به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، هلدینگ پتروشیمی خلیج فارس درحالی باید طی روزهای آینده بعد از پذیرش در بورس، آماده خصوصی شدن و واگذاری به عموم شود که این شرکت مشمول اصل 44 اخیرا مجوز افزایش سرمایه از 6 میلیارد تومان به ۲۴۰۰میلیارد تومان را از سازمان بورس دریافت کرده و قرار است، با برگزاری مجمع فوق‌العاده‌ای، این افزایش سرمایه را اعمال و مجمع سالانه خود را برگزار کند.
با این اتفاق زمینه پذیرش در بورس این شرکت که پیش از این مهلت ان در سوم آبان به پایان رسیده بود، فراهم می‌شود، تا به گفته رئیس سازمان خصوصی سازی 5 درصد از سهام آن در نیمه اول بهمن ماه عرضه اولیه شود.
به این ترتیب در شرایطی هلدینگ پتروشیمی خلیج فارس بعد از طی مراحل لازم و ارائه اطلاعات جدید به سازمان بورس وارد مدار خصوصی سازی خواهد شد که وضعیت این شرکت از لحاظ سود آوری و عوامل ریسک بعد از اعمال افزایش سرمایه مشخص شد.
*دلیل اصلی افزایش سرمایه و سود سه ساله با سرمایه جدید
براساس این گزارش، افزایش سرمایه هلدینگ خلیج فارس به بیش از 2.4 هزارمیلیارد تومان با هدف اصلاح ساختار مالی شرکت و در اجرای بند سه ماده 18 و بندهای ب و ه ماده 19 قانون اصلاح قانون برنامه چهارم توسعه و اجرای سیاست‌های اصل 44 مبنی بر اعطای مجوز به هیئت واگذاری جهت اصلاح اساسنامه و اصلاحات ساختاری سرمایه شرکت‌های قابل واگذاری است.
جزئیات افزایش سرمایه نشان می‌دهد، این اقدام بابت بهای دفتری سهام متعلق به شرکت ملی پتروشیمی در 15 شرکت انتقال یافته است. این شرکت‌ها شامل پتروشیمی‌های نوری با 76.55 درصد مالکیت، فجر، بندرامام ، خوزستان و بوعلی‌سینا هر کدام با 70 درصد، پارس با 60 درصد، تندگویان با 75 درصد، مبین با 100 درصد و پتروشیمی اروند با 80 درصد، بازرگانی پتروشیمی با 45 درصد مالکیت، پتروشیمی بین‌الملل ،ره آوران فنون، عملیات غیر صنعتی پازارگاد، عملیات غیر صنعتی و خدمات صنایع پتروشیمی (ماهشهر)، مدیریت توسعه صنایع پتروشیمی هر کدام با 100 درصد است.
با این ترکیب، در حالی سود هر سهم هلدینگ پتروشیمی خلیج فارس با سرمایه 6 میلیارد تومانی کنونی بیش از 13 هزار و 441 تومان است که این شرکت سود هر سهم سه ساله خود را با سرمایه جدید پیش‌بینی و برای سال مالی جاری بیش از 806 میلیارد تومان و برای سال های 92 و 93 بیش از 1537 و 1647 میلیارد تومان در نظر گرفته است.
مفروضات مبنای این پیش بینی سود سال های 91 تا 93 براساس سود 10 درصد شرکت های سود آور در سه سال آتی و با تقسیم سود 90 درصدی شرکت های حاضر در هلدینگ و رشد 20 درصدی هزینه‌های اداری و عمومی لحاظ شده است.
*ریسک‌های 7 گانه‌ای که سرمایه گذاران باید توجه کنند
برپایه این گزارش سرمایه‌گذاری در این افزایش سرمایه هلدینگ پتروشیمی خلیج فارس با ریسک‌های با اهمیت و 7 گانه‌ای هم همراه بوده که سرمایه‌گذاران باید به این ریسک ها توجه کنند.
*ریسک مرتبط با محیط فعالیت و ویژگی های صنعت
کاربرد محصولات پتروشیمیایی در موارد مختلفی نظیر اتومبیل، ساختمان، لوازم خانگی و تجهیزات برقی می تواند نشان دهنده میزان وابستگی آن به تقاضا در هر یک از این بخش ها باشد.
