بررسی و مقایسه عوامل بنیادین شرکتهای داروسازی در بورس ایران + جدول تشریحی

جدول اطلاعات سال 88

در جدول بالا به بررسی و مقايسه آیتم های مختلف 20 شركت داروسازی حاضر در بورس اوراق بهادار ایران پرداخته ایم.

هر چند که تفاوت‌ در سرمایه،نوع و ترکیب توليدات،دانش فنی و سطح تکنولوژی، مديريت و فروش محصولات… تا حدودی مانع از مقایسه جامع این شرکتهاست اما به علت تفاوت‌هاي با اهميت در نسبتهای سودآوری ، ماهيت و ميزان پيشرفت طرح‌هاي توسعه و سایر عوامل بنیادین و متغیرهای اثر گذار بر بازدهی این شرکتها، به نتایج قابل توجهی میتوان دست یافت که اهمّ آن عبارتند از:

1 – بازدهی از ابتدای سال: در این ستون تفاوت قیمت سهام هر یک از شرکتهای فهرست شده از ابتدای سال تا به امروز(با ملاحظه سود تقسیمی در مجمع) که شامل بازۀ زمانی 110 روزه میشود مورد محاسبه و سنجش قرار گرفته است.

بطور مثال: قیمت هر سهم شرکت تولید مواد اولیه داروپخش در ابتدای سالجاری 7381 ریال بوده است که صرف نظر از سود تقسیمی در مجمع عادی به میزان 1380 ریال،قیمت فعلی سهم در مورخ 89.4.20  ، مبلغ 9754 ریال می باشد که معادل 51 درصد بازدهی از ابتدای سال داشته است.

داروسازی عبیدی با 42 درصد،کارخانجات داروپخش با 40 درصد،سرمایه گذاری البرز با 39 درصد،داروسازی فارابی با 38 درصد رتبه های اول تا پنجم بیشترین بازدهی از ابتدای سال را داشته اند.میانگین بازدهی از ابتدای سال شرکتهای داروسازی بالغ بر 24 درصد است که نشان میدهد صنعت داروسازی گزینه بسیار مطلوبی برای سرمایه گذاری محسوب میگردد.

2- حاشیه سود خالص : مطابق صورتهای مالی سال88 ،حاشیه سود خالص پارس دارو 62 درصد بوده است که رتبه اول گروه را از این حیث کسب نموده است البته حاشیه سود ناشی از فعالیت اصلی شرکت 27 درصد است که با توجه به درآمد حاصل از سرمایه گذاریهای شرکت،قادر به کسب این نسبت بوده است.

داروسازی عبیدی با 36 درصد رتبه دوم،سینا دارو با 35 درصد رتبه سوم،دارویی رازک با 30 درصد رتبه چهارم و داروسازی فارابی با 27 درصد رتبه پنجم این معیار را در سال مالی 88 بدست آورده اند.

میانگین حاشیه سود خالص صنعت نیز در حدود 23 درصد بوده است که در سطح مطلوبی قرار داشته و نشان می دهد سهام شرکتهای داروسازی گزینه بسیار خوبی برای سرمایه گذاری محسوب میگردد.در مجموع 20 شرکت داروسازی حاضر در بورس موفق به کسب 285 میلیارد تومان سود بوده اند.

3- حاشیه سود ناخالص: این نسبت نشان می دهد که چه بخشی از مبلغ فروش شرکت،سود ناخالص است و معیار مهمی برای ارزیابی توان سوددهی شرکتها بشمار میرود. حاشیه سود(ناخالص) شرکت پارس دارو در سال مالی 88 معادل80 درصد بوده است(البته با توجه به درآمد حاصل از سرمایه گذاریها) که نشان می دهد تغییر نرخ و افزایش درآمدها نسبت به افزایش سطح هزینه های عملیات ، منجر به افزایش نسبتهای سودآوری گردیده است لذا رتبه اول گروه را از این حیث تصاحب نموده است.

داروسازی عبیدی با 53 درصد رتبه دوم،سینا دارو با 51 درصد رتبه سوم،کارخانجات داروپخش با 42 درصد رتبه چهارم را در این مقیاس کسب نموده اند.میانگین صنعت نیز 34 درصد است که نشان از استحکام و مزیت مطلوب سودآوری شرکتهای داروسازی دارد.

4-فروش: کل فروش شرکتهای داروسازی فهرست شده در جدول در سال مالی 88 بالغ بر یک هزار میلیارد تومان(نزدیک به یک میلیارد دلار) بوده است(بدون در نظر داشتن فروش گروه دارویی سبحان و سرمایه گذاری البرز که اطلاعات تکمیلی آن در دسترس نمی باشد) که تنها بخش کوچکی از آنرا فروش صادراتی تشکیل می دهد.

بیشترین فروش گروه از آن داروسازی اکسیر با 130 میلیارد تومان و کمترین فروش از آن شرکت ایران دارو می باشد که بالغ بر 15.7 میلیارد تومان فروش انواع دارو داشته است.

5- DPS : سود تقسیمی در مجامع عادی برگزار شده، حداکثر مبلغ 2200 ریال به ازای هر سهم بوده که عاید سهامداران سینا دارو گشته و حداقل 300 ریال به ازای هر سهم بوده که نصیب سهامداران داروسازی کوثر گردیده است.میانگین صنعت نیز 1097 ریال بوده است که از توزیع مناسب و قابل توجه عایدات بدست آمده بین سهامداران شرکتهای دارویی حکایت دارد.

