دنیای اقتصاد:بورس اوراق بهادار تهران روز چهارشنبه فصل تابستان را در شرايطي پشت سرگذاشت كه با وجود رشد 2/9 درصدي شاخص در فصل تابستان، بازدهي كل اين بازار تنها به 4/2 درصد رسيد.
در حال حاضر مساله اساسي پيش روي معاملهگران توان بازار براي جبران عقبافتادگي خود از بازارهاي ارز، طلا و اوراق مشاركت است؛ چراكه دارندگان اوراق مشاركت در 6ماه نزديك به 10درصد سود دريافت كردهاند. هر چند اين سود زير نرخ تورم و منفي بوده است، اما به لحاظ عددي، شاخص بورس هنوز نتوانسته است عقبماندگي خود را جبران كند. در همين حال از آنجا كه بازدهي بازار به صورت غيرخطي ميان سهام مختلف توزيع شده است، شركتهاي سرمايهگذاري و دارندگان پرتفوليوي بزرگ از جمله صندوقهاي سرمايهگذاري هنوز نتوانستهاند بازدهي مناسبي را شاهد باشند و رونق اين گروه در گرو ادامه رشد بازار است.
عوامل تداوم رشد بازار سهام
از ديدگاه كارشناسان تداوم رشد بازار به چند عامل در هفتههاي آينده وابسته است.انتشار گزارشهاي شش ماهه مناسب،تداوم آرامش سياسي و مهار تورم سه فاكتور اساسي هستند كه در خلال هفتههاي آينده ميتواند به رونق بازار كمك كند. بازار سهام در خلال يك ماه و نيم گذشته توانست افت رخ داده در 5ماه نخست امسال را جبران كند و در سطح قيمتي فروردين ماه قرار گيرد. امري كه به معناي آن است كه بخش عمدهاي از نگرانيهاي ابتداي سال در يك ماه و نيم اخير از ميان رفته يا كمرنگ شده است و انتظار ميرود تا انجام انتخابات آمريكا نيز پايدار بماند و پس از آن تمامي تحولات بينالمللي چهره ديگري به خود خواهد گرفت. از سوي ديگر در حالي كه اكثر شركتهاي عمده بازار با گزارشهاي شش ماهه مناسبي مواجه هستند، اما بحث تورم و نرخ ارز شرايطي پيچيده را ايجاد كرده است. افزايش بهاي ارز براي شركتهاي صادركننده يا شركتهايي كه محصولات آنها براساس نرخهاي جهاني قيمتگذاري ميشوند، ميتواند خبر مناسبي باشد، اما در مجموع افزايش نرخ ارز و رشد پيوسته تورم ميتواند هزينه تمام شده توليد در همه شركتها را افزايش داده و از حاشيه سود شركتها بكاهد. در همين حال نامشخص بودن زمان ايجاد ثبات در بازار ارز نيز موجب شده است تصميمگيريهاي كلان اقتصادي در زمينه توسعه شركتها و عمليات سرمايهگذاري با كندي مواجه باشد.
معاملهگران در روزهاي اخير با مسائل مهمي مواجه بودهاند؛ در مسائل سياسي دكتر سعيد جليلي و كاترين اشتون به مدت دو ساعت مذاكره كردند. براساس خبرهاي منتشره اشتون نتايج اين ديدار را در حاشيه برگزاري مجمع عمومي سازمان ملل در اختيار نمايندگان گروه 1+5 قرار خواهد داد تا در نهايت تصميمگيري در مورد برگزاري دور جديدي از اجلاس گروه 1+5 و تهران فراهم شود. در كنار اين تحولات خارجي در داخل نيز با نزديك شدن زمان برگزاري انتخابات رياست جمهوري سال 92 رقابتها و صفبنديهاي سياسي پر رنگ تر شده است. در كنار مسائل سياسي، در صحنه اقتصاد مهمترين موضوع در شرايط كنوني بحث ارز است. روز چهارشنبه مجلس شوراي اسلامي شاهد برگزاري جلسه غيرعلني در مورد ارز با حضور وزير نفت و اقتصاد بود.اين جلسه همچنان با انتشار خبرهاي ضدو نقيض متعددي همراه شد. امري كه در نهايت به تشكيل كارگروه تخصيص ارز براي واردات كالا با حضور نمايندگان 5 وزارتخانه در بانك مركزي منجر شد. به گزارش فارس به نقل از بانك مركزي، كارگروه تخصيص ارز جهت واردات كالا براي اولويتهاي علاوه بر 1و2 باحضور نمايندگان وزارتخانههاي صنعت، معدن وتجارت، امور اقتصادي و دارايي، نفت، اطلاعات و جهاد كشاورزي تحت مديريت و نظارت بانك مركزي تشكيل شد.
