داستان‌های سهام عدالت هر روز به مانند یک سریال اتفاق‌ها و تحولات تازه‌تری را تجربه می‌کند. در شرایطی که چندی پیش دولت صراحتا اعلام کرد این سهام به زودی با طی شدن مراحل بررسی از سوی وزارت اقتصاد آزاد می‌شود و مردم می‌توانند آن را دادوستد کنند اما واکنش‌ها همچنان به این دستور ادامه دارد. از اعلام آمادگی مدیرعامل فرابورس تا وعده حل‌وفصل آن در سال 93 که از سوی یک نماینده مجلس اعلام شده است. از سویی دیگر هنوز وزارت اقتصاد نتیجه اولیه بررسی‌های خود را اعلام نکرده است که البته بررسی این پروژه عدالت‌محور باید در یک پروسه زمانی چند ماهه به نتیجه ملموسی ختم شود تا بعد از آن خود حاشیه ساز نشود تا مردم و صاحبان این برگه‌ها از عاقبت کار خود پشیمان نشوند.
به هر حال مدیرعامل فرابورس درخصوص ابهامات موجود درخصوص تاخیر ورود سهام عدالت به بازار سرمایه و فرابورس رمزگشایی کرد. امیر هامونی درخصوص ابزارهای معاملاتی مورد استفاده برای سهام عدالت اظهار داشت: هم‌اکنون ابزارهای متعددی در بازار سرمایه و فرابورس وجود دارد و بالطبع زمانی که سهام عدالت توزیع شد، این ابزارها طراحی نشده بود اما در این چند ساله ابزارهای متعددی را در بازار سرمایه راه‌اندازی کردیم که به نظر از لحاظ کارشناسی می‌توان از انواع مختلف آن برای توزیع سهام عدالت بهره جست. به گزارش سنا، وی ادامه داد: در مورد بحث سهام عدالت دو رویکرد وجود دارد؛ رویکرد نخست این است که سهام عدالت را در قالب شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی با همان مکانیسم قبلی و آیین‌نامه و دستورالعمل‌ها پیش ببریم و رویکرد دوم این است که این سهام را در قالب ETF عدالت که ابزاری جدید محسوب می‌شود که تجربه خوبی برای فرابورس بوده است، جلو ببریم.
مدیرعامل فرابورس درباره آمادگی این شرکت برای راه‌اندازی ETF عدالت خاطرنشان کرد: آمادگی لازم را برای راه‌اندازی هر دو نوع ابزار، یعنی هم سهام عدالت و همETF عدالت در فرابورس مهیاست اما از نظر دیگر کار از عهده فرابورس و بازار سرمایه خارج است به این صورت که بازار سرمایه پیشنهادهای خود را را در قالب مزایا و معایب به هیات دولت ارایه کرده است و هم اکنون در انتظار تصمیم دولت هستیم. وی ادامه داد: بنا بر تصمیم هیات دولت اگر سهام عدالت در قالب ETF عدالت عرضه شود نیاز به مراحل قانونی دیگر دارد و باید در مجلس قانون‌گذاری شود و فرابورس در همین حین آمادگی خود را برای ارسال نظرهای مشورتی و کارشناسی در این خصوص اعلام می‌کند.
آزادسازی در سال 93
در عین حال نماینده مردم ارومیه در مجلس نیز درباره سرنوشت این سهام گفت: با تلاش‌های بی‌وقفه دولت و سازمان خصوصی‌سازی تا اواسط سال آینده سهام عدالت آزاد و پرداخت خواهد شد. نادر قاضی‌پور در گفت‌وگو با فارس اظهار داشت: سهام عدالت حق مردم است که باید هرچه زودتر این حق به دست اقشار مختلف جامعه از جمله مردم مستضعف کارگر برسد. وی افزود: سهام عدالت در اصل به نام مردم است و این در حالی است که سهام عدالت تنها برگه‌ای در دست مردم بوده و مزایای آن عاید دیگران می‌شود. قاضی‌پور تصریح کرد: هیات دولت جهت تسریع در آزادسازی سهام عدالت؛ وزارت امور اقتصادی و دارایی را مامور رسیدگی به مشکلات آزادسازی کرده است. وی اعلام کرد: وزارت امور اقتصادی و دارایی درخصوص آزادسازی سهام عدالت نظارت دارد و در جهت امکان خرید و فروش آن تدابیر لازم را پیشنهاد می‌کند. قاضی‌پور درخصوص زمان آزادسازی سهام عدالت گفت: آزادسازی سهام عدالت منوط به بسته شدن ورودی‌های سهام عدالت و قطعی شدن تعداد مشمولان است. وی خاطرنشان کرد: با توجه به اضافه شدن کارگران فصلی به پرونده سهام عدالت زمان آزادسازی این پرونده تا مدتی ادامه خواهد داشت. قاضی‌پور اظهار داشت: با توجه به اینکه پرداخت سهام عدالت مدتی به تعویق افتاده؛ دولت در زمان پرداخت سهام عدالت سعی در جبران این کم‌کاری خود خواهد کرد و مشمولان، سود خود را دریافت خواهند کرد. وی تصریح کرد: با تلاش‌های بی‌وقفه دولت و سازمان خصوصی‌سازی تا اواسط سال آینده سهام عدالت آزاد و پرداخت خواهد شد.
پیچیدگی تحقق یک رویا
اما از سویی دیگر رییس هیات‌مدیره شرکت سرمایه‌گذاری سهام عدالت کل کشور عنوان کرد: تاکنون حدود 20 استان مراحل مقدماتی پذیرش در بازار فرابورس را سپری کرده‌اند به‌گونه‌ای که برنامه افزایش سرمایه آنها و تبدیل از سهامی خاص به عام اجرایی شده است اما در این بین باید توجه داشت که تنها اجرای این برنامه‌ها دلیلی بر داشتن شرایط پذیرش شرکت‌های سرمایه‌گذاری سهام عدالت استانی در بازار فرابورس نیست چراکه شرایط و مراحل بسیاری وجود دارد که بایستی توسط شرکت‌ها سپری و اجرا شود. داریوش پاک‌بین در بیان این موارد به بورس‌نیوز گفت: در حال حاضر هنوز تعداد دقیق سهامداران و مبلغ سهام مشخص نشده است. علاوه بر این، وضعیت این شرکت‌ها نیز به ثبات نرسیده و به نظر می‌رسد به دلیل اینکه بسیاری از شرکت‌های سرمایه‌پذیر پس از گذشت هفت سال هنوز نپذیرفته‌اند که شرکت‌های سرمایه‌گذاری سهام عدالت هم از جمله سهامداران آنها محسوب می‌شوند و باید اجازه حضور در مجامع عمومی عادی سالانه به این شرکت‌ها نیز داده شود، ورود این شرکت‌ها به فرابورس در حال حاضر امکان‌پذیر نیست. وی افزود: بر همین اساس می‌توان گفت سیستم سهام عدالت از ثبت‌نام تا انتقال سهام به شرکت‌های سرمایه‌گذاری ایرادات فراوانی دارد که در صورت برطرف شدن آنها چه در زمینه نرم‌افزاری و سخت‌افزاری و نیز سیاست‌گذاری‌های انجام شده، می‌توان گفت که ورود این شرکت‌ها به فرابورس موجب منتفع شدن سهامداران آنها خواهد شد. افزون بر آن، ساختار پرتفوی این شرکت‌ها هر روز در حال تغییر است و برخی از شرکت‌های زیرمجموعه نیز در وضعیت مناسبی به سر نمی‌برند.
