برآوردهاي حاصل از بررسي عملكرد صندوق‌هاي سرمايه‌گذاري در دوره يكساله منتهي به دي‌ماه سال جاري در حالي از 38 هزار ميليارد تومان دادوستد در اين نهادها حكايت دارد كه انتظار مي‌رود در سال آينده با ورود 6 صندوق جديد و آغاز به كار انواع صندوق‌هاي مختلف، ركورد تازه‌اي براي اين نهادهاي مالي به ثبت برسد.
بر اين اساس مدير نظارت بر نهادهاي مالي سازمان بورس و اوراق بهادار در گفت‌وگو با دنياي اقتصاد، ضمن تشريح آخرين وضعيت صندوق‌هاي سرمايه‌گذاري از قبيل ميزان بازدهي، تعداد سرمايه‌گذاران، تركيب دارايي و ارزش معاملات صندوق، از راه‌اندازي صندوق‌هاي جديد خبر داد و خاطرنشان كرد: به زودي راه‌حل‌هاي پذيره‌نويسي صندوق‌هاي قابل معامله (ETF) و زمين و ساختمان اعلام خواهد شد.
ايوب باقرتبار در ادامه اظهار كرد: در حال حاضر مراحل پذيره‌نويسي صندوق سرمايه‌گذاري امين سهم انجام شده كه به زودي شاهد آغاز به كار اين نهاد مالي خواهيم بود.
وي ادامه داد: صندوق‌هاي سرمايه‌گذاري سپهر آگاه، پارس‌گستر و كوثر نيز مجوز پذيره‌نويسي خود را دريافت كرده‌اند كه آنها به زودي به فهرست صندوق‌هاي در حال فعاليت اضافه خواهند شد.
باقرتبار خاطرنشان كرد: صندوق سرمايه‌گذاري اميد توسعه نيز ديگر صندوقي است كه مراحل پذيره‌نويسي و ثبت آن صورت گرفته و مجوز فعاليت آن نيز به زودي صادر خواهد شد.
وي ادامه داد: افزون بر اين موافقت اصولي براي صدور مجوز و پذيره‌نويسي چند صندوق سرمايه‌گذاري ديگر نيز صورت گرفته كه چنانچه مدارك مورد نياز توسط آنها تكميل شود، مجوز فعاليت آنها تا پايان سال جاري صادر خواهد شد. باقرتبار صندوق‌هاي سرمايه‌گذاري نگين اميد، نوين نيك، آسمان خاورميانه، البرز آريان پاسارگاد، نيكوكاري حافظ، نوراميد، پيروزان، آرمان شهر و توسعه ملي را از جمله اين صندوق‌هاي جديد برشمرد.
بودن يا نبودن شاخص صندوق‌ها!
مدير نظارت بر نهادهاي مالي سازمان بورس و اوراق بهادار در پاسخ به سوال خبرنگار ما مبني بر اينكه شاخص صندوق‌ها تا چه ميزان همراستا و بيانگر وضعيت عمومي صندوق‌هاست؟ گفت: در حال حاضر شاخص صندوق‌ها براساس ريز معاملات تمامي گروه‌هاي فعال در بازار محاسبه مي‌شود كه صندوق‌هاي با درآمد ثابت نيز جزو آنها هستند و چون برخي از آنها هيچ سهامي در سبد خود ندارند، بازدهي مجموع صندوق‌هاي ديگر را هم با مشكل مواجه كرده‌اند.
باقرتبار ادامه داد: به اين ترتيب عملكرد اين گروه از صندوق‌ها سبب شده كه محاسبه شاخص صندوق‌ها با مشكل روبه‌رو شود و بنابراين مبناي دقيقي براي مقايسه با شاخص كل بورس نباشد.
