به گزارش بورس نیوز، چگونه سرمایه‌گذاری کنیم و اصولاً در چه جا‌هایی می‌توانیم سرمایه خود را قرار بدهیم؟ این سؤال به همراه سؤالات دیگر مانند ریسک‌های موجود در هر بازار و نکات مهم در این راستا، جزو مطالبی است که در ادامه قصد داریم به آن‌ها پاسخ دهیم. در این مقاله یاد می‌گیریم که مهم‌ترین انواع بازار‌های مالی در ایران کدام هستند و در چه شرایط هر کدام را انتخاب کنیم. سپس بهترین روش سرمایه‌گذاری در ایران را بررسی کرده و نکات مهمی را در خصوص سرمایه‌گذاری مناسب بررسی خواهیم کرد.
پیش از آن که به این مسئله بپردازیم که چگونه سرمایه‌گذاری کنیم، می‌خواهیم به تعریفی کلی از سرمایه‌گذاری دست پیدا کنیم. سرمایه‌گذاری می‌تواند معنا‌های مختلفی داشته باشد. حتی در زمینه‌های مختلف نیز می‌توان تعاریف متنوعی برای سرمایه‌گذاری بیان کرد. مثلاً یک دانشجو زمان خود را سرمایه‌گذاری می‌کند تا یک مقاله علمی بنویسد. یا فرد دیگری روی ملک سرمایه‌گذاری می‌کند تا در آینده به سوددهی برسد.
به‌طورکلی، سرمایه‌گذاری به این معناست که یک نوع دارایی را در جای معینی صرف کنید تا بتوانید در آینده دور یا نزدیک از سود آن استفاده کنید. سرمایه‌گذاری می‌تواند روی زمین، طلا، اوراق بهادار، زمان، توانمندی‌های شخصی یا موارد دیگر باشد. اما چیزی که اینجا مدنظر ما است، سرمایه‌گذاری مالی است.
چرا باید سرمایه‌گذاری کنیم؟
در دنیای امروز شغل و درآمد تعیین‌کننده‌ترین معیار برای سنجش کیفیت زندگی است. اگر درآمد مشخصی داشته باشید که بتوانید با کمک آن قبض‌های خود را پرداخت کنید، مسکن خود را تأمین کنید و مشکلی برای فراهم کردن غذای مناسب نداشته باشید، می‌توانید در یک روز تعطیل با خیال راحت روی صندلی راحتی لم بدهید و لذت نوشیدن یک فنجان چای خوش‌رنگ را به‌خوبی حس کنید. تأمین مایحتاج اولیه زندگی طبیعتاً حسی از آرامش را به شما خواهد داد.
اما اگر ناگهان با بحران مالی مواجه شوید چه؟ اگر شغل خود را از دست بدهید؟ اگر بخواهید خانواده‌تان را به یک سفر طولانی پرهزینه ببرید؟ باز هم احساس آرامش خواهید داشت؟
مسلماً تا پشتوانه مالی مناسبی نداشته باشید، خیال شما نمی‌تواند نسبت به آینده و یک زندگی واقعاً مرفه راحت باشد. بسیاری از ما نمی‌توانیم به‌جز تأمین نیاز‌های اولیه، هزینه‌های دیگر را هم تامین کنیم. اینجا است که اهمیت سرمایه‌گذاری مشخص می‌شود. سرمایه‌گذاری این امکان را فراهم می‌کند با مقادیر اندکی درآمد، بتوانید ذره ذره سرمایه‌گذاری‌های خرد انجام داده و از سود آن‌ها در آینده بهره ببرید. این‌که چقدر میزان سرمایه‌گذاری شما کم باشد مهم نیست، مهم این است بتوانید از یک سود مداوم با شیب مثبت در مدت زمان طولانی استفاده کرده و در امر سرمایه‌گذاری مداومت به خرج بدهید.
