دکتر ولی نادی قمی*
از ويژگيهاي مهم ساليان اخير بازار سرمايه، خصوصيسازي بنگاههاي بزرگ اقتصادي از طريق عرضه عمومي سهام اين شركتها در بازار سهام است.
اگرچه بخش قابل توجهي از سهام اين شركتها در اختيار دولت يا نهادهاي عمومي و وابسته به دولت باقي ميماند اما غالبا محيط شفاف و رقابتي كه اين بازار فراهم ميآورد، ارتقاي عملكردي اين شركتها را موجب ميشود. باوجود عدم خصوصيسازي كامل اين شركتها، همچنان ميتوان عرضه سهام شركتهاي دولتي در بازار سرمايه را توصيه كرد. آنچه كه اين روزها در مجلس مبني بر رانت شركتهاي عرضه شده در بازار و بازدهي بالاي اين شركتها مطرح ميشود و منجر به اخذ تصميمهاي مربوط به تخصيص سهمي از درآمدهاي اين شركتها به صندوق توسعه ملي، افزايش قيمت خوراك و افزايش بهره مالكانه شده است، شايد به نحوه ارزشيابي و عرضه اوليه ( IPO) شركتها مربوط شود. به عنوان مثال چنانچه سهام شركت پالايش نفت تهران در اواسط مهرماه سال گذشته درست قيمتگذاري و از طريق ساز و كار درست به بازار عرضه ميشد آيا تصميمهاي اخير مجلس را شاهد بوديم؟ آيا نظارهگر سقوط اخير بازار بوديم؟ حال راهحل چيست؟
چگونه ميتوان اين رويدادها را كاهش داد و حساسيت نمايندگان ملت را ایجاد نکرد؟ به طور منطقي نميتوان قيمتگذاري غلط را حذف كرد. اقتصادهاي بزرگ دنيا با بازار سرمايه پيشرفته و عميق همچنان مواجه با قيمت گذاري غلط در هنگام عرضه اوليه هستند. اما تجربه تاريخي دنيا نشان ميدهد كه براي كاهش ريسك قيمت گذاري غلط بايد ساز و كار مناسبي در پيش گرفت. اين سازوكارها را ميتوان در انتخاب روش مناسب عرضه سهام و استفاده از خدمات تخصصي شركتهاي تامين سرمايه خلاصه كرد. در خصوص روشهاي مناسب عرضه اعم از روش حراج يا ثبت سفارش دفتري و غيره به اندازه كافي صحبت شد. اما آنچه كه به نظر نگارنده اين سطور مغفول مانده، نقش شركتهاي تامين سرمايه است.
شركتهاي تامين سرمايه يا همان بانكهاي سرمايهگذاري با توجه به بدنه كارشناسي قوي با بررسي و ارزيابي اطلاعات، مستندات فني، مالي و حقوقي شركتها، ارزشيابي دقيقتري از قيمت سهام به عمل ميآورند. نظام بازاريابي حرفهاي اين شركتها در كنار ارائه خدمات تعهد پذيرهنويسي، عرضهكننده سهام را از عرضه موفق مطمئن ميكند (ديگر شاهد عرضه ناموفقي نظير هلدينگ پتروشيمي تامين يا مرحله اول هلدينگ خليج فارس نخواهيم بود). بازاريابي قوي اين شركتها در قالب برگزاري جلسات حرفهاي ارزشيابي و اخذ بازخورد از نظرات افراد پيشرو بازار موجب ميشود كه قيمت عادلانه از مدتها قبل به بازار اعلام شود، بنابراين تصميمات بازار در يك فرصت ٢ تا ٣ ساعته هيجاني اخذ نمي شود. تصميماتي كه غالبا به دليل عجله و هيجان در تعيين و پذيرش قيمت عرضه اوليه احتمال بروز اشتباه و ضرر و زيان براي خريداران را افزايش ميدهد.
*مدیرعامل تامین سرمایه نوین
ارسال نظر
اخبار روز
خبرنامه