تجلی و تقویت موقعیت ایران در زنجیره ارزش جهانی صنایع پیشرفته

بورس نیوز:

صنایع پیشرفته جهان در دهه‌های اخیر، بیش از هر زمان دیگری به دسترسی و بهره برداری از عناصر نادر خاکی (Rare Earth Elements) وابسته شده‌اند. این عناصر که شامل ۱۷ فلز با خواص مغناطیسی، نوری و الکترونیکی ویژه هستند، در تولید قطعات الکترونیکی، باتری‌های لیتیوم یون، موتور‌های برقی، تجهیزات دفاعی و حتی در فناوری‌های تجدیدپذیر انرژی کاربرد دارند.

دستیابی شرکت‌های داخلی به دانش جداسازی و فرآوری این عناصر، نه تنها یک گام علمی مهم محسوب می‌شود، بلکه موقعیت کشور در زنجیره ارزش جهانی صنایع پیشرفته را نیز به شکل چشمگیری تقویت می‌کند.

درواقع کشوری که بتواند به این ذخایر و دانش استحصال و بهره برداری از آن دست پیدا کند می‌تواند از کشور‌های موفق در سال‌های پیش رو باشد. در این بین شرکت تجلی از زیرمجموعه‌های شرکت توسعه معادن در این زمینه موفقیت‌های خوبی کسب کرده است و از بازیگران اصلی این حوزه در کشور محسوب می‌شود که موفق به استحصال این عناصر شده است.

جداسازی عناصر نادر خاکی، فرآیندی پیچیده و دقیق است که نیازمند فناوری‌های پیشرفته شیمیایی و مهندسی مواد است. موفقیت تجلی در این حوزه چندین نتیجه را به همراه دارد. به عنوان مثال بسیاری از این عناصر توسط معدود کشور‌ها استخراج و فرآوری می‌شوند.

دستیابی به دانش جداسازی داخلی به معنای کاهش آسیب پذیری صنایع داخلی در برابر تحریم ها، محدودیت‌های صادراتی و نوسانات بازار جهانی است.

البته باید به این نکته اشاره داشت که خام فروشی مواد معدنی معمولاً سود پایینی دارد. با جداسازی و تولید محصولات میانی و نهایی، شرکت‌ها می‌توانند ارزش افزوده بیشتری ایجاد کرده و سودآوری خود را افزایش دهند.

در نتیجه فناوری‌های نوین خودرو‌های برقی، تجهیزات دفاعی و ابزار‌های الکترونیکی به شدت به کیفیت و خلوص عناصر نادر خاکی وابسته هستند. توان داخلی در جداسازی این عناصر، امکان تولید محصولات با کیفیت بالا و رقابت در بازار‌های جهانی را فراهم می‌کند.

شرکت «تجلی» از شرکت‌های هلدینگ سرمایه گذاری توسعه معادن و فلزات (ومعادن) در سال‌های اخیر با تمرکز بر تحقیق و توسعه در حوزه مواد معدنی و فرآوری عناصر نادر خاکی، توانسته است دانش فنی و عملیاتی قابل توجهی به دست آورد. با این حال، تمرکز صرف بر استخراج و جداسازی کافی نیست، تکمیل زنجیره ارزش، شامل تولید محصولات میانی و نهایی و ایجاد بازار مصرف داخلی و خارجی، گام بعدی حیاتی است.

این اقدام از سوی تجلی مزایایی را برای تجلی به عنوان یک شرکت پیش رو در این حوزه به همراه دارد. این هدف گذاری باعث ایجاد واحد‌های فرآوری و تولید محصولات میانی و نهایی نیازمند نیروی متخصص، مهندسین شیمی، مواد و مکانیک می‌شود. این موضوع علاوه بر اشتغال‌زایی، دانش فنی کشور را نیز تقویت می‌کند. همچنین شرکت‌هایی که بتوانند زنجیره ارزش کامل را کنترل کنند، می‌توانند سهم بیشتری از بازار‌های بین المللی را به دست آورده و به عنوان صادرکننده محصولات نهایی مطرح شوند، نه تنها مواد خام.

همچنین تکمیل زنجیره ارزش به معنای کاهش وابستگی به واردات محصولات میانی و تجهیزات پیشرفته است و کشور را در مواجهه با نوسانات قیمت جهانی و محدودیت‌های بین المللی مقاوم‌تر می‌کند.

اما حرکت در این مسیر و تامین سرمایه آن با چالش‌های متفاوتی همراه است که تجلی باید به آنها توجه ویژه داشته باشد. با وجود مزایای چشمگیر، دستیابی به تکمیل زنجیره ارزش و توسعه فناوری جداسازی، نیازمند سرمایه گذاری قابل توجه در تحقیق و توسعه، زیرساخت‌های صنعتی و تربیت نیروی انسانی متخصص است. علاوه بر این، رعایت استاندارد‌های زیست محیطی و مدیریت پسماند‌های شیمیایی، بخش مهمی از موفقیت در این حوزه است.

شرکت «تجلی» با برنامه ریزی دقیق و بهره گیری از تجربیات بین المللی می‌تواند این موانع را پشت سر گذاشته و به یک بازیگر اصلی در بازار جهانی تبدیل شود.

در نهایت می‌توان گفت، دستیابی به دانش جداسازی عناصر نادر خاکی، نقطه عطفی برای شرکت «تجلی» و صنایع پیشرفته کشور است. این دانش، علاوه بر افزایش ارزش افزوده، کاهش وابستگی به واردات و تقویت رقابت پذیری را به همراه دارد.

حرکت هوشمندانه تجلی به سمت تکمیل زنجیره ارزش، شامل تولید محصولات میانی و نهایی، نه تنها منافع اقتصادی بلندمدت به ارمغان می‌آورد، بلکه نقش کشور در بازار جهانی مواد پیشرفته را تثبیت می‌کند.

در نهایت، این مسیر، تکیه بر توان علمی و صنعتی داخلی را به عنوان یک اصل راهبردی تقویت می‌کند و فرصت‌های جدید برای توسعه پایدار و مستقل صنایع پیشرفته فراهم می‌آورد.