خب حالا به موضوع اصلی مقاله می‌رسیم و آن پاسخ به این پرسش است که چگونه سرمایه‌گذاری کنیم؟ در پاسخ باید گفت روش‌های مختلفی برای سرمایه‌گذاری وجود دارند که بسته به موقعیت‌های مختلف می‌توانید از هرکدام از آن‌ها استفاده کنید. نحوه سرمایه‌گذاری درست این است که ابتدا گزینه‌های مختلف را بررسی کرده و نقاط ضعف و قوت هر کدام را بشناسید. سپس بررسی کنید که کدام مورد بیشتر با شرایط شما همخوانی دارد. بعدازآن با کسب اطلاعات لازم یا بهره گرفتن از کمک متخصصان می‌توانید سرمایه‌گذاری خود را آغاز کنید. در ادامه مطلب بررسی می‌کنیم که مهم‌ترین زمینه‌های سرمایه‌گذاری در کشور ما کدام هستند و چه راه‌هایی پیش روی شما در مسیر کسب درآمد بیشتر وجود دارد:
یکی از انواع روش‌های سرمایه‌گذاری، ورود به بازار املاک است. به‌طورکلی روند قیمت ملک در ایران روندی صعودی دارد و شما با وارد کردن دارایی خود به این بازار، در بلند مدت ضرر نخواهید کرد. اما دو مسئله وجود دارد:
اول این‌که در بازار مسکن کشور ما، بعد از دوران صعود قیمت، رکود بازار به وجود می‌آید که به معنی کاهش خرید و فروش است؛ بنابراین طبیعی است هرچه با شدت بیشتری ملک شما افزایش قیمت را تجربه کند، احتمالاً تعداد مشتریان بالقوه برای خرید آن هم روزبه‌روز کمتر می‌شوند. ازاین‌رو در دوره‌های زمانی رکود بازار، به سختی می‌توانید سرمایه خود را نقد کنید؛ بنابراین سرمایه‌گذاری روی ملک را زمانی انتخاب کنید که هم سرمایه قابل توجهی در دست و بالتان داشته باشید و هم مطمئن باشید که برای نقد کردن آن عجله‌ای نخواهید داشت.
اگر در مسیر آموزش سرمایه‌گذاری باشید احتمالاً به شما خواهند گفت که یکی از مطمئن‌ترین بازار‌ها در طولانی‌مدت، بازار طلا و سکه است که خب واقعیت هم دارد. این بازار در کشور ما به شدت محبوب است و بیشتر مردم حتی کسانی که تازه وارد هستند، این بازار را به هر زمینه دیگری برای سرمایه‌گذاری ترجیح می‌دهند. دلیل آن هم مشخص است:
همه افراد می‌توانند با میزان سرمایه‌های اندک در این بازار سهمی داشته باشند. علاوه بر این خرید طلای زینتی هم جنبه کاربردی دارد و هم جنبه سرمایه‌گذاری. بازدهی نسبتاً خوب در زمان‌های طولانی هم از مزایای این روش است. البته توجه داشته باشید که بازدهی سکه بیشتر از طلا است و معمولاً می‌توانید به صورت سالانه روی سوددهی بیش از نرخ تورم در بازار سکه حساب کنید. هر زمان هم که بخواهید، می‌توانید تمام یا بخشی از سرمایه خود را نقد کنید که مزیت بسیار مهمی به حساب می‌آید.
اما از طرف دیگر، باید بدانید که نوسان در بازار سکه و طلا بسیار زیاد است؛ بنابراین در کوتاه مدت ممکن است سود که نداشته باشید هیچ، ضرر هم بکنید. حباب قیمتی در بازار طلا و سکه هم مسئله‌ای نیست که در کشور ما ناشناخته باشد؛ بنابراین در زمان‌های کوتاه ممکن است این بازار ریسک زیادی داشته باشد؛ خصوصاً آن‌که با یک خبر سیاسی کل این بازار می‌تواند آشفته شود.
ارز هم مانند طلا فرصت خوبی برای حرفه‌ای‌ها است تا با سرمایه‌های کمتر، سود خوبی در بلندمدت یا میان‌مدت کسب کنند. اما اگر در این مسیر تازه‌وارد هستید، ممکن است تمام سرمایه خود را بر باد بدهید. این بازار در عین مزایایی که دارد، در کوتاه‌مدت می‌تواند بسیار نوسانی بوده و پر ریسک باشد. خصوصاً این‌که ازنظر دولتی نیز دست شما خیلی هم برای سرمایه‌گذاری آزاد روی بازار ارز باز نیست.