این میزان تقاضا خود نسبت مستقیم با رشد اقتصادی کشورها و قدرت خرید مصرف کنندگان دارد، لذا کاهش تقاضا بحران اقتصاد، مازاد عرضه و تغییرات قیمت جهانی نفت خام مجموعه عواملی هستند که می‌تواند بر شرایط بازارهای مصرف جهانی این محصولات تاثیر قابل توجهی داشته باشد.
از آنجایی که هلدینگ پتروشیمی خلیج فارس متشکل از شرکت‌هایی است که مجموعه متنوعی از محصولات اعم از بالا دستی، پایین دستی و یونولیتی مورد نیاز مجتمع‌ها را تولید می‌کنند و همچنین از آنجا که مشتریان شرکت در داخل کشور (حدود 4 هزار مشتری) و در خارج از کشور (شامل چین، هند، خاورمیانه، اروپا، آفریقا) گروه متنوعی را چه به لحاظ موقعیت جغرافیایی و چه به لحاظ نوع فعالیت تشکیل می‌دهند، بنابراین به دلیل تنوع محصولات و مشتریان، در مجموع هلدینگ کمتر با ریسک کاهش فروش مواجه خواهد بود.
البته ناگفته نماند اتمام طرح‌های در مقایس بزرگ در منطقه خاورمیانه (برای مثال در خصوص اتیلن) و ادامه رکورد اقتصادی در جهان می‌تواند در سال‌های آتی به اضافه عرضه و احتمالا کاهش قیمت برخی محصولات منجر شود .
در ادامه مهمترین سر فصل ریسک‌های مربوط به محیط فعالیت شرکت تشریح شده است.
مدیریت صنعت پتروشیمی کشور تا پیش از شروع خصوصی سازی در ایران، تقریبا بر عهده شرکت ملی صنایع پتروشیمی بود و این شرکت مالکیت بخش عمده اکثر مجتمع‌ها و طرح‌های پتروشیمی در ایران در اختیار داشت، اما با شروع خصوصی سازی و واگذاری مجتمع ها و طرح ها، هم اکنون حدود بیش از 50 درصد سهم بازار داخلی را در اختیار دارد.
بنابراین فعالیت شرکت ملی صنایع پتروشیمی در داخل کشور دیگر انحصاری نیست و محیط رقابتی در داخل کشور(به ویژه در بخش تولید، الفین ها و پلی الفین ها) شکل گرفته است.
به عنوان مثال انتظار می‌رود، شرکت بازرگانی پتروشیمی که تاکنون عمده فعالیت بازاریابی و صادرات محصولات پتروشیمی کشور را عهده دار بوده پس از خصوصی سازی و با آزاد سازی فروش داخلی و صادرات محصولات توسط شرکت‌های بازرگانی رقیب با چالش عدم انسجام در برنامه‌های فروش واحدهای خصوصی شده و فقدان یکپارچگی در صادرات مواجه شود.
چالش دیگر هلدینگ ناشی از تشدید رقابت ناشی از افزایش ظرفیت واحدهای جدید در سطح جهان و در نتیجه کاهش صادرات است.
هم اکنون در عرصه بین‌المللی شرکت ملی صنایع پتروشیمی با رقبای قدرتمندی همچون سابیک (sabic) عربستان (قدرتمندترین رقیب در خاورمیانه با درآمدی حدود 4 برابر آن) مواجه است. شرکت سابیک در آخرین رده‌بندی 100 شرکت برتر شیمیایی جهان در رده هفتم و شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران در رده 45 جهان قرار گرفته است.
افزایش رقابت در بعد تامین خوراک نیز صادق است به گونه ای که قطر سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی زیادی را در بخش پایین دستی در ذخایر مشترک گازی پارس جنوبی میان متمرکز کرده است. مسئله‌ای که به توان بهره برداری ایران و تامین خوراک به تناسب میزان اشتراک لطمه می‌زند.
با واگذاری شرکت های زیر مجموعه شرکت ملی صنایع پتروشیمی در قالب هلدینگ پتروشیمی خلیج فارس، هلدینگ نیز با این چالش‌ها مواجه خواهد شد.
