همايون دارابي: بورس اوراق بهادار تهران هفته گذشته همچنان با روند منفي و محدوديت‌هاي غير‌عادي مواجه بود كه در نهايت به كاهش بيش از 3/2 درصدي شاخص كل منجر شد.
در هفته گذشته معامله‌گران همچنان شاهد اجراي دستورالعمل عجيب محدوديت فروش بودند كه اين امر تاثيرات منفي شديدي را بر بازار گذاشته و عملا روند خريد و فروش‌هاي بازار سهام و نقدينگي سهام را از ميان برده بود. محدود ساختن معامله‌گران به فروش 50 تا 100هزار سهم- يا معادل 2 درصد حجم مبنا-موجب خروج معامله‌گران عمده از بازار شده و ترس از ناتواني در فروش خريدها را متوقف كرده بود. در اين شرايط روز دوشنبه شوراي بورس در اقدامي قابل تقدير تصميم اتخاذ شده را لغو كرد تا بازار پس از يك دوره سه هفتگي از نگراني و اضطرار به شرايط مكانيزم عرضه و تقاضا بازگردد. در خلال سه هفته گذشته لغو محدوديت‌هاي فروش از جمله درخواست‌هاي فعالان حقيقي و حقوقي از سازمان بورس بود كه سرانجام از امروز اين امر صورت خواهد گرفت. روز چهارشنبه دكتر حسن قاليباف‌‌اصل مديرعامل بورس اوراق بهادار تهران گفت: با توجه به مقطعي بودن ضوابط جديد و پديدار شدن نشانه‌هايي از متعادل شدن بازار با هماهنگي انجام شده با سازمان بورس و اوراق بهادار، ضوابط معاملاتي اجرا شده مورخ 26/11/92 از روز شنبه مورخ 24/12/92 لغو شده و كليه شرايط معاملاتي به قبل از اجراي اين مقررات بر‌مي‌گردد.
در همين حال اكثر فعالان بازار خواستار آن هستند كه با توجه به سكوت عجيب شركت بورس در مدت اجراي اين طرح، بارديگر جايگاه اجرايي شركت‌هاي عملياتي بورس مورد باز‌نگري قرار گيرد. از ديدگاه كارشناسان لازم است شوراي بورس در آينده نزديك محدوده نظارتي و عملياتي بازار سرمايه را مورد توجه قرار دهد. شركت‌هاي عملياتي بورس ازجمله شركت بورس، فرابورس و بورس كالا و انرژي به دليل برخورداري از هيات مديره و مديران انتخاب شده توسط فعالان هر بازار حساسيت بيشتري نسبت به شرايط كلي بازار داشته و مي‌توانند تصميم‌هاي مناسب‌تري را در شرايط متفاوت بازار سرمايه اتخاذ كنند. در همين رابطه مدير نظارت بر بورس‌ها و بازارهاي سازمان بورس و اوراق بهادار با اشاره به مصوبه هيات مديره سازمان بورس درخصوص لغو ضوابط معاملاتي مربوط به سقف فروش، بروز نشانه‌هاي تعادل و ثبات در بازار سرمايه و افزايش سطح مشاركت سهامداران بزرگ در بازار را مهم‌ترين عوامل اين تصميم عنوان كرد.
