شروين شهرياري*
دو صنعت فلزات اساسي و استخراج كانه‌هاي فلزي 20 درصد ارزش روز بازار سهام كشور را تشكيل مي‌دهند. نرخ‌هاي فروش شركت‌هاي فعال در اين صنايع به‌طور مستقيم از دو عامل قيمت ارز و قيمت‌هاي جهاني محصولات تاثير مي‌پذيرند.
در سال‌هاي 90 و 91، به دليل تضعيف قابل ملاحظه ارزش ريال، طبيعتا نرخ فروش ريالي شركت‌هاي اين صنعت افزايش چشمگيري يافت و باعث جهش سودآوري آنها و اقبال گسترده به سهام اين گروه شد. اما در سال 92 با توجه به كاهش نرخ ارزهاي خارجي يكي از مهم‌ترين عامل‌هاي جذابيت اين سهام از ميان رفته و هر گونه رشد كوتاه مدت به عامل دوم يعني همان چشم‌انداز رشد قيمت‌هاي جهاني وابسته شده است.
فلزاتي همچون مس، نيكل، آلومينيوم، قلع، سرب و روي در ادبيات تحليلگران اقتصادي به عنوان «فلزات اساسي» خوانده مي‌شوند. وجه تسميه اين نام از آن جهت است كه عناصر مزبور در توليدات صنعتي نقش زيربنايي دارند و ميزان مصرف آنها به نوعي بازتاب رشد اقتصادي كشورها و جهان محسوب مي‌شود. بنابراين، افزايش و كاهش قيمت فلزات پايه پيش‌بيني‌كننده دوران رشد يا ركود اقتصادي در آينده خواهد بود.
همان‌طور كه اشاره شد، بررسي روند قيمتي اين كالاها و تلاش براي پيش‌بيني افق آتي آنها براي سرمايه‌گذاران بورس تهران حائز اهميت فراوان است، زيرا علاوه‌بر ارتباط مستقيم شركت‌هاي توليدكننده اين محصولات (نظير ملي مس، توسعه معادن روي، كالسيمين، آلومينيوم ايران و...) با قيمت فلزات اساسي، همبستگي تغييرات قيمت اين كالاها با رشد اقتصادي جهان در نهايت تعيين‌كننده روند بازار سهام در آينده خواهد بود.
در هفته‌هاي اخير، نرخ فلزات اساسي كاهش قابل ملاحظه‌اي را تجربه كرده و نگراني از در پيش بودن ركودي ديگر به‌ويژه در بزرگ‌ترين مصرف كننده فلزات يعني كشور چين را نزد بسياري از كارشناسان ايجاد كرده است. نظر به اهميت موضوع براي فعالان بورس تهران، نگارنده در ادامه، برداشت خود را از مطالعه تحليل‌هاي بين‌المللي اخير درخصوص چشم‌انداز آتي قيمت برخي فلزات پايه ارائه كرده است:
1- آلومينيوم: قيمت آلوميينوم در يكسال گذشته حدود 15 درصد افت كرده است و در حال حاضر، دركف قيمت 4 ساله خود به سر مي‌برد. با اين حال، اكثر تحليلگران فلزات نسبت به چشم‌انداز قيمتي اين فلز در افق كوتاه‌مدت خوش‌بين نيستند؛ هر چند در بازه زماني بلندمدت، به سبب زيان ده بودن توليد اكثر واحدها با نرخ‌هاي فعلي، پيش‌بيني رشد قيمت آلومينيوم وجود دارد. چيني‌ها از ابتداي سال ميلادي كماكان ذخاير آلومينيوم و مواد اوليه آن (آلومينا) را با سرعت زيادي نسبت به ميانگين سال 2013 افزايش داده‌اند، اما اين مساله با توجه به تضعيف تقاضاي درون چين احتمالا منجر به افزايش صادرات در ماه‌هاي آينده و رشد مازاد عرضه اين فلز در بازارهاي جهاني خواهد شد. تنها نكته مثبت براي چشم‌انداز قيمت اين فلز، بحران اوكراين است كه اگر منجر به يك رويارويي ميان غرب و روسيه از نوع تحريم‌هاي اقتصادي شود، با توجه به نقش بزرگ روسيه در عرضه آلومينيوم، مي‌تواند اين فلز را با شوك قيمتي مواجه سازد. از منظر تكنيكال حمايت قدرتمند قيمت آلومينوم در 1671 دلار به ازاي هر تن قرار دارد كه حدود يك درصد از قيمت‌هاي پايان هفته گذشته كمتر است. نشريه معتبر متال بولتن بازار آلومينيوم در سال جاري ميلادي را به لحاظ عرضه و تقاضا متعادل پيش‌بيني كرده (بدون كسري يا مازاد عرضه نسبت به تقاضا) و قيمت سال جاري و سال آينده ميلادي را به ترتيب 1793 و 1895 دلار در هر تن پيش‌بيني كرده است كه به معناي افزايش پلكاني و تدريجي قيمت در بلندمدت است.