سرمایه‌گذاری در بانک ساده‌ترین و مطمئن‌ترین روشی است که می‌توان برای حفظ ارزش پول به آن متوسل شد. در این روش بانک سود سالانه‌ای را به سپرده شما اختصاص می‌دهد که مطابق با نرخ تورم تعیین‌شده است. البته گاهی مبلغ این سود ممکن است پایین‌تر از نرخ تورم باشد که به این معناست که شما قرار است بخشی از ارزش پول خود را از دست بدهید.
اگر نرخ تورم و سود سالانه برابر باشند، تنها مزیت این روش این است که ارزش پول شما حفظ شده، ولی تغییری نمی‌کند. درصورتی‌که نرخ سود سالانه بانکی از نرخ تورم بیشتر باشد، به اندازه مابه‌التفاوت آن می‌توانید سود ناشی از سرمایه‌گذاری را انتظار داشته باشید.
سرمایه‌گذاری در بازار بورس یکی از مهم‌ترین انواع روش‌های سرمایه‌گذاری است که می‌تواند بسیار سودده باشد. این بازار بستری جذاب برای افراد مختلف است که هر کدام ممکن است با سرمایه‌ای در حد ۵۰۰ هزار تومان تا میلیارد‌ها تومان وارد آن شده و سرمایه‌گذاری خود را آغاز کنند.
بازار سرمایه این امکان را فراهم می‌کند که هر فردی با هر میزان درآمد بتواند سهمی هرچند اندک از این خوان گسترده داشته باشد. اما مراقب باشید! بازار بورس ممکن است بسی فریبنده باشد. اگر گول ظواهر را بخورید و بدون اتکا به دانش تخصصی وارد این میدان شوید، سرمایه خود را در ریسک بزرگی قرار داده‌اید.
در بازار بورس می‌توانید از عرضه‌های اولیه شروع کنید که به سرمایه اندک نیاز دارند و سودی مطمئن را به شما می‌دهند. به‌علاوه صندوق‌های سرمایه‌گذاری هم موجود هستند که به جای شما، سرمایه‌گذاری تخصصی را انجام داده و در ازای آن سود دریافت می‌کنند.
سرمایه‌گذاری مستقیم توسط خود فرد انجام شده و مدیریت می‌شود. مثلاً شما شخصاً اقدام به خرید سهام بورس کرده و سبد بورسی خود را مدیریت می‌کنید. در این روش، میزان تبحر و دانش شما تعیین‌کننده سودی است که قرار است از این نحوه سرمایه‌گذاری عایدتان شود.
سرمایه‌گذاری غیرمستقیم
در سرمایه‌گذاری غیرمستقیم یک فرد یا شرکت به جای شما اقدام به سرمایه‌گذاری می‌کند. این روش که بیشتر در بازار بورس رایج است، به‌نوعی توسط واسطه‌ها مدیریت می‌شود. در این روش شما زمان یا دانش کافی برای مدیریت سرمایه خود را ندارید؛ بنابراین به صندوق‌های سرمایه‌گذاری که مورد تائید سازمان بورس و اوراق بهادار هستند مراجعه کرده و از یکی از آن‌ها می‌خواهید سرمایه‌گذاری را برای شما انجام دهند. در این روش یک تیم حرفه‌ای روی مدیریت سرمایه شما نظارت کرده و سودی نسبتاً تضمین شده کسب خواهید کرد.
