شاخص بورس، درگیر مقاومت؛ صندوق های طلا پیروز میدان

به گزارش بورس نیوز، علت ریزش بازار سرمایه و حاکم شدن فضای سرد و تاریک در معاملات اوراق بهادار شرکت‌ها را می‌توان در سه پارامتر ریسک سیاسی، نرخ بهره بدون ریسک و تصمیمات اشتباه برخی از مسئولین جست‌و‌جو کرد. همانطور که تعطیلی، تحریم و کسری بودجه مثلث مرگ اقتصادی ایران هستند، سه پارامتر ریسک سیستماتیک، نرخ بهره و تصمیم گیری‌های غیراصولی، منجر به ضعیف‌تر شدن معاملات سهام شرکت‌ها و ناامیدی سهامداران می‌شود که همین موارد را می‌توان عامل اصلی خروج پول کلان از بازار بورس در نظر گرفت.

جدای از اینکه ارزش دلاری و ریالی بازار سهام کاهش چشمگیری را تجربه کرده، ارزش معاملات سهام شرکت‌ها بخصوص در صنایع ریالی به شدت کم‌رمق و ضعیف شده است؛ به طوری که ارزش معاملات در سهام برخی از شرکت‌ها به زیر یک میلیارد تومان کاهش یافته است. بحث دلار چند نرخی و رانت‌خواری در چرخه تخصیص ارز نیمایی و ترجیحی، کوچک‌تر شدن سفره مردم و نابود کردن فضای رقابتی شرکت‌های صادراتی ایران را به همراه دارد؛ در واقع، زمانی که هزینه‌های تولید به دلار آزاد و نرخ فروش محصولات به دلار نیمایی و ارزان باشد، ساختار درآمد و هزینه‌ای شرکت‌ها به هم می‌ریزد و از سوی دیگر، رانت‌خواری و دلالی سود را از دست شرکت‌ها گرفته و کالای قشر ضعیف جامعه را نیز، در اکثر اوقات با دلار ارزان‌تر تامین نمی‌کند.

تحولات بنیادین در ۳۰ روزی که گذشت

۱- در سومین همایش برترین‌های بورس کالا، کارگزاری مفید به پاس مدیریت موفق صندوق سرمایه‌گذاری طلای عیار، تندیس برتر بخش پیشگامان نهاد‌های مالی را از آن خود کرد؛ در واقع، صندوق عیار با بیش از ۴۰۰ هزار سرمایه‌گذار، بزرگ‌ترین صندوق سرمایه‌گذاری بازار سرمایه محسوب می‌شود. صندوق عیار مفید در حال حاضر، ۱۱۱ همت ارزش خالص دارایی و ۲.۸ همت ارزش معاملات دارد که نشان می‌دهد نقدینگی عظیمی در این صندوق طلا جریان دارد. عیار، ۷ سال و ۴ ماه سابقه فعالیت دارد و یکی از قدیمی‌ترین صندوق‌های طلای بورسی شناخته می‌شود.

۲- با شروع معاملات گواهی سپرده جدید برای ۶محصول شامل کاتد مس، شمش روی، میلگرد، گندله سنگ آهن، خودرو و قیر در تابلو بازار مالی بورس کالا، جواد فلاح، مدیر خزانه‌داری و انبار‌های بورس کالا، اعلام کرد که با تصویب قانون تامین مالی تولید و زیرساخت‌ها و معافیت معاملات گواهی سپرده کالایی از مالیات بر ارزش افزوده، چالش اصلی توسعه این ابزار مالی برای محصولات صنعتی و معدنی برطرف شده و موفقیت در توسعه معاملات گواهی سپرده کالایی شمش نقره، بستر گسترش این ابزار را در سایر گروه‌های کالایی فراهم آورده است.

۳- گزارش واحد‌های نظارتی سازمان بورس و بررسی دفاتر شرکت کارگزاری حاکی از آن است که اعضای هیات‌مدیره یکی از کارگزاری‌ها بدون کسب اجازه یا اطلاع مشتریان، اقدام به فروش اوراق بهادار و برداشت وجوه نقد موجود در حساب‌های آن‌ها کرده و بخشی از این مبالغ را به حساب اشخاص وابسته یا نزدیکان خود واریز کرده‌اند.