وي خاطرنشان كرد: در حال حاضر اساسي ندارد، اما به دليل عدم نمونه موفق در اين زمينه اعتماد شركت‌ها و سازمان‌ها بسيار پايين است و در نتيجه كمتر درخواستاين موضوع توسط مديريت فناوري اطلاعات در حال پيگيري است، تا راهكاري براي حذف صندوق‌هاي با درآمد ثابت از فهرست محاسبه شاخص صندوق‌ها آماده شود تا در آينده شاخص جديدي با فرمول و روش محاسبه نوين طراحي و ارائه شود.
ماجراي ETFها به كجا رسيد؟
باقرتبار در ادامه اظهاراتش به مراحل انجام كار صندوق‌هاي قابل معامله در بورس اشاره كرد و گفت: اساسنامه صندوق‌هاي قابل معامله در بورس يا همان ETFها در حال بررسي و تدوين است كه به احتمال زياد در سال آينده نهايي خواهد شد.
اين مقام مسوول وضعيت صندوق‌هاي زمين و ساختمان را نيز مشابه ETFها دانست و گفت: موافقت اصولي براي فعاليت صندوق‌هاي زمين و ساختمان صورت گرفته كه به تازگي دو سازمان جديد نيز خواهان همكاري در اين زمينه هستند كه باعث افزايش اميد به شكل‌گيري اين صندوق‌ها شده است.
وي ادامه داد: به اين ترتيب مي‌توان گفت ساختار اين موضوع ايراد ي براي آنها بيان شده است.
وي خاطرنشان كرد: با اين حال تلاش مي‌شود تا با تاكيد بر برنامه‌ريزي كامل، اين پروژه با تاخير كمتري انجام شود.
باقرتبار يكي ديگر از موانع موجود بر شكل‌گيري صندوق‌هاي زمين و ساختمان را تامين مالي دانست و گفت: تامين مالي نيز يكي ديگر از مشكلات موجود است كه تلاش خواهد شد، با شفافيت بيشتر موانع مالي آن نيز برطرف شود. باقرتبار در ادامه اظهاراتش به صندوق‌هاي لغو مجوز شده در سال جاري اشاره كرد و گفت: برخي از صندوق‌ها به دليل عملكرد نامناسب يا از طرف سازمان يا از طرف مديريت صندوق اقدام به تمديد فعاليت خود نكرده‌اند.
معاملات پررونق صندوق‌ها
باقرتبار در ادامه به بررسی عملکرد صندوق‌های سرمایه‌گذاری در یک سال گذشته و همچنین دی‌ماه پرداخت و گفت: در حال حاضر صندوق‌های سرمایه‌گذاری به سه دسته تقسیم‌بندی شده است؛ دسته اول صندوق‌های با درآمد ثابت هستند که موظفند 70 درصد دارایی‌هایشان را در اوراق بهادار با درآمد ثابت مانند اوراق مشارکت، صکوک، گواهی سپرده بانکی و سپرده‌های بانکی سرمایه‌گذاری کنند. وی گفت: افراد ریسک‌گریز عموما در صندوق‌های دسته اول سرمایه‌گذاری می‌کنند. به گفته اين مقام مسوول در سازمان بورس، دسته دوم صندوق‌های سرمایه‌گذاری مختلط هستند که می‌توانند 60درصد از منابع‌شان را صرف سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار با درآمد ثابت کنند و مابقی آن را در سهام سرمایه‌گذاری کنند یا بالعکس،به طور مثال اگر فردی 60درصد از دارایی‌هايش را در سهام سرمایه‌گذاری کرد، 40درصد بقیه را باید در اوراق بهادار با درآمد ثابت سرمایه‌گذاری کند. باقرتبار با اشاره به اینکه در حال حاضر منابع صندوق‌های مختلط 50درصد بین این دو محل صرف شده، ادامه داد: دسته سوم صندوق‌های سرمایه‌گذاری در سهام هستند که موظفند 70درصد از دارایی‌هایشان را در سهام شرکت‌ها سرمایه‌گذاری کنند. معمولا افرادی در این صندوق‌ها سرمایه‌گذاری می‌کنند که ریسک بیشتری را می‌پذیرند و مردم عموما چون ریسک کمتری را می‌پذیرند ترجیح می‌دهند در صندوق‌های دسته اول یا دوم سرمایه‌گذاری کنند.