تكانه‌هاي اقتصاد كلان براي بورس
در كنار تحولات درون بازار سرمايه معامله‌گران با تغييرات اساسي در حوزه اقتصاد كلان مواجهند كه همين امر نيز تاثيرات مهمي را بر بازار به همراه آورده است. در مهم‌ترين تغييرات تلاش دولت براي مهار تورم از طريق اتخاذ سياست انقباضي موضوعي است كه آثار قابل توجهي بر بازار خواهد داشت. مهار رشد پايه پولي و افزايش بي‌سابقه نرخ بهره كه در قالب اوراق بانك مركزي و رقابت منفي بانك‌ها صورت گرفته و در همين حال تلاش براي مهار كسري بودجه دولت از طريق افزايش ماليات‌ها و اجراي طرح هدفمندي موجب شده تا تورم رو به كاهش بگذارد، اما اين كاهش تورم تاثيرات منفي را بر بخش توليد خواهد داشت. در اين شرايط تاثير منفي سياست انقباضي و رشد نرخ بهره موجب مي‌شود تا نسبت P/E در بازار رو به كاهش بگذارد. همچنين بنگاه‌هاي اقتصادي كه به تازگي از شوك رشد ارز خارج شده‌اند با شوك جديد اجراي مرحله هدفمندي يارانه‌ها و بهره بانكي تسهيلات كه اينك به بيش از 28تا 30درصد رسيده است روبه‌رو خواهند شد كه همين امر نگراني جدي را در مورد كاهش توليدات صنعتي در سال آينده به وجود مي‌آورد، چرا‌كه در شرايط كنوني يافتن فعاليت اقتصادي كه سود تسهيلات بانكي را با ريسك‌هاي توليد از جمله تعزيرات، بيمه و تامين اجتماعي، پرداخت دستمزد و ماليات پوشش بدهد بسيار سخت است؛ امري كه روي ديگر سكه مهار تورم بوده و به تعميق شديدتر ركود كنوني منجر خواهد شد. در همين رابطه رئيس‌جمهور گفت: به مردم وعده داديم در سال آينده تورم را به 25 درصد برسانيم كه البته پيش‌بيني‌هاي برخي از اقتصاددانان ما اين است كه تورم از اين رقم نيز پايين‌تر خواهد آمد.
در عين حال بررسي آمارهاي منتشرشده از سوي بانك مركزي نشان مي‌دهد با وجود رشد 7/21 درصدي نقدينگي در 10 ماه نخست سال‌جاري، حجم پايه پولي در اين مدت تنها به‌ميزان 1/2 درصد افزايش يافته و قسمت عمده رشد نقدينگي، از رشد 6/19 درصدي ضريب فزاينده پولي در اين مدت حاصل شده است. اين موضوع برخلاف رويه سال‌هاي پيش است كه عامل اصلي رشد نقدينگي، رشد اجزاي پايه پولي (عمدتا بدهي دولت به بانك مركزي و بدهي بانك‌ها به بانك مركزي) بود.
همچنين بررسيهاي انجام‌شده نشان مي‌دهد براي تحقق نرخ هدف‌گذاري شده 25 درصدي نقدينگي در پايان سال جاري، اين متغير در دو ماه پاياني سال نبايد بيش از 15 هزار ميليارد تومان افزايش پيدا كند، اما با توجه به روال معمول سال‌هاي گذشته كه رشد نقدينگي پايان سال بيشتر از ماه‌هاي ديگر سال صورت مي‌گرفت، احتمالا هدف‌گذاري رشد 25 درصدي نقدينگي در سال 1392، محقق نخواهد شد.
تازه‌ترين آمارهاي منتشرشده از سوي بانك مركزي بيانگر آن است كه حجم نقدينگي تا پايان دي ماه سال‌جاري، به رقمي در حدود 6/560 هزار ميليارد تومان رسيده است. در پايان اين بازه، ميزان پايه پولي نيز به حدود 6/99 هزار ميليارد تومان رسيده است. مقايسه آمار اخير از متغيرهاي پولي با مقادير پيشين نشان مي‌دهد كه رشد نقدينگي در اين بازه، بيشتر از طريق رشد پايه پولي رخ داده است. حجم نقدينگي در پايان سال گذشته (اسفند 1391)، به‌ميزان 7/460 هزار ميليارد تومان گزارش شده بود؛ بنابراين در 10 ماه نخست سال‌جاري، تقريبا 100 هزار ميليارد تومان به نقدينگي موجود در اقتصاد كشور، اضافه شده است.
در همين حال رقابت منفي بانك‌ها در مورد پرداخت سود بانكي بيشتر به سپرده‌ها كه در برخي بانك‌ها به 25 درصد رسيده است موجب نگراني از رشد بي‌ضابطه هزينه تامين سپرده در بانك‌ها شده است.
