عليرضا عسگري ماراني در گفت وگو با خبرنگار اقتصادي فارس، اظهار داشت: درحالي طبق گزارش هاي فدراسيون بورس هاي آسيا و اروپا،عملكرد بورس ايران در مقايسه با كشورهاي مشابه داراي ابعاد و ماهيت ويژه اي است كه مشخصه هاي بورس ايران وضعيت خاص و منحصر بفردي را در آن بوجود آورده كه در ارزيابي عملكرد آن بايد اين مشخصه ها مدنظر قرار گرفته شود.
وي افزود: بطور مثال معاملات سهام و ديگر ابزارهاي محدود در بازار سرمايه ايران صرفاً با پول رايج كشور يعني ريال و عمدتاً نقدي بوده و حجم معاملات نسبت به ارزش بازار در سطح بالايي قرار ندارد.همچنين عمده معاملات روي سهام شركت ها انجام گرفته و ابزارهاي مالي ديگر چون Bond و ابزار مشتقه بسيار محدود مورد استفاده قرار مي گيرد.از طرف ديگر خريد براي سرمايه گذاران خارجي به سهولت امكان پذير نبوده و بازار سرمايه از بازار پول به مراتب كوچك تر است (حدود 30 درصد) و نسبت ارزش بازار سرمايه به توليد ناخالص داخلي كمتر از 20 درصداست.
اين كارشناس ارشد بازار سرمايه ادامه داد: بر اساس گزارش فدراسيون بورس هاي جهاني(FEAS)حدود 10 هزار و 261 شركت در 33 كشور عضو اين فدراسيون در پايان سال 2009 پذيرفته شده اند. يعني متوسط 310 شركت در هر كشور. بنابراين با توجه به حضور 342 شركت در بورس تهران، تعداد شركت هاي پذيرفته شده در بورس كشور ايران از متوسط بورس هاي عضو FEAS بالاتر است.
به گفته عسكري ماراني همچنين درحالي ارزش بازار كل بورس هاي كشورهاي عضو بالغ بر 760 ميليارد دلار است كه در اين ميان بورس اوراق بهادار ايران با ارزش بازاري معادل 123 ميليارد دلار در ميان كشورهاي عضو پس از بورس استانبول با ارزش بازار 240 ميليارد دلار و بورس عربستان با ارزش بازار 320 ميليارد دلار در رتبه سوم قرار دارد.
وي با بيان اينكه حجم معاملات در بورس هاي عضو FEAS به طور متوسط سالانه بيش از 50درصد ارزش بازار آنهاست ادامه داد: درصد حجم معاملات نسبت به ارزش بازار در بورس ايران حدود 20درصد بوده كه رقم پاييني است. همچنين نكته ديگر مربوط به سهم كم حجم معاملات سهام شركت ها نسبت به كل معاملات اوراق بهادار در بازار سرمايه است كه در بورس هاي عضو FEAS به طور متوسط حدود 17درصد و بقيه معاملات دربورس هاي عضو FEAS مربوط به Bond حدود 11درصد و ديگر ابزارهاي مالي است كه سهم معاملات آنها در بورس ايران بسيار ناچيز است
مديرعامل سرمايه گذاري ملي ايران با اشاره به اين نكته كه نسبت P/E بالا در كشورها بيشتر نشان دهنده ثبات اقتصادي، بهره پايين و رشد اقتصادي مطلوب در آن كشورها است، افزود: نكته ديگر در مورد ميانگين P/E در بورس هاي كشورهاي عضو FEAS و بازده بلند مدت آنها اين است كه عمدتاً داراي P/E بالاي 10 مرتبه اي هستند. اين رقم در كشورهاي با ثبات اقتصادي بيشتر، مانند تركيه (بورس استانبول) كه از رشد اقتصادي مطلوب با تورم تك رقمي و نرخ بهره بانكي زير 5 درصد برخوردار بوده 14 مرتبه است.
عسكري ماراني در خاتمه گفت: عليرغم تلاش هاي صورت گرفته در اين زمينه، اقداماتي جهت ارتقاء كامل بازار كالا از ملزومات يك اقتصاد پيشرفته است چرا كه با قيمت گذاري محصولات شركت ها در اين بازار با استفاده از مكانيزم عرضه و تقاضا به صورت مكمل بازار سهام، شفاف سازي در بازار سهام صورت مي گيرد و ريسك بازار كاهش يافته و باعث اطمينان بالا و افزايش P/E خواهد شد.