2- مس: نگراني از وضعيت اقتصاد چين سنگين‌ترين سايه ركودي خود را بر سر فلز مس افراشته و باعث ريزش بيش از 10 درصدي قيمت‌ها در دو هفته اخير شده است. واردات مس اين كشور نيز در ماه گذشته ميلادي افت 29 درصدي را نسبت به ماه قبل به ثبت رسانده كه حتي با در نظر گرفتن اثر تعطيلات سال نوي چيني، نشانه اي مهم از ركود تقاضا براي فلز سرخ است. با اين حال، به سبب نزديك بودن به فصل رشد تقاضاي مس، اين افت قيمت با افزايش حجم خريد از سوي مصرف‌كنندگان توام شده و سمت تقاضا را در قيمت‌هاي فعلي تقويت كرده است. از منظر تكنيكال، در كوتاه‌مدت نمودار مس وضعيت جالبي ندارد و احتمال سقوط قيمت تا محدوده 6 هزار دلار در هر تن زياد است. به‌رغم شرايط منفي در كوتاه‌مدت، بخش مهمي از تحليلگران فلزات در افق يكساله تداوم سقوط قيمت‌ها براي مس را پيش‌بيني نمي‌كنند و مصرف چين را در مجموع بالاتر از سال قبل ارزيابي مي‌كنند. در همين راستا، نشريه معتبر متال بولتن در بدترين سناريوي خود (كه مستلزم افت قابل ملاحظه رشد اقتصادي در چين است)، قيمت ميانگين مس در سال 2014 و 2015 را به ترتيب 6600 و 6300 دلار در هر تن تخمين زده است كه به معناي عدم انتظار براي ادامه افت سريع ارزش اين فلز سرخ است.
3- روي: چشم‌انداز ميان‌مدت قيمت‌ها براي فلز روي بهتر از ساير فلزات اساسي است. اكثر تحليلگران در مورد اين فلز به بسته شدن معادن فرسوده، افت عيار معادن در سراسر جهان و تاخير در بهره‌برداري از كارخانه‌هاي جديد به عنوان عواملي اشاره مي‌كنند كه كاهش عرضه اين فلز در آينده را رقم خواهد زد. به همين سبب، قيمت روي براي سال‌هاي آينده در اكثر پيش‌بيني‌ها افزايش معناداري را نشان مي‌دهد. همچنين واردات روي چين نيز در ماه‌هاي اخير نوسانات كاهشي را تجربه نكرده كه دليل آن استفاده از فلز روي به عنوان وثيقه بدهي نزد بانك‌هاي چيني است. اين مساله البته به عنوان يك ريسك در بازار روي باقي خواهد ماند؛ چرا كه در صورت محدود كردن اين ابزار از سوي سياست‌گذاران چيني (كه مي‌تواند به عنوان يك رويداد محتمل پيرو سياست‌هاي انقباضي چين در زمينه كنترل رشد اعتبارات در نظر گرفته شود)، قيمت روي در كوتاه‌مدت با كاهش ناشي از مازاد عرضه رو به رو خواهد شد. با اين حال، فارغ از نوسانات كوتاه‌مدت، پيش‌بيني‌هاي طولاني‌مدت‌تر در مورد قيمت اين فلز (نسبت به نرخ كمتر از 2000 دلاري كنوني) كماكان مثبت هستند و نشريه متال بولتن نيز ميانگين قيمت 2120 دلاري و 2250 دلاري در هر تن را براي سال‌هاي 2014 و 2015 در بازار روي پيش‌بيني كرده است.
4- سرب: قيمت اين فلز خاكستري نيز بعد از مس در هفته‌هاي‌هاي اخير بيشترين افت را داشته و تقريبا 5 درصد كاهش ارزش را به ثبت رسانده است. با اين حال هم نشانه‌هاي تكنيكال و هم متغيرهاي فاندامنتال از كاهش بيشتر قيمت‌ها حمايت نمي‌كنند. از منظر نموداري، حمايت مستحكمي در سطح 1986 دلار به ازاي هر تن براي قيمت اين فلز وجود دارد كه در روزهاي اخير نيز مانع از افت قيمت بيشتر شده است. از نگاه بنيادي نيز سرماي بي‌سابقه در ايالات متحده باعث يك وقفه موقت در تقاضاي سرب براي مصارف باتري شده كه انتظار مي‌رود، به تدريج به بازار برگردد. به اين ترتيب اكثر تحليلگران غلبه تقاضا بر عرضه سرب را در كل سال 2014 ميلادي پيش‌بيني مي‌كنند كه اوج عدم تعادل عرضه و تقاضا مربوط به فصل بهار خواهد بود. علاوه‌بر اين، سرب تنها فلز در بين همگروهي‌هاي خود است كه با كمبود عرضه نسبت به تقاضا تا سال 2016 مواجه خواهد بود از اين رو پيش‌بيني‌هاي بلندمدت قيمت اين فلز به مراتب بالاتر از نرخ كنوني است. نشريه معتبر متال بولتن، ميانگين قيمت 2283 دلاري و 2550دلاري در هر تن را براي سرب در سال‌هاي 2014 و 2015 پيش‌بيني كرده است. با جمع‌بندي مطالب فوق درخصوص چشم‌انداز قيمتي فلزات پايه مي‌توان گفت هرچند سرمايه‌گذاران نسبت به شرايط اقتصاد چين در كوتاه‌مدت نگران هستند، اما اكثر مراجع تحليلي پيش‌بيني تداوم افت معنادار قيمت فلزات اساسي به‌ويژه پس از تصحيح اخير نرخ‌ها را ندارند. بديهي است اين نتايج صرفا با اقتباس از چند تحليل از سوي منابع معتبر حاصل شده است و نظرات ديگر كارشناسان مي‌تواند متفاوت باشد.
Shervin.Shahriari@turquoisepartners.com*
نظرات کاربران
ارسال نظر
نظرات بینندگان
هدی
چهارشنبه ۲۸ اسفند ۱۳۹۲ - ۱۰:۴۲
فولاد و فملی را در کف جمع کنید به کروی توجه فرمایید و بانک ملت و خزامیا را نفروشید
پاسخ
اخبار روز
خبرنامه
نظرسنجی
نظر شما درباره نحوه واگذاری سهام دو تیم استقلال و پرسپولیس چیست؟