نگراني‌هاي فزاينده در بازارهاي جهاني
در بازارهاي جهاني نگراني از وضعيت اقتصادي چين موجب كاهش شديد بهاي مواد خام شده است. به دنبال افت بهاي سنگ‌آهن بهاي فلزات نيز در حال كاهش است و در مقابل بهاي طلا در حال افزايش است. رويترز درباره دلايل روند رشد صعودي بهاي طلا نوشت، بهاي طلا روز چهارشنبه با 6 درصد رشد به 1375 دلار رسيد كه بالاترين سطح طي 4 ماه گذشته را تجربه كرده است و در روزهاي پنج‌شنبه و جمعه هم به رشد خود ادامه داد. اين در حالي است كه شاخص سهام بازارهاي بين‌المللي روند معكوسي را به نمايش گذاشته است. كاهش شاخص سهام به‌دليل نگراني سرمايه‌گذاران نسبت به كاهش رشد اقتصادي جهان، بحران اوكراين و كاهش رشد اقتصادي چين رخ داده است. در بازار جهاني فلزات بهاي مس به كمترين حد خود در 4 ماهه گذشته رسيده است. بهاي مس به 6هزار و 495دلار رسيد. بهاي سه فلز آلومينيوم، روي و سرب نيز در پايان هفته به ترتيب يك هزار و 703دلار، يك‌هزار و 993دلار و 2هزار و 8دلار بود. در همين حال نگراني در مورد احتمال كاهش بهاي نفت در صورت پايان بحران كريمه نيز وجود دارد. چين به عنوان مصرف‌كننده عمده مواد خام در صورت ورود به دوره ركود و افت اقتصادي تاثيرات مهمي را بر اقتصاد مواد خام خواهد گذاشت.
در بازار چه خبر بود؟
بازار روز چهارشنبه بازار متعادلي بود كه در آن انتشار خبر حذف محدوديت‌هاي معاملاتي از روز شنبه موجب بهبود شرايط معاملات شد و شاخص بدون تجربه افت خاصي در محدوده صفر نوسان كرد. در بازار روز چهارشنبه همچنين نزديكي پايان سال و باقي ماندن 4 روز كاري تا پايان سال 92 موجب تاثير‌گذاري بر روند معاملات شده است. جابه‌جا‌يي‌هاي بلوكي ميان فعالان عمده بازار يكي از مهم‌ترين ويژگي‌هاي اين روزهاي بازار است؛ به گونه‌اي كه از 282ميليارد تومان معاملات روز چهارشنبه 165ميليارد تومان سهم معاملات بلوكي ميان سهامداران عمده بود كه بخش عمده آن براي شناسايي سود صورت گرفته است. در همين حال با فرا رسيدن روزهاي پاياني سال معامله‌گران شاهد افت عرضه‌ها خواهند بود، چرا‌كه عرضه كنندگان سهام از روز يكشنبه ديگر قادر به دريافت وجه فروش در سال 92 نخواهند بود.
عرضه‌هاي اوليه و بوك بيلدينگ
روز چهارشنبه بازار سهام شاهد عرضه سهام دو شركت كوچك كي بي سي و اعتلاي البرز بود. اين در شرايطي است كه امروز نيز يك شركت زيرمجموعه صنعتي مينو به روي تابلوي فرابورس خواهد رفت. در همين حال شنيده‌ها حاكي از آن است كه عرضه‌هاي صورت گرفته عملا آخرين عرضه‌ها به روش حراج و كشف قيمت است و بازار سرمايه در حال آماده‌سازي خود براي عرضه براساس روش «ثبت پيش درخواست» يا بوك بيلدينگ است. احتمالا عرضه اوراق جديد شركت پتروريگ - كه نخستين عرضه اوراق با كسر قيمت عرضه خواهد شد- و همچنين عرضه نفت سپاهان با اين روش صورت خواهد گرفت.
در همين حال در گروه دارويي عرضه سهام كي‌بي‌سي مي‌تواند تا 10 تومان روي سود هر سهم گروه سبحان و عرضه اعتلا تا 30 ريال روي سرمايه‌گذاري البرز تاثير داشته باشد. در گروه دارويي اسوه امروز شاهد توقف نماد براي افزايش سرمايه خواهد بود.
