فجر انرژی خلیج فارس نقش حیاتی خود در تأمین انرژی پتروشیمیها را تثبیت کرد
بورس نیوز:
فجر انرژی خلیج فارس امروز بهعنوان یکی از مهمترین شرکتهای زیرساختی کشور، نقش بیبدیل و حیاتی در تأمین انرژی صنایع پتروشیمی ایفا میکند؛ نقشی که اگرچه کمتر در سطح افکار عمومی دیده میشود، اما تداوم فعالیت دهها مجتمع عظیم پتروشیمی و استمرار تولید محصولات اثرگذار در زندگی روزمره مردم وابسته به عملکرد آن است. این شرکت علاوه بر تأمین پایدار یوتیلیتی، بهمرور مسیر توسعه، ارتقای بهرهوری و افزایش تابآوری مالی را نیز دنبال کرده و تلاش دارد خود را در جایگاه یک بازیگر قدرتمند و اثرگذار در بازار انرژی کشور تثبیت کند.
مأموریت یوتیلیتی؛ از تأمین برق تا مدیریت پسابهای صنعتی
فجر انرژی خلیج فارس با مجموعهای گسترده از واحدهای عملیاتی، برق، بخار، اکسیژن، نیتروژن، هوای ابزار دقیق، انواع آبهای صنعتی و حتی سرویسهای جانبی حیاتی صنایع را تأمین میکند. واحدهای پیشرفته تصفیه آب این شرکت قادرند انواع آب موردنیاز صنایع از جمله آب بدون املاح، آب اسمز معکوس، آب آتشنشانی و آب بهداشتی را تولید کنند.
وجود دو تصفیهخانه صنعتی و بهداشتی نیز به فجر انرژی این امکان را داده تا نقش مهمی در مدیریت پسابها، کاهش آلودگی و بازگرداندن آب تصفیهشده به چرخه مصرف ایفا کند. شبکه گسترده خطوط انتقال این شرکت نیز تضمینکننده توزیع امن و کنترلشده یوتیلیتی در سراسر منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی است.
پایان یک اختلاف چندساله؛ شفافیت بیشتر در نرخگذاری یوتیلیتی
سالها موضوع نرخگذاری خدمات یوتیلیتی یکی از مهمترین چالشهای فجر انرژی خلیج فارس بود؛ مسئلهای که هم صنایع مصرفکننده و هم شرکت تأمینکننده را در وضعیتی پرابهام قرار داده بود. اما با تصویب مصوبه ۷۵۷ شورای رقابت، ساختاری شفافتر برای تعیین قیمتها شکل گرفت و مسیر تعیین نرخ خدمات مختلف از جمله برق، بخار، اکسیژن، نیتروژن و آبهای صنعتی چارچوبمندتر شد. این اقدام، هم به شفافیت مالی شرکت کمک کرده و هم امکان برنامهریزی دقیقتر برای صنایع مصرفکننده را فراهم آورده است.
عملکرد بورسی و جایگاه فجر در نگاه بازار سرمایه
کارشناسان بازار سرمایه معتقدند فجر انرژی خلیج فارس طی دورههای اخیر عملکردی متعادل، اما قابل اتکا داشته و توانسته همگام با روند کلی بازار حرکت کند. ترکیب درآمدی متنوع شرکت، بهویژه سهم بالای درآمد حاصل از فروش برق و بخار در کنار آبهای صنعتی، باعث شده ریسک عملیاتی در این شرکت نسبت به بسیاری از همتایان کمتر باشد و همین موضوع جایگاه آن را در بازار سرمایه تقویت کرده است.
چالش حاشیه سود؛ هزینهها جلوتر از درآمد حرکت کردند
یکی از موضوعات مهمی که در تحلیل این شرکت مورد تأکید قرار گرفت، افزایش هزینهها در حالی است که نرخهای فروش در بخشی از دوره ثابت باقی مانده است. هزینههای انرژی، حقوق و دستمزد، آب و بهخصوص گاز مصرفی نیروگاهها، فشار قابل توجهی بر حاشیه سود شرکت وارد کرده است.
این در حالی است که نرخ ارز مبنای تسویه همچنان بر پایه سامانه نیما و حدود ۷۰ هزار تومان ثابت مانده و نرخهای نیمه نخست سال نیز مشابه سال قبل بوده است. به همین دلیل، بخشی از هزینههای افزایشیافته هنوز در درآمد شرکت منعکس نشده و اثر آن در سودآوری دیده میشود.
امیدواری به اصلاح نرخها؛ نقطه کلیدی برای بازگشت سودآوری
شرکت اعلام کرده پیگیریهای جدی برای اصلاح نرخهای ششماهه نخست سال از مسیر شورای رقابت، شرکت ملی صنایع پتروشیمی، هلدینگ خلیج فارس و حتی سطح دبیرخانه سران قوا و وزارت نفت در جریان است و انتظار میرود نتیجه این مذاکرات طی ماه جاری مشخص شود. در صورت اعمال نرخهای اصلاحشده، شرکت معتقد است سودآوری نیمه نخست سال به شکل قابل توجهی بهبود خواهد یافت و عملکرد مالی فجر انرژی وارد فاز قابل اتکاتری میشود.