بعد از تمام این صحبت‌ها حتماً قرار است بپرسید پس بهترین روش سرمایه‌گذاری در ایران چیست؟ پاسخ قطعاً قرار نیست برای همه افراد یکسان باشد. تا اینجای مقاله اگر همه موارد را به خوبی بررسی کرده باشید، متوجه شده‌اید که هر فرد با توجه به میزان دارایی، میزان ریسک‌پذیری، دانش تخصصی و شرایط کلی اقتصادی در کشور می‌تواند گزینه‌های متفاوتی داشته باشد. برای یک فرد سرمایه‌گذاری در ملک گزینه بهتری است، اما فرد دیگر به نقدشوندگی دارایی‌اش بیشتر اهمیت می‌دهد و به‌جای ملک، به بازار طلا یا بورس روی می‌آورد. فرد دیگر ممکن است تنها به حفظ ارزش سرمایه‌اش توجه داشته باشد و بانک را بهترین گزینه بداند. اما به‌طورکلی این نکات را مدنظر داشته باشید:
آمار‌ها نشان می‌دهد که علیرغم نوسان‌های مختلف، در طول ۲۰ سال گذشته شاخص بورس بازدهی به مراتب بیشتری از سایر بازار‌ها داشته است. بعد از آن بازار طلا و مسکن و در انتها نیز بازار ارز را داریم. هر چند که ممکن است سال‌هایی را به خاطر داشته باشید که بازار بورس با ریزش مواجه شده است، اما آمار‌ها در ۲۰ سال گذشته نشان از بازدهی مثبت این بازار در طول زمان دارد.
اگر پولتان کم است، گزینه‌های طلا، بازار بورس و بازار ارز برای شما بهتر هستند. اما بازار طلا و ارز پیچیدگی‌های زیادی دارند و در کوتاه‌مدت سود زیادی نصیبتان نمی‌کنند؛ بنابراین سرمایه گذاری در بورس و خصوصاً خرید عرضه‌های اولیه گزینه بهتری هستند. خصوصاً آن‌که با سرمایه اندک می‌توانید با اعتماد به صندوق‌های سرمایه‌گذاری سود مناسبی را دریافت کنید.
اگر دارایی زیادی دارید، همه روش‌های سرمایه‌گذاری می‌توانند برای شما مناسب باشند. اما تفاوت در این است که مثلاً بازار ارز یا طلا می‌تواند به شدت تحت تأثیر اخبار سیاسی و اقتصادی باشد و در کوتاه‌مدت حباب زیادی پیدا کند. بازار ملک نیز حتی اگر در رکود نباشد، به سختی می‌تواند به دارایی نقدی بدل شود. خصوصاً آن‌که اگر بخواهید سرمایه‌تان را نقد کنید، باید کل ملک را بفروشید. درحالی‌که سرمایه‌گذاری در بازار بورس این امکان را فراهم می‌کند که سودی به مراتب بیشتر از نرخ تورم (در صورت سرمایه‌گذاری صحیح) کسب کرده و هر زمان که بخواهید، هر بخش از دارایی‌تان را نقد کنید.
قبل از شروع سرمایه‌گذاری یک بازه زمانی مناسب برای خود انتخاب کنید. بازه کوتاه‌مدت بین ۰ تا ۳ ماه است که معمولاً نباید سود چندانی در این زمان انتظار داشته باشید.
بازه زمانی بین ۳ تا ۶ ماه نیز میان‌مدت است که در برخی از موارد مانند بازار بورس می‌تواند سود قابل قبولی داشته باشد.
در سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت یعنی بیشتر از ۶ ماه، استراتژی مشخصی باید داشته باشید که بتوانید سرمایه خود را حفظ کنید.
در این مسیر حتماً از کمک متخصصان و افراد باتجربه کمک بگیرید.
مطالعه در مورد بازار‌های مالی را فراموش نکنید.
حد مشخصی برای ضرر خود تعیین کنید. مثلاً اگر بیش از ۱۵ درصد سرمایه خود را از دست دادید، خروج از بازار را به‌عنوان یک گزینه جدی در نظر بگیرید.
تبلیغات را مبنای سرمایه‌گذاری خود قرار ندهید.
در این مقاله که یاد گرفتیم چگونه سرمایه‌گذاری کنیم، نشان داده شد که ارزش تخصص و دانش قابل مقایسه با تبلیغات توخالی و پر زرق‌وبرق نیست.
منبع:شرکت کارگزاری سرمایه و دانش
