد ریال رسید و همچنین گفتنی است که بانک سامان در پایان آذرماه ۱۴۰۰ مجوز افزایش سرمایه خود را دریافت کرد و در تاریخ ۲۵ دی‌ماه نیز سرمایه این بانک از ۱۱،۵۰۰ میلیارد ریال به مبلغ ۳۴,۲۷۰ میلیارد ریال افزایش یافت و تماماً این افزایش از سوی اندوخته‌ها بوده است.