*ریسک نوسان قیمت خوراک
خوراک صنایع پتروشیمی از محصولات جانبی حاصل از استخراج نفت خام نظیر میعانات گازی و یا محصولات جانبی پالایشگاه‌ها از قبیل نفتا و اتان استحصالی از گاز طبیعی تامین می‌شود. بنابراین یکی از مهمترین ریسک هایی که هلدینگ خلیج فارس با آن مواجه است، احتمال نوسان قیمت نفت، محصولات نفتی و گاز طبیعی است. البته تغییر قیمت گاز طبیعی و میعانات گازی می‌تواند تاثیر بیشتری بر سودآوری شرکت داشته باشد.
*ریسک تامین خوارک
گاز طبیعی و میعانات گازی اصلی‌ترین ماده اولیه مورد نیاز مجتمع‌های هلدینگ است که عمدتا از فازهای مختلف شرکت نفت و گاز پارس جنوبی و شرکت ملی گاز تامین می‌شود، با توجه به این که ایران دومین دارنده ذخایر گاز طبیعی در جهان است و اکثر مجتمع های هلدینگ در مناطق جنوبی کشور واقع شده‌اند، لذا به نظر می‌رسد، به لحاظ دسترسی به مواد اولیه با مشکل خاصی مواجه نباشند.
نکته قابل توجه این است که با توجه به مصرف غیر معمول گاز در ایران به ویژه در فصل سرما، ریسک توقف مقطعی فعالیت آن دسته از مجتمع هایی که ازگاز طبیعی استفاده بیشتر است. سایر خوراک مورد نیاز شرکت ها نیز یا از مجتمع های هلدینگ و یا از سایر مجتمع های (البته اندک) در داخل کشور تامین می‌شود و نیاز به خوراک وارداتی بسیار ناچیز است.
*ریسک نوسان قیمت محصولات
با توجه به همبستگی بالایی که میان قیمت خوراک و قیمت محصولات وجود دارد، با تغییر قیمت خوراک، قیمت محصولات نیز در همان جهت و البته با اندکی وقفه زمانی تغییر خواهد کرد. البته تغییرات قیمت خوراک و قمیت محصول تا حدی یکدیگر را خنثی می‌کنند، اما از آنجا که تغییرات به یک میزان نخواهند بود این امر بر سودآوری شرکت تاثیر خواهد داشت.
بخشی از تغییرات قیمت محصولات وابسته به مکانیزم عرضه و تقاضا در بازار است. برای مثال با راه اندازی طرح‌های بزرگ در منطقه خاورمیانه (اضافه عرضه اتیلن) احتمال کاهش قیمت برخی محصولات وجود دارد.
*ریسک نوسان نرخ ارز
از انجا که بیش از 50درصد فروش هلدینگ خلیج فارس به صورت صادراتی بوده و بخش اعظم خوراک شرکت به صورت ریالی و از داخل خریداری می‌شود، بنابراین نوسان نرخ ارز قطعا بر سودآوری این هلدینگ تاثیر خواهد داشت. از سوی دیگر بخش عمده منابع مالی مورد نیاز جهت اجرای طرح های توسعه هلدینگ و غیره به صورت ارزی است. لذا افزایش نرخ ارز از سویی منجر به افزایش هزینه اجرای طرح و یا هزینه بازپرداخت وام ها و از سوی دیگر افزایش درآمد فروش صادراتی می شود.
*ریسک مربوط به تغییرات تکنولوژی و محیط زیست
صنعت پتروشیمی از جمله صنایعی است، که نیاز به توسعه و نوآوری دائمی در جهت استفاده از فناوریهای جدید به منظور افزایش کیفیت تولیدات، کاهش هزینه ها و کاهش آلایندگی و صرفه جویی در مصرف انرژی دارد. سرمایه گذاری در این صنعت اغلب طی 10 سال فرسوده می شود و کشورهای غربی منظور کسب بیشترین سود از این صنعت، استراتژی های مشخصی برای تولید لیسانس و فروش لیسانس های منسوخ دارند.
از سوی دیگر بحث اعمال تحریم علیه ایران سبب می شود تهیه تجهیزات و یا به روز رسانی فرآیند تولید مجتمع ها، با ابهام مواجه باشد.
در ضمن صنعت پتروشیمی معمولا آلاینده بوده و مصرف انرژی و احترام به حقوق شهروندان با شعار تلاش مستمر، افزایش سبز و بالندگی پایدار، هدف نهایی خود را دور ریز صفر به محیط زیست قرار داده و در این راستا تلاش فراوانی کرده و با انجام اقدامات مستمر سعی در به حداقل رساندن آلایندگی و بهینه سازی مصرف انرژی دارد.