۴- علیرضا گچ‌پززاده در حاشیه نشست با اعضای کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی ایران، از ثبات کامل نرخ ارز مبادله‌ای تا پایان سال خبر داد. او تاکید کرد که هیچ برنامه‌ای برای افزایش قیمت ارز در مرکز مبادله وجود ندارد و نرخ‌های ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومانی و ۷۱ هزار تومانی در تالار‌های اول و دوم تثبیت شده‌اند. گچ‌پززاده گفت هدف دولت حفظ آرامش بازار ارز و ایجاد پیش‌بینی پذیری برای فعالان اقتصادی است؛ هرچند احتمال می‌دهد سیاست‌های آینده دولت، تغییراتی در قیمت کالا‌های اساسی به دنبال داشته باشد.

۵- در صنایع دلاری و صادراتی نیز، چالش‌های اساسی در اکثر شرکت‌ها وجود دارند. دولت عراق با هدف توسعه تولید داخلی مقاطع فولادی به ویژه میلگرد، تعرفه‌های سنگین بر واردات این محصول از ایران اعمال کرده است که در گذشته، همین اتفاق بر سر سیمان هم آمد. از سوی دیگر، حدودا ۱۰ تا ۱۵ شرکت بزرگ تولید کننده محصولات شوینده با سهم ۷۰ تا ۸۰ درصدی بازار را در اختیار دارند و کاملا نیاز‌ها را تامین می‌کنند و متاسفانه شرکت‌های فعال در این صنعت، تنها با ۴۰ درصد ظرفیت فعالیت می‌کنند.

نبرد بر سر مقاومت ۳ میلیون واحدی

شاخص کل بورس طی یک ماه اخیر به میزان ۲۰.۷ درصد افزایش یافته و از محدوده ۲ میلیون و ۵۴۹ هزار واحد به ۳ میلیون و ۸۰ هزار واحد رسیده است. شاخص همچنان با سقف تاریخی ۳ میلیون و ۲۶۰ هزار واحد فاصله دارد و در صورت شکست این سطح می‌توان ادامه رشد بازار را متصور بود. نواحی ۲ میلیون و ۶۶۰ هزار واحد و در نهایت، ۲ میلیون و ۳۸۴ هزار واحد، حمایت‌های قدرتمندی برای پرتاب شاخص به سمت بالا هستند و تا زمانی که از دست نرفته‌اند، بازار سهام آمادگی خروج از فاز رکود را دارد. البته اگر در تحلیل و بررسی‌ها با یک بازار جهانی یا کاملا استاندارد و شفاف رو به رو بودیم، به فاز انباشت اشاره می‌کردیم، اما در بازار بورس ایران به دلایل گوناگون این اصطلاح را باید به فاز رکود تبدیل کرد.

ورود پول، باز هم به نفع شاخص‌ساز‌ها

ارزش دلاری بازار سرمایه از ۸۳ میلیارد دلار در یک ماه گذشته به ۹۵.۵ میلیارد دلار افزایش یافته است، اما با توجه به رشد کمتر شاخص هم وزن نسبت به شاخص کل و شاخص ۳۰ شرکت بزرگ بورس به نظر می‌رسد نقدینگی جذب شده به بازار را سهام شرکت‌های بزرگ و شاخص‌ساز به خود اختصاص داده‌اند. ارزش ریالی بازار نیز، از ۸۶۸۵ همت در یک ماه گذشته با رشد ۲۰ درصدی به ۱۰۴۴۱ همت رسیده است که ۵ درصد کمتر از رشد دلاری بازار می‌باشد. قیمت به سود محقق شده (P/E) بورس و فرابورس به طور میانگین به ۶.۲ واحد رسیده که نسبت به یک ماه گذشته، ۰.۸ واحد افزایش یافته است. افزایش ارزش بازار و نسبت قیمت به سود نشان می‌دهد که فضای بورس اندکی مثبت است، اما به این مثبت‌ها نمی‌توان امیدوارد بود و باید در انتظار تصمیمات اساسی و ورود پول کلان به بازار باشیم.

هادی بهرامی_ پژوهشگر بازار سرمایه