اين كارگروه در خصوص بررسي و تاييد ثبت سفارش كالاها با اولويتهاي ياد شده جهت تخصيص ارز از محل منابع درآمدهاي نفتي، صندوق توسعه ملي و صادركنندگان آغاز به كار كرد. در همين حال با اعلام نرخ جديد ارز براساس 2درصد زير نرخ مرجع، معاملهگران شاهد تغييراتي مهم در ساختار واردات و صادرات هستند. در آخرين تحولات با خروج بحث راهاندازي بورس ارز از دستور كار بانك مركزي، بازار بين بانكي جايگزين اين طرح خواهد شد. اين چندمين بار است كه بانك مركزي ساختارهاي بازار سرمايهاي را از دستور كار خود خارج ميسازد. انتظار ميرود بانك مركزي به زودي سياستهاي جديدي را در مورد ارز اعلام كند كه پيشبيني ميشود در اين بخش در صورتي كه صادركنندهاي نتواند ارز خود را به كشور بازگرداند، صادرات مشمول عوارض صادراتي و ماليات خواهد شد.
ثبات در بازارهاي جهاني
در صحنه اقتصاد داخلي در كنار بحث ارز معاملهگران با تحولات بازار جهاني نيز مواجهند. در صحنه بينالملل هفته گذشته معاملهگران شاهد ثبات نسبي در قيمت محصولات خام و مواد اوليه بودند. در اين بخش بهاي فلز مس در حد 8هزار و 335دلار در هر تن گزارش شده است. بهاي آلومينيوم و سرب و روي هم به ترتيب 2هزار و 143دلار، 2هزار و 305دلار و 2هزار و 149دلار در هرتن گزارش شده است. افزون بر اين، بهاي بيلت فولادي نيز در بورس فلزات لندن به 336دلار در هر تن رسيده است. از سوي ديگر در درون بازار سرمايه، با تكميل تركيب هيات مديره شركتهاي بورس و فرابورس، تغييرات مديريتي در اين دو شركت در شرف رخ دادن است. براساس شنيدهها اميدقائمي مديرعامل فرابورس ايران احتمالا مديريت سرمايهگذاري صندوق نفت را برعهده ميگيرد. اما تداوم حضور يا خروج قاليباف از شركت بورس همچنان نامشخص است.
عرضههاي جديد در راه است
در كنار تحولات مديريتي بحث عرضههاي بلوكي و عرضههاي اوليه نيز در درون بازار سرمايه توجه معاملهگران را به خود جلب كرده است. در اين بخش نگراني از عرضه اوليه يك شركت بزرگ كه موجب افزايش عرضهها و ريزش بازار سهام شود نيز وجود دارد. انتظار ميرود در مهر ماه فرابورس شاهد عرضه شركتهاي پالايشگاه تهران، لاوان، مسكن شمال شرق و بانك شهر باشد و در بورس اوراق بهادار دو شركت سيمان آبيك و هلدينگ خليج فارس راهي تابلو خواهند شد. در اين باره معاون سازمان خصوصيسازي با اشاره به عرضه 18 درصد پالايشگاه نفت شيراز گفت: قرار است 37 درصد از سهام اين شركت در قالب يك يا دو بلوك و بر اساس تصميمي كه هيات واگذاري اتخاذ خواهد كرد تا پايان سال واگذار شود.
وي در ادامه از عرضه 55 درصد از سهام پالايشگاه بندرعباس خبر داد و گفت: قرار است بلوك 15 درصدي سهام پالايشگاه بندرعباس در بورس عرضه شود و 40 درصد ديگر از سهام اين شركت به وكالت از دستگاههاي طلبكار عرضه شود. به اين ترتيب با تصميم هيات واگذاري قرار است در مجموع 55 درصد از سهام پالايشگاه بندرعباس در بورس عرضه شود.