در گروه پتروشيمي خبرهاي اوليه از احتمال پذيرش سهام پتروشيمي برزويه، بزرگ‌ترين توليد‌كننده آروماتيك جهان در فرابورس حكايت دارد. انتظار مي‌رود هيات پذيرش فرابورس روز يكشنبه اين شركت عظيم را بپذيرد تا راه براي عرضه شركت‌هاي زيرمجموعه هلدينگ خليج‌فارس در بازار سرمايه باز شود. در همين حال همچنان بحث‌ها در مورد حضور خريدار يا خريداران در عرضه بلوكي روز بيست و هشتم اسفند ماه بلوك 17درصدي هلدينگ خليج فارس ادامه دارد.
در گروه پالايشگاهي سرانجام پرونده افزايش سرمايه 678درصدي پالايشگاه تهران به مرحله اجرايي رسيده و اطلاعات اين افزايش سرمايه روي كدال قرار گرفته است. در اين گروه افزايش سرمايه پالايشگاه اصفهان به جاي 300درصد شاهد 140درصد از محل اندوخته و انباشته در مجمع بود تا پالايشگاه اصفهان هزار ميليارد توماني شود.
در گروه خودرويي روز چهارشنبه مجمع افزايش سرمايه ايران خودرو با تصويب افزايش سرمايه اين شركت برگزار شد تا اين شركت نيز به سرمايه هزار و 200 ميليارد تومان برسد. در اين گروه ايران‌خودرو روز چهارشنبه با رشد قيمت در بازگشايي مواجه شد و ايران خودرو ديزل 992 ريال زيان براي سال 93 اعلام كرد.
در گروه فلزي مجمع فوق‌العاده كالسيمين افزايش سرمايه 112 درصدي اين شركت را تصويب كرد. اين شركت براي سال 93 نيز 482ريال سود اعلام كرده است. در اين گروه ملي مس نيز حسابرسي سود سال 93خود را به ميزان 13ريال افزايش داده است. در گروه غذايي چهارشنبه توسعه صنايع بهشهر با صف خريد همراه بود. در اين گروه امروز صنايع غذايي مينو شرق با سود هر سهم 668ريال براي سال 93 اعلام كرده است.
در گروه هلدينگ امروز سرمايه‌گذاري غدير براي برگزاري مجمع سالانه متوقف خواهد
شد. در گروه تجهيزات مپنا سرانجام گزارش پيش‌بيني خود را منتشر كرد تا امروز بازار احتمالا شاهد بازگشايي اين نماد باشد. مپنا سود سال 92خود را با افزايش 7درصدي به 530ريال رساند و سود سال 93 را نيز با 5درصد كاهش 501ريال اعلام كرد.
در گروه واسطه‌گري مالي، مجمع سرمايه‌گذاري صنعت و معدن، به تقسيم 450ريال از يك هزار و 152ريال سود راي داد. بقيه سود براي افزايش سرمايه كنار گذاشته شد. سرمايه‌گذاري ملي نيز با تقسيم 330ريال سود از 606ريال سود محقق‌شده افزايش سرمايه‌اي 100درصدي را در دستور كار قرار داد.
در مجموع بازار روز چهارشنبه بازار متعادلي بود كه بدون نوسان خاص شاخص، با ارزش معاملات در كل معادل 379ميليارد تومان در بورس و فرابورس شرايط عادي داشت، با اين كارنامه در كل هفته ارزش معاملات با افت 2/52درصدي به هزار و 300ميليارد تومان رسيد. شمار خريداران نيز با 8/12 درصد كاهش به 69هزار و 410 خريدار رسيد و در نهايت شاخص نيز با افت 38/2 درصدي در هفته گذشته باعث شد كه بازدهي بازار به 101درصد عقب‌نشيني كند.
ارسال نظر
اخبار روز
خبرنامه
نظرسنجی
نظر شما درباره نحوه واگذاری سهام دو تیم استقلال و پرسپولیس چیست؟