6- سود تحقق یافته هر سهم در سال 88:درآمد محقق شده هر سهم شرکتهای دارویی از 618 ریال تا 2848 ریال بوده است که داروسازی رازک بیشترین و داروسازی گوثر کمترین عایدات را (نسبت به سرمایه) نصیب سهامداران خود ساخته اند متوسط درآمد صنعت در سال مالی 88 معادل 1471 ریال بوده است که پیش بینی متوسط درآمد صنعت به ازای هر سهم در سالجاری معادل 1579 ریال می باشد که از رشد 7.34 درصدی برخوردار خواهد بود.

7- قیمت سهام شرکتهای داروسازی: در حال حاضر نماد تمام شرکتهای داروسازی حاضر در بورس فعال بوده و حجم قابل توجهی از معاملات روزانه را شامل میشود ارزانترین قیمت سهم در بازار دارویی ها متعلق به سرمایه گذاری البرز است که با نرخ 3544 ریال معامله میشود در حالیکه گرانترین سهم دارویی اسوه است که به نرخ 17725 ریال قیمت خورده است.

8- قیمت سهم به درآمد(P/E) : این نسبت یکی از معیارهای مهم برای خرید و فروش یک سهم است هر چند به تنهایی نمیتواند عامل تعیین کننده ارزش ذاتی یک سهم باشد. کمترین P/E متعلق به داروسازی جابر ابن حیان با 4.3 مرتبه و بیشترین P/E بازار متعلق به سهام البرز دارو با 7.2 مرتبه می باشد. متوسط P/E صنعت نیز که شاخص مهمی برای ارزیابی یک صنعت بشمار میرود،5.7 مرتبه می باشد.

9- سرمایه شرکتها: کل سرمایه به ثبت رسیده شرکتهای دارویی فهرست شده در جدول بالغ بر 251.8 میلیارد تومان می باشد که با توجه به فروش یک هزار میلیارد تومانی آنها،میتوان نتیجه گرفت که به اندازه 4 برابر سرمایه خود،فروش داشته اند یعنی گردش سرمایه(Turn Over) شرکتهای داروسازی 4 بار در سال می باشد.

10 - ارزش کل بازار: ارزش کل بازار فعلی شرکتهای داروسازی یاد شده بالغ بر 1663.7 میلیارد تومان می باشد(قریب به 1.66 میلیارد دلار) که رقم قابل توجهی نیست و سهم کمی از کل ارزش بازار سرمایه را شامل میشود که بالغ بر 70 میلیارد تومان می باشد.

بیشترین ارزش بازار از آن سرمایه گذاری البرز با 255 میلیارد تومان و کمترین ارزش بازار از آن ایرا دارو با 20.5 میلیارد تومان می باشد. میانگین صنعت نیز در این شاخص برابر 83 میلیارد تومان می باشد .

11- نسبت ارزش بازار به فروش سال 88: رابطه و نسبت بین ارزش بازار شرکت را با فروش آن نشان می دهد و معیار مهمی برای ارزیابی شرکتها بشمار میرود. این نسبت در شرکت پارس دارو 3.6 برابر می باشد بدین معنی که بازار به اندازه 3.6 برابر فروش آن ،این شرکت را قیمت گذاری کرده است.

این نسبت در داروسازی عبیدی 2.4 برابر،سینا دارو 2.1 برابر و دارویی رازک 1.8 برابر است. میانگین صنعت نیز در این معیار 1.4 مرتبه می باشد. یعنی میانگین ارزش بازار شرکتهای داروسازی معادل 1.4 برابر فروش آنها می باشد.بعبارت دیگر،ارزش بازار شرکتهای داروساز بطور متوسط40 درصد بیشتر از مبلغ فروش آنها قیمت گذاری گردیده است.

12- نسبت ارزش بازار به سود خالص سال 88: این نسبت نیز رابطه بین سود خالص و ارزش بازار سهم را نشان می دهد بعبارتی نشان می دهد که یک سهم به اندازه چند برابر سود اکتسابی آن،در بازار قیمت گذاری میشود .البته این سنجش به دلایل متعدی بستگی دارد( از جمله عایدات آتی و نرخ رشد آن) که در این گفتار نمی گنجد ولی معیار خوبی برای ارزیابی شرکتها محسوب میشود.البته منظور از این ستون،نشان دادن نسبت ارزش بازار فعلی به سود خالص سال 88(که مجامع و تقسیم سود شرکتها انجام پذیرفته است،می باشد) می باشد.

که در این شاخص داروسازی اسوه با 7.9 مرتبه بیشترین و داروسازی اکسیر با 4.9 مرتبه کمترین نسبت فوق را دارا می باشند. این معیار نشان می دهد که بازار حاضر است بهای بیشتری برای سهام شرکتهایی چون دارویی اسوه بپردازد چرا که افق عایدات آتی و نرخ رشد سودآوری این شرکتها را بالا می بیند.میانگین صنعت نیز در این پارامتر 6.1 مرتبه می باشد.

13 – بررسی و مطالعه سابقه 10 ساله شرکتهای داروسازی حاضر در بورس اوراق بهادار نشان میدهد که در بازۀ زمانی 4ماهه یعنی از ابتدای هر سال تا انتهای تیرماه – بازدهی شرکتهای داروسازی از 20 تا 70 درصد بوده است! این نسبت در سال مورد گزارش همانطور که از داده های جدول مشخص است،24 درصد بوده و نشان از آن دارد که مناسبترین زمان برای سرمایه گذاری و خرید سهام شرکتهای دارویی در این فصل از سال می باشد از اهمّ دلایل رشد فصلی این صنعت میتوان به: الف) انتشار گزارشات 12 ماهه و پایانی سال که غالبأ با تعدیلات و پوشش های مناسب بودجه همراه بوده است ب)نزدیکی به مجامع عادی و موعد تقسیم سود ج)ارائه و انتشار گزارش بودجه سال جدید… از آن جمله است.