وي افزود: صد درصد از سهام پالايشگاه نفت تهران به سهام عدالت اختصاص پيدا كرده است، ولي كشف قيمت آن در فرابورس صورت ميگيرد. به اين ترتيب پنج درصد از سهام اين شركت از طريق فرابورس بهزودي و به وكالت از سهام عدالت به منظور كشف قيمت واگذار ميشود. معاون آمادهسازي سازمان خصوصيسازي با اشاره به عرضه 5 درصد از سهام پالايشگاه نفت لاوان بابت كشف قيمت طي يك ماه آينده گفت: پس از كشف قيمت و بر اساس تصميم هيات واگذاري نسبت به عرضه 55 درصد، بقيه سهام شركت مذكور در يك يا چند بلوك تا پايان سال جاري عرضه ميشود. وي همچنين اشاره كرد: عرضه بعدي پالايشگاه نفت كرمانشاه است كه مراحل آمادهسازي و پذيرش آن نسبت به پالايشگاههاي ديگر عقبتر است، ولي تا پايان سال نسبت به كشف قيمت وعرضه بلوكهاي آن اقدام ميشود. در بازار سهام همچنين با به پايان رسيدن فصل تابستان عملا معاملات بازار آتي سهام به بنبست رسيده و اين معاملات متوقف شده است. به نظر ميرسد بازار قراردادهاي آتي سهام نيازمند بازنگري و تغيير ساختار است.
عرضههاي سنگين آخر هفته
بازار روز چهارشنبه به عنوان آخرين روز فصل تابستان با عرضههاي قابل ملاحظهاي همراه بود. با پايان فصل تابستان آن دسته از شركتهاي كارگزاري كه داراي سال مالي منتهي به پايان تابستان بودند عموما از خريدهاي اعتباري مشتريان كاسته و صورتهاي مالي خود را به پايان رساندند. همچنين شركتهاي سرمايهگذاري داراي سال مالي منتهي به پايان شهريورماه نيز آخرين دور شناسايي سود خود را صورت دادند كه اين امر به افزايش عرضهها در بازار منجر شد. اين امر موجب شد تا اكثر نمادهاي پيشرو بازار با افت قيمت ناشي از افزايش عرضهها مواجه شوند. در اين شرايط شاخص با افت 42واحدي همراه شد؛ افتي كه البته تاثيري در كارنامه هفتگي بازار نداشت و بازار با 4/2 درصد رشد به كار خود پايان داد. در بازار روز چهارشنبه معاملهگران شاهد اقبال گروه خودرويي به ويژه گروه ايرانخودرو بودند. اعلام فروش سهام بانك پارسيان موجب تشكيل صفهاي خريد در اين نمادها به ويژه نماد ايران خودرو و ايران خودرو ديزل شدند.نماد گسترش سرمايهگذاري ايران خودرو نيز براي اعلام تعديل متوقف شده است. اين در شرايطي است كه كارشناسان خواهان احتياط معاملهگران خرد در برخورد با صفهاي اين گروه شدهاند؛ از ديدگاه اين كارشناسان فروش دارايي توسط گروه ايران خودرو كه ناشي از شرايط مالي نامناسب اين گروه و پرداخت مطالبات قطعهسازان ميباشد، نميتواند خبري مناسب تلقي شده و در آينده مشكلات اين گروه بدون استفاده از خدمات بانك پارسيان به شدت افزايش خواهد يافت. در اين گروه، دبير انجمن قطعهسازان گفت: تنهاراه خروج صنعت خودرو از بحران كنوني تعديل قيمتها و آزادسازي قيمت خودروها است و در صورت ادامه اين روند تعطيلي صنعت دور از انتظار نخواهد بود.
ساسان قرباني دبير انجمن قطعه سازان در گفتوگو با ميهن صنعت اظهار داشت: صنعت قطعهسازي كشور درسال 1390 با مشكلات بزرگي از قبيل افزايش بسيار شديد هزينههاي توليد و افزايش نرخ ارز روبهرو بوده است كه اين مشكلات در كنار اتفاقات ديگري از جمله افزايش جهاني قيمت مواد اوليه، مشكلات تورم عمومي، انقباضي عمل كردن سيستم بانكي كشور و مسائل متعدد ديگر، باعث شد كه مشكلات در صنعت قطعهسازي دو چندان شود. همچنين در شرايطي افت توليد خودروهاي سواري در مرداد بيشتر از تير ماه بوده كه سواري سازان بين 13 تا 63 درصد افت توليد را در اين مدت تجربه كردهاند.به گزارش ايسنا، بيشترين افت توليد خودروهاي سواري در مرداد ماه در مقايسه با تير مربوط به خودروسازي راين، ايرانخودرو و گروه بهمن است.در گروه شركتهاي هلدينگي روز چهارشنبه اعلام شد كه محمدرضا حيدري ملاير مديرعامل گروه توسعه ملي (وبانك) مديريت شركت سرمايهگذاري تامين اجتماعي شستا را بر عهده گرفته است. شستا مالكيت تقريبي بيش از 20 درصد شركتهاي حاضر در بازار سرمايه را در اختيار دارد و در برخي از گروهها نظير سيماني و داروييها مالكيت شركتهاي مهم بازار در انحصار شستا است. همچنين شنيدهها حاكي از احتمال حضور برخي از مديران باسابقه بازار از جمله سيدمجتبي فهيمهاشمي به عنوان مديرعامل «وبانك» است.