هزینه گاز؛ مهمترین مؤلفه بهای تمامشده
گاز مصرفی نیروگاهها بزرگترین سهم هزینهای شرکت را تشکیل میدهد. نرخ گاز ابلاغی علاوه بر قیمت پایه، شامل تعرفههای بالاسری منطقه ویژه، هزینه راهبری، هزینه انتقال و ۱۰ درصد مالیات ارزش افزوده است. در مجموع این عوامل بهطور میانگین حدود ۲۰ درصد به نرخ گاز مصرفی فجر اضافه میکند.
طبق گزارش فنی شرکت، برای تولید هر مگاوات برق حداکثر حدود ۳۵۰ مترمکعب گاز مصرف میشود و بازدهی توربینها بین ۲۵ تا ۳۰ درصد متغیر است؛ عددی که وابستگی مستقیم به دمای هوا، رطوبت، وضعیت فنی تجهیزات و زمان سپریشده از آخرین اورهال دارد. در هوای خنک بازدهی بهتر است، اما در فصول گرم به دلیل کاهش دانسیته هوا، توان تولید و راندمان کاهش مییابد.
آب؛ یکی از دیگر اجزای هزینهای مهم
نرخ آب خام براساس توافق سالانه شرکت آب منطقهای خوزستان، منطقه ویژه و مصرفکنندگان عمده تعیین میشود. نرخ هر مترمکعب آب در فصل سرد ۴۲ هزار تومان و در دوره گرم سال با افزایش حدود ۲۰ درصدی، حدود ۵۰ هزار تومان محاسبه میشود. در کنار این موضوع، مابهالتفاوت هزینه انتقال گاز برای ماههای اخیر نیز اعمال شده و حدود ۸۴۰ تومان به ازای هر مترمکعب به هزینه گاز مصرفی اضافه کرده است.
برنامههای توسعه و ارزش جایگزینی؛ نشان از وزن استراتژیک شرکت
ارزش جایگزینی یوتیلیتی متمرکز فجر انرژی هماکنون بیش از ۳ میلیارد دلار برآورد میشود؛ رقمی که اهمیت و ابعاد راهبردی این مجتمع را نشان میدهد. احداث نیروگاه ۵۰۰ مگاواتی جدید در برنامه چهارساله آینده شرکت قرار دارد و امکان صادرات برق نیز بهعنوان یک ظرفیت بالقوه مطرح است.
موضوع صادرات برق به عراق سالها دنبال شده، اما به دلیل الزام محاسبه نرخها بر مبنای گاز غیر یارانهای، هنوز توجیه اقتصادی نداشته؛ هرچند در صورت فراهم شدن شرایط سودآور دوباره در دستور کار قرار میگیرد.
در حال حاضر مجموع مطالبات شرکت کمتر از ۱۰ همت است. نرخ فروش برق به شبکه سراسری حدود ۶۵۰ تومان و نرخ گاز دریافتی بیش از ۳۰۰ تومان است. تراز ارزش افزوده شرکت مثبت است؛ مالیات ارزش افزوده گاز و آب پرداخت میشود و متناسب با فروش از مشتریان دریافت میگردد. هزینه گاز شامل ارزش افزوده و هزینه انتقال نیز میشود و این موارد در ساختار هزینهای شرکت بهصورت جدی اثرگذار هستند.
نرخ گاز سوخت شرکت که ابتدا ۱۰ درصد نرخ خوراک بود، طی سالها به ۲۰ درصد و سپس به ۶۰ درصد رسیده؛ در حالی که فجر انرژی یک شرکت نیروگاهی است. اکنون موضوع محاسبه نرخ گاز با مکانیزم نیروگاهی توسط وزارت نفت مطرح شده و اگر نهایی شود، بهطور جدی به نفع فجر و سایر تأمینکنندگان یوتیلیتی خواهد بود. این مسئله در کنار پیگیریها برای اصلاح نرخ یوتیلیتی میتواند جهتدهنده آینده مالی شرکت باشد.
شرکتی حیاتی با آیندهای وابسته به تصمیمات کلیدی سیاستگذار
فجر انرژی خلیج فارس امروز نهتنها یک تأمینکننده زیرساخت، بلکه قلب تپنده تأمین انرژی منطقه ویژه پتروشیمی و یکی از داراییهای راهبردی صنعت کشور است. مجموعه شرایط نشان میدهد اگر اصلاحات نرخ بهموقع ابلاغ شود، هزینهها منطقیتر مدیریت گردد و برنامههای توسعهای بهویژه در حوزه نیروگاهی پیش برود، چشمانداز سودآوری شرکت در سالهای آینده امیدوارکننده خواهد بود. با این حال، وزن بالای هزینههای انرژی، پیچیدگی ساختار قیمتگذاری و اثرپذیری مستقیم شرکت از سیاستهای بخش انرژی، همچنان عواملی هستند که مسیر آینده فجر انرژی را تعیین خواهند کرد.
پااین مطلب
