پروژه پنهان ارزان‌سازی سهام سایپا در آستانه واگذاری ۴۲ درصد از سهام تودلی
به گزارش بورس نیوز، در حالی که فرآیند رسمی ارزیابی و واگذاری ۴۲ درصد از سهام چرخه‌ای گروه خودروسازی سایپا طبق مفاد ماده ۵ قانون برنامه هفتم توسعه آغاز شده است، برخی تحرکات رسانه‌ای و انتشار اخبار غیرواقعی، از آغاز پروژه‌ای هدفمند برای کاهش ارزش سهام این گروه خودروسازی حکایت دارد؛ پروژه‌ای که کارشناسان بازار سرمایه از آن با عنوان «ارزان‌سازی سهام پیش از واگذاری» یاد می‌کنند.
در روز‌های اخیر انتشار سلسله گزارش‌هایی درباره «افزایش بدهی‌های بانکی و مالی سایپا» سبب شکل‌گیری ابهاماتی در فضای رسانه‌ای و بازار سرمایه شده است؛ اخباری که نه‌تنها مستند به داده‌های رسمی نیست، بلکه با اطلاعات منتشرشده در سامانه کُدال نیز مغایرت دارد. شاخص‌های رسمی بورس و داده‌های منتشرشده در سامانه کُدال نشان می‌دهد گروه خودروسازی سایپا طی شش‌ماهه نخست سال جاری توانسته است مسیر اصلاح مالی و مدیریتی خود را با سرعت قابل‌توجهی پیش ببرد.
بزرگ‌ترین اصلاحات مالی یک دهه اخیر اتفاق افتاد
مطابق با صورت‌های مالی منتشرشده، زیان عملیاتی سایپا از ۲.۸ هزار میلیارد تومان در نیمه نخست سال گذشته به ۹۱۰ میلیارد تومان در سال جاری کاهش یافته است؛ معادل کاهش ۶۸ درصدی زیان عملیاتی در کمتر از یک سال. هم‌زمان، بدهی‌های بانکی سرفصل‌شده نیز از بیش از ۲۱ هزار میلیارد تومان به کمتر از ۲ هزار میلیارد تومان کاهش یافته که از بزرگ‌ترین اصلاحات مالی یک دهه اخیر در این صنعت محسوب می‌شود. درآمد فروش سایپا نیز طی شش‌ماهه ابتدایی سال بیش از ۹ درصد افزایش یافته و ساختار تولید با تمرکز بر محصولات کم‌زیان و سودده بازطراحی شده است. تحلیل‌گران بازار سرمایه این تحولات را نشانه‌ای از بازگشت سایپا به مسیر تعادل عملیاتی می‌دانند.
رشد تولید، توسعه محصول و آغاز عصر موتور‌های نوین
فراتر از شاخص‌های مالی، سایپا در حوزه تولید و توسعه محصول نیز عملکردی کم‌سابقه به ثبت رسانده است. تولید خودرو‌های تجاری در سایپا دیزل رشد ۳۴۶ درصدی داشته و این شرکت در هفت‌ماهه نخست سال جاری حدود دو برابر کل تولید سال گذشته را محقق کرده است. در بخش فناوری نیز سایپا با رونمایی از خانواده جدید موتور‌های ملی شامل مدل‌های M۱۵K، N۲۰، N۲۵، ME۱۶ و D۲۰ TGDI، عملاً وارد عصر تازه‌ای از قوای محرکه داخلی شده است. توسعه این موتور‌های نسل جدید با همکاری شرکت DAE صورت گرفته و گامی مهم در مسیر کاهش وابستگی و افزایش بهره‌وری سوخت به شمار می‌آید. در همین راستا، پروژه تولید آریا هیبرید پلاگین به عنوان نخستین خودروی هیبرید پلاگین ساخت کشور آغاز شده است؛ خودرویی با توان ۲۴۵ کیلووات، مصرف ۲.۷ لیتر در صد کیلومتر و پیمایش ترکیبی ۱۲۰۰ کیلومتر که از ۱۲۲ استاندارد ایمنی بین‌المللی تبعیت می‌کند.
۱۰ محصول جدید در یک سال؛ تنوع سبد تولید و عبور از رکود
سال جاری را می‌توان یکی از پرتحرک‌ترین دوره‌های سایپا در زمینه توسعه محصول دانست. در کنار عرضه خودرو‌های آریا، پارس‌نوا، پیکاپ هانتر، سیتروئن C۳-XR، وانت‌های ارتقایافته زامیاد و اتوبوس اروند، دو محصول مونتاژی جدید ۴۲۱ P و ۴۴۱ P نیز به سبد تولید افزوده شده‌اند. به این ترتیب، سایپا با وجود محدودیت‌های مالی و فشار‌های قیمتی ناشی از سیاست‌های کنترلی، موفق شده است دامنه تولیدات خود را به ۱۰ محصول جدید گسترش دهد و حضور خود در بازار‌های متنوع داخلی را تقویت کند.
چه کسانی عهده‌دار پروژه ارزان‌سازی سهام سایپا هستند؟
در حالی که روند اصلاح ساختار مالی و توسعه محصول در سایپا به‌روشنی در حال پیشرفت است، انتشار برخی اخبار خلاف واقع در فضای رسانه‌ای، با هدف القای بحران و تضعیف ارزش سهام این گروه در بورس تفسیر می‌شود. تحلیل‌گران بازار معتقدند این دست از جریان‌سازی‌ها معمولاً زمانی شدت می‌گیرد که شرکت‌های بزرگ در آستانه واگذاری قرار می‌گیرند. در چنین مقاطعی، برخی بازیگران بازار با بهره‌گیری از ابزار رسانه، به دنبال کاهش مصنوعی ارزش سهام و خرید ارزان‌تر در مرحله خصوصی‌سازی هستند. حال باید دید از بین خواستگاران سایپا چه مجموعه‌ای خواهان ارزان‌سازی سهام سایپا است؟ چه کسانی پول ۴۲ درصد سهام را ندارند ولی سهام سایپا را دوست دارند؟
مسیر واگذاری شفاف و نظارت چندلایه
با این حال فرآیند واگذاری ۴۲ درصد از سهام چرخه‌ای گروه سایپا تحت نظارت هم‌زمان سازمان بورس و مرکز وکلا و کارشناسان رسمی قوه قضائیه انجام می‌شود. در این چارچوب، ارزیابی دارایی‌ها، تعیین ارزش منصفانه سهام و اجرای مراحل واگذاری به صورت کاملاً شفاف در دستور کار قرار دارد. قرار است پس از تعیین قیمت کارشناسی نهایی، واگذاری سهام از طریق سازمان بورس و طبق ضوابط معاملات عمده انجام شود؛ اقدامی که در صورت موفقیت، می‌تواند الگوی تازه‌ای برای خصوصی‌سازی در صنعت خودرو کشور باشد.
در مجموع باید گفت که واقعیت‌های موجود در صورت‌های مالی، رشد تولید، کاهش بدهی‌ها و توسعه فناوری در سایپا، همگی حاکی از بازگشت این گروه خودروسازی به مسیر تعادل و ثبات است. در چنین شرایطی، هرگونه انتشار اخبار غیرمستند یا فضاسازی منفی می‌تواند در خدمت پروژه‌ای پنهان برای ارزان‌سازی سهام سایپا پیش از واگذاری باشد.