نگاه بازار به عرضههاي بلوكي مهم
درگروه فلزي، اعلام زمان عرضه بلوك 53درصدي ذوبآهن در روز دوشنبه دهم مهرماه بازار را با شگفتي همراه كرد. هر چند بازار در انتظار عرضه دو بلوك مديريتي فولاد خوزستان و ذوبآهن است، اما انتظار نميرفت اين عرضه كه انقلابي در صنعت فولاد به شمار ميرود به اين زودي رخ دهد. اين خصوصيسازي، بزرگترين واحد كوره بلند كشور را به بخش خصوصي منتقل ميكند. بخش خصوصي مركب از سرمايهگذاران حقيقي، سرمايهگذاري اميد به عنوان بزرگترين هلدينگ معدني كشور، سرمايهگذاري توسعه معادن و فلزات به عنوان يكي از توليدكنندگان عمده سنگآهن (صبانور)، ميدكو و چند شركت سرمايهگذاري عمده از جمله خريداران احتمالي ذوبآهن ميتوانند باشند. به ويژه آنكه حصه نقدي اين معامله رقم بسيار اندكي در مقايسه با ابعاد اين شركت به شمار ميرود.
در رابطه با ذوبآهن معاون برنامهريزي و توسعه شركت ذوبآهن اصفهان گفت: سه طرح در حال اجرا در اين شركت كه جزو طرحهاي مهر ماندگار هستند، تا پايان آذر ماه امسال به طور كامل به بهرهبرداري ميرسند.
قربان ابراهيمي در گفتوگو با ايسنا با اشاره به بدهي و ديون اين شركت به بانكها و بازار گفت: قرار بود از محل طرحهاي مهر ماندگار دولت، اعتباري معادل بيش از 130 ميليون دلار و بيش از 30 ميليارد تومان بابت اجراي پروژههاي ذوبآهن به اين شركت پرداخت شود كه تاكنون اين اعتبارات تامين نشده است.
به گفته وي، ظرفيت توليد فولاد در ذوبآهن اصفهان با اجراي پروژههاي جانبي تا سال آينده به 6/3 ميليون تن خواهد رسيد.
در گروه فلزي، روز چهارشنبه نماد فولاد آليازي ايران پس از افزايش سرمايه 46درصدي بازگشايي شد. در گروه سيماني، امروز سه نماد شاهرود، غرب و شمال مشمول ضوابط رفع گرههاي معاملاتي خواهند بود .اين امر پس از نزديك به دو هفته تحركي را در اين گروه ايجاد ميكند. بهرغم وجود صفهاي خريد همچنان دليل اين صفهاي خريد نامشخص است. باوجود انتشار خبرهايي در مورد تغيير قيمت سيمان هنوز خبر رسمي در اين زمينه منتشر نشده است.در گروه مالي، روز چهارشنبه نماد بانك ملت براي برگزاري مجمع فوقالعاده افزايش سرمايه متوقف شد. اين شركت حداقل 65درصد از محل تجديد ارزيابي داراييها افزايش سرمايه خواهد داد و به بزرگترين بانك خصوصي كشور تبديل خواهد شد. همچنين انتظار ميرود بانك ملت با تعديل قابل ملاحظه پس از افزايش سرمايه نزديك به 250ريال سود اعلام كند.
در گروه مالي، سايت بورس 24 گزارش داد كه شركت فرابورسي بيمه دي موفق به انعقاد قراردادي 300 ميليارد توماني با كانون بازنشستگان تامين اجتماعي شده است.