صندوق‌های کوچک همگام با شاخص بورس
مدیر نهادهای مالی سازمان بورس و اوراق بهادار در ادامه به میزان بازده صندوق‌های سرمایه‌گذاری اشاره کرد و گفت: میزان بازده صندوق‌های سرمایه‌گذاری با در آمد ثابت در یک دوره یکساله از بهمن سال گذشته تا پایان دی‌ماه امسال 13/22 درصد بوده است که در دی‌ماه امسال بازدهی آنها بالغ بر 15/2 درصد بوده است.
وی ادامه داد: همچنین بازده یکساله صندوق‌های سرمایه‌گذاری مختلط نیز 77/39درصد و بازده دی‌ماه آنها نیز 28/4 درصد بوده است.
باقرتبار تاکید کرد: صندوق‌های سرمایه‌گذاری در سهام نیز به لحاظ بازده به دو دسته تقسیم‌بندی می‌شود؛ دسته نخست صندوق‌های بزرگ هستند که بازده سالانه‌شان 93/52 درصد و بازده ماهانه آنها در دی‌ماه 13/8 درصد بوده است و دسته دوم صندوق‌های سرمایه‌گذاری در سهام با اندازه کوچک هستند که بازده سالانه آنهادر پایان دی‌ماه 28/46 درصد و بازده ماهانه‌شان 45/6درصد بوده است.وی افزود: بازده بورس تهران در همین دوره 46/68درصد بوده، به همین دلیل می‌توان گفت میزان بازده صندوق‌های سرمایه‌گذاری کوچک متناسب با شاخص بورس بوده است.
رشد سرمایه‌گذاری در صندوق‌ها
باقرتبار در مورد جمع دارایی صندوق‌های سرمایه‌گذاری گفت:جمع دارایی صندوق‌های سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت تا پایان دی‌ماه امسال دو هزارو158میلیارد تومان، صندوق‌های سرمایه‌گذاری مختلط 17میلیارد و صندوق‌های سرمایه‌گذاری در سهام با اندازه بزرگ هزار و 93 میلیارد تومان و با اندازه کوچک هزار و 504 میلیارد تومان بوده است و کل دارایی صندوق‌های سرمایه‌گذاری در حال حاضر دوهزار و440میلیارد تومان است.
مدیر نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس در ادامه حجم معاملات صندوق‌های سرمایه‌گذاری را مورد توجه قرار داد و گفت: جمع کل خرید و فروش‌های صندوق‌های سرمایه‌گذاری حدود 38هزار میلیارد تومان بوده است و ارزش سهام صندوق‌های سرمایه‌گذاری 350میلیارد تومان بوده است.
او با بیان اینکه 3/3 درصد از معاملات صندوق‌ها در اين دوره به معاملات خرد و بلوک بورس تهران اختصاص دارد، تصریح کرد:ارزش کل صدور واگذاری واحدهای جدید در صندوق‌های سرمایه‌گذاري 2 هزار و 314 میلیارد تومان و ارزش کل ابطال آنها هزار و 550 میلیارد تومان بوده است، یعنی 76هزار میلیارد تومان واحد جدید در صندوق‌های سرمایه‌گذاری صادر شده است.
باقرتبار در ادامه تعداد سرمایه‌گذاران صندوق‌ها را مورد توجه قرار داد و اظهار کرد: در مجموع 71هزار و 117نفر در صندوق‌ها سرمایه‌گذاری کرده‌اند که از این تعداد 63هزار و 347نفر در صندوق‌های سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت، هزار و 142 نفر در صندوق‌های مختلط، 3 هزار و 870 نفر در صندوق‌های با اندازه بزرگ و 2 هزار و 714 نفر در صندوق‌های با اندازه کوچک، سرمایه‌گذاری کرده‌اند.
